A9 (Zwitserland)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
A9
Begin Ballaigues
Einde Gondo
Lengte 185 km
Route

1 Ballaigues

2 Les Clées

3 Orbe

4 Essert-Pittet

5 Chavornay

6 La Sarraz

7 Cossonay

8 Villars-Sainte-Croix

9 Lausanne-Blécherette

10 Lausanne-Vennes

11 Belmont

12 Lutry

13 Chexbres

14 La Veyre / Vevey

15 Montreux

16 Villeneuve

17 Aigle

18 Saint-Triphon

19 Bex

20 St. Maurice

21 Martigny-Fully

22 Grand-Saint-Bernard

23 Saxon

24 Riddes

25 Conthey

26 Sion-Ouest

27 Sion-Est

28 Sierre-Ouest

29 Sierre-Est

30 Leuk/Susten-West

30 Leuk/Susten-Ost

31 Gampel-Steg

Gampel-Ost

Raron

Visp-West

33a Visp-Süd

33b Visp-Ost

34 Brig-Glis

Brig-Zentrum

Ried-Brig

De A9 is een Autobahn/Autoroute en autoweg in Zwitserland. De weg vormt een oost-westroute in het zuidwesten van het land, vanaf de Franse grens bij Ballaigues via Lausanne, Martigny en de Simplonpass naar de grens met Italië bij Gondo. De route is grotendeels uitgebouwd als autosnelweg, met name tussen Orbe en Sierre. De route is 185 kilometer lang.

Routebeschrijving

De A9 bij Orbe als 2+1 weg.
De A9 bij Montreux.

Bij Ballaigues gaat de Franse N57 vanuit Pontarlier over in de autoweg A9. Vlak na de grens begint een gedeelte met één rijbaan zonder middenafscheiding, maar wel met ongelijkvloerse kruisingen. De weg daalt dan af vanuit de Jura naar het vlakkere gedeelte rond Orbe. Vanaf het dorp Orbe is de weg een volwaardige snelweg met 2x2 rijstroken. De weg voegt dan in op de A1, de snelweg vanaf Bern richting Lausanne en Genève. Deze dubbelnummering duurt ongeveer 20 kilometer tot aan de stad Lausanne. Bij Lausanne gaat de A1 rechtdoor naar Genève en slaat de A9 af naar het oosten richting Martigny. De snelweg loopt dan langs de noordkant van de 129.000 inwoners tellende stad en telt hier 2x3 rijstroken. De snelweg loopt langs de noordzijde van het Lac Léman (het meer van Genève) en versmalt aan de oostkant van Lausanne al naar 2x2 rijstroken. Aangezien de snelweg een paar honderd meter hoger ligt dan het meer heeft men goed uitzicht over het meer en bij helder weer op de Savoie-Alpen in Frankrijk in het zuiden.

Bij het stadje Vevey volgt de aansluiting met de A12, de snelweg uit de hoofdstad Bern die hier eindigt. De snelweg loopt dan over viaducten en door tunnels langs de steile hellingen bij Montreux. De A9 buigt hier naar het zuiden af en het Lac Léman gaat over in het vrij brede Rhônedal. De weg loopt langs de rivier de Rhône naar Martigny. In Martigny is een aansluiting met de A21, een korte autoweg rondom Martigny en via de Col du Grand Saint Bernard naar Aosta in Italië. De A9 draait dan naar het noordoosten en volgt het brede dal. Met enige regelmaat zijn er zijdalen met doodlopende wegen. Zowel naar het noorden als zuiden liggen hoge bergmassieven met toppen tot boven de 4000 meter. Men komt langs Sion en Sierre, waar de snelweg eindigt.

De A9 loopt vanaf hier als Hauptstrasse verder door het Rhônedal. In Susten is er een kruising met de weg naar Leukerbad, waarna een kort stuk autosnelweg in gebruik is tot Gampel-Steg. Bij Gampel volgt de kruising met de weg die naar het Lötschtal gaat, naar Fafleralp en de autotrein naar Kandersteg via de Lötschbergtunnel. Daarna loopt de weg door het stadje Visp, waarna een laatste kort stuk autosnelweg volgt langs Brig. Hier is de aansluiting met de Hauptstrasse 19, de weg naar Andermatt. Hierna begint de bergpas over de Simplon: de weg klimt van 700 meter in Brig naar 2.005 meter op de pashoogte. Deze pas is relatief goed uitgebouwd voor een Alpenpas en wordt het gehele jaar opengehouden. Aan de zuidzijde komt men in een smal dal. De grens met Italië ligt op zo'n 800 meter hoogte bij Gondo, waar de A9 overgaat in de SS33, de weg naar Domodossola en Milano.

Geschiedenis

De A9 bij Vevey.

De A9 is gefaseerd aangelegd vanaf het eind van de jaren '60 van de vorige eeuw. Het eerste deel dat in aanleg ging was de route rond het Lac Léman (meer van Genève), met name het spectaculaire deel rond Vevey en Montreux. Dit werd eind 1970 opengesteld, evenals de eerste rijbaan van de A9 rond Lausanne. In 1974 opende tweede rijbaan, evenals de ontbrekende schakel tussen Lausanne en Chexbres.

In 1982 opende de dubbelnummering met de A1 ten noorden van Lausanne voor het verkeer. De A9 werd vervolgens gedurende de jaren '80 opengesteld tussen Aigle en Martigny. Dit stuk was in 1988 gereed met de openstelling van twee tunnels bij Saint-Maurice. In 1989 opende de 2+1 autoweg tussen Vallorbe en Orbe voor het verkeer. In 1991 opende de A9 door Sion en in 1999 door Sierre. Vervolgens opende in 2002 een kort stuk ten westen van Brig, maar sindsdien verloopt de aanleg bijzonder traag. Tussen 1995 en 1997 is de A9 langs Lausanne naar 2x3 rijstroken verbreed.

De verlenging van de A9 door het oostelijk deel van het Rhônedal verliep bijzonder traag. In 2004 begon de bouw van de snelweg tussen Susten en Gampel. De werkzaamheden lagen regelmatig lange tijd stil, dit traject van 7,5 kilometer is pas na 12 jaar bouwtijd op 25 november 2016 opengesteld voor het verkeer.[1][2]

Openstellingsgeschiedenis

De A9 bij Susten.
Van Naar Lengte Opening
Villars-Sainte-Croix (A1) Lausanne-Vennes (1x2) 8 km 23-04-1964
Montreux Villeneuve 10 km 10-11-1970
Chexbres Montreux 11 km 17-09-1971
Villars-Sainte-Croix (A1) Lausanne-Vennes (2x2) 8 km 30-10-1974
Lausanne-Vennes Chexbres 12 km 30-10-1974
Villeneuve Bex (1x2) 16 km 14-11-1975
Villeneuve Bex (2x2) 16 km 22-10-1980
Saint-Maurice Martigny 9 km 15-12-1981
Martigny Riddes (1x2) 13 km 29-10-1982
Essert-Pittet (A1) Villars-Sainte-Croix (A1) 19 km 17-12-1982
Bex Saint-Maurice 5 km 06-06-1988
Martigny Riddes (2x2) 13 km 13-12-1988
Riddes Sion (1x2) 12 km 13-12-1988
Vallorbe Essert-Pittet (A1) 16 km 23-10-1989
Sion Sion-Est 3 km 16-12-1991
Riddes Sion (2x2) 12 km 20-12-1993
Sion Sierre-Est 16 km 18-11-1999
Gamsen/Visp-Ost Brig 3 km 25-10-2002
Leuk/Susten (Ost) Gampel-Steg (West) 7 km 25-11-2016
Visp-Süd Gamsen/Visp-Ost 4 km 13-04-2018
Visp-West Visp-Süd (1e rb) 3 km 23-09-2022
Gampel-Steg (Ost) Raron 3 km 18-08-2023

Toekomst

Lausanne - Montreux

De A9 is betrekkelijk hoog belast tussen Lausanne en Montreux, langs de noordkant van het Meer van Genève (Lac Léman). De snelweg telt hier 2x2 rijstroken en kent veel tunnels en viaducten. In 2020 is een studie afgerond waaruit bleek dat een verbreding haalbaar is op het westelijk deel, van het Échangeur Villars-Sainte-Croix met de A1 bij Lausanne tot aan Belmont-sur-Lausanne en op het oostelijk deel tussen het Échangeur La Veyre met de A12 en Montreux. Een verbreding op het centrale deel werd niet haalbaar geacht.[3] De studie richtte zich vooral op de periode na 2040.

Verlenging in Wallis

De verdere verlenging van de A9 naar Brig verloopt gefragmenteerd en traag. Het bestaat uit diverse deeltrajecten.

Sierre - Susten

Het traject van Sierre naar Susten voert door het Pfynwald. Dit ligt op de taalgrens van Wallis en is 8 kilometer lang. Hiervan ligt 2 kilometer in een tunnel en 4,2 kilometer overdekt in het Pfynwald.[4] Op 8 oktober 2014 werd hiervan de aanleg goedgekeurd[5] en op 18 augustus 2017 werd het ontwerp-tracébesluit ter inzage gelegd,[6] waarna het definitieve tracébesluit op 30 maart 2021 werd goedgekeurd.[7][8] De kosten werden op dat moment geraamd op 935 miljoen CHF.

Susten - Visp

Het deel van Susten naar Visp is 15 kilometer lang. Dit deel ligt grotendeels op maaiveld, maar is op twee plekken overdekt. Het eerste deel van 7,5 kilometer tussen Susten en Gampel is op 25 november 2016 opengesteld. De bouw van het deel langs Gampel, inclusief de 500 meter lange Riedbergtunnel, begon in april 2004. In augustus 2005 werden de werkzaamheden aan de tunnel gestaakt vanwege deformatie en beweging van de berg boven de tunnel. In die tijd is 133 meter van de noordbuis en 191 meter van de zuidbuis aangelegd. Afgezien van reparatiewerkzaamheden tussen 2013 en 2015 lag de bouw van de tunnel ruim 11 jaar stil. Eind 2016 zijn de werkzaamheden weer hervat. Op 1 oktober 2020 werd de doorslag van de eerste buis van de Riedbergtunnel gevestigd.[9] Vervolgens werd ook gesproken over een voltooiing in 2025,[10] later zelfs van na 2030.[11] In 2023 sprak men echter van een opening medio 2026.[12] Op 18 augustus 2023 is al wel een 2,5 kilometer lang deel tussen Gampel/Steg-Ost en Raron opengesteld voor het verkeer.[13][14]

In maart 2018 begon de bouw van de 1.460 meter lange landtunnel bij Raron, deze moet medio 2025 worden opengesteld.[15] Dit is onderdeel van het traject van Gampel naar Visp.

Visp

Het deel van de A9 rond Visp is 8,8 kilometer lang. Deze bypass ligt grotendeels ondergronds en bestaat uit de Vispertaltunnel en de Eyholztunnel. De Vispertaltunnel opende in 1997, deze is tussen 2014 en 2017 uitgebreid tot een tweebuizige tunnel met een ondergrondse aansluiting naar Stalden. De bouw van de A9 langs Visp duurt in totaal circa 15 jaar, al in 2005-2006 zijn de twee bruggen over het Vispertal tussen de Vispertaltunnel en de Eyholztunnel gebouwd, in 2012 werd de tunneldoorslag van de Eyholztunnel gevestigd, in 2016 volgden de laatste tunneldoorslagen van de uitgebreide Vispertaltunnel. De tunnel Eyholz is op 13 april 2018 geopend.[16] De noordbuis van de A9 rond Visp (richting westen) is op 23 september 2022 geopend.[17][18][19][20] De zuidbuis voor verkeer richting oosten moet medio 2025 worden geopend.

Verkeersintensiteiten

In 2014 reden dagelijks zo'n 15.300 voertuigen bij Orbe, wat stijgt naar 64.900 voertuigen op de dubbelnummering met de A1. Het deel rond Lausanne is met 90.300 voertuigen het drukste van de A9. Dit daalt naar 61.700 voertuigen voor de échangeur La Veyre en 55.500 voertuigen bij Montreux. Hierna loopt de intensiteit terug naar 38.400 voertuigen bij Martigny en 23.900 voertuigen tussen Sion en Sierre. Het korte stukje bij Brig verwerkt 15.000 voertuigen.[21]

Rijstrookconfiguratie

Van Naar Rijstroken Lengte Opmerkingen
Franse grens (N57) Orbe 2+1 12 km
Orbe Villars-Ste-Croix (A1) 2x2 23 km
Villars-Ste-Croix (A1) Lausanne-Vennes 2x3 7 km
Lausanne-Vennes Sierre-Est 2x2 109 km
Sierre-Est Visp-Ost 1x2 30 km
Leuk/Susten-Ost Gampel-Steg-West 2x2 7 km
Gampel-Steg-Ost Raron 2x2 3 km
Vispertal Ried-Brig 2x2 7 km

Kunstwerken

De volgende kunstwerken zijn onderdeel van de Zwitserse A9:

Referenties

  1. Bald rollen die Autos - neuer A9-Abschnitt vor Vollendung | 1815.ch
  2. Sieben Kilometer Autobahn im Oberwallis eingeweiht | srf.ch
  3. A9 / Fin de l’étude préliminaire sur le tronçon Villars-Ste-Croix - Montreux | astra.admin.ch
  4. www.a9-vs.ch
  5. 900 Millionen Franken für 8,5 Kilometer Autobahn | srf.ch
  6. AUTOBAHN A9: ÖFFENTLICHE PLANAUFLAGE DER TEILSTRECKE IM PFYNWALD - WIEDERAUFNAHME DER VORTRIEBSARBEITEN DES TUNNELS RIEDBERG | vs.ch
  7. Bund genehmigt Autobahn-Teilstück durch Pfynwald im Wallis | nau.ch
  8. Autoroute A9 – Tronçon Sierre Est – Loèche/La Souste Est - Décision d’approbation des plans | vs.ch
  9. Le tube nord du tunnel du Riedberg est percé | lematin.ch
  10. Noch mehr als 10 Jahre bis zur fertigen Autobahn im Oberwallis | srf.ch
  11. Die Autobahn A9 wird erst nach 2030 fertig gebaut | srf.ch
  12. Bundesrat legt Bauprogramm für die Fertigstellung der Nationalstrassen fest | astra.admin.ch
  13. Bau der Autobahn A9 - Offizielle Eröffnung der Teilstrecke Schnidrigu - Wanne West (GERA) | vs.ch
  14. Weiteres Teilstück der Pannen-Autobahn A9 eröffnet | blick.ch
  15. GEDECKTER EINSCHNITT RARON (GERA) | a9-vs.ch
  16. Wir blicken in die neue Röhre | 1815.ch
  17. Le contournement complet de Viège devrait être terminé entre 2024 et 2025. La fin des travaux sur l’ensemble de l’autoroute A9 est prévue pour 2026. | lematin.ch
  18. Autoroute A9: de Brigue à Viège par l’autoroute dès le 23 septembre | lenouvelliste.ch
  19. Construction de l’autoroute A9 - Portes ouvertes sur le tube nord du tunnel de Viège et le chantier du tunnel du Vispertal | vs.ch
  20. Verkehr im Oberwallis wird mit Nordröhre des Tunnels Visp entlastet | nau.ch
  21. verkeersintensiteiten Zwitserland
Autosnelwegen in Zwitserland