N359 (Nederland)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
N359
Begin Deinum
Einde Lemmer
Lengte 63 km
Lijst van Nederlandse niet-autosnelwegen
Route

aansluiting Leeuwarden → Harlingen / Drachten

Deinum

Hilaard

Huns

Winsum → Franeker / Sneek

Wommels-noord

Wommels

Sjungadijk

Bolsward-noord

Aansluiting Bolsward → Bolsward / Den Helder / Sneek

Eemswoude

Tjerkwerd

Parrega

Ferwoude

Workum-noord

Workum

Hindeloopen

Koudum

Koudum-zuid

Galamadammen akwadukt

→ ?

Hemelum

Oudemirdum

Balk / → Woudsend

Wijckel

Ind. Lemmer

Prinses Margrietsluis

Lemmer

Sylroedebrug

Aansluiting Lemmer → Joure / Emmeloord

De N359 is een niet-autosnelweg en provinciale weg in Nederland, gelegen in de provincie Friesland. De N359 verloopt van de N31 bij Leeuwarden via Bolsward tot aan de A6 bij Lemmer over een lengte van circa 63 kilometer. De weg is de ruggengraat voor West- en Zuidwest-Friesland en is om die reden gecategoriseerd als stroomweg.

Routebeschrijving

De N359 ter hoogte van Wommels.

De N359 start bij de aansluiting met de N31, de rijksweg tussen Harlingen en Drachten, bij het plaatsje Deinum, even ten zuidwesten van Leeuwarden. De N31 loopt hier van het noorden naar het zuiden en de N359 voert hier naar het westen. Al vrij snel daarna buigt de weg af naar het zuidwesten en verlaat het het stedelijke gebied waarna de weg door open landschap van westelijk Friesland voert. De weg is hier een ruim uitgebouwde 1x2 autoweg, met op de kruispunten snelheidsbeperkingen naar 70 km/h. Over een afstand van 21 kilometer passeert men enkele plaatsjes zoals Winsum en Wommels, waarna de wat grotere plaats Bolsward wordt bereikt. Hier is de eerste VRI aanwezig, gezien vanuit de richting Leeuwarden, waardoor de N359 tussen Bolsward en Leeuwarden een snelle verbinding geeft tussen beide regio's en de weg de ruggengraat is tussen de hoofdstad van de provincie en Zuidwest-Friesland. Vanuit Bolsward kan men indirect de A7 op richting Den Helder en Amsterdam en even ten zuiden van het viaduct met de A7, rechtstreeks de A7 op richting Sneek en Heerenveen.

Ten zuiden van Bolsward voert de N359 weer door het open landschap van Zuidwest-Friesland en heeft de weg ook hier de status van autoweg en stroomweg ondanks dat er vele gelijkvloerse kruisingen volgen. Bij de eerste grotere plaats na circa 9 kilometer, Workum, ligt zelfs een rotonde als kruispuntvorm.

Classificatie

De N359 is in het kader van Duurzaam Veilig ingericht als een stroomweg, met de status van een autoweg. De maximumsnelheid bedraagt veelal 100 km/h. De N359 is echter geen ongelijkvloerse stroomweg, bijna alle kruispunten zijn gelijkvloers of uitgevoerd als rotonde of voorrangsplein.

Geschiedenis

Oorspronkelijk was er sprake van een diffuus en weinig hiërarchisch netwerk van secundaire wegen in dit deel van Friesland. Het zuidelijk deel van Koudum tot Lemmer had al het meest het karakter van een doorgaande weg in de route van de N359, tussen Leeuwarden en Koudum waren er tal van lokale wegen die niet het karakter van een doorgaande weg hadden.

Een groot deel van de N359 is uiteindelijk als een autoweg aangelegd in de periode 1969-1979. De rondweg van Koudum was in 1992 als laatste opengesteld. De autoweg van de N359 is met relatief lage ontwerpeisen aangelegd, zo is bijna de hele route gelijkvloers aangelegd, maar wel buiten alle dorpen.

Autoweg Leeuwarden - Bolsward

In 1965 stelde de provinciale staten van Friesland voor om drie nieuwe autowegen aan te leggen, waaronder de N359 tussen Leeuwarden en Bolsward.[1] Deze nieuwe weg zou niet aansluiten op de al op 24 juni 1952 opengestelde[2] rondweg van Bolsward, maar westelijker via een nieuwe rondweg. De nieuwe weg zou buiten alle dorpen komen te liggen. Vanaf 1970 volgden de aanbestedingen van de nieuwe autoweg.[3] De werkzaamheden begonnen ook in 1970.[4] De bouw van de autoweg verliep relatief traag, er waren veel aarden banen noodzakelijk en enkele kunstwerken lagen jaren ongebruikt in de weilanden.[5] Een opening in 1972 werd vertraagd naar 1974 en uiteindelijk tot 1976. Een bijkomend probleem was dat de weg bij Boksum nog niet op de rondweg van Leeuwarden aansloot en verkeer werd geadviseerd om de nieuwe autoweg bij Winsum al te verlaten en via de hedendaagse N384 en N352 naar de N32 te rijden, en vanaf daar naar Leeuwarden.[6] De onenigheid over de flessenhals bij Boksum vertraagde de openstelling uiteindelijk twee jaar. Op 1 juni 1976 opende het zuidelijk deel tussen Bolsward en Burgwerd.[7] Het deel tussen Burgwerd en Boksum is op 7 december 1976 opengesteld.[8][9] Het aansluitende deel op de toenmalige N31 van Boksum naar Marssum is uiteindelijk pas op 15 juni 1983 opengesteld.[10][11]

De N359 begon oorspronkelijk tussen Boksum en Deinum op een met verkeerslichten geregeld kruispunt met de N31. Het verkeer ging in die tijd rechtdoor naar Marssum of rechtsaf naar Leeuwarden. Met de bouw van de N31 rond Leeuwarden is de N359 hier verlengd van het oorspronkelijke kruispunt naar de nieuwe ongelijkvloerse aansluiting die in 2014 is geopend en ook aansloot op de Westelijke Invalsweg van Leeuwarden. De N359 werd hiermee 1,5 kilometer langer. Het oorspronkelijke kruispunt met de N31 bij Deinum is omgebouwd tot rotonde.

van naar lengte datum
Burgwerd Bolsward (A7) 4,5 km 01-06-1976
Boksum Burgwerd 16,8 km 07-12-1976
Deinum (N31) Boksum 0,7 km 15-06-1983

Autoweg Bolsward - Workum - Balk - Lemmer

De oorspronkelijke wegverbinding van Bolsward naar Workum is tussen 1934 en 1936 aangelegd over de oever van de Workumertrekvaart en is op 16 november 1936 voor het verkeer geopend.[12] Deze weg verving een slecht uitgebouwde weg die bijna onbegaanbaar was.[13]

De wegen in dit gebied waren oorspronkelijk in het beheer van de gemeenten. Vanwege het belang van de ontsluiting van een groot deel van zuidwest-Friesland nam de provincie in 1969 de verbinding van Bolsward via Workum en Balk naar Lemmer over.[14] Het eerste nieuwe deel hiervan was het traject van Bolsward naar Workum, dat iets westelijker van de oude weg tussen 1966 en 1969 werd aangelegd en op 12 juni 1969 is opengesteld.[15]

Bij de overname van het wegbeheer in Zuidwest-Friesland door de provincie in 1969 was het gepland dat het wegvak Lemmer - Balk in 1971 gereed zou zijn, het wegvak Workum - Koudum in 1974 en Koudum-Galamadammen in 1975.[16] Tussen Lemmer en Balk hoefde alleen de bestaande weg verbeterd te worden, dit was opgenomen in het provinciale wegenplan van 1965 en is op 6 april 1967 over een lengte van 8,5 kilometer voor het verkeer geopend tussen Lemmer en Sondel.[17] In december 1968 opende het resterende deel van 4,5 kilometer tussen Sondel en Balk.[18] Tussen Balk en Galamadammen was grotendeels een nieuw tracé noodzakelijk, dat dankzij ruilverkavelingen makkelijk verkregen kon worden. Tussen Balk en Witte Brug (afslag naar Rijs) is in 1971 een nieuwe weg naast de oude weg aangelegd,[19] tussen Witte Brug en Galamadammen is een nieuw tracé van 4 kilometer aangelegd dat op 27 juni 1973 werd geopend voor het verkeer.[20]

Het in 2007 geopende Galamadammenaquaduct.

In 1974 werd het tracé vastgesteld van de nieuwe weg van Workum via Koudum naar Galamadammen.[21] In 1975 is de bouw van de rondweg van Workum aanbesteed.[22] De 5 kilometer lange omlegging van Workum is uiteindelijk op 15 oktober 1979 opengesteld voor het verkeer.[23] Verder tot aan Koudum is de bestaande Slaperdijk gereconstrueerd tot autoweg.

Het laatste deel was de rondweg rond Koudum. Dit project was behoorlijk vertraagd ten opzichte van de andere delen van de N359 tussen Bolsward en Lemmer, die in de periode 1969-1979 werden geopend. De bouw was vertraagd gedurende de jaren '80,[24] uiteindelijk werd gesproken over een openstelling in 1993.[25][26] Uiteindelijk is de rondweg rond Koudum op 17 november 1992 geopend voor het verkeer.[27]

Tussen Koudum en Galamadammen verliep het verkeer oorspronkelijk over een smalle landweg die de Dammenseweg heet. Op 2 oktober 1956 werd een nieuwe weg in gebruik genomen tussen beide dorpen.[28] De rondweg van Koudum is hier in 1992 op aangesloten, op dat moment werd ook de wens uitgesproken om bij Galamadammen een aquaduct aan te leggen onder het Johan Frisokanaal. Tussen december 2005 en november 2007 is het Galamadammenaquaduct voor € 25 miljoen aangelegd en op 7 november 2007 voor het verkeer geopend. Dit was het eerste aquaduct van de N359.

van naar lengte datum
Sondel Lemmer 8,5 km 06-04-1967
Balk Sondel 4,5 km 00-12-1968
Bolsward Workum (noord) 9,2 km 12-06-1969
Witte Brug Balk 4,8 km 00-00-1971
Galamadammen Witte Brug 4,0 km 27-06-1973
Workum (noord) Koudum (noord) 5,0 km 15-10-1979
Koudum (noord) Galamadammen 3,0 km 17-11-1992

Rondweg Lemmer

Oorspronkelijk ging het doorgaande verkeer door de kern van Lemmer. Oorspronkelijk lag Lemmer excentrisch in het wegennet en was het doorgaand verkeer gering, maar met de ingebruikname van de Noordoostpolder nam het verkeer toe. In de jaren '50 nam ook de recreatie in Zuidwest-Friesland toe, dit verkeer kwam steeds vaker vanuit het zuiden door de Noordoostpolder en moest toen door Lemmer om verder te reizen.

De bouw van de rondweg van Lemmer werd in 1961 goedgekeurd.[29] Dit sloot aan op de op 14 december 1959 opengestelde oostelijke rondweg van Lemmer, die later onderdeel van de A6 werd.[30] De rondweg is uiteindelijk in 1964 in gebruik genomen, de laatste werkzaamheden waren aan de brug over de Zijlroede.[31][32] De rondweg van Lemmer is uiteindelijk in juni 1964 opengesteld.[33]

Een reis over de rondweg van Lemmer duurt in normale situaties zes minuten. In de zomermaanden kan dit oplopen tot 30 minuten, waardoor er forse hinder optreedt voor het wegverkeer. Oorzaken hiervan zijn de diverse openingen van de Prinses Margrietsluis, de Sylroedebrug en de verkeerslichten op de rondweg. De provincie Friesland had de voorkeur voor het vervangen van de Sylroedebrug door een aquaduct (Aquaduct Lemmer) en de realisatie van diverse rotondes en turborotondes (totaal 5 stuks). Op 10 februari 2010 heeft de provincie een financiering van 15 miljoen euro toegezegd voor het realiseren van een aquaduct. Verwacht wordt dat dit onvoldoende zal zijn voor de totale aanleg, waardoor men ook van de gemeente een bijdrage verlangt. Men verwachtte in het voorjaar van 2011 een voorkeursvariant te kiezen, waarna de kostenramingen en ontwerpen uitgevoerd konden worden, maar dit is vertraagd. Op 20 mei 2014 is gekozen om in elk geval geen nieuwe rondweg ten noorden of zuiden van Lemmer aan te leggen, maar de bestaande weg aan te passen.[34] De bouw van een aquaduct is voor onbepaalde tijd uitgesteld. In 2017 is een deel van de rondweg verbreed naar 2x2 rijstroken ter hoogte en een klein stuk ten westen van de A6.[35]

Recente ontwikkelingen

De N359 bij Oudega, één van de vele gereconstrueerde kruispunten van de N359.

Voor langzaam verkeer waren de oversteken bij Parrega en Tjerkwerd onveilig. Om die reden heeft de provincie Friesland drie fietstunnels en een parallelweg voor langzaam verkeer en landbouwverkeer aangelegd. Eén fietstunnel is bij de kern Tjerkwerd aangelegd, en daarbij is er een extra fietsbrug gerealiseerd ten westen van de N359 bij Rytseterp, waardoor zij veilig de N359 kunnen passeren. Een tweede fietstunnel is ter hoogte van de aansluiting Parrega-noord gerealiseerd en de derde en laatste ter hoogte van de kern Parrega. Tussen 2009 en 2011 zijn de werkzaamheden uitgevoerd. Op 15 juli 2011 zijn de kunstwerken officieel geopend.

De N359 had ter hoogte van Workum twee aansluitingen, waarbij het kruispunt Centrum ondanks de stroomwegstatus van de N359 is omgebouwd naar een rotonde. De aanluiting Noord was daarentegen een standaard viertakskruispunt. De provincie heeft in 2011 deze aansluiting omgebouwd naar een eenduidig drietakskruispunt, waarbij de zuidoostelijke tak, een erftoegangsweg van het kruispunt is losgekoppeld. Deze tak is aangesloten op een parallelweg. In december 2011 waren de werkzaamheden gereed.

Tussen 2014 en 2017 zijn diverse gelijkvloerse kruispunten tussen Leeuwarden en Bolsward gereconstrueerd. In 2016 is de kwadrantaansluiting met de N384 bij Winsum aangepast tot een halfklaverblad. Tussen januari 2016 en maart 2017 is bij Hilaard een ongelijkvloerse kruising gerealiseerd. Deze aansluiting opende op 26 maart 2017 voor het verkeer.[36]

Toekomst

De overweg bij Hindeloopen, de enige overweg met een maximumsnelheid van 100 km/h die een reguliere spoorlijn in Nederland kruist.

Bolsward - Leeuwarden

Op het traject van Bolsward naar Leeuwarden bevinden zich diverse gelijkvloerse kruispunten. Er zijn al langere tijd wensen meer kruispunten ongelijkvloers te maken.[37] Op 27 september 2017 zegde provinciale staten € 6 miljoen extra toe om de kruispunten Bolsward-Noord, Burgwerd en Wommels-Noord ongelijkvloers te maken.[38]

Verkeersintensiteiten

In 2010 reden dagelijks 9.100 voertuigen ten zuidwesten van Deinum, wat daalt naar 7.000 voertuigen halverwege de route naar Bolsward en 8.200 voertuigen vlak voor Bolsward. Ten zuiden van Bolsward rijden 8.100 voertuigen, dalend naar 6.200 voertuigen ten zuiden van Workum. Ten westen van Balk rijden 5.300 voertuigen, stijgend naar 7.000 voertuigen tussen Balk en Lemmer.[39]

Externe links

Referenties

  1. Drie nieuwe provinciale wegen dwars door Friesland (16-01-1965) | Leeuwarder Courant
  2. Rondweg en brug bij Bolsward geopend (25-06-1952) | Nieuwsblad van het Noorden
  3. Aanbesteding voor nieuwe weg tussen Leeuwarden-Bolsward (02-07-1970) | Leeuwarder Courant
  4. Werk begonnen aan weg Leeuwarden-Bolsward (17-10-1970) | Leeuwarder Courant
  5. Leeuwarden-Bolsward eind 1974 in gebruik (23-05-1973) | Leeuwarder Courant
  6. Winsum wordt van Bolsward-Boksum voorlopig einde (05-02-1976) | Leeuwarder Courant
  7. Weg Bolsward - Burgwerdopen (02-06-1976) | Leeuwarder Courant
  8. Burgwerd - Boksum gaat een dag later open (04-12-1976) | Leeuwarder Courant
  9. Boksum - Burgwerd maandag open (01-12-1976) | Leeuwarder Courant
  10. Weg Boksum - Marssum mogelijk eind april in gebruik (10-03-1983) | Leeuwarder Courant
  11. Westergoawei kostbaar door vele kunstwerken (16-06-1983) | Leeuwarder Courant
  12. Weg Bolsward - Workum: 16 november officieele ingebruikname (02-11-1936) | Leeuwarder Nieuwsblad
  13. Weg Bolsward - Workum (04-04-1936) | Leeuwarder Nieuwsblad
  14. Provincie neemt weg Bolsward - Lemmer van de gemeenten over (13-06-1969) | Leeuwarder Courant
  15. Workum krijgt nieuwe verbinding met Bolsward (12-09-1966) | Leeuwarder Courant
  16. Wegenverbeteringen in de Zuidwesthoek (20-06-1969) | Leeuwarder Courant
  17. Friese Zuidwesthoek meer uit isolement (07-04-1967) | Friese Koerier
  18. Weg Sondel - Balk is vrijwel klaar (16-11-1968) | Friese Koerier
  19. Weg naar Staveren (18-05-1970) | Leeuwarder Courant
  20. Weg Witte Brug tot Galamadammen open (26-06-1973) | Leeuwarder Courant
  21. Nieuwe weg ten oosten van Koudum (13-06-1974) | Leeuwarder Courant
  22. Rondweg Workum aanbesteed (10-06-1975) | Leeuwarder Courant
  23. Nieuw wegvak bij Workum gaat op 15 oktober open (13-09-1979) | Leeuwarder Courant
  24. Voorstel voor krediet deel rondweg Koudum (13-09-1985) | Leeuwarder Courant
  25. Versnelde aanleg rondweg Koudum (13-09-1985) | Leeuwarder Courant
  26. Rondweg Koudum nu nog uiterst onbegaanbaar (04-09-1990) | Leeuwarder Courant
  27. Koudum wil aquaduct in nieuwe rondweg (17-11-1992) | Leeuwarder Courant
  28. Weg Koudum-Galamadammen geopend, maar... nog op slot (03-10-1956) | Leeuwarder Courant
  29. Aanleg rondweg goedgekeurd (24-11-1961) | Friese Koerier
  30. Rondweg bij Lemmer voor verkeer geopend (15-12-1959) | Friese Koerier
  31. Brug in westelijke rondweg (07-12-1963) | Friese Koerier
  32. Nieuwe brug in rondweg bij Lemmer (27-01-1964) | Friese Koerier
  33. Rondweg om Lemmer over enkele dagen in gebruik (27-05-1964) | Friese Koerier
  34. Rondweg Lemmer op friesland.nl
  35. Werkzaamheden rondweg Lemmer van start | lc.nl
  36. N359 Hilaard | fryslan.frl
  37. N359 Bolsward - Leeuwarden | fryslan.frl
  38. Seis miljoen ekstra foar krúspunten yn Westergoawei | omropfryslan.nl
  39. verkeersmonitor.nl
Genummerde wegen in de provincie Fryslân (Friesland)

Autosnelwegen: A6A7A31A32

Niet-autosnelwegen: N7N31N32N351N353N354N355N356N357N358N359N361N369N380N381N383N384N390N392N393N398

N712N910N913N917N918N919N924N927N928N979N981