A1 (Albanië)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
A1
Begin Durrës
Einde Morinë (AL/RKS)
Lengte 177 km
Route
  • Durrës
  • Vorë
  • Fushë-Kruja
  • Milot

Rreshen

Reps

tankstation

Kalimash


einde snelweg

F. Arrez

Mamëz

Kukës

Morinë

De A1 is een autostrada in Albanië. De autosnelweg moet van de havenstad Durrës via Kukës tot aan de grens met Kosovo gaan lopen. Het betreft de eerste moderne autosnelweg van het land en omvat een deel van de bestaande SH 2 van Durrës naar Tirana. De autosnelweg moet 177 kilometer lang worden. Momenteel is 87 kilometer opengesteld.

Routebeschrijving

De A1 door het gebergte.

De autosnelweg begint als SH 2 in de havenstad Durrës. De weg verloopt met 2x2 rijstroken en een middenafscheiding naar het oosten over een kustvlakte. Het is een substandaard snelweg, wel met ongelijkvloerse kruisingen, maar met erf- en bedrijfsaansluitingen, waarbij men enkel rechtsaf kan slaan. Er ontbreekt vaak een vluchtstrook. Het alignement van deze weg is desondanks modern, zonder scherpe bochten. Dit is ook wel de winkelstraat van Albanië, aangezien het hele deel van Durrës naar Tirana bezaaid is met bedrijven en winkels, van autodealers tot shopping malls. De A1 volgt de SH 2 tot aan Vorë, zo'n 25 kilometer oostelijker. Vanaf hier moet de autosnelweg naar het noorden afslaan, ten westen van de luchthaven van Tirana langs en de SH 1 volgend, de noord-zuidroute vanaf Tirana naar Shkodër in het noorden. Hierdoor verwerkt de A1 in de toekomst zowel noord-zuidverkeer als verkeer naar Kosovo.

Dit deel van Albanië bestaat uit een brede vallei, gescheiden van de kust door een lage heuvelrug. Naar het oosten toe liggen serieuzere bergketens met toppen tot zo'n 1500 meter. Vanaf Milot, zo'n 35 kilometer naar het noorden, buigt de A1 verder landinwaarts en doorkruist het eerste bergketen via de vallei van de rivier de Fan. De autosnelweg moet dan de rivier door een smal dal volgen tot Rrëshen, waarna een tweede breder dal volgt. De autosnelweg buigt dan naar het noordoosten af en gaat dan het gebergte in, het steeds smaller wordende dal van de Fan volgend. De bergen reiken hier tot zo'n 2000 meter.

De autosnelweg gaat via een 5650 meter lange tunnel onder het gebergte door en komt dan in het woeste gebied rond het stadje Kukës. Het stadje telt 16.000 inwoners, maar is desondanks één van de belangrijkste plaatsen in dit onherbergzame gebied. De bergen rondom Kukës reiken tot 2400 meter. Het stadje ligt aan een langwerpig stuwmeer. De grens met Kosovo volgt bij het gehucht Morinë. Vanaf hier sluit de Kosovaarse autosnelweg R7 richting Prizren en Prishtina aan.

Geschiedenis

De bouw van de autosnelweg was het duurste project ooit uitgevoerd door de Albanese overheid. Het 55 kilometer lange deel van Rrëshen naar Kalimash kostte 300 miljoen dollar, voor die regio een zeer kostbaar project. Dit deel bevatte de bouw van 35 viaducten en tunnels, waaronder een 5.650 meter lange tunnel tussen Kalimash en Kukës. De regio Kukës werd eind jaren '90 bekend, doordat het meer dan 500.000 vluchtelingen uit Kosovo opnam (Kukës zelf telt 16.000 inwoners). De autosnelweg is vooral aangelegd om de economische banden met Kosovo aan te halen en aangezien het gros van de Kosovaren Albanezen zijn, moest de autosnelweg beide volkeren herenigen. De oude route naar Durrës was een hachelijke en lange weg door de bergen. De autosnelweg moest dit aanzienlijk verbeteren.

In juni 2009 werd 55 kilometer van de autosnelweg gedeeltelijk opengesteld met één rijbaan. Tussen Milot en Rrëshen volgt de weg een voormalig spoortracé. Tevens is het deel van Durrës naar Vorë als 2x2 expressweg geopend. Dit deel is naar westerse standaarden substandaard doordat de autosnelweg erf- en bedrijfsaansluitingen direct aan de rijbaan heeft. De weg oversteken kan echter niet, hiervoor moet men van viaducten of een aantal ongelijkvloerse aansluitingen gebruikmaken. Er zijn plannen om parallelwegen aan te leggen langs de SH 2 om het doorgaande verkeer te scheiden van het lokale verkeer naar de winkels en bedrijven. In 2010 is de autosnelweg volledig opengesteld.

In 2019 is het gedeelte van Kukës maar de Kosovaarse grens volledig opengesteld met 2x2 rijstroken en ongelijkvloerse aansluitingen. Delen waren voor die tijd reeds dubbelbaans, maar vrijwel alle bruggen bestonden nog uit één rijbaan met tegenverkeer. Wel komen hier en daar nog enkele erfaansluitingen en onverharde wegen op de hoofdrijbaan uit.

Status

De weg is een volwaardige autosnelweg tussen Rrëshen en de aansluiting met de SH5 ten westen van Kukës, inclusief vluchtstroken. Vanaf deze aansluiting tot aan de Kosovaarse grens heeft de weg wel 2x2 rijstroken, maar geen vluchtstroken. Bovendien heeft de A1 op dit gedeelte een krapper alignement. Ter hoogte van de brug over de rivier de Drini bij Kukës is de weg nog een kort stukje enkelbaans.

Een deel van de SH 1 is omstreeks 2012 als A1 bewegwijzerd tussen Thumanë en de SH 30 richting Milot. Dit traject telt 2x2 rijstroken en ongelijkvloerse kruisingen.

Toekomst

Het deel van Vorë naar Milot zou al gedeeltelijk opengesteld zijn, maar dit betreft waarschijnlijk de vernieuwing van de SH 1, de autoweg van Tirana naar Shkodër. Daarnaast moeten het deel van Milot naar Rrëshen nog verdubbeld worden, een opleveringsdatum is nog niet bekend. Wel is bij Kukës sinds 2020 of 2021 een boogbrug in aanbouw ter overspanning van de rivier de Drini.

Op 2 augustus 2022 werd de aanbesteding aangekondigd van 114 kilometer autosnelweg tussen Milot en Fier.[1] Dit wordt de eerste autosnelweg in Albanië waar een maximumsnelheid van 130 km/h geldt.[2]

Tol

Sinds maart 2018 wordt tol geheven op de A1, ter hoogte van de tunnel Kalimash.[3] Protesten tegen de tolheffing werden op 31 maart 2018 gewelddadig met het in brand steken van tolhokjes.[4] De tolheffing werd daarna een half jaar gestaakt, maar is op 17 september 2018 weer hervat.[5]

Externe links

Referenties

Wegen in Albanië