Turnpike

Een Turnpike is een benaming voor een tolweg, doorgaans autosnelwegen. Turnpike is een Amerikaans woord van Britse oorsprong, wat voornamelijk gebruikt wordt in het Midwesten en oosten van de Verenigde Staten. Tollway, tollpike of pike zijn ook gangbare uitdrukkingen. In de Verenigde Staten worden de zowel door de staten als private ondernemingen beheerd, maar concessies zoals in Europa zijn betrekkelijk zeldzaam. Ze zijn vaak wel onderdeel van de algemene wegnummering. In het oosten en midwesten dateren de tolwegen van voor het Interstate Highway-systeem. De tolwegen zijn later onder de reguliere wegnummering komen te vallen.

De tolkosten waren lange tijd naar Europese begrippen relatief laag, zeker op plattelandstrajecten. 4 of 5 dollar voor 250 kilometer was vrij gangbaar, echter na 2010 zijn op veel tolwegen de tarieven fors verhoogd en benaderen steeds vaker die van Europese tolwegen.

Geschiedenis

Britse oorsprong

In Engeland was het beheer van wegen van oudsher een taak van lokale overheden geweest. Deze lokale overheden kweetten zich van hun taken met belastingheffing en door de inwoners te verplichten tot corvee. Doordat de verkeersvraag laag was, kon een wegennet van redelijke kwaliteit blijven bestaan. In de vroegmoderne tijd begon de bevolking van Engeland echter sterk te groeien. De verkeersvraag over de weg steeg, in het bijzonder van en naar London, en er ontstond behoefte aan betere infrastructuur. Deze kon worden gefinancierd en dus ook worden aangelegd dankzij zogenaamde turnpike trusts, een financieringsvorm waarin het Lagerhuis aan een groep investeerders (vaak de grondbezitters) het recht gaf om tol te heffen in ruil voor het in goede staat brengen en houden van de route. De eerste turnpike trust ontstond in 1663, de hoogtijdagen waren vervolgens tussen 1750 en 1770, toen de eerste industriële revolutie in de Midlands en Noord-Engeland mede mogelijk werd gemaakt door de goede kwaliteit van de wegen. Het woord turnpike duidt hierbij op het hek dat over de weg werd geplaatst op de plekken waar tol werd geheven. Tussen 1873 en 1878 werden de toen nog resterende turnpike trusts opgeheven. Aanleg en beheer van doorgaande wegen werd vanaf toen de verantwoordelijkheid van de centrale overheid, waarbij in beginsel geen tol werd geheven.

19e eeuw

Voor de komst van de automobiel waren er al turnpikes in de Verenigde Staten, met name tussen de grotere steden in het noordoosten van het land. Dit waren de eerste verharde lange-afstandswegen, waarvoor gebruikers tol moesten betalen. Voorbeelden zijn de Jericho Turnpike en Hempstead Turnpike op Long Island in de staat New York.

20e eeuw

De moderne turnpikes zijn gebouwd met freeway-standaarden. De eerste turnpike was de Merritt Parkway in Connecticut die in 1938 opende. Tegenwoordig is dit geen tolweg meer. De oudste tolweg waar nog steeds tol wordt geheven is de Pennsylvania Turnpike, waarvan het eerste deel in 1940 werd opengesteld. In de jaren 50 nam de bouw van turnpikes een vlucht, mede omdat destijds niet voldoende geld was voor de bouw van tolvrije snelwegen op grote schaal. Gedurende de jaren 50 werden veel turnpikes geopend, met name in het noordoosten van de Verenigde Staten en het Midwesten. In het zuidoosten was Florida's Turnpike een bekend voorbeeld. Een serie turnpikes verbond New York City met Chicago, bestaande uit de New Jersey Turnpike, de Pennsylvania Turnpike, de Ohio Turnpike en de Indiana Turnpike. Ook na de creatie van het Interstate Highway systeem in 1956 werden er nog turnpikes geopend. Een aantal hiervan waren al voor 1956 gepland en gefinancierd, anderen zijn door de staten aangelegd op plekken waar geen Interstate Highways voorzien waren, meest prominent in de staat Oklahoma. Veel oude turnpikes kwamen in aanmerking voor Interstate Highway-status, ondanks dat het principe van Interstates was dat deze tolvrij waren. Deze tolwegen worden dan "grandfathered into the Interstate Highway system", zoals dat heet. Sommige turnpikes zijn nooit een Interstate geworden, zoals Florida's Turnpike. Sommige turnpikes zijn in de jaren 80 en 90 tolvrij geworden, zoals de Connecticut Turnpike (Interstate 95 in Connecticut), de Richmond - Petersburg Turnpike (Interstate 95 in Virginia) en de tolwegen in Kentucky.

In het midden en westen van de Verenigde Staten zijn nooit turnpikes gebouwd, omdat de bevolkingsgroei daar, met samenhangende verkeersvraag, pas rond de creatie van het Interstate Highway-systeem begon toe te nemen. De paar snelwegen die van voor 1956 stammen zijn gebouwd met lokale middelen en meestal tolvrij, afgezien van sommige tolbruggen. Ook in het oosten van de Verenigde Staten zijn op sommige plekken geen turnpikes gebouwd, zoals Vermont, North Carolina, Rhode Island, Alabama, Georgia en Tennessee. Veel van deze staten hadden voor 1956 helemaal geen snelwegen.

21e eeuw

In recentere jaren neemt de effectiviteit van de brandstofaccijns in de Verenigde Staten als inkomstenbron voor het onderhoud, vervanging en uitbreiding van het wegennet af. Dit komt omdat de accijns zelden verhoogd wordt en de bouwkosten verder toenemen, waardoor de koopkracht van deze belastinginkomsten sterk is afgenomen. Hierdoor is het vaak onmogelijk om grote projecten nog tolvrij uit te voeren. Vaak wordt gekozen voor tolwegen in suburbane gebieden, of HOT-lanes op bestaande Interstate Highways om verbredingen te bekostigen. Bijna alle grote stedelijke gebieden in de Verenigde Staten, ook in het midden, zuiden en westen, hebben tegenwoordig tolwegen, maar deze worden niet als turnpikes in de klassieke zin van het woord beschouwd.

Lijst van turnpikes

Deze lijst omvat enkel turnpikes voor lange-afstandsverkeer, en geen tolbruggen of korte suburbane tolwegen.

• Bailey Turnpike
• Blue Star Turnpike
• Cimarron Turnpike
• Delaware Turnpike
• Florida's Turnpike
• Garden State Parkway
• Indian Nation Turnpike
• Indiana Turnpike
• Jane Addams Memorial Tollway
• John Kilpatrick Turnpike
• Kansas Turnpike
• Kickapoo Turnpike
• Maine Turnpike
• Massachusetts Turnpike
• Muskogee Turnpike
• New Jersey Turnpike
• New York State Thruway
• Ohio Turnpike
• Pennsylvania Turnpike
• Ronald Reagan Memorial Tollway
• Tri-State Tollway
• Turner Turnpike
• West Virginia Turnpike
• Will Rogers Turnpike

Zie ook

• Tolwegen in de Verenigde Staten