A1 (Zwitserland)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| A1 | |||
| Begin | Genève | ||
| Einde | St. Margrethen | ||
| Lengte | 390 km | ||
| |||
De A1 is een Autobahn in Zwitserland. De autosnelweg vormt een oost-westverbinding door heel Zwitserland, vanaf de grens met Frankrijk bij Genève via Bern, Zürich en St. Gallen naar St. Margrethen, waar de A13 verder gaat naar Chur. De A1 is de langste autosnelweg van Zwitserland en telt exclusief de aftakkingen een lengte van 390 kilometer.
Routebeschrijving
Genève - Bern
Bij de grensovergang Bardonnex steekt de Franse A41 de grens met Zwitserland over, waar de A1 begint met 2x3 rijstroken. De weg verloopt langs de westkant van Genève, een stad met ruim 200.000 inwoners en 1 miljoen inwoners in de agglomeratie, die zowel in Zwitserland als Frankrijk ligt. Al na een kilometer splitst bij de échangeur Perly de A1a af, een korte inprikker naar het centrum van Genève. Hierna telt de autosnelweg 2x2 rijstroken. Deze gaat via een tunnel onder de westelijke voorsteden door waarna een brug over de Rhône volgt. Direct daarna gaat men weer een tunnel in en komt men langs de luchthaven van Genève. De autosnelweg gaat vervolgens onder de autosalon van Genève door en aan de noordkant van de stad voegt de A1a vanuit de stad in bij de échangeur Le Vengeron.
De A1 begint dan aan een lange route langs de oever van het Lac Léman (meer van Genève) naar Lausanne. De grens met Frankrijk ligt hier maar een kilometer naar het westen. De autosnelweg telt 2x2 rijstroken en verloopt door een redelijk vlak gebied. De bergen van de Jura liggen verder naar het noorden en westen en de Franse Alpen zijn zichtbaar aan de andere kant van het meer. Langs het meer liggen vooral kleine dorpjes en de autosnelweg buigt langzaam naar het oosten af.
Men bereikt vervolgens de stad Lausanne vanuit het westen. Lausanne telt circa 140.000 inwoners, maar de agglomeratie is met 420.000 inwoners wat groter. Hier slaat de A1a bij de échangeur Ecublens af naar het centrum van Lausanne, terwijl de A1 naar het noorden afbuigt. Langs de westkant van Lausanne liggen 2x3 rijstroken en aan de noordkant van de stad voegt de A9 uit Martigny in bij de échangeur Villars-Ste-Croix, waarmee een dubbelnummering gedurende 19 kilometer ontstaat. De autosnelweg telt dan 2x2 rijstroken en verloopt door de weilanden naar het noorden, met af en toe wat kleine bossen. Bij de échangeur Essert-Pittet slaat de A9 naar Pontarlier in het westen af en gaat de A1 alleen verder. Men bereikt dan het stadje Yverdon-les-Bains, waar de A5 op de échangeur Yverdon begint, die langs Neuchâtel naar Biel/Bienne gaat. De A5 verloopt langs de noordkant van het Lac de Neuchâtel, de A1 langs de zuidkant ervan. De A1 telt hier vrij veel tunnels en loopt door glooiend gebied naar Bern.
Bern - Sankt-Margrethen
Men bereikt de hoofdstad Bern vanuit het westen. Bern is een stad met ruim 130.000 inwoners en heeft een agglomeratie van 400.000 inwoners. Aan de westkant van Bern begint bij de Verzweigung Bern-Weyermannshaus de A12 die naar Fribourg en Vevey in het zuiden verloopt. De autosnelweg telt langs de noordkant van Bern 2x3 rijstroken en via het hoge Felsenauviadukt steekt men de rivier de Aare over. Aan de noordkant van Bern voegt bij de Verzweigung Bern-Wankdorf de A6 uit Thun en Interlaken in, voor een korte dubbelnummering tot Waldegg. Bij de Verzweigung Schönbühl slaat de A6 af naar Biel in het westen en gaat de A1 verder naar het noordoosten. De autosnelweg telt hier 2x2 rijstroken en verloopt door glooiend gebied. Bij Solothurn eindigt bij de Verzweigung Luterbach de A5 uit Biel.
Bij Wangen steekt men opnieuw de rivier de Aare over en de A1 buigt hier steeds verder naar het oosten af. Naar het noorden ligt een lage bergrug. Bij de Verzweigung Härkingen voegt de A1 in op de A2 die vanuit Basel komt. Er volgt dan een korte dubbelnummering met 2x3 rijstroken tot aan de Verzweigung Wiggertal, waar de A2 naar Luzern en Milaan afslaat. De A1 verloopt dan door een wat heuvelachtiger gebied langs Aarau en Lenzburg, tot bij de Verzweigung Birrfeld de A3 uit Basel invoegt voor een dubbelnummering tot Zürich.
De autosnelweg telt hier 2x3 rijstroken en verloopt langs een dichtbevolkte corridor naar Zürich. Aan de westkant van het stedelijk gebied van Zürich bereikt men het Limmattaler Kreuz, waar de A3 dubbelgenummerd met de A4 naar het zuiden afslaat richting Chur en Luzern. De A1 voegt noordwaarts in op de A4. Daarna begint een druk gedeelte langs de noordkant van Zürich. De A1 voert dan door de Gubristtunnel en men komt door de noordelijke voorsteden van de 443.000 inwoners tellende stad, die een agglomeratie kent van 1.830.000 inwoners, de grootste van Zwitserland. Bij Glattbrugg begint de A51 naar Kloten. Hierna loopt de A1 een stukje naar het zuiden met 2x4 rijstroken. De A1L slaat dan af naar het centrum van Zürich en de A1/A4 draait naar het oosten. Bij het Brüttiseller Kreuz slaat de A53 af naar Uster in het oosten. De A1 buigt hierna naar het noorden af. Vlot bereikt men de stad Winterthur.
Winterthur is een wat grotere stad met 110.000 inwoners. Bij de Verzweigung Winterthur-Nord slaat de A4 af richting Schaffhausen en Stuttgart, terwijl de A1 naar het oosten afbuigt. Aan de oostkant van Winterthur slaat de A7 af naar Konstanz in het noordoosten. De A1 verloopt dan door een glooiend plattelandsgebied naar het oosten, via Wil naar de stad St. Gallen. De autosnelweg telt hier 2x2 rijstroken en de autosnelweg loopt in tunnels door St. Gallen (een stad met 76.000 inwoners). Even verderop, bij de Verzweigung Meggenhus slaat de A1.1 af naar Arbon aan de Bodensee. De A1 verloopt verder door de heuvels langs de oever van de Bodensee naar het oosten, later langs de rivier de Rijn, die de grens met Oostenrijk vormt. Een snelwegaansluiting met Oostenrijk is er niet; men moet via het onderliggend wegennet. Bij St. Margrethen buigt de A1 af naar het zuiden en gaat deze over in de A13, de autosnelweg naar Chur en Bellinzona.
Aftakkingen
A1E Genève
Genève telde oorspronkelijk twee aftakkingen die beiden de A1a heetten, aan de zuidkant van de stad een 4 kilometer lange inprikker vanaf de échangeur Perly met 2x2 rijstroken tot aan het centrum. De snelwegstatus eindigt al in de zuidelijke voorsteden, maar de weg gaat ongelijkvloers en ondergronds door tot het centrum van Genève. Dit is in 2020 de A1E geworden.
A1G Genève
De A1a aan de noordkant van Genève was een stuk korter, amper 2 kilometer en verbindt het centrum van Genève vanuit de échangeur Le Vengeron in het noorden met 2x2 rijstroken. Dit is in 2020 de A1G geworden.
A1M Lausanne
Bij Lausanne ligt ook een A1M, een korte inprikker naar het centrum vanuit het westen bij de échangeur Ecublens. Deze weg telt 2x3 rijstroken en loopt langs de oever van het meer van Genève over 4 kilometer. Voor 2020 was dit de A1a.
A1H Zürich
De A1H ligt aan de westkant van Zürich en is feitelijk de doorgaande route vanaf Kreuz Limmattal. De snelweg telt 2x3 rijstroken en loopt tot het centrum van Zürich. Deze inprikker was tot 2009 de doorgaande route voor verkeer richting de A3 en is zo'n 6 kilometer lang.
A1K Sankt Gallen
De Schorentunnel in Sankt Gallen is sinds 2020 als de A1K genummerd.
A1L Zürich
De A1L ligt aan de noordoostzijde van Zürich en verbindt de noordelijke en oostelijke voorsteden met het centrum van de stad. De snelweg ligt grotendeels onder de grond en telt 2x2 rijstroken. Deze inprikker is 4 kilometer lang.
A1R Aarau
Tussen Aarau en Rupperswil is de Aaretalstrasse (T5) aangelegd, een deels vierstrooks Autostrasse met ongelijkvloerse kruisingen. Het oostelijke deel ervan is enkelbaans. Het is niet bekend wanneer deze Autostrasse is aangelegd, maar vermoedelijk in de jaren '70. Bij de hervorming van de Nationalstrassen per 1 januari 2020 werd dit wegvak onderdeel van de N1.[1] Deze kreeg het nummer A1R.
A1T Bern
De Neufeldtunnel in Bern is sinds 2020 als de A1T genummerd.
Geschiedenis
Voorgeschiedenis
Voor de bouw van de A1 vormde de Hauptstrasse 1 de primaire verbinding in deze corridor. Deze verliep vanaf Genève tot Kreuzlingen (bij Konstanz). De A1 is op grote trajecten dicht langs de Hauptstrasse 1 aangelegd, met uitzondering van het oostelijkste deel tussen Winterthur en Sankt Margrethen, dat parallel aan de Hauptstrasse 7 is aangelegd, en tussen Lausanne en Bern, waar de A1 verder naar het noordwesten is aangelegd via Yverdon.
Voordat de A1 werd aangelegd waren er nog weinig upgrades aan de voorgaande wegen uitgevoerd, de Hauptstrasse 1 ging indertijd nog door elke plaats op de route.
Aanleggeschiedenis
De A1 was de eerste autosnelweg die over langere trajecten werd opengesteld in Zwitserland. In 1962 opende het eerste deel van Bern tot Schönbühl en in 1964 verder tot Kirchberg.[2] De bouw van het ruim 50 kilometer lange traject tussen Genève en Lausanne kreeg een hoge prioriteit vanwege de Expo 64 die in Lausanne werd gehouden. Dit gehele traject is op 20 december 1963 geopend[3] en in zijn geheel op 23 april 1964 geïnaugureerd, dit was één van de grootste snelwegopeningen in de geschiedenis van Zwitserland.
In 1966 opende het deel tussen Kriegstetten en Oensingen en in 1967 opende de A1 tussen Oensingen en Lenzburg, evenals het deel tot in Zürich. Eind jaren '60 was de A1 doorgaand van Bern tot Zürich te berijden. In de jaren '80 is het traject tussen Lausanne en Yverdon aangelegd, maar de snelweg eindigde lange tijd in Yverdon; er was meer dan 20 jaar lang sprake van een ontbrekende schakel in dit gebied.
In 1974 opende de A1 tussen Zürich en Winterthur. Het traject door Bern werd tussen 1975 en 1982 in meerdere fases in gebruik genomen. Op 21 juni 1985 opende de Nordumfahrung van Zürich, het belangrijkste onderdeel hiervan was de Gubristtunnel. Hiermee hoefde verkeer tussen het midden en noorden van Zwitserland niet meer dwars door Zürich te rijden. De A1 door Sankt Gallen werd in 1987 opengesteld. In 1993 opende de rondweg van Genève.
In de jaren '80 en '90 was er geen directe autosnelweg tussen Lausanne en Bern. Het doorgaande verkeer ging via de A12. In 2001 is het laatste deel van de A1 tussen Yverdon en Murten opengesteld voor het verkeer, waarmee de A1 voltooid was.
Bij Payerne verloopt de A1 direct langs de luchtmachtbasis Payerne. Een 3 kilometer lang deel van de A1 verloopt kaarsrecht en heeft er ook geen viaducten, maar alleen onderdoorgangen. Dit is ontworpen om te kunnen dienen als landingsbaan. Een taxibaan is ook direct tot aan de vluchtstrook geasfalteerd. Deze landingsbaan op de A1 was echter nog nooit in gebruik geweest als zodanig, tot het in juni 2024 voor het eerst als landingsbaan gebruikt is.[4] Er is ook reguliere geleiderail aanwezig.
Openstellingsgeschiedenis
| Van | Naar | Lengte | Opening |
|---|---|---|---|
| Bern-Wankdorf (A6) | Schönbühl | 6 km | 10-05-1962 |
| Genève | Lausanne | 51 km | 23-04-1964 |
| Ecublens | Villars-Sainte-Croix (A9) (1x2) | 2 km | 23-04-1964 |
| Schönbühl | Kirchberg | 11 km | 13-12-1964 |
| Rheineck | Sankt-Margrethen (A13) | 7 km | 19-12-1964 |
| Kirchberg | Oensingen | 26 km | 26-05-1966 |
| Oensingen | Lenzburg | 36 km | 10-05-1967 |
| Winterthur-Töss | Matzingen | 24 km | 05-12-1968 |
| Zürich-Nord (A51) | Zürich-Ost (A1L) | 1 km | 00-00-1969 |
| Matzingen | Sankt-Gallen-Winkeln | 33 km | 18-09-1969 |
| Lenzburg | Neuenhof | 18 km | 07-10-1970 |
| Neuenhof | Zürich-Zentrum (incl. A1H) | 16 km | 16-10-1971 |
| Sankt-Gallen | Rheineck | 14 km | 11-12-1973 |
| Ecublens | Villars-Sainte-Croix (A9) (2x2) | 2 km | 30-10-1974 |
| Zürich-Ost | Winterthur-Töss | 13 km | 11-12-1974 |
| Bern-Neufeld | Bern-Wankdorf (A6) | 3 km | 04-09-1975 |
| Bern-Forsthaus | Bern-Neufeld | 2 km | 24-11-1976 |
| Bern-Bethlehem | Bern-Forsthaus | 2 km | 22-11-1979 |
| Zürich-Ost (A1) | Zürich-Unterstrass (A1L) | 2 km | 20-08-1980 |
| Murten | Bern-Brünnen | 20 km | 05-11-1981 |
| Bern-Brünnen | Bern-Bethlehem | 2 km | 01-07-1982 |
| Villars-Sainte-Croix (A9) | Yverdon-les-Bains-Sud | 28 km | 17-12-1982 |
| Limmattaler Kreuz (A3/A4) | Zürich-Nord (A51) | 12 km | 21-06-1985 |
| Zürich-Unterstrass | Zürich-Zentrum (A1L) | 2 km | 02-07-1985 |
| Sankt-Gallen-Winkeln | Sankt-Gallen | 9 km | 01-07-1987 |
| Franse grens | Genève-Versoix | 14 km | 26-06-1993 |
| Payerne | Greng | 17 km | 12-12-1996 |
| Greng | Murten | 5 km | 15-12-1997 |
| Genève-Perly (A1) | Genève-La Praille (A1a) | 4 km | 15-12-1997 |
| Yverdon-les-Bains-Sud | Payerne | 23 km | 05-04-2001 |
Verbredingen
Het deel tussen Baden en het Kreuz Limmattal is in de jaren '90, of al eerder, naar 2x3 rijstroken verbreed. Tussen 2000 en 2003 is een derde buis in de Bareggtunnel ten westen van Baden aangelegd, waarmee ook dit deel tot de Verzweigung Birrfeld verbreed was.
Tussen 2012 en 2014 is de dubbelnummering met de A2 tussen de Verzweigung Härkingen en de Verzweigung Wiggertal naar 2x3 rijstroken verbreed. De voorbereidende werkzaamheden begonnen op 10 oktober 2011[5] en het project was in augustus 2014 gereed.[6]
Op 20 januari 2020 werd een spitsstrook in gebruik genomen op de A1 tussen Villars-Sainte-Croix en Cossonay, ten noorden van Lausanne.[7]
Andere aanpassingen
De Bareggtunnel ten westen van Zürich is in de periode 2000-2003 uitgebreid met een derde buis, zodat de capaciteit tussen de Verzweigung Birrfeld en het Limattaler Kreuz bij Zürich uitgebreid kon worden naar 3 rijstroken per richting. In die periode is ook een overkapping over de A1 bij Neuenhof aangelegd, net ten oosten van de tunnel.
Tussen 2004 en 2008 is de Brünnentunnel in het westen van Bern met 500 meter verlengd om de bouw van een nieuw stadsdeel mogelijk te maken.[8] De tunnel is westwaarts verlengd, op het westelijk tunnelportaal is het Westside Shopping and Leisure Centre gebouwd.
In 2008-2009 is het Lützelmurgviadukt van de A1 nabij Aadorf verbreed en gerenoveerd.[9]
Tussen 2010 en 2013 is de A1 tussen Lenzburg en de verzweigung Birrfeld uitvoerig gerenoveerd. Dit deel had nog het oorspronkelijke betonnen wegdek uit 1966 en 1970. Het Bünztalviadukt in Ohtmarsingen is daarbij volledig vervangen, dit viaduct had oorspronkelijk geen vluchtstroken. Het Aabachviadukt in Lenzburg had ook geen viaducten, en is toen verbreed. In 2012 is bij Lenzburg een 470 meter lange halfoverkapping over de A1 gebouwd.[10]
In 2021-2022 is de Rosenbergtunnel in Sankt-Gallen aan de oostkant 180 meter verlengd.[11]
Van 2023 tot 2025 zijn de Worblentalbrücken in Bern versterkt en gerenoveerd, zodat ze weer beschikbaar zijn voor exceptioneel transport. Deze bruggen bevinden zich direct ten noorden van de Verzweigung Wankdorf.[12]
Toekomst
Genève
Er loopt een studie om te bekijken hoe de situatie rond Genève verbeterd kan worden. Alhoewel de verkeersintensiteiten op de rondweg van Genève lager zijn dan op de A1 tussen Genève en Lausanne is er wel noodzaak om te kijken naar oplossingen. In 2011 en 2012 zijn drie oplossingen onderzocht; een nieuwe westelijke rondweg, verbreding van de bestaande snelweg of een nieuwe link aan de oostkant van Genève onder of over het meer van Genève (Lac Léman).[13] Op 10 april 2013 is 50 miljoen CHF beschikbaar gesteld om het noordelijkste deel van de A1 door Genève te verbreden. Op 22 september 2017 heeft de Bundesrat de verbreding van de eerste 3 kilometer van de A1 rond Genève goedgekeurd, tussen de aansluiting Genève-Aeroport en de afrit Versoix.[14] Dit is het eenvoudigste deel om te verbreden, de kosten worden geschat op slechts 21,5 miljoen CHF.
Genève - Lausanne
Op 11 mei 2023 keurde de Bundesrat een voorstel van de Nationalrat goed om de A1 tussen Genève en Lausanne integraal naar 2x3 rijstroken te verbreden.[15] Op 25 oktober 2023 werd het 'Generelles Projekt' voor het 19 kilometer lange deel tussen Genève en Nyon goedgekeurd.[16] De kosten van dit deel werden destijds op 965 miljoen CHF geraamd, met een geplande uitvoering tussen 2033 en 2041.
Lausanne
Er loopt een studie om de A1 ten westen van Lausanne te verleggen, voornamelijk om het traject door het dorp Morges te ontlasten. Hier is een solide verbreding naar 2x3 rijstroken noodzakelijk, maar het ontbreekt aan ruimte. Er ligt op dit traject reeds een spitsstrook. Er is een plan voor een lange omlegging vanaf ten westen van Morges naar de Échangeur Villars-Ste-Croix met de A9 aan de noordzijde van Lausanne. Mogelijk komt er een tangent naar de oude A1 voor bestemmingsverkeer naar Lausanne.
Er zijn echter ook plannen om de bestaande A1 door Lausanne te reconstrueren, het project "Crissier", dat de A1 tussen Ecublens en Villars-Sainte-Croix omvat, aan de westzijde van Lausanne. Op 14 september 2018 werd hiervoor 316 miljoen CHF toegekend.[17]
Bern
Er zijn plannen om de A1 ten noorden van Bern te verbreden of anderzijds aan te passen. Er waren twee varianten, een verbreding naar 2x4 rijstroken tussen de Verzweigung Bern-Wankdorf en de Verzweigung Schönbühl, of een bypass-variant met twee tunnelbuizen. Deze laatste optie is met een kostprijs van 2,4 miljard CHF nogal prijzig; daarom is in juni 2012 voor een verbreding van de A1 naar 2x4 rijstroken gekozen. Op 30 november 2018 heeft de Bundesrat het project goedgekeurd.[18] Een bouwbegin wordt medio 2027 verwacht.[19] Dit project omvat ook een deel van de A6 in Bern.
Bern - Luterbach
Op 1 juli 2020 keurde de Bundesrat de verbreding van de A1 tussen de Verzweigung Schönbühl bij Bern en de aansluiting Kirchberg goed.[20] De kosten werden op dat moment op 412 miljoen CHF geschat, met een verwachte bouwstart in 2030.
Luterbach - Härkingen
Op 10 april 2013 is 660 miljoen CHF beschikbaar gesteld om het 20 kilometer lange traject tussen de Verzweigung Luterbach en de Verzweigung Härkingen naar 2x3 rijstroken te verbreden.[21] Op 18 december 2015 werd het project goedgekeurd door de Bundesrat en de kostenraming is gestegen naar 818 miljoen CHF.[22] Op 6 oktober 2023 werd het projectbesluit rechtsgeldig toen geen verdere bezwaren werden ingebracht.[23] De verbreding is gepland vanaf mei 2025.[24][25]
Wiggertal - Aarau - Zürich
Er zijn wensen uit de regio om de A1 tussen Härkingen en Birrfeld naar 2x3 rijstroken te verbreden,[26] en verder tot 2x4 rijstroken tot aan het Limmattaler Kreuz.[27] De verbreding was oorspronkelijk pas rond 2040 verwacht, mogelijk wordt dit eerder uitgevoerd.[28] In 2022 sprak men van een verbreding naar 2x3 rijstroken tussen Aarau-Ost en de Verzweigung Birrfeld met een kostenraming van 770 miljoen CHF.[29] In mei 2023 keurde de Bundesrat ook een voorstel goed om de A1 tussen de Verzweigung Wiggertal en Aarau te verbreden naar 2x3 rijstroken. Op 11 september 2023 stemde de Nationalrat in een motie voor het integraal verbreden van de A1 tussen Bern en Zürich naar 2x3 rijstroken.[30]
Zürich
Verbreding noordkant Zürich
Op 6 juni 2016 begonnen werkzaamheden om de A1/A4 tussen het Limmattaler Kreuz en de Verzweigung Zürich-Nord doorgaand naar 2x3 rijstroken te verbreden. Daarvoor is een derde tunnelbuis met 3 rijstroken bij de Gubristtunnel aangelegd. Op 31 januari 2012 is hiervoor een besluit gepubliceerd. De verbreding werd geraamd op 1,55 miljard CHF.[31][32][33] De verbreding van het deel tussen Zürich-Seebach en de Gubristtunnel was in 2019 echter al afgerond. De derde buis van de Gubristtunnel is op 20 april 2023 in gebruik genomen,[34][35] waarna de bestaande buizen gerenoveerd worden tot eind 2027.
Glattalautobahn
Een apart project is de zogenaamde 'Glattalautobahn', waarbij de A1 tussen de Verzweigung Zürich-Nord wordt doorgetrokken in een tunnel tot de A1 ten oosten van het Brüttiseller Kreuz. Tevens moet de A1 verder tot Winterthur dan naar 2x4 rijstroken verbreed worden. De geschatte kosten liggen op 3,2 miljard franken, maar wanneer de aanleg begint is onduidelijk.[36]
Zürich - Winterthur
Er zijn wensen om de A1 tussen het Brüttiseller Kreuz en Winterthur-Töss naar 2x4 rijstroken te verbreden. Op 2 december 2016 stemde de Kantonsrat van Zürich voor de verbreding.[37]
St. Gallen
De passage door St. Gallen moet gerenoveerd worden. Ook moet de capaciteit vergroot worden. Een groot knelpunt is de Rosenbergtunnel, waar een derde buis aangelegd wordt zodat de tunnel gerenoveerd kan worden zonder een capaciteitsvermindering en er nadien extra rijstroken zijn. Op 30 maart 2022 keurde de Bundesrat de plannen goed,[38] maar de bouw van de derde buis zou niet voor 2030 starten. Tevens komen er oostelijk van de tunnel een derde rijstrook op de plek van de vluchtstrook.[39] Na de werkzaamheden telt de passage door St. Gallen dan 2x3 rijstroken. Aan de westkant van St. Gallen komt ook een westelijke ondergrondse aansluiting naar het goederenstation van St. Gallen en een tunnel naar Appenzell, zodat dit verkeer niet meer door de stad St. Gallen hoeft.[40] Op 6 januari 2021 kwamen de plannen juridisch rond.[41] De werkzaamheden zijn midden 2021 gestart en duren tot medio 2027.
Verkeersintensiteiten
Onderstaande verkeersintensiteiten zijn op of ten oosten/noorden van de genoemde telpunten.
| telpunt | int. 2015[42] |
|---|---|
| Franse grens | 52.600 |
| Échangeur Le Vengeron (A1a) | 60.100 |
| Coppet | 79.000 |
| Nyon | 75.300 |
| Gland | 71.800 |
| Rolle | 76.300 |
| Aubonne | 80.500 |
| Morges-Ouest | 81.200 |
| Morges-Est | 97.600 |
| Échangeur Ecublens (A1a) | 102.700 |
| La Sarraz | 57.500 |
| Échangeur Essert-Pittet (A9) | 53.900 |
| Échangeur Yverdon (A5) | 24.700 |
| Yverdon-Sud | 26.700 |
| Murten | 27.100 |
| Kerzers | 32.200 |
| Bern-Bethlehem | 40.100 |
| Verzweigung Bern-Weyermannshaus (A12) | 104.100 |
| Bern-Neufeld | 103.200 |
| Verzweigung Bern-Wankdorf (A6) | 108.300 |
| Verzweigung Schönbühl (A6) | 81.000 |
| Kirchberg | 70.000 |
| Verzweigung Luterbach (A5) | 90.500 |
| Wangen | 93.900 |
| Niederbipp | 90.700 |
| Verzweigung Härkingen (A2) | - |
| Verzweigung Wiggertal (A2) | 72.800 |
| Aarau-West | 69.000 |
| Aarau-Ost | 83.000 |
| Lenzburg | 83.500 |
| Verzweigung Birrfeld (A3) | 118.200 |
| Baden-West | 131.100 |
| Neuenhof | 129.700 |
| Dietikon | 127.200 |
| Kreuz Limmattal (A3/A4) | 106.600 |
| Zürich-Affoltern | 106.800 |
| Verzweigung Zürich-Nord (A51) | - |
| Verzweigung Zürich-Ost (A1L) | 145.100 |
| Kreuz Brüttisellen (A53) | 92.800 |
| Winterthur-Töss | 97.600 |
| Verzweigung Winterthur-Nord (A4) | 78.300 |
| Verzweigung Winterthur-Ost (A7) | 49.800 |
| Matzingen | 56.900 |
| Münchwilen | 59.500 |
| Wil | 61.100 |
| Oberbüren-Uzwil | 61.900 |
| St. Gallen-Winkeln | 78.200 |
| St. Gallen-Kreuzbleiche | 79.100 |
| St. Gallen-Neudorf | 66.000 |
| Verzweigung Meggenhus (A1.1) | 47.800 |
| Rheineck | 48.300 |
Rijstrookconfiguratie
| Van | Naar | Rijstroken | Lengte | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Franse grens (A41) |  Perly (A1a) |
2x3 | 1 km | |
| Perly (A1a) |
Morges-Est | 2x2 | 58 km | |
| Morges-Est | Ecublens (A1a) |
2x2 | 5 km | spitsstroken |
| Ecublens (A1a) |
Villars-ste-Croix (A9) |
2x3 | 2 km | |
| Villars-ste-Croix (A9) |
Bern-Weyermanshaus (A12) |
2x2 | 96 km | |
| Bern-Weyermanshaus (A12) |
Schönbühl (A6) |
2x3 | 10 km | |
| Schönbühl (A6) |
Härkingen (A2) |
2x2 | 49 km | |
| Härkingen (A2) |
Wiggertal (A2) |
2x3 | 8 km | |
| Wiggertal (A2) |
Birrfeld (A3) |
2x2 | 33 km | |
| Birrfeld (A3) |
Limmattal (A3/A4) |
2x3 | 15 km | Bareggtunnel 2+2+3 |
| Limmattal (A3/A4) |
Gubristtunnel | 2+3 | 4 km | uitbreiding Gubristtunnel |
| Gubristtunnel | Zürich-Nord (A51) |
2x3 | 7 km | |
| Zürich-Nord (A51) |
Wallisellen | 2x4 | 2 km | |
| Wallisellen | Winterthur-Töss | 2x3 | 14 km | |
| Winterthur-Töss | St. Gallen-Winkeln | 2x2 | 57 km | |
| St. Gallen-Winkeln | St. Gallen-Kreuzbleiche | 2x3 | 4 km | |
| St. Gallen-Kreuzbleiche | St. Margrethen | 2x2 | 26 km |
Congestie
Grote delen van de A1 zijn hoogbelast of overbelast. De Gubristtunnel in Zürich is het meest overbelaste wegvak van Zwitserland met 106.000 voertuigen per dag op 2x2 rijstroken. Hier staat een groot deel van de dag file. Ook andere delen van de A1 zijn zeer druk, zoals de passage van Genève, tussen Genève en Lausanne, tussen Bern en Zürich, aan de oostkant van Zürich tot Winterthur en door Sankt Gallen. Alleen het deel tussen Yverdon en Bern is duidelijk rustiger dan de overige delen van de A1.
Kunstwerken
De volgende kunstwerken zijn onderdeel van de Zwitserse A1:
- Tunnel de Confignon (1.240 m)
- Tunnel de Vernier (1.940 m)
- Tunnel de Pomy (3.005 m)
- Tunnel d'Arrissoules (2.987 m)
- Tunnel des Chables (1.860 m)
- Tunnel les Vignes (2.300 m)
- Tunnel de Combette (1.373 m)
- Brünnentunnel (1.180 m)
- Felsenauviadukt (1.116 m)
- Bareggtunnel (1.148 m)
- Gubristtunnel (3.250 m)
- Rosenbergtunnel (1.450 m)
Referenties
- ↑ Die neuen Nationalstrassen | astra.admin.ch
- ↑ 1962 Eröffnung der Autobahn A1 Moosseedorf erhält Anschluss an das nationale Strassenverkehrsnetz
- ↑ L’épopée de l’A1 qui a boosté l’arc lémanique | tdg.ch
- ↑ Kampfjets landen auf der A1 – Streckenteil wird im Juni gesperrt | srf.ch
- ↑ A1 wird sechsspurig | bielertagblatt.ch
- ↑ Sechs Fahrspuren entlasten den Verkehr auf der A1 | handelszeitung.ch
- ↑ Cossonay-Villars-Ste-Croix: ouverture de la bande d'arrêt d'urgence | laliberte.ch
- ↑ Autobahnüberdeckung und -anschluss, Bern-Brünnen | emchberger.ch
- ↑ Lützelmurgviadukt: Ingenieurarbeiten vergeben | tg.ch
- ↑ Projektdokumentation Erhaltungsprojekt Lenzburg–Birrfeld | lenzburg.ch
- ↑ Überdeckung Rosenberg Ost: Nächtliche Sperrungen der Stadtautobahn | stadt.sg.ch
- ↑ A1 Bern: Start Bausaison 2024 Sanierung Worblentalbrücken | astra.admin.ch
- ↑ A1 Genève | astra.admin.ch
- ↑ Flughafen Genf – Le Vengeron: Generelles Projekt für dritten Fahrstreifen genehmigt | astra.admin.ch
- ↑ Bundesrat unterstützt Ausbau der A1 auf sechs Spuren | srf.ch
- ↑ Bundesrat genehmigt generelles Projekt zur Engpassbeseitigung zwischen Genf und Nyon | admin.ch
- ↑ Bundesrat verabschiedet Botschaft für Weiterentwicklung des Nationalstrassennetzes | astra.admin.ch
- ↑ Bundesrat genehmigt generelles Projekt für Ausbau der Nationalstrasse Bern Wankdorf-Schönbühl | astra.admin.ch
- ↑ Schönbühl und Wankdorf gibt es mehr Fahrspuren | srf.ch
- ↑ Bundesrat genehmigt Generelle Projekte für Umgestaltung Anschluss Wankdorf sowie Erweiterung Schönbühl-Kirchberg | admin.ch
- ↑ Zweites Programm zur Beseitigung der Engpässe auf dem Nationalstrassennetz | news.admin.ch
- ↑ Sechsspur-Ausbau A1 Luterbach- Härkingen: Bundesrat genehmigt generelles Projekt | news.admin.ch
- ↑ «Plangenehmigungsverfügung rechtskräftig»: A1 zwischen Luterbach und Härkingen wird definitiv auf sechs Spuren ausgebaut | solothurnerzeitung.ch
- ↑ A1 Luterbach–Härkingen, Kantone und Gemeinden können Stellung nehmen zum Generellen Projekt | astra.admin.ch
- ↑ A1 Luterbach–Härkingen, Projektstand und beabsichtigter Baustart | astra.admin.ch
- ↑ Aargau und Zürich einig: A1 braucht vom Birrfeld bis Aarau Ost rasch 6 Spuren | aargauerzeitung.ch
- ↑ Auf der A1 ist genug gestaut | blickamabend.ch
- ↑ A1 Aarau Ost-Birrfeld soll ab 2030 sechsspurig werden | srf.ch
- ↑ 770 Millionen: Jetzt ist klar, wann die Aargauer A1 auf sechs Spuren ausgebaut wird | aargauerzeitung.ch
- ↑ Nationalrat will A1 auf sechs Spuren ausbauen! | blick.ch
- ↑ Ablauf des Projekts | nordumfahrung.ch
- ↑ nordumfahrung.ch
- ↑ Start der Hauptarbeiten zum Ausbau der Nordumfahrung Zürich | news.admin.ch
- ↑ 3. Röhre am Gubrist soll im Frühling 2023 eröffnet werden | zuonline.ch
- ↑ Durch die dritte Gubrist-Röhre rollt der Verkehr – Stau hats trotzdem | aargauerzeitung.ch
- ↑ Erst die nächste Generation profitiert von der Glattalautobahn | zuonline.ch
- ↑ Ausbau A1, Baltenswil-Töss - Die Kommission stimmt dem Richtplaneintrag mit 10 zu 5 Stimmen zu | kantonsrat.zh.ch
- ↑ Bundesrat genehmigt Generelles Projekt für die 3. Röhre des Rosenbergtunnels | admin.ch
- ↑ A1 Instandsetzung Stadtautobahn St. Gallen | astra.admin.ch
- ↑ zubringer-gueterbahnhof.ch
- ↑ Instandsetzung Stadtautobahn St.Gallen: Plangenehmigungsverfügung rechtskräftig | stadt.sg.ch
- ↑ Bericht Verkehrsfluss Nationalstrassen | www.astra.admin.ch
 Autosnelwegen in Zwitserland
|
|---|
|
|
