A5 (Kroatië)
Slavonika | |||
Begin | Osijek | ||
Einde | Svilaj | ||
Lengte | 83 km | ||
|
De A5 is een autocesta in Kroatië. De autosnelweg vormt een noord-zuidverbinding in het oosten van het land en verbindt de stad Osijek met het Kroatische snelwegennet. De autosnelweg is momenteel 83 kilometer lang en moet onderdeel worden van een verbinding van Budapest naar Sarajevo en de Adriatische kust.
Routebeschrijving
De A5 begint op de grens met Hongarije, waar de M6 uit Budapest aansluit. De autosnelweg verloopt dan zuidwaarts door het vrij vlakke Slavonië, dat onderdeel is van de Pannonische Laagvlakte. De A5 telt 2x2 rijstroken en voert langs Beli Manastir als grensplaats. De route verloopt zuidelijker door het stroomdal van de Drava, met een tuibrug over deze rivier, waarna de autosnelweg op vrij ruime afstand langs de stad Osijek voert, de grootste plaats op de route. De A5 heeft een lage afritdichtheid, met vrij grote afstanden tussen afritten. Bij het Čvor Sredanci kruist men de A3, de grote oost-westas vanaf Zagreb naar Beograd. De autosnelweg voert dan verder zuidwaarts naar de rivier de Sava, die de grens met Bosnië-Herzegovina vormt. Aan Bosnische zijde sluit de A1 naar Odžak, Doboj en Sarajevo aan.
Geschiedenis
Voor de bouw van de A5 vormde de D7 de doorgaande route van en naar Osijek. Ten tijde van Joegoslavië was dit een onderdeel van de M17 die vanaf de Hongaarse grens naar Opuzen bij de Adriatische Zee liep.[1]
De eerste bouwfase van de A5 was vooral om de stad Osijek op het Kroatische snelwegennet aan te sluiten. Het eerste deel van de A5 opende tussen knooppunt Sredanci (A3) en Đakovo over 21 kilometer op 9 november 2007. Op 17 april 2009 opende een verlenging tot aan Osijek over 32 kilometer. Op 2 maart 2015 opende 3 kilometer tussen het Čvor Sredanci en Svilaj.[2]
Ten zuiden van knooppunt Sredanci ontbrak nog 1 kilometer tot aan de grens met Bosnië-Herzegovina. Hier sluit de Bosnische A1 aan. De A5 was hier al langere tijd praktisch gereed, behalve de brug over de Sava. De contracten voor de ontbrekende brug over de Sava werden op 15 juli 2016 getekend.[3] De bouw van de brug begon op 17 maart 2017.[4] De brug kostte € 27 miljoen en is op 3 juli 2020 opgeleverd,[5] alhoewel de aanleg van het Bosnische grenscomplex vertraging heeft opgelopen.[6] De grensovergang en brug over de Sava is uiteindelijk op 30 september 2021 geopend.[7][8][9]
De A5 is onderdeel geworden van een snelwegverbindingtussen Budapest, Sarajevo en de Adriatische kust. Aan Hongaarse zijde is hiervoor de M6 aangelegd, die momenteel bij Bóly eindigt, een kleine 20 kilometer voor de Kroatische grens. De A5 eindigde op haar beurt 25 kilometer voor de Hongaarse grens, zodat er een ontbrekende schakel van 45 kilometer was ontstaan. Op 11 juli 2011 ging de brug over de Drava ten westen van Osijek in aanleg, het belangrijkste kunstwerk op de route. De brug heeft een lengte van 2.507 meter en wordt een dubbele tuibrug.[10] De brug is in 2017 opgeleverd, maar kon nog niet in gebruik genomen worden omdat er geen aanvang was gemaakt met aansluitende wegen. In 2017 was nog niet begonnen met de A5 ten noorden van de rivier, zodat de brug en A5 pas opengesteld kan worden als ook een verlenging noordwaarts aangelegd wordt. Op 28 april 2020 werd het contract gegund voor de bouw van de verlenging vanaf de brug tot aan Beli Manastir.[11] Vervolgens kwam op 16 juli 2020 de financiering rond.[12] Het gehele traject van 24,5 kilometer is uitendelijk op 2 december 2022 geopend.[13]
Afritnummering en -benaming
Op 22 december 2021 is de afritnummering aangepast om een logischere nummering te verkrijgen. Tevens is van een paar afritten de naam veranderd. [14]
Openstellingsgeschiedenis
Van | Naar | Lengte | Datum |
---|---|---|---|
Đakovo | Čvor Sredanci | 21,0 km | 09-11-2007 |
Osijek | Đakovo | 31,5 km | 17-04-2009 |
Čvor Sredanci | Svilaj | 3,2 km | 02-03-2015 |
Svilaj | grens Bosnië-Herzegovina | 2,1 km | 30-09-2021 |
Beli Manastir | Osijek | 24,5 km | 02-12-2022 |
Toekomst
Er ontbreekt nog 5 kilometer tussen de Hongaarse grens en Beli Manastir. Dit deel wordt simultaan met de Hongaarse M6 aangelegd en moet medio 2024 worden geopend.
Tussen afrit Đakovo en čvor Sredanci zal een nieuwe afrit Andrijevica worden aangelegd. Het is nog niet bekend wanneer de bouw begint en wanneer de afrit zal worden opengesteld.[15]
Tol
De A5 is een tolweg, en het gesloten tolsysteem is onderdeel van dat van de A3. Vanaf Slavonski Brod tot Osijek betaalt men 30 HRK voor een personenauto, wat neerkomt op ongeveer € 4,15.
Verkeersintensiteiten
De verkeersintensiteiten worden onderverdeeld in een jaargemiddelde (AADT) en een zomergemiddelde (ASDT). De intensiteiten zijn van het jaar 2014 en gelden ten zuiden van de betreffende aansluiting.
Telpunt | AADT | ASDT[16][17] |
---|---|---|
Osijek | 1.700 | 2.000 |
Čepin | 2.400 | 2.800 |
Đakovo | 2.900 | 3.300 |
Referenties
- ↑ Magistrale wegen in Joegoslavië in 1987 | autosnelwegen.net
- ↑ Hrvatske autoceste d.o.o. će danas, 02. ožujka 2015. godine, pustiti u promet dionicu Sredanci - granica Bosne i Hercegovine od čvora Sredanci do čvora Svilaj. | hac.hr
- ↑ Ministar Oleg Butković u Neumu na potpisivanju Ugovora za izgradnju mosta na rijeci Savi kod Svilaja | hac.hr
- ↑ New major bridge to connect Croatia and Bosnia and Herzegovina | total-croatia-news.com
- ↑ Dovršen Most Svilaj | hac.hr
- ↑ Most Svilaj planira se pustiti u promet na jesen | tportal.hr
- ↑ GP i most Svilaj od 16 sati u funkciji za međunarodni promet putnika | n1info.com
- ↑ Ursula von der Leyen otvara most Svilaj | Radio Sarajevo
- ↑ Svilaj Bridge connects us. We are creating opportunities for more investment and economic cooperation | vlada.gov.hr
- ↑ Početak izgradnje mosta preko rijeke Drave na autocesti A5 Beli Manastir-Osijek-Svilaj | hac.hr
- ↑ Construction of A5 motorway within European Corridor Vc continues | vlada.gov.hr
- ↑ Croatia completes Corridor Vc motorway with EBRD loan | ebrd.com
- ↑ Otvaranje dionice autoceste A5 od Osijeka do Belog Manastira značajno za Slavoniju, ali i cijelu Hrvatsku | vlada.gov.hr
- ↑ Odluka o označavanju autocesta | Narodne Novine 22.12.2021
- ↑ Investicija veća od 823 milijuna kuna: HAC gradi pet čvorova na autocestama, četiri proširuju | Vecernji.hr
- ↑ Average Summer Daily Traffic
- ↑ Brojenje prometa na cestama Republike Hrvatske godine 2014 | Hrvatske-ceste.hr
Autosnelwegen in Kroatië |
---|