A80 (Nederland)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
A80
Begin Zwaanshoek
Einde Hilversum
Lengte ca 40 km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen
Route

(Stamweg) → Amsterdam/Rotterdam

→ Amsterdam/Den Haag

→ Amsterdam/Rotterdam, Dordrecht

→ Amsterdam/Utrecht

→ Almere/Utrecht

De Rijksweg A80 was een ooit geplande (snel)weg in de provincies Noord-Holland en Utrecht. Deze snelweg zou een verbinding vormen tussen de eveneens nooit aangelegde Stamweg ter hoogte van Zwaanshoek, nabij Hoofddorp, en de A2 bij Vinkeveen. Aansluitend was een (provinciale) verlenging gepland naar de A27 bij Hilversum en een westelijke tak vanaf de Stamweg richting de kust. Ook zou deze weg de geplande maar eveneens nooit aangelegde A3 kruisen. De snelweg zou als mogelijke vervanging kunnen dienen voor de destijds geheten S21, de huidige N201 (en N196).

Geschiedenis

Met het Rijkswegenplan 1968 verscheen er voor het eerst een rijksweg 80 als verbinding tussen de A4 bij Hoofddorp en de A2 bij Vinkeveen. Daarbij zou de weg mogelijk uitgevoerd worden als autosnelweg en de hoofdverbinding vormen in het onderliggende gebied tussen Hoofddorp en Vinkeveen. De S21, de huidige N201, zou de secundaire verbinding vormen in het gebied en daarbij vrijwel in de destijds bestaande vorm blijven.

De A80 was gepland te beginnen bij Hoofddorp, nabij de niet aangelegde Stamweg of de A4, mogelijk in het verlengde van de (evenmin aangelegde) zuidelijke agglomeratieweg die vanaf Zandvoort onder Heemstede richting Hoofddorp zou hebben moeten lopen. Ten zuiden van de Geniedijk in de Haarlemmermeer, ten zuiden van Hoofddorp/Schiphol, zou de A80 de A4 moeten kruisen en vervolgens met een ruime boog ten zuiden van Rozenburg de Ringvaart van de Haarlemmermeer kruisen. Daarna ging het ten noorden langs de Stommeerkade in de gemeente Aalsmeer, om daarna in een vrijwel rechte lijn naar Vinkeveen te lopen. Vervolgens zou het tracé eindigen op de A2. In latere plannen schijnt een verlenging naar de A27 ten zuiden van Hilversum gepland te zijn, maar deze is op tracékaarten nergens zichtbaar. Wellicht was dit van oorsprong een provinciaal plan geweest waarbij het deel naar de A27 een omlegging en uitbouw van de S23 zou betekenen. Het Noord-Hollandse deel van de huidige N201 tussen Vreeland en Hilversum droeg destijds het nummer S23.

Al vrij snel na de totstandkoming van het Rijkswegenplan 1968 was duidelijk dat rijksweg 80 vanwege andere prioriteiten, gebrek aan geld[1] en milieubezwaren, niet op korte termijn zou worden aangelegd. Omdat Provinciale Staten van zowel Noord-Holland als Utrecht inschatten dat de weg er voor 1985 niet zou komen, heeft men begin jaren zeventig besloten de S21 te verbeteren. In 1975 bleek uit een Structuurschets van het Ministerie van Ruimtelijke Ordening dat de plannen voor rijksweg 80 werden geschrapt.[2] Uiteindelijk is het A80-plan dus nooit uitgevoerd. In het landschap is enkel het ooit vrijgehouden Rijkswegtracé zichtbaar ten noorden van Aalsmeer en Uithoorn, dat is gebruikt voor de omlegging van de provinciale N201.

Daarnaast is er bij Hilversum een spoor terug te vinden dat op aanleg van een snelweg duidt. Dit is de zeer ruime op- en afritconstructie Hilversum in de A27. Deze afrit is oorspronkelijk aangelegd als knooppunt. In de verbindingsboog naar de A27 vanuit Hilversum richting Almere was een dood uitlopertje te zien richting het westen dat de hoofdrijbaan moest worden komende vanaf Hoofddorp. Ernaast lag een ongebruikt viaduct bedoeld voor de rijbaan richting het westen. Mogelijk was het de bedoeling de N201 (S23) te verbinden met dit knooppunt, zodat het verkeer niet meer dwars door Hilversum hoeft. De ruimtelijke ordening van de stad lijkt dit tracé te ondersteunen. Of de verbinding dan een autosnelweg A80 zou moeten worden, of een provinciale weg N201 is niet geheel duidelijk. De enige herinnering aan de A80 verdween 2017. De bestaande aansluiting 33 is omgebouwd naar een compactere aansluiting om ruimte te maken voor de verbreding van de A27.

De rijksweg A80 verdween alweer van de tekentafel bij de publicatie van het Structuurschema Verkeer en Vervoer.

Wegnummergeschiedenis

In het Rijkswegenplan 1932 werden rijkswegen voor het eerst genummerd. Het wegnummer 80 was toen gepland als onderdeel van de route Maastricht naar Tongeren in België. Over het deel van de route tussen Maastricht en de grens met België loopt de huidige N278. Vanaf het Rijkswegenplan van 1968 volgde aanpassingen in de routenummering van rijkswegen, waarbij enkele wegnummers die inmiddels verdwenen waren in eerder wijzigingen werden ingezet voor andere routes. Voor het wegnummer 80 betekende dit dat het nummer werd hergebruikt voor de geplande rijksweg Hoofddorp - Vinkeveen.

Planning en uitvoering

Aanleg van snelwegen kan stuiten op weerstand van milieuorganisaties, omwonenden e.d. Op het oorspronkelijke tracé liggen waardevolle polderlandschappen en niet te vergeten het Groene Hart. Deze vallen deels al binnen beschermde natuurgebieden. Hoogstwaarschijnlijk is het onbespreekbaar om deze gebieden nog te doorsnijden met een autosnelweg.

Verder wijst de ombouw van afrit 33 in de A27 er al op dat een eventuele aanleg van een verbinding zuidelijk van Hilversum niet meer volgens de oorspronkelijke planning zal plaatsvinden. Een deel van de gronden waar de ruime afrit op lag wordt door Rijkswaterstaat overgedragen aan het Goois Natuurreservaat omdat de nieuwe afritconstructie minder grondoppervlak nodig heeft dan in de oorspronkelijke situatie.

Gezien de verkeersproblematiek op de provinciale weg N201 komen af en toe ideeën voor een soort van A80 bovendrijven, maar dan met name voor het tracé tussen Schiphol en de A2. De N201 wordt door met name vrachtverkeer richting Utrecht gebruikt bij gebrek aan een alternatief. Utrecht is via de A4, N11 en A12 of via A4, A9 en A2 ook te bereiken maar dit is gezien de lange omweg geen goede optie.

Er werden en worden door de provincie Utrecht ook studies gedaan naar een eventuele aanpassing van de N201 op dit traject of zelfs aanleg van een compleet nieuwe weg op een ander tracé. Vermoedelijk zal het wegnummer 80 hiervoor niet gebruikt worden. Bij een eventuele ombouw naar snelweg zal het nummer A201 logischer zijn, ook omdat het een ombouw van een provinciale weg betreft. Wegnummers met 2 cijfers zijn over het algemeen voorbehouden aan rijkswegen.

Een project dat wel voltooid is betreft de omlegging van de N201 om Uithoorn en Aalsmeer.

Referenties

  1. NRC Handelsblad 19 juni 1972
  2. Het Vrije Volk 31 januari 1975
Autosnelwegen van Nederland

Genummerde wegen in de provincie Noord-Holland

Autosnelwegen: A1A2A3A4A5A6A7A8A9A10A22A27A44A80A200A205A208

Niet-autosnelwegen: N8N9N23N99N194N196N197N200N201N202N203N205N206N207N208N231N232N235N236N239N240N241N242N243N244N245N246N247N248N249N250N307

N403N415N417N501N502N503N504N505N506N507N508N509N510N511N512N513N514N515N516N517N518N519N520N521N522N523N524N525N526N527

Stadsroutes: AmsterdamZaanstad

Genummerde wegen in de provincie Utrecht

Autosnelwegen: A1A2A12A27A28A80

Niet-autosnelwegen: N198N199N201N204N210N212N221N224N225N226N227N228N229N230N233N234N237N238N327

N401N402N403N404N405N407N408N409N410N411N412N413N414N415N416N417N418N419N420N421N458N463N483N484N806N848