E69 (Europa)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| E69 | |||
| Begin | Nordkapp | ||
| Einde | Olderfjord | ||
| Lengte | 127 km | ||
| |||
De E69 is een Europese weg in Noorwegen, gelegen in het uiterste noorden van het land. De weg verloopt vanaf de Noordkaap tot aan de E6 bij Olderfjord en is de noordelijkste weg van zowel het Noorse als het Europese vasteland. De weg is 127 kilometer lang.
Routebeschrijving
De E69 begint op de Noordkaap, waar een grote parkeerplaats en bezoekerscentrum is. Dit is het noordelijkste punt van het Europese wegennet. De weg voert vanaf de Noordkaap zuidwaarts over het eiland Magerøya, dat nagenoeg volledig vrij is van begroeiing, het bestaat uit toendra en rotslandschappen. Het is een spectaculaire route met her en der zicht op zee. De eerste 13 kilometer vanaf de Noordkaap tot Skarsvåg is een wat smallere weg, vanaf Skarsvåg is er een moderne tweestrooks weg waar 80 km/h gereden kan worden. De weg voert over het hoger gelegen plateau van Magerøya en kent daardoor een steile afdaling bij Kamøyvær. De weg voert langs Honningsvåg, het primaire commerciële centrum van Magerøya. De weg voert hier meer langs de kustlijn. De weg voert door de 4,4 kilometer lange Honningsvågtunnel, gevolgd door de 6,9 kilometer lange Nordkapptunnel die 212 meter onder zeeniveau gaat.
Men komt dan op het Porsanger-schiereiland, waarbij de E69 een lang traject langs de oostkust voert, langs het reusachtige Porsangerfjord. De weg voert door een ruig landschap met kale bergen. Langs de weg liggen alleen enkele gehuchten. De weg is grotendeels twee rijstroken breed, maar sommige delen zijn wat smaller, maar kunnen wel makkelijk bereden worden. De E69 voert door de 3,5 kilometer lange Skarvbergtunnel. Vlak voor het eindpunt in Olderfjord begint de begroeiing, met lage bomen tot circa 3 of 4 meter. In Olderfjord eindigt de E69 op de E6, waar men westwaarts naar Alta of zuidwaarts naar Lakselv en Karasjok kan.
Geschiedenis
De vroegste ontwikkeling van een wegverbinding naar de Noordkaap ontstond al in de jaren '20 van de 20e eeuw, in eerste instantie met wegenbouw ten westen en oosten van Olderfjord (hedendaagse E6). In de jaren '30 nam het toeristenverkeer toe en men voorzag dat de Noordkaap als enige regio van Finnmark toeristisch potentieel had. In 1933 werd voorgesteld om de Nordkappveien de status van een rijksweg te geven. Nordkappveien werd als eerste ontwikkeld op het eiland Magerøya, om de verschillende dorpen aan met name de oostkust van Magerøya te verbinden. Later kwam daar de zijtak naar Gjesvær bij. De weg was op Magerøya in de jaren '50 nog een gravelweg.[1]
De weg is in de jaren '50 en '60 aangelegd. Het noordelijkste deel tot de Noordkaap werd op 30 juli 1956 in gebruik genomen.[2] In 1970 opende de oorspronkelijke Skarvbergtunnel voor het verkeer. De weg is geleidelijk verder opgewaardeerd vanwege het vrij intensieve toeristenverkeer naar de Noordkaap. De weg was oorspronkelijk genummerd als de riksvei 95. In 1992 werd het genummerd als de E69, de noordelijkste E-weg van Europa, en tevens één van de kortste twee-cijferige E-wegen.
Er was lange tijd nog een veerdienst om op het eiland Magerøya te komen. De terminal op het vasteland was bij Kåfjord en de terminal op Magerøya was in Honningsvåg. Deze veerdienst was 17 kilometer over zee, een overtocht van 40 minuten. Om de bereikbaarheid te verbeteren is het 'FATIMA-prosjektet' (Fastlandsforbindelsen til Magerøya) uitgevoerd. Dit omvatte 28 kilometer nieuwe weg, inclusief de Nordkapptunnel, de Honningsvågtunnel en de Veidnesbrug. De planvorming van het project begon in de jaren '80, het plan werd op hoofdlijnen in oktober 1991 goedgekeurd. Het definitieve plan is op 28 mei 1993 door het parlement goedgekeurd.[3] Vervolgens zijn de procedures voor vier componenten doorlopen en tussen juni 1993 en januari 1994 goedgekeurd.[4] De werkzaamheden zijn hoofdzakelijk tussen 1995 en 1999 uitgevoerd en op 15 juni 1999 werd het gehele project geopend, waarmee de E69 vrij werd van veerdiensten en men veel sneller naar de Noordkaap kon reizen. De bouw kostte indertijd 1084 miljoen kronen.[5] Het project werd gefinancierd door de Noorse regering met een tolcomponent. Sinds 29 juni 2012 is de Nordkapptunnel tolvrij.[6]
Ten noorden van Olderfjord is een 3,5 kilometer lange nieuwe Skarvbergtunnel aangelegd.[7] Deze verving de oude tunnel uit 1970 die verouderde ontwerpeisen en veiligheidsvoorzieningen heeft, en aan de noordkant een lawinegevoelig traject had. Op 20 december 2018 is het contract voor de tunnelbouw gegund.[8] De nieuwe tunnel is op 26 mei 2023 opengesteld.[9][10] Het project is door de Noorse regering gefinancierd en omvatte geen tolheffing. Met de bouw van de tunnel is ook enkele kilometers E69 over een nieuw tracé aangelegd dat moderner is dan de oude weg.
Tol
De Nordkapptunnel was destijds de langste onderzeetunnel van Europa. De aanlegkosten bedroegen indertijd 466 miljoen NOK tussen 1995 en 1999. Voor deze tunnel moest tot 29 juni 2012 tol betaald worden. De toltarieven bedroegen 145 NOK voor een personenauto en 47 NOK voor elke volwassen inzittende en 24 NOK voor elk kind.[11]
Winterafsluiting
Skarsvåg is de noordelijkste plaats langs de E69 en is daardoor tot Skarsvåg het hele jaar geopend. In de winter krijgt het traject tot Skarsvåg prioriteit om met sneeuwschuivers opengehouden te worden. Het noordelijkste deel tot aan de Noordkaap wordt alleen berijdbaar gemaakt als er capaciteit over is met de sneeuwschuivers. In de regel is de noordelijkste 13 kilometer tussen oktober en april afgesloten. De exacte sluitingsperiode varieert per jaar. Het is de enige E-weg die een vaste winterafsluiting heeft in Noorwegen.[12] Het is echter wel mogelijk om in konvooi met sneeuwschuivers de noordelijkste 13 kilometer te berijden.
Noordkaap
De Noordkaap is het noordelijkste punt van de E69. Het is echter feitelijk niet het noordelijkste punt van Magerøya, dat is Knivskjellodden, dat iets westelijker en 1,5 kilometer noordelijker ligt. Dit is echter niet over de weg te bereiken en alleen via een wandeling van 9 kilometer. Beide locaties liggen op een eiland, Magerøya. Het noordelijkste punt van het Europese vasteland is Nordkinn, dat 65 kilometer oostelijker ligt.
Bij de Noordkaap is een groot parkeerterrein en een bezoekerscentrum. Lange tijd moest men 285 NOK betalen om te mogen parkeren bij de Noordkaap.[13] In 2021 voerde de gemeente Nordkapp een rechtszaak tegen de uitbater dat het geen parkeergeld mocht vragen. Sindsdien mag er gratis geparkeerd worden,[14] er is nog wel toegangsgeld voor het bezoekerscentrum verschuldigd, maar een bezoek hieraan is niet verplicht om de Noordkaap zelf te kunnen bezoeken.
Verkeersintensiteiten
Dagelijks rijden 600 voertuigen bij Olderfjord, maar slechts 200 tot 300 voertuigen verder tot Honnigsvåg. Tussen Honnigsvåg en Skarsvåg rijden 500 voertuigen per dag en gemiddeld 230 voertuigen rijden dagelijks naar de Noordkaap.[15] Er zijn echter grote seizoensvariaties, van 100 voertuigen per dag in de winter tot meer dan 1.000 per dag in juli.
Referenties
- ↑ Utsikt fra Nordkappveien mot Skipsfjorden. Antatt slutten av 1950-tallet. | digitaltmuseum.no
- ↑ Bilder fra Nordkappvei-åpningen | radionordkapp.no
- ↑ Tok heldigvis feil! | dagavisen.no
- ↑ Fastlandsforbindelsen til Magerøya | unit.no
- ↑ Fatima (Fastlandsforbindelsen til Magerøya) | snl.no
- ↑ Her blir det slutt med bompenger | nrk.no
- ↑ E69 Ny Skarvbergtunnel | vegvesen.no
- ↑ Skanska får bygge Skarvbergtunnelen | vegvesen.no
- ↑ Veiåpning: Endelig er E69 Skarvbergtunnelen åpnet | regjeringen.no
- ↑ Skarvbergtunnelen: Åpningen er utsatt til 1. mars | veier24.no
- ↑ priser | nordkappbompengeselskap.no
- ↑ Vinterstengte veger | vegvesen.no
- ↑ En av landets mest populære turistattraksjoner er blitt gratis over natta | nrk.no
- ↑ Nordkapp kommune får medhold: Gratis parkering ved Nordkapplatået | nrk.no
- ↑ Vegkart | Statens Vegvesen
 Motorveier & riksveier in Noorwegen
|
|---|
|
Motorvei: E6 • E16 • E18 • E39 • Rv. 159 • Rv. 190 • Rv. 555 • Ring 3 Europavei: E6 • E8 • E10 • E12 • E14 • E16 • E18 • E39 • E45 • E69 • E75 • E105 • E134 • E136 Riksveier: 2 • 3 • 4 • 5 • 7 • 9 • 12 • 13 • 13 • 15 • 17 • 19 • 21 • 22 • 22 • 23 • 24 • 25 • 26 • 27 • 28 • 29 • 30 • 31 • 32 • 33 • 34 • 36 • 37 • 38 • 40 • 41 • 42 • 43 • 44 • 45 • 46 • 47 • 48 • 49 • 50 • 51 • 52 • 53 • 55 • 55 • 57 • 60 • 61 • 62 • 63 • 64 • 65 • 70 • 72 • 73 • 74 • 76 • 77 • 78 • 79 • 80 • 81 • 82 • 83 • 83 • 84 • 85 • 86 • 87 • 91 • 92 • 93 • 94 • 98 • 110 • 111 • 150 • 159 • 162 • 163 • 190 • 350 • 420 • 509 • 555 • 706 • 827 |