A9 (Nederland)

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf N9 (Nederland))
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
A9, N9
Begin Diemen
Einde De Kooy
Lengte 95,673[1] km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen
Lijst van Nederlandse niet-autosnelwegen
Route

Diemen → Amsterdam / Amersfoort

1a Amsterdam-IJburg

1 Amsterdam-Bijlmermeer ,

Gaasperdammertunnel

2 Amsterdam-Gaasperdam

3 Amsterdam-Zuidoost

Holendrecht-Noord → Amsterdam

Holendrecht-Zuid → Utrecht

4 Amstelveen -> (N522)

5 Amstelveen-Stadshart

6 Aalsmeer

Badhoevedorp → Den Haag / Amsterdam

7 Badhoevedorp

Raasdorp → Den Haag / Zaanstad

Rottepolderplein-Zuid → Haarlem-Zuid

Rottepolderplein-Noord → Haarlem / Halfweg

Zijkanaal C

Velsen → IJmuiden

Wijkertunnel

8 Beverwijk-Oost

Beverwijk → Haarlem-Noord

9 Heemskerk

10 Uitgeest

11 Akersloot

12 Heiloo (gepland, bouw start op zijn vroegst in 2016)

Kooimeer → Heerhugowaard, Ring Alkmaar (Oost)



Alkmaar

→ Heerhugowaard; Alkmaar-Centrum

→ Heiloo

→ Egmond

→ Bergen

→ Schagen

→ Warmenhuizen

Burgervlotbrug

→ Petten

Sint Maartensvlotbrug

't Zand

De Kooy → Den Oever

→ Den Helder

De rijksweg 9, bestaande uit de autosnelweg A9 en de niet-autosnelweg N9, is een rijksweg in Nederland in de provincie Noord-Holland. De snelweg vormt de zuidelijke bypass van Amsterdam en loopt tot Alkmaar, waarna de N9 verder gaat naar Den Helder. De gehele route is 96 kilometer lang, waarvan het snelwegdeel 55 kilometer lang is.

Routebeschrijving

A9

Het einde van de A9 ter hoogte van Alkmaar.

De A9 begint bij het knooppunt Diemen, aan de A1, de snelweg van Amsterdam richting Almere en Amersfoort. Dit knooppunt bevindt zich aan de oostkant van Amsterdam, waarna de A9 door Amsterdam-Zuidoost loopt, richting het zuidwesten. De snelweg heet hier de Gaasperdammerweg en voert door Amsterdam-Zuidoost. Een groot deel van de A9 ligt hier in de 3 kilometer lange Gaasperdammertunnel. Hierna verloopt de A9 over het dubbelknooppunt Holendrecht, waar men de A2 kruist, de snelweg naar Utrecht en Maastricht. Hierna telt de A9 4+3 rijstroken. De weg loopt een stukje door het buitengebied en steekt de rivier de Amstel over. Ter hoogte van afrit 4 versmalt de noordelijke rijbaan en heeft de weg 2x3 rijstroken. Westelijker loopt de snelweg door de voorstad Amstelveen en buigt deze hierbij langzaam naar het noordwesten af. De snelweg loopt door het Amsterdamse Bos en, na passage van de beweegbare Schipholbrug over de Ringvaart van de Haarlemmermeer, langs de noordzijde van de luchthaven Schiphol, waarna men knooppunt Badhoevedorp bereikt, een complex knooppunt met de A4.

Vervolgens voert de A9 met 2x3 rijstroken langs Badhoevedorp, door een open gebied net buiten Amsterdam. Daarna volgt het knooppunt Raasdorp, waar de A5 gekruist wordt, die een afsnijding vormt richting de A4 naar Den Haag en vooral interessant is voor het verkeer van Haarlem naar Den Haag en omgekeerd. Bijna 10 kilometer nadat men langs Schiphol kwam, komt men nog een verre landingsbaan tegen bij het knooppunt Rottepolderplein. Dit knooppunt bestaat feitelijk uit drie snelwegen, de A9, de A200 van Amsterdam naar Haarlem en de N205 die parallel aan de A200 naar het zuiden van Haarlem loopt.

De A9 buigt hier volledig naar het noorden af en loopt met 2x2 rijstroken ten oosten van Haarlem langs. Bij Spaarndam bevindt zich een beweegbare brug over het Zijkanaal C, een zijkanaal van het Noordzeekanaal. Vlak hierna volgt het knooppunt Velsen, waar de A22 afsplitst welke onder meer Velsen-Zuid, IJmuiden en het grootste deel van Beverwijk bedient. De A9 loopt door de Wijkertunnel onder het Noordzeekanaal door, waarna de A22 weer op de A9 eindigt bij het knooppunt Beverwijk. Hierna liggen kortstondig 2x3 rijstroken tot net na de aansluiting Uitgeest. De snelweg loopt langs het Alkmaardermeer met 2x2 rijstroken, net ten oosten van de verstedelijkte strip van Haarlem naar Alkmaar. Aan de zuidkant van Alkmaar gaat de A9 over in de N242 die langs de oostkant van Alkmaar richting de kop van Noord-Holland loopt. Om de N9 te volgen langs de westkant van Alkmaar moet men afslaan.

N9

De N9 ten zuiden van Burgervlotbrug in 2010.

De N9 loopt ten zuiden en westen van Alkmaar langs, als onderdeel van de ringweg en met 2x2 rijstroken. Bij het AZ-stadion bevindt zich een verkeersplein, waarna zes kruisingen met verkeerslichten volgen langs Alkmaar. Na het kruispunt met de noordelijke ring versmalt de N9 naar 1x2 rijstroken en loopt deze langs het Noord-Hollands Kanaal naar Den Helder. De N9 loopt door betrekkelijk weinig bebouwde kommen en heeft niet al te veel kruispunten of rotondes, maar is wel druk door het gebrek aan alternatieven. De N9 loopt zelf door de polders, maar in het westen zijn de duinen en op een punt de zeewering van Petten zichtbaar, met name rond Schoorl. Veel oost-westverbindingen zijn hier niet. Bij Schoorldam begint de N504 richting Langedijk en de A7 en bij De Stolpen begint de N248 naar Schagen en Wieringermeer, maar voor de rest zijn het voornamelijk lokale verbindingswegen. De weg loopt ten oosten van Julianadorp langs en vlak voor Den Helder eindigt de N9 bij vliegveld De Kooy, waar de N99 naar Den Oever loopt, en de N250 verder gaat naar Den Helder en de veerdienst naar Texel.

Geschiedenis

A9

De bouw van de brug over de Amstel in 1973.
De bouw van de Wijkertunnel in 1991.

In de geschiedenis van (Noord- en Zuid-)Holland is een noord-zuid-route kort achter de kust altijd van cruciaal belang geweest. Hier lagen wat stabielere strandwallen en zandgronden, en in de wat oudere geschiedenis ontstonden hier veel van de belangrijkere nederzettingen. Tussen die nederzettingen liep de zogenaamde Weg van de Heren van Holland, of Herenweg.

De A9 en N9 vanaf Haarlem vervullen nu de rol van deze oude weg. De daadwerkelijke Herenweg, die grotendeels ook de oude Rijksstraatweg vormt, ligt meestal iets naar het westen in de dorpen.

De oudste delen van de huidige A9 bevinden zich tussen Alkmaar en Beverwijk. Eind 1957 opende de eerste rijbaan tussen Uitgeest en Beverwijk. In 1961 opende de tweede rijbaan van dit deel en later dat jaar de rest tot aan Alkmaar in het noorden. Het deel van de A9 rond de zuidzijde van de regio Amsterdam was oorspronkelijk als de rijksweg 6 gepland. Een belangrijke datum was 8 augustus 1967, toen een groot deel van de A9 langs de zuidwestkant van Amsterdam opende, van Aalsmeer tot knooppunt Badhoevedorp direct met 2x3 rijstroken en verder met 2x2 rijstroken tot Haarlem-Zuid (N205).[2] Knooppunt Badhoevedorp was destijds het eerste klaverblad met rangeerbanen in Nederland. Eind 1969 opende het deel van Ouderkerk aan de Amstel naar Aalsmeer met één rijbaan; de tweede rijbaan volgde midden 1970, direct met 2x3 rijstroken. In 1974/1975 werd dit stuk verlengd tot knooppunt Holendrecht, zodat een doorgaande verbinding tussen Haarlem en Utrecht ontstond. Vier jaar later werd het stuk tussen Ouderkerk en Holendrecht verbreed naar 2x3 rijstroken. Begin 1982 opende het oostelijkste deel tussen knooppunt Diemen en knooppunt Holendrecht.

Tracés Weg Beoosten Haarlem in 1955. Klik op de tekening voor vergroting. Tekening: Rijkswaterstaat. Bron:[3]

Het deel ten oosten van Haarlem kent een vrij lange en moeilijke geschiedenis. Reeds in 1958 werd het tracébesluit genomen voor de A9 tussen de Velsertunnel (waar de A9 destijds doorheen zou lopen) en de Schipholweg, mede als onderdeel van de Weg Beoosten Haarlem. In eerste instantie was het de bedoeling de weg direct ten oosten van Haarlem aan te leggen door de Waarderpolder waarbij de rivier de Spaarne met een hoge brug zou moeten worden gekruist.[4]. Uiteindelijk werd gekomen voor een tracé enkele kilometers oostelijker. In 1961 begon de aanleg van de aarden baan, maar in 1963 werd de aanleg stilgelegd vanwege gebrek aan geld. In 1969 begon men met de bouw van de brug over het Zijkanaal C en in 1971 begon men met de bouw van het knooppunt Rottepolderplein. Het hele deel vanaf het Rottepolderplein tot de Velsertunnel werd uiteindelijk in 1974 opengesteld. In 1981 werd het grote viaduct in het Rottepolderplein in gebruik genomen.

In 1957 opende de Velsertunnel als onderdeel van de rijksweg 9 met 2x2 rijstroken. Later werd duidelijk dat een tweede tunnel onder het Noordzeekanaal noodzakelijk was en in 1974 werd een tracé vastgesteld tussen knooppunt Velsen en Heemskerk, destijds als rijksweg 16. Eind 1985 werd dit tracé herzien en in juli 1989 werd begonnen met de aanleg van de Wijkertunnel en de aansluitende delen. Ten zuiden van de tunnel betreft dat een korte verbinding tussen het toen nieuw aangelegde knooppunt Velsen en de tunnel, ten noorden van de tunnel betreft dit een langer stuk tot aan Uitgeest. De Wijkertunnel opende op 11 juli 1996 voor het verkeer, waarmee de vijfde wegtunnel onder het Noordzeekanaal een feit was. Hierna werd het nummer A9 verplaatst naar de Wijkertunnel en kregen de Velsertunnel en de aansluitende delen het nummer A22. Een voormalig stuk A9 tussen Beverwijk en Uitgeest dat vlak langs de spoorlijn liep is hierna verwijderd.

Wegnummergeschiedenis

In het rijkswegenplan 1932 werden de rijkswegen voor het eerst administratief genummerd. De rijksweg 9 liep daarbij van Haarlem via Alkmaar en de Afsluitdijk naar Leeuwarden. Ten zuidoosten van Den Helder was destijds een afsnijding voorzien (thans N249) en de rijkswegen 10 en 10a waren aftakkingen die de stad Den Helder moesten bedienen. Dit bleef in de rijkswegenplannen van 1938 en 1948 ongewijzigd. In het Rijkswegenplan 1958 werd de afsnijding bij Den Helder geschrapt en liep de rijksweg 9 via Den Helder. In het Rijkswegenplan 1968 werden voor het eerst buitenstedelijke knooppunten voorzien, in plaats van kruisingen van rijkswegen in de stadscentra. Hierbij werd de rijksweg 9 nog niet gewijzigd. De toen net deels opengestelde snelweg rond Amstelveen was nog als de rijksweg 6 genummerd. De Gaasperdammerweg was destijds nog niet gepland en dus niet opgenomen.

In het Structuurschema Verkeer en Vervoer van 1977 werd de administratieve nummering aangepast en min of meer gelijkgetrokken met de bewegwijzerde nummering. Rijksweg 9 werd de route van Holendrecht via Haarlem en de Velsertunnel naar Den Helder en vervolgens naar Den Oever. Volgens dit SVV zou de rijksweg 9 langs de oostkant van Alkmaar lopen, maar mogelijk was dit een grove schets in plaats van een echt plan. De rijksweg 9 zou bij Holendrecht naadloos overgaan in de rijksweg 6 naar Muiderberg. De route door de Wijkertunnel was in het SVV als de rijksweg 22 genummerd. In het rijkswegenplan 1984 werd het gedeelte van Den Helder tot Den Oever omgenummerd naar rijksweg 99. Pas in het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan van 2000 werd de rijksweg 9 door de Wijkertunnel geleid, die in 1996 gereedkwam. In dat jaar heeft waarschijnlijk ook de nummerwisseling met rijksweg 22 plaatsgevonden.

Straatnamen

Enkele segmenten hebben naast het wegnummer ook straatnamen die vaak te maken hebben met het verleden van de weg. De namen zijn ter plaatse niet altijd aangegeven met straatnaambordjes.

  • Het segment tussen de knooppunten Diemen en Holendrecht wordt aangeduid als de Gaasperdammerweg.
  • Het deel langs Ouderkerk a/d Amstel en Amstelveen is ook bekend onder de naam Burgemeester van Sonweg.
  • Het N9-deel heeft achtereenvolgens de namen Maarten Luther Kingweg, Steve Bikoweg, Kanaaldijk en Rijksweg.

Openstellingsgeschiedenis

De bouw van de A9 door Amstelveen in 1968.
De A9 door Amstelveen.
Deeltraject Van Naar Lengte 1e rijbaan 2e rijbaan Opmerkingen
01 Diemen Holendrecht-Noord 7 km 1982-03-30 1982-03-30 2020 opening Gaasperdammertunnel
02 Holendrecht-Noord Holendrecht-Zuid 1 km 1982-00-00 1982-00-00
03 Holendrecht-Zuid Ouderkerk aan de Amstel 5 km 1974-11-05 1975-10-??
04 Ouderkerk aan de Amstel Aalsmeer 5 km 1970-07-13 1970-07-13
05 Aalsmeer Raasdorp 6 km 2017-04-10 2017-04-10 1967 geopend via traverse Badhoevedorp
05 Raasdorp Rottepolderplein 4 km 1967-08-08 1967-08-08 tot Haarlem-Zuid
06 Rottepolderplein Velsen 8 km 1974-01-11 1974-01-11 fly-over Rottepolderplein 1981
07 Velsen Beverwijk 5 km 1996-07-11 1996-07-11 inclusief Wijkertunnel.

Tot 1996 via Velsertunnel

08 Beverwijk Uitgeest 4 km 1996-03-00 1996-03-00 in 1957 geopend op ander tracé
09 Uitgeest Kooimeer 11 km 1961-10-30 1961-10-30
10 Kooimeer Kennemerstraatweg 1 km 1963-05-22 1976-00-00
11 Kennemerstraatweg Huiswaarderweg 4 km 1975-12-11 1975-12-11
12 Huiswaarderweg Kogendijk 2 km 1978-00-00
13 Kogendijk Schoorldam 4 km 1824-00-00 Jaagweg NH-kanaal
14 omlegging Schoorldam 2 km 2011-07-08
15 Schoorldam De Stolpen 12 km 1824-00-00 Jaagweg NH-kanaal
16 omlegging De Stolpen 1 km 2011-07-22
17 De Stolpen ´t Zand 2 km 1824-00-00 Jaagweg NH-kanaal
18 omlegging ´t Zand 1 km 1988-11-02
19 ´t Zand De Kooy 9 km 1824-00-00 Jaagweg NH-kanaal

Latere aanpassingen

Diemen - Holendrecht
De Gaasperdammertunnel in aanleg in mei 2017.
De Gaasperdammerweg, voor de aanleg van de Gaasperdammertunnel.

Tussen de knooppunten Diemen en Holendrecht in Amsterdam-Zuidoost had de A9 oorspronkelijk 2x2 rijstroken. Hier zijn de vluchtstroken tussen 2010 en 2015 ingericht geweest als spitsstrook. In 2007 is hiervoor het wegaanpassingsbesluit openbaar gemaakt, waarna in december 2009 voorbereidende werkzaamheden zijn begonnen. Tussen het voorjaar van 2010 en het najaar van 2010 werden de spitsstroken aangelegd, waarna deze op 15 november 2010 opengesteld zijn.[5] In de spits waren er in die periode 3 rijstroken per richting beschikbaar. De files namen op dit traject hierna met 36% af.[6]

In het kader van Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA) is de A9 tussen het knooppunt Diemen en het knooppunt Holendrecht verder verbreed naar 2x3 rijstroken en 2 wisselstroken. Tevens is er een landtunnel ter hoogte van Amsterdam-Zuidoost aangelegd, de 3 kilometer lange Gaasperdammertunnel. Bij knooppunt Diemen is een grote bypass gerealiseerd waarbij de A1-A9 de doorgaande richting is geworden om het verkeer van Almere naar Schiphol te stroomlijnen.

Op 21 maart 2011 volgde het definitieve tracébesluit, dat ook wel het vlaggenschip der wegwerkzaamheden wordt genoemd.[7] De grootschalige werkzaamheden begonnen in augustus 2015.[8] De formele starthandeling was op 22 september 2015.[9] Tussen 5 mei 2016 en 13 maart 2017 reed het verkeer op de A9 richting het knooppunt Holendrecht gesplitst, deels op de lager gelegen rijbaan die later de wisselbaan wordt en deels op één rijstrook van de oude hoofdrijbaan. Op 13 maart 2017 is de toekomstige wisselbaan gesloten om de bouwwerkzaamheden te kunnen bespoedigen. Het verkeer reed vanaf deze datum tot het gereedkomen van de tunnel op het hoger gelegen deel over 2x3 versmalde stroken. Op 5 juli 2020 zijn de eerste twee buizen geopend voor het verkeer, vanaf het knooppunt Diemen tot het knooppunt Holendrecht.[10] Op 28 september 2020 opende ook de hoofdrijbaan richting knooppunt Diemen.[11] Op 23 november 2020 is de vierde buis geopend, de parallelrijbaan richting oosten.[12] De wisselbaan opent echter pas medio 2026, als ook de verbreding van de A9 tussen het knooppunt Holendrecht en het knooppunt Badhoevedorp is afgerond. Het deelproject A9 Gaasperdammerweg kostte € 1.068 miljoen en was een DBFM contract met een looptijd tot 2038.[13]

Badhoevedorp - Velsen

Tussen Badhoevedorp en knooppunt Velsen zijn spitsstroken aangelegd. Dit deel bestaat deels uit slechts 2x2 rijstroken en kent hoge verkeersintensiteiten voor een dergelijk aantal rijstroken. Tussen eind 2009 en midden 2010 werden de procedures doorlopen, waarna de werkzaamheden in de zomer van 2010 van start zijn gegaan. Op 1 maart 2011 zijn de spitsstroken opengesteld.

In noordelijke richting was een spitsstrook tussen knooppunt Badhoevedorp en Raasdorp aangelegd, waardoor in de spits 3 rijstroken richting noorden beschikbaar waren. Richting zuiden was op dit traject geen spitsstrook aangelegd. Met de omlegging Badhoevedorp is de spitsstrook, net als de rest van de rijbaan, vervallen en later weggehaald. Tussen Velsen en Raasdorp werd in 2010-2011 in beide richtingen een spitsstrook aangelegd. Deze bestaan nog steeds waardoor hier in de spits 3 rijstroken in beide richtingen beschikbaar zijn.

Tussen Badhoevedorp en Raasdorp namen de files na openstelling van de spitsstroken met 92% af.[14] Met de omlegging Badhoevedorp zal dit ook op langere termijn effect hebben. Tussen Velsen en Raasdorp namen de files met 50% af.[15] Tussen het Rottepolderplein en Velsen namen de files met 91,9% af, zelfs 96,3% in de avondspits. In de andere richting was het effect met 20% beperkter.[16]

Uitgeest - Alkmaar

Tussen Uitgeest en Alkmaar zijn eveneens spitsstroken gerealiseerd. Vanuit het zuiden gezien eindigt het 2x3-deel net na Uitgeest. In de spits zijn 3 rijstroken per richting beschikbaar tot aan Alkmaar. In 2010 zijn de procedures doorlopen. Op 1 november 2010 is begonnen met de werkzaamheden, die gecombineerd met groot onderhoud zijn uitgevoerd. Op 6 oktober 2011 zijn de spitsstroken opengesteld voor het verkeer.

Omlegging Badhoevedorp

Inleiding

Reeds in de jaren '30 heeft het rijk grond aangekocht voor de bouw van een rijksweg tussen Haarlem en Amsterdam. Dit tracé verliep indertijd door open gebied, maar vanwege de Tweede Wereldoorlog en de veranderde prioriteiten kort daarna kon het project niet direct in uitvoering gaan. Toen de snelweg werd aangelegd had Badhoevedorp al in zuidelijke richting uitgebreid, waardoor de snelweg niet langs maar dwars door Badhoevedorp kwam te liggen.

Al in de jaren '80 werden plannen gemaakt om de A9 bij Badhoevedorp buiten het dorp te leggen om de geluidsoverlast en barrièrewerking te verminderen. In 1991 sprak de minister van Verkeer en Waterstaat de voorkeur uit om de snelweg zuidelijk van Badhoevedorp om te leggen. In 1992 bleek dit echter financieel niet haalbaar en werd besloten de bestaande snelweg te verbreden naar 2x3 rijstroken en mogelijk te overkappen. Dit is echter ook niet uitgevoerd. In de jaren '90 en begin jaren 2000 is door de gemeente Haarlemmermeer onderzocht in hoeverre het mogelijk was om de A9 toch buiten Badhoevedorp te verleggen, maar de financiële dekking voor dit plan ontbrak. Daarna lag het plan echter niet stil, wat leidde tot een bestuursovereenkomst in 2005 om de A9 buiten Badhoevedorp om te leggen. Indertijd is € 300 miljoen vrijgemaakt voor de omlegging van de A9.

De A9 is in de loop der tijd significant overbelast geraakt, met in de laatste jaren van gebruik meer dan 100.000 voertuigen per dag op 2x2 rijstroken, waarmee het één van de hoogstbelaste en meest filegevoelige wegvakken van Nederland was. In 2011 is daarom een spitsstrook aangelegd, maar alleen in noordelijke richting.

Procedures en uitvoering

In 2006 is het voorkeursalternatief voor de omlegging Badhoevedorp vastgesteld. Op 7 april 2009 is de trajectnota/MER ter inzage gelegd. Op 24 december 2009 is het officiële standpunt ingenomen. Begin 2010 viel het kabinet Balkenende-IV, waarna het project controversieel werd verklaard door de Tweede Kamer. De oorspronkelijke planning ging uit van een ontwerp-tracébesluit in het derde kwartaal van 2010, een definitief tracébesluit in januari 2011 dat in januari 2012 onherroepelijk had moeten worden en een begin van de werkzaamheden in februari 2012. In 2015 had de omlegging dan voltooid moeten zijn. De vaststelling van het ontwerp-tracébesluit is circa een jaar vertraagd en het besluit is op 15 juni 2011 getekend. Tussen 30 juni en 10 augustus 2011 lag het ter inzage.[17] Het definitieve tracébesluit werd op 23 april 2012 ondertekend door minister Schultz.[18] De verwachte volledige openstelling is nu in het najaar van 2017,[19] alhoewel het eerste deel van de omlegging al op 11 juni 2016 is opengesteld voor verkeer vanaf Haarlem naar Amsterdam om het knooppunt Badhoevedorp verder te kunnen aanpassen. Het project kost € 340 miljoen.[20] De aanleg begon na een periode van voorbereidende werkzaamheden formeel op 27 november 2013.[21]

Op 11 juni 2016 is de nieuwe A9 al opengesteld voor verkeer vanaf Haarlem richting de A4 naar Amsterdam. Doorgaand verkeer richting Holendrecht maakte daarna nog enige tijd van de bestaande snelweg gebruik. Het geopende deel is aangelegd met 4 rijstroken tussen de aansluiting Badhoevedorp en het knooppunt Badhoevedorp, terwijl in het tracébesluit van 2012 een wegvak met 3 rijstroken vastgesteld is. Op 24 november 2016 is een wijzigingsbesluit gepubliceerd om de vierde rijstrook te legaliseren.[22]

Op 17 december 2016 opende de hoofdrijbaan voor doorgaand verkeer vanaf Haarlem richting Amstelveen en op 10 april 2017 opende de hoofdrijbaan voor doorgaand verkeer vanaf Amstelveen richting Haarlem, waarna de oude A9 door Badhoevedorp gesloopt is. Na 50 jaar snelweglawaai kwam er rust in Badhoevedorp.[23]

N9

De geschiedenis van de N9 gaat terug tot het begin van de 19e eeuw. In 1811 verscheen het eerste Rijkswegenplan onder Napoleon, waarin de aanleg van een verbinding van Alkmaar naar Den Helder was opgenomen. In 1821 verscheen een nieuw Rijkswegenplan, dat min of meer dezelfde verbindingen bevatte als het Rijkswegenplan ten tijde van het regime van Napoleon. Waarschijnlijk is de verbinding tussen Alkmaar en Den Helder gelijktijdig met de opening van het Noord-Hollands Kanaal geopend, eind 1824. Het was daarmee een van de eerste bestrate wegen in Noord-Holland en kan daarom gezien worden als een van de oudste rijkswegen in ons land.

Pas in de twintigste eeuw, ruim na de Tweede Wereldoorlog, zou er iets wezenlijks veranderen aan de wegenstructuur rond Alkmaar. Vanaf het punt waar het in 1961 voltooide gedeelte van de A9 in Alkmaar aanlandde startte de provincie Noord-Holland met de aanleg van het wegvak tussen de Bestevaerstraat en de Kennemerstraatweg als enkelbaansverbinding. Al in dat jaar was deze verbinding gereed, maar kon het verkeer nog geen gebruikmaken van de verbinding tussen het Kooimeerplein en de Kennemerstraatweg vanwege het ontbreken van het kruispunt op het laatste punt, dat door Rijkswaterstaat aangelegd zou worden. Pas twee jaar later, op 25 mei 1963, kwam dit kruispunt gereed.

In de jaren '70 werd in het kader van het groeikernenbeleid van de Rijksoverheid een wegenstructuur om Alkmaar ontworpen, die door de provincie en de gemeente aangelegd zou worden. De provincie verdubbelde het wegvak naar 2x2 rijstroken tussen het Kooimeerplein en de Kennemerstraatweg. De werkzaamheden hiervoor werden in 1976 voltooid. De gemeente Alkmaar legde de Ring Alkmaar-west aan tussen de Kennemerstraatweg en de Huiswaarderweg. Op verzoek van bewoners en een daaruit gevormde bewonerscommissie uit de in aanbouw zijnde woonwijk De Hoef werd het tracé zelfs iets gewijzgd ten opzichte van de oorspronkelijke plannen. De Ring-west zou nu met een ruimere boog om de Egmonderhout getraceerd worden in plaats van erdoorheen zodat het groengebied ontzien zou worden. Deze laatste verbinding kwam op 17 december 1975 gereed met 2x2 rijstroken en werd aangelegd door de gemeente. In 1976 werd het provinciale gedeelte verdubbeld tussen het Kooimeerplein en de Kennemerstraatweg. Van wegvak Huiswaarderweg - Koedijk is geen openingsdatum bekend. Daarmee kwam een westelijke omleiding om Alkmaar gereed zodat het verkeer niet meer over de oude Rijksweg (Kennemerstraatweg) door Alkmaar heen hoefde. Op 1 januari 1993 ging het beheer en onderhoud van de Ring-West van de gemeente en provincie over naar Rijkswaterstaat in het kader van de Wet Herverdeling Wegenbeheer.

Ten noorden van Alkmaar werden nog enkele verbeteringen gerealiseerd. De omleiding van het dorp Het Zand, met een ongelijkvloerse aansluiting, werd eind 1988 voltooid. In de jaren '90 en 2000 werd langzaamaan het volledige wegvak tussen Koedijk en Den Helder van parallelwegen voor het landbouwverkeer voorzien. Ook werd eind jaren '90 iets ten zuiden van Den Helder een onderdoorgang onder de spoorlijn Alkmaar - Den Helder gerealiseerd.

Het wegvak tussen de N99 en de veerpont naar Texel, de huidige N250, werd in 1993 overgedragen aan de provincie Noord-Holland. Daarvoor was ook dit weggedeelte bekend als de N9.

Ombouw knelpunten Schoorldam en De Stolpen

De N9 ten noorden van Schoorldam.

Van 2009 tot 2011 zijn de volgende twee knelpunten omgebouwd:

  • De N9 bij Schoorldam liep voorheen met een rotonde en een bajonetkruispunt met verkeerslichten door Schoorldam heen. Het bajonetkruispunt ging aan de oostkant over in een beweegbare brug over het Noord-Hollands Kanaal. Deze brug veroorzaakte zowel in de spitsen als op zomerse dagen en in de daluren lange files in Schoorldam. Rijkswaterstaat heeft de N9 daarom om Schoorldam heen gelegd zodat de noord-zuidstromen over de N9 en de oost-weststromen over de brug van elkaar zijn losgekoppeld. De N9 heeft hiervoor een ongelijkvloerse aansluiting gekregen en loopt iets verdiept langs Schoorldam.
  • Het tweede knelpunt dat is aangepakt is de omlegging van de N9 bij De Stolpen. Op deze locatie speelde dezelfde problematiek als in Schoorldam met een beweegbare brug. Net zoals in Schoorldam zijn hier de beide verkeersstromen van elkaar losgekoppeld en is de N9 ten westen van De Stolpen om gelegd met een ongelijkvloerse kruising.

In oktober 2009 is de aannemer gestart met voorbereidende werkzaamheden, waaronder de sloop van enkele woningen in Schoorldam. Op 16 april 2010 zijn op feestelijke wijze de officiële werkzaamheden van start gegaan. Op 8 juli 2011 is de omlegging Schoorldam in gebruik genomen en op 22 juli 2011 de omlegging De Stolpen. Tot begin 2012 zijn afrondende werkzaamheden uitgevoerd.

Essentiële herkenbaarheidskenmerken

Tussen 10 september en 25 oktober 2010 zijn de essentiële herkenbaarheidskenmerken voor gebiedsontsluitingswegen toegepast over het hele traject van de N9. Dat houdt in dat er onderbroken kantmarkering is aangebracht en dubbele asmarkering. Bovendien is het inhalen op grote delen van het traject verboden daar de asmarkering doorgetrokken is uitgevoerd.

N9 Ring Alkmaar

In 2006 is het HARS-systeem in werking getreden op de volledige ring van Alkmaar. Dit heeft voor een daling in het aantal verliesuren gezorgd. Met de verdergaande woningbouwontwikkeling ten noorden van Alkmaar zal op termijn ook de capaciteit op de N9 Ring Alkmaar-west niet toereikend meer zijn. Hoewel de N9 een rijksweg is, is het tekort aan capaciteit voor de provincie Noord-Holland reden om geld te reserveren voor de aanpak van een drietal kruispunten en deze om te bouwen naar ongelijkvloerse kruispunten. Dit geld is met name bedoeld om voor een deel bij te dragen in de kosten van de aanpak zodat een eerdere realisatie mogelijk zou moeten zijn.

In 2014 is bekend geworden dat de provincie onvoldoende middelen heeft om alle kruispunten om te laten bouwen tot ongelijkvloerse kruisingen. Tussen januari 2015 en december 2015 zijn dan ook alleen kleinere kruispuntmaatregelen getroffen op de kruisingen met de Huiswaarderweg (N245), de Bergerweg en de Terborchlaan. [24] De kruispunten hebben enkele opstelstroken extra gekregen.

Toekomst

De niet aangelegde A6-A9 verbinding

Vanwege het sterk groeiende verkeer van Almere richting Schiphol werden in de jaren 2000 voorstellen gedaan om de A6 door te trekken tot knooppunt Holendrecht en zodoende een directe verbinding te creëren tussen Almere en Schiphol. Deze variant had als voordeel dat de robuustheid van het netwerk toenam en de A9 en A1 niet grootschalig verbreed hoefden te worden. In 2005 werd deze verbinding opgenomen in de Nota Mobiliteit. De mogelijke aanleg veroorzaakte veel beroering onder natuur- en milieu-organisaties, daar deze verbinding een paar honderd meter ten noorden van het Naardermeer, een natuurgebied, zou lopen. Er werden plannen ontwikkeld om de snelweg hier in een tunnel te laten lopen; een variant die in 2006 positief beoordeeld werd door de MER-comissie.

De verbinding zou een aantal kunstwerken inhouden, zoals een brug over of tunnel onder de Vecht, het Amsterdam-Rijnkanaal en de Gein. Tevens zouden de spoorlijnen Amsterdam - Utrecht en Amsterdam - Amersfoort gekruist moeten worden. Tussen Abcoude en Amsterdam-Zuidoost is voor een dergelijke verbinding ruimte vrijgehouden in de vorm van een golfbaan en stadspark. In 2006 koos het kabinet echter voor het verbreden van de bestaande wegen. In 2008 is voor Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA) het stroomlijnalternatief gekozen, om zodoende de meeste snelwegen rond Amsterdam te verbreden. Hiermee is definitief van de geplande verbinding afgezien.

Verbreding door Amstelveen: Holendrecht - Badhoevedorp

Ook dit wegvak wordt in het kader van het SAA verbreed, namelijk naar 2x4 rijstroken. Het project zou volgens de oorspronkelijke planning tussen 2016 en 2020 uitgevoerd worden en is het laatste deelproject van het SAA. Op 21 maart 2011 is het tracébesluit genomen, dat ook wel het vlaggenschip der wegwerkzaamheden wordt genoemd.[25]

Oorspronkelijk was hier een 1,9 kilometer lange landtunnel gepland, de Keizer Kareltunnel, maar de gemeente Amstelveen kon door de slechte economische omstandigheden niet de afgesproken € 100 miljoen bijdragen voor deze bovenwettelijke tunnel. Op 23 september 2013 werd bekend dat de tunnel geschrapt is en dat in plaats daarvan een 1.300 meter lange verdiepte ligging wordt gerealiseerd met een korte overkapping.[26]

Vanwege de wijziging is het noodzakelijk de tracéwet opnieuw te doorlopen voor dit deelproject. De oplevering van het project wordt daardoor, en door bezuinigingen op het infrafonds, vertraagd van 2020 naar circa 2024-2026 en uiteindelijk 2027.[27] Op 7 maart 2016 is daarvoor het gewijzigde ontwerp-tracébesluit genomen[28] en op 7 maart 2017 is het definitieve tracébesluit vastgesteld,[29] waarna de bezwaren op 27 februari 2019 door de Raad van State ongegrond werden verklaard.[30] Op 31 januari 2018 begon de aanbesteding van het project, die als DBFM contract gegund zal worden.[31] Het deelproject A9 Amstelveen kost € 709 miljoen.[32]

Op 26 juli 2019 is het project voorlopig gegund aan het consortium VEENIX, dat bestaat uit Macquarie Capital, Siemens, Count & Cooper en FCC.[33] Het is ongebruikelijk dat bij dit soort grote contracten geen Nederlandse bouwbedrijven zijn betrokken. De gunning werd op 9 september 2019 definitief nadat andere bieders geen bezwaren hadden ingediend.[34] Op 2 december 2019 bereikte het consortium VEENIX een financial close voor de DBFM met een waarde van € 850 miljoen en een looptijd van 14 jaar.[35] De bouw begon op 5 oktober 2020. Het officiële startsein werd gegeven op 15 maart 2021.[36] Op 20 februari 2023 werd een tijdelijke rijbaan met 3 rijstroken naast de A9 in gebruik genomen om ruimte te maken voor de bouw van de verdiepte ligging in Amstelveen. De oplevering is medio 2027 gepland.[37]

Ontwikkelingen op het traject Raasdorp - Alkmaar

Op 17 oktober 2013 werd bekend dat een MIRT-onderzoek opgestart zal worden voor de A9 tussen het knooppunt Raasdorp en Alkmaar. De 2x2-trajecten zijn hier, met uitzondering van het wegvak tussen knooppunt Velsen en knooppunt Beverwijk, voorzien van spitsstroken. Het onderzoek heette de MIRT-verkenning Noordwestkant Amsterdam (NOWA).[38] Op 13 oktober 2017 werden de resultaten gepubliceerd.[39] Aanbevolen wordt een aparte MIRT-verkenning te starten naar de ontvlechting van het knooppunt Rottepolderplein, een mogelijke verbreding van de A9 tussen Rottepolderplein en Velsen naar 2x4 rijstroken en 2x3 rijstroken door de Wijkertunnel. Een verbreding noordelijk van de Wijkertunnel heeft alleen zin als het zuidelijk deel van de A9 ook wordt aangepakt.

De kosten van een verbreding naar 2x4 rijstroken tussen het knooppunt Rottepolderplein en het knooppunt Velsen wordt geschat op € 92,6 miljoen. De effectiviteit van de verbreding van dit wegvak is afhankelijk van de doorstroming ter plaatse van het knooppunt Rottepolderplein en door de Wijkertunnel. Een aquaduct ter plekke van de brug over het Zijkanaal C is in de MIRT-verkenning niet aan bod gekomen.

De kosten van de verbreding van de A9 door de Wijkertunnel worden geschat op € 21 miljoen. In de tunnel is reeds een ruimtereservering voor 2x3 rijstroken, die ten tijde van de renovatie van de Velsertunnel in 2016 tijdelijk benut werd.

Aansluiting Heiloo

De A9 ter hoogte van de toekomstige aansluiting Heiloo

Tussen de aansluitingen Akersloot en Alkmaar zal de nieuwe aansluiting Heiloo worden gerealiseerd. Deze aansluiting zal gerealiseerd worden ter hoogte van het viaduct van de Lagelaan dat nu over de A9 heen gaat. Dit viaduct en de aansluitende wegen zullen hierbij worden vervangen respectievelijk worden verlegd en verbreed. Verkeer van/naar Heiloo en omliggende plaatsen moet nu nog een groot stuk over het onderliggende wegennet rijden om van/naar de A9 te komen. Daarbij zijn de betreffende wegen, zoals de N203, reeds zwaar belast en gevoelig voor congestie. Door de nieuwe aansluiting en de aansluitende wegen wordt de omrijafstand sterk verminderd en zal de druk op het onderliggende wegennet wat verlicht worden. Daarnaast zal aan de oostkant van de A9 een aansluitende weg worden aangelegd naar bedrijventerrein Boekelermeer dat hierdoor ook een sterke verbetering van de bereikbaarheid zal realiseren.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten Alkmaar, Castricum en Heiloo hebben in 2008 al overeenstemming bereikt over de komst van een aansluiting op de A9. Het Rijk heeft zich hier in 2012 bij aangesloten. Daarna is de voortgang gestagneerd, onder meer door financieringsproblemen bij lagere overheden. De kosten van de aansluiting die in eerste instantie ingeschat werden op 33 miljoen euro worden verdeeld over de deelnemende partijen. Hiervan zouden de gemeenten Alkmaar, Heiloo en Castricum 21 miljoen voor hun rekening nemen en de resterende 12 miljoen door de provincie Noord-Holland worden bijgelegd. Door kostenstijgingen heeft de provincie in 2017 besloten 3 miljoen euro extra bij te dragen. Begin 2019 is een aanvang gemaakt met de voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg, waaronder de kap van bomen en de sloop van een stolpboerderij. De planning was dat de aansluiting in 2020 gereed zou zijn. De aanleg van de aansluiting is echter vertraagd. De Raad van State heeft namelijk op 11 september 2019 de bestemmingsplannen vernietigd waarmee de ‘aansluiting A9 bij Heiloo’ mogelijk werd gemaakt. Doorslaggevend is het gebruik van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). In mei 2019 oordeelde de Raad van State dat het PAS in strijd is met Europese natuurbeschermingsregels.

Maximumsnelheid

Van Naar Vmax Opmerkingen
Diemen Raasdorp in de parallelbuizen van de Gaasperdammertunnel
Raasdorp Rottepolderplein tussen 6-19u
Rottepolderplein Velsen tussen 6-19u en bij geopende spitsstroken
Velsen Beverwijk tussen 6-19u
Beverwijk Uitgeest tussen 6-19u
Uitgeest Kooimeer tussen 6-19u en bij geopende spitsstroken
Kooimeer Alkmaar-Huiswaarderweg autoweg, bebouwde kom (N9)
Alkmaar-Huiswaarderweg Den Helder m.u.v. enkele korte dorpspassages (N9)

Verkeersintensiteiten

A9

Onderstaande intensiteiten zijn jaargemiddelde werkdagintensiteiten. Onderstaande intensiteiten zijn ten noorden/westen van de genoemde aansluiting.

Telpunt 2006[40] 2011[41] 2012 2013[42] 2014 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
Diemen 77.000 62.700 68.100 65.600 63.600 63.000 66.300 71.400 73.100 52.300 56.600 66.400
Amsterdam-IJburg 75.300 83.000 87.600 64.800 68.600 80.100
Amsterdam-Bijlmermeer 78.000 64.400 72.700 72.700 72.300 64.000 74.900 81.800 83.800 64.900 60.900 71.000
Amsterdam-Gaasperdam 80.000 72.100 74.400 75.300 74.100 69.900 77.400 83.700 85.000 63.000 63.700 67.900
Amsterdam-Zuidoost 84.000 77.200 79.200 78.400 77.400 76.700 87.900 93.300 94.800 64.000 68.900 81.700
Holendrecht 139.000 136.000 137.900 131.200 132.100 132.800 140.600 146.500 144.300 107.100 111.800 129.400
Ouderkerk aan de Amstel 130.000 122.800 130.600 122.400 121.800 124.100 131.700 137.000 137.700 101.300 105.000 122.500
Amstelveen 129.000 126.400 127.400 126.300 127.900 129.500 137.100 143.300 144.400 105.700 109.100 128.800
Aalsmeer 133.000 119.300 125.200 123.700 128.300 129.400 143.600 153.000 153.800 117.500 122.100 141.300
Badhoevedorp 97.000 97.000 105.900 107.900 108.600 105.100 115.700 124.600 126.600 109.000 111.700 122.400
Badhoevedorp 93.000 96.500 100.100 103.400 106.700 103.700 118.400 125.900 128.700 108.900 111.500 122.200
Raasdorp 110.000 131.500 135.800 140.300 146.300 151.600 160.000 166.100 172.200 144.700 147.600 160.000
Haarlem-Zuid 122.000 110.300 118.200 118.200 122.200 128.000 136.000 140.900 143.500 121.300 120.000 134.900
Rottepolderplein 82.000 81.400 94.500 95.800 98.400 102.600 107.500 110.600 111.600 95.500 93.400 105.300
Velsen 54.000 56.900 61.200 60.900 61.400 99.900[43] 69.600 70.000 70.300 60.100 58.700 60.900
Beverwijk - 55.700 58.800 57.700 56.800 84.900[44] 64.600 66.400 66.700 56.800 55.700 53.000
Beverwijk 88.000 89.900 92.400 92.100 92.100 92.400 97.700 100.400 102.000 88.200 86.700 89.300
Heemskerk 91.000 85.200 91.100 92.700 94.000 93.500 99.200 100.900 102.200 87.400 87.500 89.500
Uitgeest / Castricum 82.000 78.800 81.900 83.000 84.900 87.100 91.000 93.000 94.600 80.200 83.500 89.000
Akersloot 76.000 86.100 75.500 81.000 82.500 85.600 88.900 90.000 91.200 78.000 81.600 86.900

N9

Van Naar 2006[45] 2014 2016 2017 2018 2019 2020
Kooimeerplein Kennemerstraatweg (N203) 45.000 43.900 47.700 48.900 49.800 49.000 41.800
Kennemerstraatweg (N203) Aert de Gelderlaan 41.900 44.100 46.700 48.200 41.400
Aert de Gelderlaan Hoeverweg (N512) 38.700 41.000 45.100 44.000 39.200
Hoeverweg (N512) Bergerweg (N510) 43.500 47.200 50.700 44.600 42.000
Bergerweg (N510) Ring Alkmaar-Noord (N245) 41.000 43.500 45.800 47.000 39.000
Ring Alkmaar-Noord (N245) Koedijk 18.000 18.000 18.200 18.400 18.500 21.800 19.700
Koedijk Aagtdorp 18.000 20.000 21.000 20.900 22.500 21.600 19.700
Aagtdorp Schoorldam 18.000 21.600 18.900
Schoorldam Petten 15.000 16.400 17.100 17.400 17.100 18.100 15.900
Petten St.Maartensvlotbrug 12.000 13.700 14.200 14.600 16.100 15.100 12.700
St.Maartensvlotbrug De Stolpen 12.000 14.200 14.800 15.100 14.800 15.400 13.000
De Stolpen 't Zand 16.300 16.700 18.500 19.600 17.200
't Zand Julianadorp-Zuid 16.000 17.900 17.500 18.000 18.600 19.000 16.600
Julianadorp-Zuid Julianadorp 12.900 13.300 14.500 13.800 13.500
Julianadorp De Kooy 16.000 16.400 17.200 18.300 16.200

Rijstrookconfiguratie

Van Naar rijstroken opmerkingen lengte rijstrookkilometers
Diemen Holendrecht 3+2+1+2+3 6 km 66
Holendrecht Raasdorp 2x3 17 km 102
Raasdorp Haarlem-Zuid 2x5 2 km 10
Haarlem-Zuid Beverwijk 2x2 + spitsstroken tot Velsen 13 km 52 (68)
Beverwijk Uitgeest 2x3 4 km 24
Uitgeest Alkmaar 2x2 + spitsstroken tot Alkmaar 11 km 44 (66)
Alkmaar N245 2x2
N245 De Kooy 1x2

Rijstrookkilometers

rijstrookkilometers
Regulier 278 km
Spits 316 km

Overzichten

Verzorgingsplaatsen langs de A9

Richting Alkmaar: HammersteinTwaalfmaat

Richting Diemen: AssumAkermaatAmstelveen


Aansluitingen in de A9

1a1232 (A2)456789101112

Nummerloze aansluiting: De Kooy

Knooppunten: DiemenHolendrechtBadhoevedorpRaasdorpRottepolderpleinVelsenBeverwijkKooimeer


Externe links

Referenties

  1. Actuele Wegenlijst september 2014 | Rijkswaterstaat
  2. Eerste stuk rijksweg 6 vanmiddag in gebruik (08-08-1967) | De Volkskrant
  3. Archieven Rijkswaterstaat 1952 - 1980, directie Noord-Holland te Noord-Hollands Archief.
  4. Het Parool 17 februari 1959
  5. opening spitsstroken Holendrecht - Diemen
  6. Bijlage 2 tabel - bekendmaking resultaten spoedaanpak | ministerie IenM
  7. Schultz besluit tot circa 4,4 miljard voor grootste wegproject in tien jaar
  8. Werkzaamheden vanaf 10 augustus | rijkswaterstaat.nl
  9. Minister Schultz geeft met leerlingen Amsterdam-Zuidoost startsein voor weguitbreiding A9 | rijksoverheid.nl
  10. Minister Van Nieuwenhuizen opent A9 Gaasperdammertunnel | rijkswaterstaat.nl
  11. A9 Gaasperdammerweg afgesloten voor verkeer richting knooppunt Diemen; 25 – 28 september 2020 | rijkswaterstaat.nl
  12. A9 Gaasperdammertunnel maandag helemaal open | rijkswaterstaat.nl
  13. A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere | mirtoverzicht.nl
  14. Bijlage 2 tabel - bekendmaking resultaten spoedaanpak | ministerie IenM
  15. Bijlage 2 tabel - bekendmaking resultaten spoedaanpak | ministerie IenM
  16. evaluatie spoedaanpak eerste tien projecten (p36) | scribd.com
  17. Ontwerp-Tracébesluit omlegging van de A9 bij Badhoevedorp ter inzage vanaf 30 juni | rws.nl
  18. Minister ondertekent Tracébesluit Omlegging A9 | rijksoverheid.nl
  19. Planning en aanpak | rws.nl
  20. A9 Omlegging Badhoevedorp | mirtoverzicht.nl
  21. Badhoevedorp in 2018 weer één dorp - Omlegging A9 Badhoevedorp officieel gestart | rws.nl
  22. Besluit tot wijziging van het tracébesluit (2016) | platformparticipatie.nl
  23. A9 niet langer door Badhoevedorp: minister opent nieuwe weg | rijksoverheid.nl
  24. http://www.noord-holland.nl/web/Projecten/Alkmaar/In-voorbereiding-1/Ring-Alkmaar-West-N9.htm
  25. Schultz besluit tot circa 4,4 miljard voor grootste wegproject in tien jaar
  26. Akkoord over nieuw ontwerp verbreding A9 bij Amstelveen | rws.nl
  27. Informatie over ontwikkelingen bij het project Schiphol-Amsterdam-Almere A1/A6/A9 | rijksoverheid.nl
  28. Op weg naar een betere doorstroming van de A9 bij Amstelveen | rws.nl
  29. Schultz stelt plan voor verbreding A9 Amstelveen vast | rijksoverheid.nl
  30. Uitspraak 201703622/1/R3 | raadvanstate.nl
  31. Aanbesteding verbreding A9 Badhoevedorp - Holendrecht gestart op 31 januari 2018 | rijkswaterstaat.nl
  32. A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere | mirtoverzicht.nl
  33. A9 Badhoevedorp-Holendrecht voorlopig gegund aan VEENIX | rijkswaterstaat.nl
  34. Verbreding A9 definitief gegund aan buitenlands consortium | rtva.nl
  35. Macquarie Capital reaches financial close on €850 million A9 Badhoevedorp-Holendrecht project | macquarie.com
  36. Minister geeft startsein voor verbreding A9 tussen Badhoevedorp en Holendrecht | rijkswaterstaat.nl
  37. Voortgang MIRT-projecten en moties en toezeggingen najaar 2021 | rijksoverheid.nl
  38. www.mirtnowa.nl
  39. Onderzoek bereikbaarheid noordwestkant Amsterdam afgerond | mirtnowa.nl
  40. INWEVA 2006
  41. MTR+
  42. INWEVA 2013
  43. Wegens renovatie van de Velsertunnel in de A22 werd het verkeer omgeleid over de A9, hierdoor zijn de gemeten intensiteiten over 2016 fors hoger dan in voorgaande jaren
  44. Zie bovenstaande referentie
  45. INWEVA 2006
Autosnelwegen van Nederland

Autowegen in Nederland

Genummerde wegen in de provincie Noord-Holland

Autosnelwegen: A1A2A3A4A5A6A7A8A9A10A22A27A44A80A200A205A208

Niet-autosnelwegen: N8N9N23N99N194N196N197N200N201N202N203N205N206N207N208N231N232N235N236N239N240N241N242N243N244N245N246N247N248N249N250N307

N403N415N417N501N502N503N504N505N506N507N508N509N510N511N512N513N514N515N516N517N518N519N520N521N522N523N524N525N526N527

Stadsroutes: AmsterdamZaanstad