Haarlemmermeeraansluiting

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf Diamantaansluiting)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Haarlemmermeer-aansluiting (bron: ROA 2019)
De aansluiting Urmond, een voorbeeld van een haarlemmermeer.
De aansluiting Moergestel, een typische haarlemmermeer uit de jaren '60.
Een diamantaansluiting in Florida.

Een haarlemmermeeraansluiting, vaak ook een diamantaansluiting genoemd, is een type aansluiting waarbij alle op- en afritten parallel aan de hoofdrijbaan liggen in de vorm van een platte diamant wanneer vanaf de zijkant bekeken. Dit is de goedkoopste en minst ruimteintensieve aansluitingsvorm en wordt vooral gebruikt bij de wat rustigere aansluitingen.

Naamgeving

De aansluiting is vernoemd naar de locatie waar deze als eerste is toegepast, namelijk in de Haarlemmermeer. In het Duits wordt dit een Holländische Rampe genoemd, vanwege dezelfde reden, in het Vlaams spreekt men van een Hollands complex. In het Engels spreekt men van een Diamond Interchange. Een ouder begrip in Nederland is ook wel Ruitaansluiting.

Voor- & nadelen

Nadelen zijn dat de kruispunten onderaan of bovenaan de aansluiting dichter bij elkaar liggen dan bij een halfklaverblad en het ontwerp van rechte afritten niet meewerkt in het afbouwen van de rijsnelheid, zoals dat bij andere type aansluitingen wel vaak gebeurt. Het grote voordeel is het beperkte ruimtebeslag en de lage kosten. Een ander nadeel is de onmogelijkheid om een extra ontsluitingsweg aan te sluiten rechtstreeks op de toe- of afritten, wat bij halfklaverbladen wel het geval is.

Ontwerp

Bij een diamantaansluiting kan de snelweg over of onder de onderliggende weg gaan. Tevens kan de snelweg in dit geval verdiept, op maaiveld, of boven maaiveld liggen. Een snelweg op maaiveld waarbij de afrit omhoog en de oprit omlaag loopt is het gunstigst, omdat het afslaande verkeer dan automatisch snelheid mindert door de helling. Verkeer dat de snelweg op wil maakt automatisch snelheid bij het omlaag rijden. Dit laatste is vooral voor vrachtverkeer van significant belang.

Vooral in het buitenland worden dit type aansluitingen vaak gebruikt voor snelwegen in zwaarstedelijk gebied, omdat diamantaansluitingen weinig ruimte vereisen. Zeker wanneer een snelweg verdiept ligt en grondkerende constructies gebouwd worden hoeft een snelweg, inclusief aansluiting, niet meer dan een meter of 28 breedte te vereisen. Wanneer vluchtstroken niet worden toegepast is zelfs 21 meter mogelijk.

In de Verenigde Staten is een diamantaansluiting de meest voorkomende aansluitingvorm in plattelandsgebieden. In Frankrijk wordt dit type juist amper toegepast in plattelandsgebied omdat hier de meeste snelwegen tolwegen zijn en diamantaansluitingen dan niet voor de hand liggen. Een trompetknooppuntvorm is dan meer voor de hand. Er zijn wel tolwegen bekend met diamantaansluitingen, dan dienen vier tolconstructies te worden gebouwd, op alle op- en afritten.

Een Haarlemmermeeraansluiting kan ook in combinatie met rotondes worden toegepast, dit type wordt een ovonde of een kluif genoemd. Dit kunnen zowel minirotondes als turborotondes zijn. In Nederland is één knooppunt als haarlemmermeeraansluiting vormgegeven, namelijk het knooppunt Hooipolder.

gespiegelde diamantaansluitingen bij frontage roads in Texas.

Een alternatief voor de diamantaansluiting is een diverging diamond interchange. Dit type komt Nederland niet voor in tegenstelling tot Frankrijk en de Verenigde Staten.

In andere talen

  • Vlaams: Hollands complex, Diamantaansluiting
  • Duits (Deutsch): Raute, Holländische Rampe
  • Engels (English): Diamond Interchange
  • Italiaans (Italiano): Intersezione olandese

Referenties