Rijkswegenplan 1932

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het Rijkswegenplan 1932 was het tweede rijkswegenplan van Nederland. In het rijkswegenplan van 1932 werd voor het eerst een nummering van de rijkswegen ingevoerd. Het begrip autosnelweg werd echter nog niet vastgesteld. Het Rijkswegenplan 1932 was een flinke uitbreiding ten opzichte van het voorgaande wegenplan.

Geschiedenis

Aanpassing Rijkswegenplan

Rijkswegenplan 1932

Na de beurskrach van 1929 was de werkloosheid groot. De overheidsmiddelen werden sterk beperkt, maar het werk aan de rijkswegen kon voortgaan. Velen geloofden in de jaren '30 in een economisch model waarbij door werkverschaffing middels grote publieke projecten de werkloosheid het hoofd kon worden geboden en de economie uit het slop kon worden gehaald. De rijkswegaanleg leek hier een geëigende bijdrage aan te kunnen leveren. Zo kwamen in deze maatschappelijk moeilijke jaren aanvullende middelen voor de wegenbouw vrij via het Werkfonds. Daarnaast waren er de middelen uit de Wegenbelastingwet die als doelbelasting geheven een directe aanvulling van de middelen garandeerden.

In 1932 moest het rijkswegenplan daarom worden herzien: er kwam 500 kilometer geplande weg bij ten opzichte van het Rijkswegenplan 1927, en de geplande stedelijke knooppunten Utrecht en Amersfoort werden vervangen door wegknooppunten in de naburige gemeenten Oudenrijn en Hoevelaken. De grote regionale leemten in het oude hoofdwegennet moesten zo snel mogelijk worden opgevuld om tot doorgaande hoofdverbindingen te komen.

De wegen werden bovendien ingedeeld in categorieën I t/m IV, waarbij categorie I dubbele rijbanen kende van 5,5 meter breed met fietspaden en parallelwegen voor lokaal verkeer.

Het plan was onderhevig aan kritiek in de zin dat Rijkswaterstaat bij het opstellen van het plan niet mee wilde in de maatschappelijke wens voor de aanleg van autosnelwegen. Het tij zou spoedig keren ten gunste van het fenomeen autosnelweg, wat tot gevolg had dat reeds 6 jaar later een nieuw plan het licht zou zien; het Rijkswegenplan 1938.

Basis voor de Nederlandse wegennummering

Rijkswegenplan 1932 in detail

In dit plan is voor het eerst de rijkswegennummering getoond, waar het huidige wegnummeringssysteem nog altijd zijn basis in vindt. Het plan is in die zin aardig omdat het de structuur zichtbaar maakt van de wegennummering, en daarmee vragen beantwoordt als "waarom bestaat de A63 niet, en waar had die eigenlijk moeten liggen ?"

Voor de nummering werd een systeem bedacht waarbij vanuit diverse steden de wegen werden genummerd, waarbij de rijksweg in meest noord-noord-oostelijke richting het laagste nummer kreeg, en dan met de wijzers van de klok de nummers opvolgend werden toebedeeld, tot de meest noord-noord-westelijke die het hoogste nummer kreeg. Daarbij werden zijtakken verder stroomafwaarts meegenomen. Die kloksgewijze benadering was consistent met radiale systemen van wegnummering elders, bijvoorbeeld Frankrijk en Groot-Brittannië.

De steden die voor deze wegnummering werden gekozen, waren: Amsterdam (1-7), Haarlem (8-10), Leiden (11), Den Haag (12-14), Rotterdam (15-21), Utrecht (22-27), Amersfoort (28-30), Zwolle (31-38), Leeuwarden (39-40), Groningen (41-43), Deventer (44-45), Zutphen (46-49), Arnhem (50-52), Nijmegen (53-55), Bergen op Zoom (56-61), Breda (62-63), 's-Hertogenbosch (64-65), Eindhoven (66-69), Venlo (70-73), Roermond (74-76) en Maastricht (77-82).

Lijst van rijkswegen 1932

rijksweg route
rijksweg 1 Amsterdam - Bunschoten - Hoevelaken
rijksweg 1a Bunschoten - Nijkerk
rijksweg 1b Eemnes - Amersfoort
rijksweg 2 Amsterdam - Utrecht
rijksweg 3 Amsterdam - Gouda - Rotterdam
rijksweg 4 Amsterdam - Sassenheim - Den Haag
rijksweg 5 Amsterdam - Haarlem
rijksweg 6 Amsterdam - Velsen
rijksweg 7 Amsterdam - Purmerend - Wieringen (Afsluitdijk)
rijksweg 8 Haarlem - Sassenheim
rijksweg 9 Haarlem - Velsen - Alkmaar - Wieringen - Harlingen - Leeuwarden
rijksweg 10 De Stolpen (rw 9) - Den Helder
rijksweg 10a Den Helder - Van Ewijcksluis (rw 9)
rijksweg 11 Leiden - Bodegraven
rijksweg 12 Den Haag - Gouda - Utrecht
rijksweg 12a Utrecht - Zeist (rw 25)
rijksweg 13 Den Haag - Rotterdam
rijksweg 14 Den Haag - Hoek van Holland
rijksweg 15 Rotterdam - Gorinchem - Tiel - Lent (rw 52)
rijksweg 16 Rotterdam - Dordrecht - Breda - Hazeldonk (B)
rijksweg 17 Moerdijk (rw 16) - Roosendaal
rijksweg 18 Oud-Gastel - Steenbergen - Zierikzee
rijksweg 19 Rotterdam - Numansdorp
rijksweg 20 Rotterdam - Hoek van Holland
rijksweg 20a Maassluis - Naaldwijk
rijksweg 21 Maassluis - Brielle - Hellevoetsluis
rijksweg 22 Laren - Hilversum - Utrecht
rijksweg 23 Utrecht - Amersfoort - Hoevelaken
rijksweg 24 Huis ter Heide (rw 23) - Scherpenzeel - Arnhem
rijksweg 25 De Bilt (rw 23) - Leersum - Wageningen - Arnhem
rijksweg 26 Utrecht - Vianen - 's-Hertogenbosch
rijksweg 27 Vianen - Gorinchem - Breda
rijksweg 28 Hoevelaken - Harderwijk - Zwolle
rijksweg 29 Hoevelaken - Apeldoorn - Deventer
rijksweg 30 Amersfoort - Scherpenzeel
rijksweg 31 Zwolle - Meppel - Dieversluis - Assen - Groningen
rijksweg 32 Meppel - Heerenveen - Leeuwarden
rijksweg 33 Assen - Noordbroek - Appingedam
rijksweg 33a Veendam - Stadskanaal - Ter Apel - Duitsland
rijksweg 34 Zwolle - Hardenberg - Emmen - Gieten - Zuidlaren (rw 31)
rijksweg 34a Emmen - Ter Apel
rijksweg 35 Zwolle - Almelo - Hengelo - Enschede - Glanerbrug - Duitsland
rijksweg 36 Almelo - Hardenberg
rijksweg 37 Zwolle - Deventer
rijksweg 38 Zwolle - Kampen
rijksweg 39 Leeuwarden - Buitenpost - Groningen
rijksweg 40 Lemmer - Sneek - Rauwerd (rw 32)
rijksweg 41 Groningen - Delfzijl
rijksweg 42 Groningen - Winschoten - Nieuweschans - Duitsland
rijksweg 43 Zurich (rw 9) - Sneek - Heerenveen - Drachten - Groningen
rijksweg 43a Drachten - Quatrebras (rw 39)
rijksweg 44 Deventer - Holten - Goor - Hengelo - Oldenzaal - Denekamp - Duitsland
rijksweg 44a Holten - Wierden
rijksweg 44b Oldenzaal - De Lutte - Duitsland
rijksweg 45 Deventer - Zutphen
rijksweg 46 Zutphen - Lochem - Goor
rijksweg 47 Zutphen - Groenlo - Winterswijk - Duitsland
rijksweg 48 Arnhem - Zutphen
rijksweg 48a Dieren (rw 48) - Doesburg - Doetinchem - Gendringen - Duitsland
rijksweg 49 Apeldoorn - Zutphen
rijksweg 50 Arnhem - Apeldoorn - Zwolle
rijksweg 51 Arnhem - Zevenaar - Duitsland
rijksweg 52 Arnhem - Nijmegen
rijksweg 53 Nijmegen - Duitsland
rijksweg 54 Nijmegen - Venlo
rijksweg 55 Nijmegen - Grave - 's-Hertogenbosch
rijksweg 56 Breda - Roosendaal - Bergen op Zoom
rijksweg 57 Woensdrecht (rw 58) - Putte - België
rijksweg 58 Bergen op Zoom - Goes - Vlissingen - Breskens - Sluis - België
rijksweg 58a 's-Heer Hendrikskinderen (rw 58) - Wolphaartsdijk
rijksweg 58b rw 58 - Middelburg
rijksweg 58c Sluis - Eede - België
rijksweg 59 Bergen op Zoom - Tholensebrug
rijksweg 60 Kapelle (rw 58) - Perkpolder - Hulst - België
rijksweg 61 Goes - Hoedekenskerke - Terneuzen - Sas van Gent - België
rijksweg 62 Breda - Moerdijk
rijksweg 63 Breda - Tilburg - Eindhoven
rijksweg 64 's-Hertogenbosch - Eindhoven
rijksweg 65 's-Hertogenbosch - Tilburg - Goirle - België
rijksweg 66 Grave (rw 55) - Uden - Gemert - Helmond
rijksweg 67 Eindhoven - Helmond - Venlo
rijksweg 68 Eindhoven - Weert - Roermond
rijksweg 69 Eindhoven - Luyksgestel (België)
rijksweg 70 Venlo - (D-Duisburg)
rijksweg 71 Venlo - (D-Mönchengladbach)
rijksweg 72 Venlo - Roermond
rijksweg 73 Blerick - Grathem (B)
rijksweg 74 Roermond - (D)
rijksweg 75 Roermond - Maastricht
rijksweg 76 Geleen - Heerlen - Kerkrade - Duitsland
rijksweg 76a Kerkrade - Bocholtz - Duitsland
rijksweg 77 Maastricht - Heerlen
rijksweg 78 Maastricht - Vaals - Duitsland
rijksweg 79 Maastricht - Eijsden - België
rijksweg 80 Maastricht - (B-Tongeren)
rijksweg 81 Maastricht - (B-Bilzen)
rijksweg 82 Maastricht - (B-Lanaken)

Referenties


Chronologie van Nederlandse nationale wegenplannen

Vaststelling (historische) rijkswegennetten: 1816 - 1821

Rijkswegenplannen: 1915 - 1927 - 1932 - 1938 - 1948 - 1958 - 1968 - 1984

Tussentijdse wegenplannen: 1200 km-plan (1959) - Structuurschema Hoofdwegennet 1966

Planologische kernbeslissingen: Structuurschema Verkeer en Vervoer (1977-1981) - Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer (1988-1991) - Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (2000-2002) - Nota Mobiliteit (2004-2006)

Rijksstructuurvisies: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2011-2012)