Rijkswegenplan 1932
Het Rijkswegenplan 1932 was het tweede rijkswegenplan van Nederland. In het rijkswegenplan van 1932 werd voor het eerst een nummering van de rijkswegen ingevoerd. Het begrip autosnelweg werd echter nog niet vastgesteld. Het Rijkswegenplan 1932 was een flinke uitbreiding ten opzichte van het voorgaande wegenplan.
Geschiedenis
Aanpassing Rijkswegenplan
Na de beurskrach van 1929 was de werkloosheid groot. De overheidsmiddelen werden sterk beperkt, maar het werk aan de rijkswegen kon voortgaan. Velen geloofden in de jaren '30 in een economisch model waarbij door werkverschaffing middels grote publieke projecten de werkloosheid het hoofd kon worden geboden en de economie uit het slop kon worden gehaald. De rijkswegaanleg leek hier een geëigende bijdrage aan te kunnen leveren. Zo kwamen in deze maatschappelijk moeilijke jaren aanvullende middelen voor de wegenbouw vrij via het Werkfonds. Daarnaast waren er de middelen uit de Wegenbelastingwet die als doelbelasting geheven een directe aanvulling van de middelen garandeerden.
In 1932 moest het rijkswegenplan daarom worden herzien: er kwam 500 kilometer geplande weg bij ten opzichte van het Rijkswegenplan 1927, en de geplande stedelijke knooppunten Utrecht en Amersfoort werden vervangen door wegknooppunten in de naburige gemeenten Oudenrijn en Hoevelaken. De grote regionale leemten in het oude hoofdwegennet moesten zo snel mogelijk worden opgevuld om tot doorgaande hoofdverbindingen te komen.
De wegen werden bovendien ingedeeld in categorieën I t/m IV, waarbij categorie I dubbele rijbanen kende van 5,5 meter breed met fietspaden en parallelwegen voor lokaal verkeer.
Het plan was onderhevig aan kritiek in de zin dat Rijkswaterstaat bij het opstellen van het plan niet mee wilde in de maatschappelijke wens voor de aanleg van autosnelwegen. Het tij zou spoedig keren ten gunste van het fenomeen autosnelweg, wat tot gevolg had dat reeds 6 jaar later een nieuw plan het licht zou zien; het Rijkswegenplan 1938.
Basis voor de Nederlandse wegennummering
In dit plan is voor het eerst de rijkswegennummering getoond, waar het huidige wegnummeringssysteem nog altijd zijn basis in vindt. Het plan is in die zin aardig omdat het de structuur zichtbaar maakt van de wegennummering, en daarmee vragen beantwoordt als "waarom bestaat de A63 niet, en waar had die eigenlijk moeten liggen ?"
Voor de nummering werd een systeem bedacht waarbij vanuit diverse steden de wegen werden genummerd, waarbij de rijksweg in meest noord-noord-oostelijke richting het laagste nummer kreeg, en dan met de wijzers van de klok de nummers opvolgend werden toebedeeld, tot de meest noord-noord-westelijke die het hoogste nummer kreeg. Daarbij werden zijtakken verder stroomafwaarts meegenomen. Die kloksgewijze benadering was consistent met radiale systemen van wegnummering elders, bijvoorbeeld Frankrijk en Groot-Brittannië.
De steden die voor deze wegnummering werden gekozen, waren: Amsterdam (1-7), Haarlem (8-10), Leiden (11), Den Haag (12-14), Rotterdam (15-21), Utrecht (22-27), Amersfoort (28-30), Zwolle (31-38), Leeuwarden (39-40), Groningen (41-43), Deventer (44-45), Zutphen (46-49), Arnhem (50-52), Nijmegen (53-55), Bergen op Zoom (56-61), Breda (62-63), 's-Hertogenbosch (64-65), Eindhoven (66-69), Venlo (70-73), Roermond (74-76) en Maastricht (77-82).
Lijst van rijkswegen 1932
rijksweg | route |
---|---|
rijksweg 1 | Amsterdam - Bunschoten - Hoevelaken |
rijksweg 1a | Bunschoten - Nijkerk |
rijksweg 1b | Eemnes - Amersfoort |
rijksweg 2 | Amsterdam - Utrecht |
rijksweg 3 | Amsterdam - Gouda - Rotterdam |
rijksweg 4 | Amsterdam - Sassenheim - Den Haag |
rijksweg 5 | Amsterdam - Haarlem |
rijksweg 6 | Amsterdam - Velsen |
rijksweg 7 | Amsterdam - Purmerend - Wieringen (Afsluitdijk) |
rijksweg 8 | Haarlem - Sassenheim |
rijksweg 9 | Haarlem - Velsen - Alkmaar - Wieringen - Harlingen - Leeuwarden |
rijksweg 10 | De Stolpen (rw 9) - Den Helder |
rijksweg 10a | Den Helder - Van Ewijcksluis (rw 9) |
rijksweg 11 | Leiden - Bodegraven |
rijksweg 12 | Den Haag - Gouda - Utrecht |
rijksweg 12a | Utrecht - Zeist (rw 25) |
rijksweg 13 | Den Haag - Rotterdam |
rijksweg 14 | Den Haag - Hoek van Holland |
rijksweg 15 | Rotterdam - Gorinchem - Tiel - Lent (rw 52) |
rijksweg 16 | Rotterdam - Dordrecht - Breda - Hazeldonk (B) |
rijksweg 17 | Moerdijk (rw 16) - Roosendaal |
rijksweg 18 | Oud-Gastel - Steenbergen - Zierikzee |
rijksweg 19 | Rotterdam - Numansdorp |
rijksweg 20 | Rotterdam - Hoek van Holland |
rijksweg 20a | Maassluis - Naaldwijk |
rijksweg 21 | Maassluis - Brielle - Hellevoetsluis |
rijksweg 22 | Laren - Hilversum - Utrecht |
rijksweg 23 | Utrecht - Amersfoort - Hoevelaken |
rijksweg 24 | Huis ter Heide (rw 23) - Scherpenzeel - Arnhem |
rijksweg 25 | De Bilt (rw 23) - Leersum - Wageningen - Arnhem |
rijksweg 26 | Utrecht - Vianen - 's-Hertogenbosch |
rijksweg 27 | Vianen - Gorinchem - Breda |
rijksweg 28 | Hoevelaken - Harderwijk - Zwolle |
rijksweg 29 | Hoevelaken - Apeldoorn - Deventer |
rijksweg 30 | Amersfoort - Scherpenzeel |
rijksweg 31 | Zwolle - Meppel - Dieversluis - Assen - Groningen |
rijksweg 32 | Meppel - Heerenveen - Leeuwarden |
rijksweg 33 | Assen - Noordbroek - Appingedam |
rijksweg 33a | Veendam - Stadskanaal - Ter Apel - Duitsland |
rijksweg 34 | Zwolle - Hardenberg - Emmen - Gieten - Zuidlaren (rw 31) |
rijksweg 34a | Emmen - Ter Apel |
rijksweg 35 | Zwolle - Almelo - Hengelo - Enschede - Glanerbrug - Duitsland |
rijksweg 36 | Almelo - Hardenberg |
rijksweg 37 | Zwolle - Deventer |
rijksweg 38 | Zwolle - Kampen |
rijksweg 39 | Leeuwarden - Buitenpost - Groningen |
rijksweg 40 | Lemmer - Sneek - Rauwerd (rw 32) |
rijksweg 41 | Groningen - Delfzijl |
rijksweg 42 | Groningen - Winschoten - Nieuweschans - Duitsland |
rijksweg 43 | Zurich (rw 9) - Sneek - Heerenveen - Drachten - Groningen |
rijksweg 43a | Drachten - Quatrebras (rw 39) |
rijksweg 44 | Deventer - Holten - Goor - Hengelo - Oldenzaal - Denekamp - Duitsland |
rijksweg 44a | Holten - Wierden |
rijksweg 44b | Oldenzaal - De Lutte - Duitsland |
rijksweg 45 | Deventer - Zutphen |
rijksweg 46 | Zutphen - Lochem - Goor |
rijksweg 47 | Zutphen - Groenlo - Winterswijk - Duitsland |
rijksweg 48 | Arnhem - Zutphen |
rijksweg 48a | Dieren (rw 48) - Doesburg - Doetinchem - Gendringen - Duitsland |
rijksweg 49 | Apeldoorn - Zutphen |
rijksweg 50 | Arnhem - Apeldoorn - Zwolle |
rijksweg 51 | Arnhem - Zevenaar - Duitsland |
rijksweg 52 | Arnhem - Nijmegen |
rijksweg 53 | Nijmegen - Duitsland |
rijksweg 54 | Nijmegen - Venlo |
rijksweg 55 | Nijmegen - Grave - 's-Hertogenbosch |
rijksweg 56 | Breda - Roosendaal - Bergen op Zoom |
rijksweg 57 | Woensdrecht (rw 58) - Putte - België |
rijksweg 58 | Bergen op Zoom - Goes - Vlissingen - Breskens - Sluis - België |
rijksweg 58a | 's-Heer Hendrikskinderen (rw 58) - Wolphaartsdijk |
rijksweg 58b | rw 58 - Middelburg |
rijksweg 58c | Sluis - Eede - België |
rijksweg 59 | Bergen op Zoom - Tholensebrug |
rijksweg 60 | Kapelle (rw 58) - Perkpolder - Hulst - België |
rijksweg 61 | Goes - Hoedekenskerke - Terneuzen - Sas van Gent - België |
rijksweg 62 | Breda - Moerdijk |
rijksweg 63 | Breda - Tilburg - Eindhoven |
rijksweg 64 | 's-Hertogenbosch - Eindhoven |
rijksweg 65 | 's-Hertogenbosch - Tilburg - Goirle - België |
rijksweg 66 | Grave (rw 55) - Uden - Gemert - Helmond |
rijksweg 67 | Eindhoven - Helmond - Venlo |
rijksweg 68 | Eindhoven - Weert - Roermond |
rijksweg 69 | Eindhoven - Luyksgestel (België) |
rijksweg 70 | Venlo - (D-Duisburg) |
rijksweg 71 | Venlo - (D-Mönchengladbach) |
rijksweg 72 | Venlo - Roermond |
rijksweg 73 | Blerick - Grathem (B) |
rijksweg 74 | Roermond - (D) |
rijksweg 75 | Roermond - Maastricht |
rijksweg 76 | Geleen - Heerlen - Kerkrade - Duitsland |
rijksweg 76a | Kerkrade - Bocholtz - Duitsland |
rijksweg 77 | Maastricht - Heerlen |
rijksweg 78 | Maastricht - Vaals - Duitsland |
rijksweg 79 | Maastricht - Eijsden - België |
rijksweg 80 | Maastricht - (B-Tongeren) |
rijksweg 81 | Maastricht - (B-Bilzen) |
rijksweg 82 | Maastricht - (B-Lanaken) |
Referenties
Chronologie van Nederlandse nationale wegenplannen |
---|
Vaststelling (historische) rijkswegennetten: 1816 - 1821 Rijkswegenplannen: 1915 - 1927 - 1932 - 1938 - 1948 - 1958 - 1968 - 1984 Tussentijdse wegenplannen: 1200 km-plan (1959) - Structuurschema Hoofdwegennet 1966 Planologische kernbeslissingen: Structuurschema Verkeer en Vervoer (1977-1981) - Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer (1988-1991) - Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (2000-2002) - Nota Mobiliteit (2004-2006) Rijksstructuurvisies: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2011-2012) |