Manitoba

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Hoofdstad Winnipeg
Grootste stad Winnipeg
Oppervlakte 649.950 km²
Inwonertal 1.393.000
Lengte snelwegennet 0 km
Eerste snelweg nvt
Afkorting MB

Manitoba is een provincie in Canada, gelegen in het midden van het land. De provincie heeft een oppervlakte van bijna 650.000 km² en is daarmee vrijwel even groot als buurprovincie Saskatchewan. De provincie telt 1,3 miljoen inwoners.[1] De hoofdstad is Winnipeg, waar meer dan de helft van de bevolking woont.

Inleiding

Geografie

Manitoba is in het midden van Canada gelegen, en heeft een zuidgrens met de Verenigde Staten, aan de staten Minnesota en North Dakota. Het grenst verder in het westen aan de provincie Saskatchewan en in het oosten aan de provincie Ontario. Naar het noorden ligt het territorium Nunavut en via de Four Corners grenst het aan de Northwest Territories. Manitoba heeft een lange kustlijn aan de Hudson Bay in het noordoosten.

De provincie meet maximaal 1.200 kilometer van noord naar zuid en maximaal 800 kilometer van west naar oost, alhoewel dit in het zuiden 450 kilometer bedraagt. De grens met de Verenigde Staten is circa 500 kilometer lang. Manitoba wordt beschouwd als de oostelijkste van de Prairie Provinces.

Het zuiden van Manitoba is gecultiveerd met vlakke landbouwgebieden met weinig noemenswaardige hoogteverschillen. Het midden en noorden van Manitoba bestaat uit wildernis met bossen, rotsen en muskeg als bodemsoort. In het noorden komt ook toendra voor. In het zuiden en midden van Manitoba liggen grote meren, waaronder het Lake Winnipeg en Lake Manitoba. Lake Winnipeg beslaat ruim 25.000 km² en meet meer dan 400 kilometer van noord naar zuid. Grote rivieren in Manitoba zijn de Red River in het zuiden, de Saskatchewan River in het midden en de Nelson River in het noorden. Deze vormen één systeem dat naar de Hudson Bay afwatert.

Manitoba heeft een extreem landklimaat met lange, zeer koude winters en korte, maar hete zomers. De temperaturen en neerslag dalen van zuid naar noord en oost naar west. De gemiddelde temperatuur in Winnipeg varieert van een minimum van -21°C in de winter tot 26°C in de zomer. Temperaturen tot -40°C of zelfs daaronder komen vrijwel elke winter voor. De overgang van winter naar zomer is abrupt, met een gemiddelde maximumtemperatuur van -1°C in maart tot 19°C in mei. In Winnipeg valt 520 mm neerslag per jaar. Manitoba is één van de meest zonnige provincies van Canada.

Economie

Manitoba heeft een ontwikkelde economie die op grondstoffen en landbouw is gebaseerd. Het zuiden van de provincie heeft intensieve landbouw, het midden heeft veel bosbouw maar het noorden is nauwelijks ontgonnen. De stad Winnipeg is een cruciaal logistiek knooppunt voor de Canadese transportsector. De economie van Manitoba wordt gedomineerd door Winnipeg, waar bijna de helft van alle inwoners van Manitoba woont. Het is de 7e stad van Canada. Manitoba is de enige provincie met een diepzeehaven in de Arctische Oceaan, de stad Churchill waar een spoorlijn naartoe loopt. Dit is de kortste handelsroute van Noord-Amerika naar Europa.

Demografie

stad inwonertal (2016)
Winnipeg 705.000
Brandon 49.000
Steinbach 16.000
Thompson 14.000
Portage la Prairie 13.000

Manitoba heeft circa 1,3 miljoen inwoners, waarvan de helft in de hoofdstad Winnipeg woont. Andere noemenswaardige steden zijn aanzienlijk kleiner en liggen in het zuiden van de provincie, zoals Brandon, Portage la Prairie en Steinbach. De enige noemenswaardige steden in het noorden zijn Thompson, The Pas en de mijnbouwstad Flin Flon op de grens met Saskatchewan.

De inwoners van Manitoba zijn voornamelijk van Europese afkomst, met name Engels, Duits, Schots, Oekraïens en Iers. De belangrijkste minderheidsgroep zijn de Métis, die aboriginals worden genoemd. Daarnaast zijn er tal van First Nations in Manitoba. Zij wonen vaak in gemeenschappen in de wildernis die niet over de weg bereikbaar zijn.

In Manitoba zijn relatief weinig inwoners van niet-Europese immigrantenafkomst in vergeleken met veel andere provincies. Blanken maken zo'n 70% van de inwoners uit, gevolgd door aboriginals met 17% en zichtbare minderheden met 13%. De meeste zichtbare minderheden zijn van Aziatische afkomst, waarbij Filipino's veruit de grootste groep zijn.

In de provincie is het Engels de voertaal van de meeste inwoners, alhoewel het Frans ook gefaciliteerd wordt. In Manitoba wordt ook betrekkelijk veel Duits gesproken, met name door Mennonieten.

Geschiedenis

Wat nu de provincie Manitoba is werd oorspronkelijk bewoond door aboriginals / indianen, die tegenwoordig First Nations of Métis worden genoemd. De eerste Europeanen bereikten Manitoba in 1612 vanaf de Hudson Bay. De Britse overheid gaf het bedrijf Hudson's Bay Company alle controle over het gebied rond de Hudson Bay, inclusief hedendaags Manitoba. Dit gebied stond toen bekend als Rupert's Land. Begin 18e eeuw verkenden de Fransen het zuiden van Manitoba. In de 18e eeuw werden diverse forten en handelsposten in het gebied gesticht. Vanaf 1763 kwam het gebied onder Brits bestuur te staan na hun overwinning op de Fransen in Noord-Amerika.

In 1867 werd de Dominion of Canada gesticht, een semi-autonoom land. Daarna begon de confederation van de gebieden tot wat uiteindelijk het hedendaagse Canada werd. Manitoba bestond indertijd nog niet, maar werd in 1869 onderdeel van Canada, als onderdeel van de Northwest Territories. In 1870 werd met de Manitoba Act de provincie Manitoba gecreëerd, destijds een zeer kleine provincie van circa 35.000 km² (vergelijkbaar met Nederland), bestaande uit het gebied rond de Red River in wat nu het zuiden van Manitoba is. Vanaf 1881 werd Manitoba gefaseerd groter en bereikte zijn huidige grenzen in 1912.

Eind 19e eeuw en begin 20e eeuw groeide Manitoba snel, tussen 1871 en 1911 vertwintigvoudigde het inwonertal van Manitoba. Winnipeg was destijds korte tijd de derde stad van Canada, tot Vancouver het in 1920 inhaalde. De groei van het inwonertal viel vanaf dat moment sterk terug, mede door de opening van het Panamakanaal, waardoor er minder vraag was naar transport over land via de spoorwegen door Manitoba. In de jaren '50 volgde weer een periode van sterke bevolkingsgroei, en begin jaren '70 overschreed Manitoba de grens van 1 miljoen inwoners. De groei is sindsdien weer afgezwakt, maar nam na 2000 weer toe door internationale immigratie, alhoewel Manitoba niet één van de belangrijkste bestemmingen is voor immigranten.

In 1950 vonden grootschalige overstromingen rond de Red River in het zuiden van Manitoba plaats. Daarna is de Red River Floodway aangelegd, een 47 kilometer lang kanaal ten oosten van Winnipeg die in 1968 gereedkwam. Het was één van de grootste publieke werken in de geschiedenis van Manitoba en zorgde ervoor dat de impact van overstromingen in Winnipeg veel geringer was. De Red River Floodway is tussen 1968 en 2006 meer dan twintig keer gebruikt en heeft de economie in die tijd meer dan $ 100 miljard aan schade bespaard. In 1997 volgden opnieuw grote overstromingen rond de Red River, maar de Red River Floodway beschermde de stad Winnipeg voor grootschalige overstromingen.

Wegennet

Manitoba heeft 10,8% van de totale weglengte in Canada, met 83.021 kilometer weg in 2016.[2] De meeste wegen liggen in het zuiden van de provincie. De belangrijkste weg is de Highway 1, onderdeel van de Trans-Canada Highway. Een andere belangrijke weg is de Highway 16, onderdeel van de Yellowhead Highway, die in Manitoba begint. Winnipeg is de grootste stad in Noord-Amerika zonder een snelweg. De provincie Manitoba is ook één van de weinige provincies die geheel geen snelwegen heeft, alhoewel met name de Highway 1 over grote afstanden met 2x2 rijstroken is uitgevoerd. De Highway 75 is de primaire transitroute naar de Verenigde Staten, die overgaat in de Interstate 29 in North Dakota. Het wegennet is vanwege de landbouw in het zuidwesten nog relatief dicht, maar in het midden is het wegennet erg dun. In het noorden zijn vrijwel geen verharde wegen. Er is slechts één grotere weg die de grens met Ontario oversteekt, waardoor Manitoba een cruciale schakel is in het verbinden van het westen met het oosten van Canada. De noordelijkste wegen lopen tot circa 400 kilometer ten zuiden van de grens met Nunavut. Er zijn geen grensoverschrijdende wegen met Nunavut, en langs de Hudson Bay lopen ook geen wegen. Ook zijn er geen wegen langs de oostkant van het Lake Winnipeg.

Provincial highways in Manitoba

123456789101112131415161718192021222324252627303132343941424445495052575960676875778389100101110190


Geschiedenis

De Trans-Canada Highway in 1954.

In de jaren '30 waren bijna alle wegen in Manitoba nog onverhard. Het netwerk van wegen was toen in het agrarische zuidwesten wel vrij dicht, en het huidige wegennet is grotendeels ontwikkeld vanuit de gravelwegen die in de jaren '20 en '30 gerealiseerd werden. In 1940 had Manitoba slechts ongeveer zo'n 400 kilometer geasfalteerde hoofdwegen. De belangrijkste asfaltwegen waren destijds Winnipeg - Brandon, Winnipeg - grens Ontario en Winnipeg - grens Verenigde Staten. De noordelijkste plaats die toen over gravelwegen bereikt kon worden was The Pas, gelegen aan de Saskatchewan River.

De situatie was tegen 1950 maar beperkt verbeterd, alleen de Highway 10 werd noordelijk en zuidelijk van Brandon geasfalteerd, evenals de Highway 16 tussen Minnedosa en Portage la Prairie. Elders waren alleen wat geïsoleerde stukken geasfalteerd, zo had de Trans-Canada Highway in het westen van Manitoba nog grote stukken gravelweg.

Gedurende de jaren '50 werden veel wegen in met name het zuidwesten van Manitoba geasfalteerd. Dit was een agrarisch gebied waar de meeste dorpen zijn, en dus het meest gebaat was bij geasfalteerde wegen. Zo werd in de jaren '50 de gehele Highway 1 (TCH) westelijk van Brandon geasfalteerd, evenals het grootste deel van de Highway 16 (Yellowhead Highway), alhoewel deze tot 1960 nog onverharde delen had. Ook werd vanuit de stad Winnipeg een spinnewebstructuur van geasfalteerde wegen ontwikkeld. Tegen eind jaren '50 was ook een wezenlijk deel van de Highway 3 door het zuidwesten van Manitoba geasfalteerd als derde oost-westroute. Ook was het mogelijk de plaatsen Dauphin en Swan River over geasfalteerde wegen te bereiken.

Gedurende de jaren '60 werd het wegennet in het zuiden van Manitoba verder geasfalteerd, alhoewel in de eerste helft van de jaren '60 er maar weinig geasfalteerde noord-zuidwegen waren westelijk van Winnipeg. Wel werden gravelwegen naar het noorden van Manitoba ontwikkeld, naar Flin Flon en Thompson. In de tweede helft van de jaren '60 werden de noord-zuidwegen in zuidwestelijk Manitoba geasfalteerd, zodat echt een netwerk van asfaltwegen ontstond. Tegen 1970 waren zo goed als alle belangrijke wegen in het zuiden van Manitoba geasfalteerd. In de eerste helft van de jaren '70 werden ook een aantal wegen in het noorden van Manitoba geasfalteerd, zoals de weg naar Thompson (Highway 6). Gravelwegen waren echter nog zeer gangbaar op de secundaire wegen, ook in het zuiden van Manitoba. Dit verbeterde daarna relatief langzaam, midden jaren '80 waren nog steeds veel secundaire wegen onverhard. Pas rond 1990 waren bijna alle genummerde wegen in het zuiden van Manitoba geasfalteerd.

Winnipeg

Zie ook Winnipeg.

Vanaf eind jaren '50 werd de ringweg van Winnipeg ontwikkeld, de Perimeter Highway. De zuidring kwam als eerste gereed rond 1962, gevolgd door het zuidelijk deel van de westring in 1964, evenals een deel van de noordring. Tegen 1967 was bijna de hele ringweg te berijden, behalve de noordoostring, die als laatste werd aangelegd. Pas rond 1997 opende dit deel, waarmee de ringweg van Winnipeg gereed was.

Freeways?

In Manitoba zijn geen freeways aangelegd, vanwege de lage verkeersintensiteiten. De Perimeter Highway rond Winnipeg kent wel een aantal ongelijkvloerse aansluitingen, maar is geen echte freeway. Winnipeg is de grootste stad in de westerse wereld zonder snelwegen. Enkelbaans wegen met lange-afstandsverkeer zijn echter onveilig, daardoor zijn een aantal corridors verbreed naar een 2x2 divided highway, een proces dat men in Canada "twinning" noemt. De belangrijkste verdubbelde corridors zijn de highways 1, 16 & 75, evenals de ring van Winnipeg. Er zijn wel voorstellen gedaan om de drukste delen van deze dubbelbaans wegen om te bouwen tot freeway.

Winter roads

In Manitoba wordt elke winter 2.178 kilometer winter roads ontwikkeld. Manitoba heeft samen met Northern Ontario het grootste netwerk van winter roads in Canada, vanwege de vele afgelegen 'First Nations' die alleen in de winter over de weg bereikbaar zijn. De winter roads ontsluiten 30 First Nations met in totaal 30.000 inwoners. Deze winter roads worden met name in het midden en noorden van Manitoba ontwikkeld, maar ook zuidelijker, met name ten oosten van het Lake Winnipeg waar geen netwerk van verharde wegen is. De zuidelijkste winter roads beginnen al 100 kilometer ten noordoosten van Winnipeg. De noordelijkste winter roads lopen tot Lac Brochet en Tadoule Lake, ongeveer 150 kilometer ten zuiden van de grens met Nunavut. Er zijn geen winter roads naar Churchill of andere locaties aan de Hudson Bay.[3] Wel loopt Wapusk Trail naar het extreme noorden van Ontario vanuit Manitoba. Dit is de langste winter road ter wereld. Bij voldoende ijsaangroei is het ook mogelijk om over het Lake Winnipeg te rijden. Dit is een snellere winter road naar de oostkant van het meer dan de traditionele route.

Een belangrijk gebied dat oorspronkelijk uitsluitend door winter roads werd ontsloten was de oostkant van het Lake Winnipeg. In 2011 is gestart met de bouw van een all-weather road van 156 kilometer lengte vanaf provincial road 304 naar Berens River, halverwege het Lake Winnipeg. Deze weg was in 2019 voltooid. Het werd gezien als onderdeel van een netwerk van 1.028 kilometer aan all-weather roads naar First Nations ten oosten van het Lake Winnipeg dat $ 3 miljard zou gaan kosten.

De grootste concentratie First Nations dat alleen via winter roads bereikt kan worden is rond het Island Lake in het noordoosten van Manitoba. De vier gemeenschappen Wasagamack, St. Theresa Point, Garden Hill en Island Lake tellen samen ruim 7.000 inwoners.

Aanleg van winter roads

Vanaf de eerste sneeuwval worden met snowmobiles de sneeuw hardgereden op de muskeg-delen van de route. Muskeg is een zachte bodemsoort met gras en andere dode planten, in de zomer is dit moerassig en onberijdbaar, in de winter wordt het keihard. Met het compact maken van de eerste sneeuw kan de vorst dieper de grond inkomen, en wordt het proces versneld. Wanneer de grond hard is, wordt met groter materieel een weg van sneeuw aangelegd. Het is belangrijk dat de bodem niet bloot komt te liggen, zodat zonlicht niet geabsorbeerd wordt.

Ice roads worden daarna gerealiseerd over meren en rivieren. De route wordt vastgelegd met boomstammen en is meestal 60 meter breed. Zodra het ijs sterk genoeg is voor sneeuwschuivers wordt de sneeuw verwijderd zodat het niet isoleert. Het ijs groeit daardoor sneller aan. Wanneer het ijs een voldoende dikte heeft bereikt worden de eerste lichte vrachtwagens toegelaten. Met de groei van de ijsdikte worden steeds zwaardere vrachtwagens toegelaten, tot 37.500 kg.

De maximumsnelheid voor beladen vrachtwagens is 15 km/h op het ijs. Bij hogere rijsnelheden ontstaan er onder het ijs golven waardoor de ice road kapot gaat. Onbeladen vrachtwagens mogen vaak sneller, tot 60 km/h.

Een nadeel van de zuidelijke ligging van Manitoba is het lange daglicht. De zuidelijkste ice roads liggen rond 51 graden noorderbreedte, vergelijkbaar met zuid-Nederland, en tegen het einde van het seizoen in begin maart is er ruim 10 uur daglicht, waardoor bij zonnig weer de ice roads extra snel smelten en de winter roads slecht berijdbaar worden. Een ander punt van aandacht is klimaatverandering, waardoor winter roads in de toekomst minder lang of helemaal niet in gebruik kunnen zijn.

Geschiedenis

De eerste winter roads in Manitoba werden in de jaren '50 ontwikkeld voor de bevoorrading van afgelegen dorpjes en mijnen, omdat dit goedkoper is dan per vliegtuig. De eerste winter roads gebruikten sledes met daarop vracht, getrokken door een bulldozer of sneeuwschuiver. Dit was een inefficiënte methode, waardoor relatief weinig vracht vervoerd kon worden. In 1971 nam de provincie Manitoba de regie over de ontwikkeling van de winter roads, en werden ze geschikt gemaakt voor grote vrachtwagens. Tussen 1999 en 2013 namen de uitgaven aan winter roads met een factor drie toe, en zijn ze van cruciaal belang voor de economie in de afgelegen delen in het noorden van Manitoba.[4] Een probleem is dat winter roads vertakken naar de diverse First Nations, maar dat er vaak geen alternatieve verbindingen zijn in het geval een winter road wegvalt. Een winter road van Norway House tot Wasagamack en St. Theresa Point werd daarom van belang geacht, zodat er een backup route is.

Rijtijden

Normaal zijn in Canada de volgende maximale rijtijden van toepassing; zuidelijk van 60°N is dat 13 uur rijtijd per dag, en noordelijk van 60°N is dat 15 uur rijtijd per dag. Tijdens slechte rijomstandigheden vanwege winterweer mag dit in beide gebieden opgerekt worden met 2 uur (dus respectievelijk 15 en 17 uur rijtijd per dag). In Manitoba zou dan maximaal 15 uur gereden mogen worden op de winter roads. Met een vergunning hoeft men zich echter niet te houden aan de rij- en rusttijden, maar het is verboden om met vermoeidheid te rijden. Wel moet het logboek bijgehouden worden.[5] Op de winter roads ligt de gemiddelde snelheid laag (vaak rond 30-40 km/h) en zijn de afstanden zeer groot en zijn er geen voorzieningen om te rusten onderweg.

Wegbeheer

De wegbeheerder van de provincie heet 'Manitoba Infrastructure', ook wel bekend als het Department of Infrastructure and Transportation of Manitoba Infrastructure and Transportation, afgekort MIT.[6] Manitoba Infrastructure beheert 19.000 kilometer weg en 2.200 kilometer winter roads. Het heeft 21.000 bruggen en duikers in beheer, evenals 4.700 kilometer bermsloot, 75 dammen, 61 reservoirs en 24 vliegvelden in het noorden van de provincie. Het departement is opgedeeld in 5 regio's, 4 in het zuiden en één grote in het dunbevolkte noorden van Manitoba.

Het wegennet wordt opgedeeld in provincial trunk highways (PTH) en provincial roads (PR). Het netwerk van provincial trunk highways in nagenoeg volledig verhard, het netwerk van provincial roads bestaat echter voor meer dan de helft uit gravelwegen. Van de totale 19.000 kilometer weg is 43% geasfalteerd, 22% heeft een chip-seal verharding, 2% bestaat uit beton, 2% uit een mix van verhardingen en 31% uit gravel.

Tussen 2009 en 2016 bestond de East Side Road Authority (ESRA) als wegbeheerder van een nieuwe all-weather road langs de oostkant van het Lake Winnipeg, die aangelegd is om de onbetrouwbare winter roads in dit gebied te vervangen.[7] In 2016 is ESRA opgeheven en zijn de taken overgenomen door Manitoba Infrastructure.

Spring Road Restrictions

De Spring Road Restrictions (SRR) is een jaarlijks terugkerende gewichtsrestrictie op veel secundaire wegen in Manitoba.[8] In het voorjaar smelt de sneeuw en de bodem, waardoor wegen makkelijk beschadigd kunnen raken of vervormen onder het gewicht van zware voertuigen. Vaak staan in deze periode grote stukken landbouwland onder water. De gewichtsrestricties gelden doorgaans van begin maart tot eind mei. Op de belangrijkste doorgaande wegen zoals de Trans-Canada Highway, de Yellowhead Highway en de meeste invalswegen van Winnipeg gelden geen restricties. Elders vaak wel, ook op sommige belangrijkere provincial trunk highways. Er zijn twee niveaus van restricties, level 1 omvat een maximale aslast van 90% van de reguliere aslastbeperking en level 2 omvat een maximale aslast van 65%. Dit heeft een significante impact op het regionale transport.

Wegnummering

De wegnummering van Manitoba is in de loop der jaren licht aangepast, maar volgt nog grotendeels het oorspronkelijke nummeringssysteem. De Highways 1-9 verlopen min of meer vanuit Winnipeg. Hogere nummers zijn gezoneerd, waarbij sommige wegen zodanig zijn genummerd dat ze aansluiten op de nummers van de aansluitende provincies en de Verenigde Staten. De series 10-19, 20-29, 30-39 en 40-49 zijn gezoneerd, waarbij sommige nummers ontbreken. Hogere nummers liggen her en der in de provincie. Er zijn enkele 3-cijferige Provincial Trunk Highways, die bij de grotere steden liggen, 3 bij Winnipeg en 1 bij Brandon. Deze wegen zijn kort.

De stad Winnipeg heeft een genummerd netwerk van city routes: Winnipeg#Lijst van City Routes.

Verkeersintensiteiten

Vanwege de lage bevolkingsdichtheid en het gebrek aan grote steden liggen de intensiteiten in Manitoba laag. De Highway 1 telt veelal 4.000 tot 6.000 voertuigen op de 2x2 delen, met een wat drukker deel van 12.000 voertuigen tussen Portage La Prairie en Winnipeg. Op de ringweg van Winnipeg rijden tot 22.000 voertuigen per etmaal, de drukste provinciale weg van Manitoba. Op de Highway 75 tussen de Amerikaanse grens en Winnipeg rijden 2.500 tot 4.000 voertuigen. De meeste andere hoofdwegen tellen minder dan 1.500 voertuigen per etmaal. Er zijn geen wegen met meer dan 1.000 voertuigen buiten 400 kilometer van de Amerikaanse grens. In het midden en noorden van Manitoba rijden minder dan 500 voertuigen per etmaal op de weinige wegen. Op de paar wegen in het noorden van Manitoba rijden 100 of minder voertuigen per etmaal.

Externe links

Referenties

Provincies en territoria van Canada

provincies: AlbertaBritish ColumbiaManitobaNew BrunswickNewfoundland and LabradorNova ScotiaOntarioPrince Edward IslandQuébecSaskatchewan

territoria: Northwest TerritoriesNunavutYukon