Zeeburgertunnel

Zeeburgertunnel
Kruist	IJ
Lengte	546 meter
Openstelling	1990
Intensiteit	132.300 mvt/dag
Tunnelcategorie	C
Locatie	kaart

Aanleg van de Zeeburgertunnel in 1988.

De Zeeburgertunnel is een tunnel in Nederland, gelegen in de ringweg A10 aan de oostkant van Amsterdam. De tunnel telt 2x3 rijstroken in twee buizen en gaat onder het IJ door. Het is één van twee grote tunnels in de A10 en heeft een gesloten deel van 546 meter.

Naamgeving

De tunnel is vernoemd naar de Amsterdamse wijk en voormalig stadsdeel Zeeburg. De naam is ontleend aan de vesting Seeburgh uit de 17de eeuw die op de dijk stond langs de toenmalige Zuiderzee.

Kenmerken

De Zeeburgertunnel ligt in het oosten van Amsterdam, circa 5 kilometer ten oosten van het centrum. De tunnel gaat onder het IJ door, dat ten oosten van de tunnel overgaat in het IJmeer. De tunnel is vernoemd naar de wijk Zeeburg van Amsterdam die ten westen van de tunnel ligt. De tunnel telt twee buizen met elk 3 rijstroken. Er zijn geen volwaardige vluchtstroken aanwezig, wel smalle redresseerstroken. Het gesloten deel is 546 meter lang, waarvan 336 meter als afzinktunnel. Het IJ is breder dan de tunnel zelf, de noordelijke toerit ligt deels in het IJ gebouwd. Dit is mogelijk omdat er weinig stroming is op het IJ. Ten zuiden van de tunnel ligt de aansluiting met de S114, met ten zuiden daarvan weer een brugconstructie over delen van het IJ tot aan het knooppunt Watergraafsmeer. De Zeeburgertunnel vervult een vitale rol voor de ontsluiting van Amsterdam. De maximumsnelheid in de tunnel is 100 km/uur.

Geschiedenis

De Zeeburgertunnel was het laatste deel van de A10 dat voltooid is. Reeds in 1966 is de Coentunnel opengesteld aan de westkant van Amsterdam, de IJtunnel is zelfs nog wat ouder. Hierdoor was er nog lange tijd geen noodzaak om de Zeeburgertunnel te bouwen. Doorgaand verkeer kon immers via de Coentunnel en lokaal verkeer via de IJtunnel. Voltooiing van de A10 bleef politiek wenselijk, maar stuitte in de jaren '70 op toegenomen geluidsproblematiek, vooral daar waar de A10-oost nabij de Gooiseweg langs "Betondorp" (een deel van de Watergraafsmeer). Ook in Amsterdam-Noord speelde geluidsproblematiek en de tracering een rol in het gedeelte tussen de Nieuwe Leeuwarderweg en de Volendammerweg. Eind jaren '70 werd daarom gekozen om in plaats van de A10-oost eerst de Gaasperdammerweg te realiseren. Hierdoor liep de completering van de Ringweg aanzienlijke vertraging op.

Midden jaren '80 werd de draad weer opgepakt en begon de aanleg van het noordelijke en oostelijke deel van de Ringweg. In eerste instantie vanwege het beperkte budget werd de weg uitgelegd op 2x2 rijstroken, waarbij de Zeeburgertunnel een vluchtstrook zou krijgen als ruimtereservering voor derde rijstroken. Nog ten tijde van de uitvoering van het project kwam voldoende geld beschikbaar, waardoor nog voor de opening een dwarsprofiel van 2x3 rijstroken kon worden gerealiseerd. De voorziene ruimtereserveringen bij de bouw van de tunnel zijn daarmee vanaf de openstelling als rijstrook beschikbaar. In juli 1984 werd de bouw van de Zeeburgertunnel aanbesteed. Oorspronkelijk zou de tunnel eind 1989 of begin 1990 opengesteld worden. De tunnel bestaat uit elementen van 29,80 meter breed en 7,825 meter hoog, met twee buizen met elk 3 rijstroken. Binnenin zit een dienst- en vluchtbuis. Bij de bouw van de tunnel is rekening gehouden met het feit dat het scheepvaartkanaal in de IJ naar 350 meter verbreed kon worden. Tevens is rekening gehouden met een verdieping van het kanaal.

De oorspronkelijke plannen voorzagen een tunnel die ter plekke gebouwd zou worden, maar uiteindelijk is voor de gangbare afzinkmethode gekozen. De elementen zijn ter plekke aan de zuidzijde van de tunnel gebouwd. Het bouwdok had ruimte voor één segment per keer, en de voltooide segmenten werden tijdelijk in het IJ geparkeerd. De gangbare manier van onderheien van de tunnel was niet mogelijk, omdat er vroeger een zandwinning ter plekke was, waardoor er lange stalen heipalen gebruikt zijn die tot de permanente zandlaag op -46 meter NAP reiken. Aan beide einden van de tunnel zijn kruipstroken voorzien, maar alleen de kruipstrook op de buitenring is in gebruik, in verband met de aansluiting naar IJburg voor verkeer op de binnenring. Daardoor heeft de weg aan de zuidkant tunneluitwaarts wel een vluchtstrook, maar niet de tunnel in. Op 28 september 1990 werden de A10-noord en A10-oost, met daarin de Zeeburgertunnel, opengesteld voor het verkeer. Tegelijkertijd werd het knooppunt Coenplein vervolledigd, waarmee de ring Amsterdam voltooid was.

Verkeersintensiteiten

In het openingsjaar 1990 reden reeds 53.000 voertuigen door de Zeeburgertunnel. Sinds 2002 ligt de verkeersgroei lager, en reden 109.000 voertuigen per dag door de tunnel. In 2015 reden dagelijks 117.000 voertuigen door de Zeeburgertunnel, in 2019 was dit 132.300 voertuigen per dag.