A5 (Zwitserland)
A5 | |||
Begin | Yverdon-les-Bains | ||
Einde | Solothurn | ||
Lengte | 100 km | ||
|
De Autobahn A5 is een Autobahn in Zwitserland. De snelweg vormt een oost-westroute, en in mindere mate een noord-zuidroute, in het westen van het land, vanaf Yverdon-les-Bains via Neuchâtel en Biel/Bienne naar Solothurn. Het begin- en eindpunt liggen aan de A1. De route is 100 kilometer lang, maar incompleet.
Routebeschrijving
Aan de zuidkant van Yverdon-les-Bains takt de A5 bij de échangeur Yverdon af van de A1, de snelweg van Genève en Lausanne naar Bern en Zürich. De snelweg loopt hiervandaan met 2x2 rijstroken langs de noordkant van het Lac de Neuchâtel, een groot meer. De weg loopt door een heuvelachtig gebied; verder naar het westen en noorden liggen de hogere bergen van de Jura. Bij Neuchâtel is een aansluiting op de H20 via de échangeur Neuchâtel-Vauseyon, een expressweg naar La-Chaux-de-Fonds in het noordwesten. Het gedeelte door Neuchâtel ligt grotendeels onder de grond. Daarna volgt een vlakker gedeelte totdat men de Bielersee bereikt, een wat kleiner meer. Na La Neuveville eindigt het snelweggedeelte en gaat de A5 als hoofdweg verder naar Biel/Bienne, een stadje met 49.000 inwoners. Hier begint ook de A6, de snelweg naar Bern en Thun. Aan de oostkant van de stad ligt de Verzweigung Bözingenfeld waarvandaan de A16 (Jurasnelweg) naar Porrentruy loopt. Bij Grenchen steekt de A5 via een tuibrug de rivier de Aare over en daarna loopt de snelweg langs Solothurn, een stadje met 15.000 inwoners. Vlak daarna eindigt de A5 weer bij de Verzweigung Luterbach op de A1, de snelweg van Bern naar Zürich.
Geschiedenis
Aanleggeschiedenis
De A5 is gefaseerd aangelegd. Reeds in 1971 openden de eerste 3 kilometer tussen Solothurn en de Verzweigung Luterbach met de A1. In 1975 opende een smal 2x2-traject tussen Areuse en het westen van Neuchâtel. Dit is feitelijk een substandaard deel en wordt vervangen door de nieuwe tunnel Serrières. In 1975-1977 opende de A5 ten noordoosten van Neuchâtel. Lastig was het tracé door Neuchâtel, een stadje ingeklemd tussen het Lac de Neuchâtel en de Jura. Daarom is een aantal tunnels aangelegd en loopt de A5 door Neuchâtel grotendeels ondergronds. Dit tracé door Neuchâtel is in twee fases in 1993 en 1995 opengesteld. Op 10 maart 2014 opende de Tunnel de Serrières, een alternatief tracé van de A5 in Neuchâtel. De aanleg van de 800 meter lange tunnel duurde 5 jaar.[1]
Al eerder, in 1984, opende de A5 tussen de échangeur Yverdon en Grandson, als bypass van Yverdon-les-Bains. In dit traject is het langste viaduct van Zwitserland, het Viaduc d'Yverdon. Daarna werd vanaf eind jaren '90 zowel gewerkt tussen Biel/Bienne en Solothurn als tussen Yverdon en Neuchâtel. Het noordelijk deel is in twee fases in 2001 en 2002 opengesteld. Vervolgens werd in twee fases (met drie aparte stukken) de A5 opengesteld in het zuiden, tussen Grandson en Areuse, in 2002 en 2005.
Bij Biel/Bienne wordt de A5 ontwikkeld als bypass rond de stad, grotendeels ondertunneld. In 2007 is begonnen met de bouw aan de oostkant van de stad, de zogenoemde van 5 kilometer lange 'Ostast' of oostelijke tak van de A5. Dit deel is na 10 jaar bouwtijd op 27 oktober 2017 opengesteld voor het verkeer.[2][3] Hierbij zijn de Langholztunnel (2.480 m) en de Büttenbergtunnel (1.460 m) aangelegd. Ook is de Verzweigung Brüggmoos aangelegd, waar de A6 naar Bern begint.
Openstellingsgeschiedenis
Van | Naar | Lengte | Opening |
---|---|---|---|
Solothurn-Ost | Luterbach (A1) | 3 km | 02-07-1971 |
Areuse | Neuchâtel-Serrières | 5 km | 29-11-1975 |
Marin | Cornaux | 5 km | 00-00-1975 |
Cornaux | La Neuveville | 7 km | 00-00-1977 |
Yverdon-les-Bains (A1) | Grandson | 9 km | 27-06-1984 |
Neuchâtel-Serrières | Neuchâtel-Falaises | 5 km | 18-06-1993 |
Neuchâtel-Falaises | Marin | 4 km | 19-12-1995 |
Biel-Ost | Lengnau | 6 km | 31-05-2001 |
Lengnau | Solothurn-Ost | 16 km | 18-04-2002 |
Vaumarcus | Bevaix | 7 km | 07-05-2002 |
Grandson | Vaumarcus | 10 km | 12-05-2005 |
Bevaix | Areuse | 6 km | 12-05-2005 |
Verzweigung Brüggmoos | Verzweigung Bözingenfeld | 5 km | 27-10-2017 |
Latere aanpassingen
Tussen 2012 en 2020 is de passage door Neuchâtel voor 500 miljoen CHF gerenoveerd. Dit betrof vooral vervanging van tunneltechnische installaties, aanpassingen van aansluitingen en het gedeeltelijk verbreden van de vluchtstroken. Dit project is uitgevoerd tussen Colombier en Cornaux en was op 23 oktober 2020 afgerond.[4]
Toekomst
Westtak Biel/Bienne
Het westelijke gedeelte van de A5 rond Biel/Bienne zal onder het centrum door gaan. Dit stuk zal ook grotendeels ondertunneld worden en verscheidene aansluitingen krijgen.
De westelijke tak krijgt 2x1 rijstroken voor doorgaand verkeer, met tussen aansluitingen een extra weefstrook. De A5 wordt als TOTSO aangelegd, de westelijke tak komt in het verlengde van de A6 uit Bern te liggen, en ligt praktisch geheel ondergronds. Er komen 3 tunnels, de Tunnel Weidteile, de Tunnel City en de Tunnel de Vigneules (Vignenztunnel). Daarnaast komt er ook een zubringer in het verlengde van de A5 uit Solothurn, die eindigt bij Ipsach ten zuiden van Biel/Bienne. Hierin komt de Porttunnel.
Het project werd op 12 september 2014 goedgekeurd door de Zwitserse overheid. De aanleg kost 2 miljard CHF. Het project moest volgens de planning uit die tijd tussen 2019 en 2030 uitgevoerd worden.[5] In december 2020 werd echter gemeld dat het project voorlopig niet voortgezet wordt.[6]
Verkeersintensiteiten
Onderstaande verkeersintensiteiten zijn op of ten noorden van de genoemde telpunten.
telpunt | int. 2015[7] |
---|---|
Yverdon-Ouest | 19.700 |
Grandson | 18.900 |
Vaumarcus | 22.200 |
St. Aubin | 25.700 |
Boudry | 31.300 |
Areuse | 38.500 |
Neuchâtel-Ouest | 25.100 |
Neuchâtel-Serrières | 41.400 |
Échangeur Neuchâtel-Vauseyon | 36.300 |
Thielle | 19.400 |
Twann | 13.000 |
Verzweigung Bözingenfeld (A16) | 19.200 |
Grenchen | 29.500 |
Solothurn-Ost | 35.200 |
Rijstrookconfiguratie
Kunstwerken
De volgende kunstwerken zijn onderdeel van de Zwitserse A5:
- Tunnel de Concise (1.410 m)
- Tunnel de Sauges (2.195 m)
- Tunnel de Gorgier (3.960 m)
- Traversée de Neuchâtel (4.150 m)
- Ligerztunnel (2.483 m)
- Ruseltunnel (2.600 m, in aanleg)
- Vingelztunnel (2.300 m, in aanleg)
- Weidteiletunnel (1.300 m, in aanleg)
- Langholztunnel (2.480 m)
- Büttenbergtunnel (1.460 m)
- Pieterlentunnel (1.470 m)
- Wititunnel (1.760 m)
- Lüsslingentunnel (1.230 m)
- Birchitunnel (1.700 m)
Referenties
- ↑ Le tunnel de Serrières a été inauguré à Neuchâtel | rts.ch
- ↑ Biel eröffnet den Ostast der Autobahnumfahrung | srf.ch
- ↑ Ouverture en automne | journaldujura.ch
- ↑ A5 / Fin des travaux d’assainissement du tronçon Colombier-Cornaux | astra.admin.ch
- ↑ Bundesrat genehmigt zwei Generelle Projekte für die Umfahrung Biel | news.admin.ch
- ↑ Le projet officiel de la branche Ouest de l’A5 est enterré | lematin.ch
- ↑ Bericht Verkehrsfluss Nationalstrassen | www.astra.admin.ch
Autosnelwegen in Zwitserland |
---|