Stadsdeel

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

In de bewegwijzering wordt met de term stadsdeel geduid op een gedeelte van een kom, bijvoorbeeld het centrum of een bepaalde wijk. De term wordt gebruikt om categorieën doelen van elkaar te onderscheiden, namelijk komnamen, stadsdelen en objecten. Komnamen worden daarbij bewegwijzerd met witte letters op een blauwe achtergrond, terwijl stadsdelen en objecten in zwarte letters op een witte achtergrond worden geplaatst.

Op dit moment bepaalt iedere gemeente zelf, of stukken bebouwing gelden als zelfstandige kom of als stadsdeel. Dat heeft ertoe geleid dat soortgelijke gevallen vaak verschillend worden behandeld. De Gemeente Zaanstad bijvoorbeeld beschouwt de verschillende kernen van deze gemeente allemaal als stadsdelen van de kern Zaanstad. De Gemeente Almere daarentegen behandelt haar kernen als zelfstandige kommen. Uiterlijk is er echter geen enkel zichtbaar verschil dat deze verschillen kan verklaren. In de loop der tijd zijn veel kommen ook aan elkaar vastgegroeid en binnen één gemeente samengevoegd. Etten-Leur wordt als één kom beschouwd, maar was dat vroeger niet.

Tussen kom en stadsdeel zit, met andere woorden, een zeker hellend vlak. Op dit moment probeert de landelijke overheid dat hellend vlak enigszins weg te nemen door centrale regels in te voeren over wat als kom moet gelden en wat niet. Dit is de BAG (basisregistratie adressen en gebouwen). Deze zou op termijn ook leidend moeten worden in de bewegwijzering.

Ook in het ons omringende buitenland worstelt men wel met het onderscheid tussen kommen en stadsdelen. In Duitsland is het een tijd zo geweest dat de hoofdplaats van de gemeente leidend was, en alle andere delen van die gemeente als stadsdeel werden gezien. Dat werkte goed in de periode dat ieder dorp van enig formaat nog een zelfstandige gemeente was en slechts de absolute gehuchten dat niet waren. In de loop der tijd zijn gemeentes echter steeds meer samengevoegd. Dat leidde in eerste instantie tot gekke hoofdplaats - stadsdeelcombinaties, bijvoorbeeld Nettetal-Kaldenkirchen voor een plaats die al eeuwen bekend stond als Kaldenkirchen. En dat terwijl Nettetal misschien administratief centrum van de nieuwe gemeente was, maar zeker niet belangrijker was dan Kaldenkirchen. Inmiddels is men in Duitsland teruggekomen op de oorspronkelijk gemaakte keuze, zodat niet-zelfstandige kernen meestal weer als zelfstandige kom op de borden staan.


Stadsdelen in de bewegwijzering

Als gezegd, in de Nederlandse bewegwijzering worden stadsdelen op een andere manier neergezet dan komnamen. Stadsdelen staan in zwart-op-wit, terwijl komnamen altijd in het standaard wit-op-blauw op de borden staan. Die wijze van bewegwijzering komt echter alleen terug achter het kombord van de kom waarbij de stadsdelen in kwestie horen, of in uitzonderingsgevallen wanneer men zich op de autosnelweg op de ring of randweg van die stad bevindt. In alle andere gevallen worden stadsdelen in wit-op-blauw bewegwijzerd volgens het stramien komnaam-stadsdeel, bijvoorbeeld Vlaardingen-Holy.

In de meeste ons omringende landen wordt gebruikgemaakt van een vergelijkbaar onderscheid tussen stadsdelen en kommen. Het Duitse voorbeeld werd hiervoor al genoemd. Stadsdelen worden er vanaf de autosnelweg doorgaans aangegeven als interlokale doelen, oftewel als komnaam-stadsdeel. Vaak wordt de komnaam daarbij afgekort op dezelfde manier als dat op kentekens gebeurt, bijvoorbeeld HD-Handschuhsheim voor Heidelberg-Handschuhsheim. In Frankrijk worden stadsdelen aangegeven met cursieve hoofdletters in plaats van reguliere hoofdletters. In Italië wordt voor stadsdelen gebruikgemaakt van regulier schrift in plaats van kapitalen. België bewegwijzert stadsdelen op een met Nederland vergelijkbare manier.

In andere landen wordt het onderscheid kom-stadsdeel in de bewegwijzering echter helemaal niet gemaakt. De stadsdelen staan aangegeven als ieder ander regulier doel. Voorbeelden hiervan zijn Groot-Brittannië, Australië en alle vormen van bewegwijzering die op het Amerikaanse en Zuidafrikaanse systeem van bewegwijzering zijn gebaseerd. Deze landen hebben zichzelf de problematiek van het moeten vinden van de grens tussen kom en stadsdeel bespaard.