Knooppunt Rottepolderplein

Rottepolderplein
Kruisende wegen
Type	rotonde-flyover
Opengesteld	1974

Aanleg viaduct knooppunt Rottepolderplein februari 1980

Een van de varianten voor het ontwerp van het Rottepolderplein, 1957. Tekening: Rijkswaterstaat.

Het knooppunt Rottepolderplein aanrijdende vanuit de N205-zuid.

Het knooppunt Rottepolderplein is een knooppunt in Nederland, uitgevoerd als rotonde met twee doorgaande fly-overs. Het knooppunt ligt ten oosten van Haarlem in de provincie Noord-Holland. Onder het knooppunt valt feitelijk ook de aansluiting Haarlem-Zuid, vroeger de A205. Deze is uitgevoerd als een half-stackknooppunt. Bij het knooppunt Rottepolderplein kruist de A9 de A200 en N205.

Naamgeving

Het knooppunt is genoemd naar de Rottepolder die ten zuidwesten van het knooppunt ligt. Tot 1923 stond hier ook een molen die de Rottepolder werd genoemd.

Configuratie

Het hoofdknooppunt bestaat uit een rotonde voor de afslaande bewegingen waarbij de A200 over het onderste niveau gaat en de A9 met een fly-over over het hoogste niveau. Alle afslaande bewegingen gaan via de rotonde, met uitzondering van de route vanaf Schiphol richting Zwanenburg, die via een bypass gaat. De rotonde is met verkeerslichten geregeld. Direct ten zuiden van het knooppunt steekt de A9 de Ringvaart over, terwijl direct ten noorden van het knooppunt de spoorlijn Haarlem - Amsterdam onder de A9 door gaat. De A200 telt 2x2 rijstroken, de A9 telt 2x2 rijstroken + spitsstroken. Dit knooppunt ligt circa 4 meter boven zeeniveau.

Het zuidelijke knooppunt is feitelijk de afslag Haarlem-Zuid, waar de A9 de hoofdrichting is. Hier slaat de N205 af, voorheen bewegwijzerd als A205, en administratief nog zo beschouwd omdat de feitelijke N205 direct ten westen van het knooppunt afslaat naar Hoofddorp en dus niet tot de A9 loopt. Dit stukje A205 telt 3 rijbanen en in totaal 8 rijstroken over korte afstand. De A9 verbreedt van 2x2 rijstroken + spitsstroken naar 2x5 rijstroken tot het knooppunt Raasdorp. In het verlengde van de A9 ligt de Polderbaan van de luchthaven Schiphol. Dit knooppunt ligt ongeveer op zeeniveau.

Geschiedenis

De A200 stond vroeger bekend als de rijksweg 5, die op 15 mei 1966 ter plaatse van het Rottepolderplein werd omgebouwd tot 2x2 autosnelweg. Op 15 november 1971 werd de snelweg opengesteld vanaf Haarlem tot Halfweg.

Voor wat betreft de A9 werd in 1958 een tracébesluit genomen om de snelweg aan te leggen vanaf de Velsertunnel tot de Schipholweg. In 1960 werd begonnen met de werkzaamheden, die echter in 1963 werden stilgelegd vanwege geldgebrek. Op 8 augustus 1967 opende het andere deel van de A9 met 2x2 rijstroken tussen het knooppunt Badhoevedorp en de Schipholweg, dat rechtstreeks aansloot op het door Rijkswaterstaat verdubbelde en tot autosnelweg omgebouwde wegvak Schipholweg - Haarlem-Zuid.

In de voorbereiding voor de aanleg van de noordelijke tak van het knooppunt werden varianten voorgesteld met een klaverblad en een Cheratte-oplossing (zie afbeelding), maar deze zijn nooit uitgevoerd. Een probleem hierbij was het krappe ruimtebeslag voor een knooppunt tussen de spoorlijn Haarlem - Amsterdam en de overbrugging van de Ringvaart van de Haarlemmermeer. Voor een goede aansluiting met de huidige A200 diende daarvoor een aanzienlijk hoogteverschil overbrugd te worden tussen beide autosnelwegen. Met name bij toepassing van een klaverblad zouden de verbindingsbogen met krappe boogstralen en forse hellingen voor problemen zorgen. Uiteindelijk werd dan ook voor een oplossing gekozen waarbij de doorgaande relatie van de A200 op maaiveldniveau bleef en op niveau +1 een verkeersplein zou worden aangelegd voor alle andere relaties. Vanwege geldgebrek werd voor de doorgaande verbinding van de A9 nog niet voorzien in een gepaste oplossing. Wel zou het knooppunt worden voorbereid op een doorgaande A9 door de ruimte hiervoor te reserveren en de pijlers voor het A9-viaduct op niveau +2 reeds aan te leggen.

Uiteindelijk werd in 1971 begonnen met de bouw van het eigenlijke Rottepolderplein, dat op 11 januari 1974 werd opengesteld met de oplevering van het verkeersplein op niveau +1, samen met de A9 vanaf het knooppunt tot de Velsertunnel en de verbinding met het zuidelijke deel van de A9 en het zuidelijke knooppunt. Met de bouw van het doorgaande A9-viaduct werd in 1980 begonnen. Hoewel de exacte openingsdatum niet bekend is, is dit viaduct waarschijnlijk in augustus of september 1981 opengesteld. Daarmee ging de relatie Velsen - Amstelveen niet meer over het met dagelijkse files geplaagde verkeersplein.

Op 8 november 2003 was het deel tussen het knooppunt Raasdorp en Haarlem-Zuid verbreed naar 2x5 rijstroken door weefvakken toe te passen. Dit viel samen met de opening van de A5.

Tussen 2010 en april 2011 zijn spitsstroken aangelegd vanaf het knooppunt Velsen tot aan het knooppunt Badhoevedorp. Deze spitsstroken moeten de files op de korte termijn verminderen.

Toekomst

Op 17 oktober 2013 werd bekend dat een MIRT-onderzoek opgestart zou worden voor de A9 tussen het knooppunt Raasdorp en Alkmaar. De 2x2-trajecten zijn hier, met uitzondering van de Wijkertunnel, voorzien van spitsstroken. Het onderzoek heette de MIRT-verkenning Noordwestkant Amsterdam (NOWA). Op 13 oktober 2017 werden de resultaten gepubliceerd. Aanbevolen wordt een aparte MIRT-verkenning te starten naar de ontvlechting van het knooppunt Rottepolderplein. De kosten van een parallelrijbaan voor doorgaand verkeer vanaf het noorden naar de N205 werden geschat op € 10 miljoen.

Op 14 november 2018 is de MIRT-verkenning A9 Rottepolderplein (RPP) met een waarde van € 30 miljoen gestart. Het doel van deze MIRT-verkenning was het verbeteren van de verkeersdoorstroming in knooppunt Rottepolderplein, waarbij verkeersveiligheid een belangrijk uitgangspunt vormde. Het beeld was dat deze doelstelling bereikt kon worden met relatief beperkte ingrepen, namelijk het ontvlechten (scheiden van verschillende verkeersstromen) van het knooppunt. Bij deze MIRT verkenning werd met name de ombouw van de rotonde van het Rottepolderplein naar een Diverging Diamond Interchange (DDI) onderzocht. Uiteindelijk bleek in 2023 dat een DDI op deze plek niet veilig uitvoerbaar bleek zonder dure aanpassingen te doen aan kunstwerken die nog verre van einde levensduur waren. Omdat dergelijke aanpassingen niet binnen de (financiële) scope van de MIRT-verkenning pasten en andere onderzochte alternatieven niet voldoende bijdroegen aan het doelbereik, heeft de Minister in december 2023 de MIRT verkenning beëindigd. De Minister zegde toe dat het resterende budget van 5 miljoen euro gebruikt kon worden voor kleinere maatregelen rondom knooppunt Rottepolderplein. Zodra er zicht is op voldoende financiën, stikstofruimte en capaciteit, wordt met de regio het gesprek gevoerd om tot een passende structurele aanpak te komen voor de opgaven op de A9/A200/A205. Dit kan betekenen dat op termijn een nieuwe, bredere MIRT-verkenning opgestart zal worden.

Verkeersintensiteiten

Weg	traject	int. 2006	int. 2012	int. 2019
	Raasdorp - Haarlem-Zuid	110.400	135.800	172.200
	Haarlem-Zuid - Rottepolderplein	122.000	118.200	143.500
	Rottepolderplein - Velsen	82.000	94.500	111.600
	Halfweg - Rottepolderplein	40.000	39.600	29.000
	Rottepolderplein - Haarlem-Centrum	51.000	49.900	60.200
	Rottepolderplein - aansluiting N205	40.000	47.400	79.700
	Aansluiting A205 - Haarlem-Zuid	41.439	41.500
	Aansluiting A205 - Schipholweg (N232)	-	31.500