Zeetunnel

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een zeetunnel, ook wel onderzeetunnel of sub-zeetunnel is een type tunnel die onder of door zee loopt. Meestal zijn dit geboorde tunnels die onder de zeebodem doorlopen, maar er zijn ook ideeën voor tunnels die door zee lopen boven de zeebodem. Zeetunnels kunnen zowel voor spoor als voor wegverkeer zijn. De langste zeetunnel is de Seikan Tunnel in Japan met een lengte van 53,9 kilometer voor een spoorlijn. De Kanaaltunnel tussen het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk is de langste van Europa. De Ryfylketunnel in Noorwegen is de langste wegtunnel onder zee.

Zeetunnel

Zeetunnels bestaan er in veel varianten en komen in veel landen van de wereld voor. De Tokyo Bay-Aqua Line is de langste zeetunnel voor wegverkeer met een lengte van 9,6 kilometer. In Europa bestaan diverse zeetunnels, in Nederland bijvoorbeeld de Westerscheldetunnel. Een bijzondere soort zijn de zeetunnels in Noorwegen en de Faeröer, die vaak onder fjorden door gaan en zeer diep gaan, de diepste gaat tot 287 meter beneden zeeniveau. Dit soort tunnels kennen forse hellingen en zijn vaak meer dan 3 kilometer lang. Zeetunnels bestaan ook in Denemarken, bijvoorbeeld de Guldborgsundtunnel en de Drogdentunnel die een onderdeel is van de Øresundbrug. Sommige zeetunnels gaan slechts onder baaien door, zoals de Sydney Harbour Tunnel of de Cross Harbour Tunnel in Hong Kong. Andere gaan onder rivieren door die soms als onderdeel van zee worden beschouwd, zoals de Elbtunnel in Hamburg. De Fehmarnbelttunnel is een 18 kilometer lange geplande zeetunnel tussen Duitsland en Denemarken.

Voor- & nadelen

Voordelen

Een voordeel van een zeetunnel is dat deze op plekken kunnen worden gebouwd waar hangbruggen niet kunnen vanwege de diepte van de zee, of op plekken waar bruggen vaak gesloten moeten worden vanwege weersomstandigheden. Zeetunnels zijn behoorlijk onafhankelijk van het weer. Ook wordt de scheepvaart niet gehinderd in vergelijking met lage vaste of beweegbare bruggen. Ook veroorzaken tunnels minder visuele hinder, alhoewel dit subjectief is. Ten opzichte van veerdiensten zijn ook vele voordelen, zoals de vaak lagere tolkosten, kortere reistijden en grotere flexibiliteit. Bovendien zijn ook hier tunnels niet weersafhankelijk zoals veerdiensten.

Nadelen

De aanlegkosten van tunnels zijn vaak hoger dan van bruggen. Bovendien gelden uitgebreide en complexe veiligheidsmaatregelen. Zo mogen gevaarlijke stoffen vaak niet door tunnels en wel over bruggen. Zeetunnels hebben ook als nadeel dat er met name bij diepe fjorden forse hellingen benodigd zijn, wat voor met name vrachtverkeer problematisch is. Ten opzichte van bruggen zijn tunnels doorgaans minder competitief qua operationele kosten vergeleken met veerdiensten. Met name op lange termijn zijn bruggen vaak goedkoper dan veerdiensten, maar dit geldt in mindere mate voor tunnels.

Overzicht

Denemarken

In Denemarken zijn enkele tunnels te vinden die ook geclassificeerd kunnen worden als onderzeetunnel. De Fehmarnbelttunnel is de langste en wordt circa 2021 opengesteld. Bestaande onderzeetunnels zijn de Drogdentunnel, Guldborgsundtunnel en de Limfjordtunnel.

Duitsland

De Elbtunnel in Hamburg is feitelijk ook een onderzeetunnel, maar zou ook als een riviertunnel geclassificeerd kunnen worden.

Faeröer

In de Faeröer komen vrij veel tunnels tussen de eilanden voor, dit zijn feitelijk ook onderzeetunnels. De langste is de 11,2 kilometer lange Eysturoytunnel.

Japan

In Japan zijn een aantal tunnels aangelegd in havengebieden, die technisch gezien ook onderzeetunnels zijn. De enige die niet enkel onder havengebied, maar onder een hele baai door loopt is de 9,6 kilometer lange Tokyo Bay Aqua Line bij Tokyo. De Kanmon Tunnel verbindt Honshu met Kyushu.

Nederland

In Nederland is de Westerscheldetunnel het beste voorbeeld van een onderzeetunnel. Deze 6,6 kilometer lange tweebuizige tunnel is bovendien één van de langste van Europa. Vanwege de open verbinding met zee en invloed van getijden zijn de Beneluxtunnel en Maastunnel in Rotterdam feitelijk ook onderzeetunnels.

Noorwegen

Zie ook Lijst van zeetunnels in Noorwegen.

Kenmerkend aan de Noorse onderzeetunnels is dat ze vaak erg diep zijn, vaak meer dan 100 meter beneden zeeniveau, vanwege de diepte van de fjorden. De in 2019 opengestelde Ryfylketunnel is met -292 meter de diepste tunnel van Noorwegen en is tevens één van de laagste punten ter wereld die per auto te bereiken is. De oudste onderzeetunnel is de Vardøtunnelen die in 1983 werd opengesteld. Vrijwel alle onderzeetunnels in Noorwegen zijn enkelbuizig, maar er zijn ook tweebuizige tunnels gerealiseerd.

Verenigde Staten

In de Verenigde Staten zijn ook enkele onderzeetunnels te vinden, voornamelijk aan de oostkust. De bekendste is de Chesapeake Bay Bridge-Tunnel in Virginia. Elders in de regio Hampton Roads zijn ook onderzeetunnels te vinden, evenals in de regio Baltimore en New York City, alhoewel de meeste tunnels daar feitelijk riviertunnels met getijden zijn.

Referenties