Łódzkie

Hoofdstad	Łódź
Grootste stad	Łódź
Oppervlakte	18.219 km²
Inwonertal	2.572.000
Lengte snelwegennet	449 km
Eerste snelweg	1989
Afkorting	E

De provincie Łódzkie is een województwa of provincie van Polen. De provincie telt ruim 2,5 miljoen inwoners en heeft een oppervlakte van ruim 18.000 km², of ter grootte van circa de helft van Nederland. De hoofdstad en grootste stad is Łódź, waarnaar de provincie vernoemd is.

Inleiding

Ligging

De provincie Łódzkie ligt in het midden van Polen, en grenst in het noordoosten aan de provincie Mazowieckie, in het zuidoosten aan de provincie Świętokrzyskie, in het zuiden aan de provincie Śląskie, in het westen aan de provincie Wielkopolskie en in het noorden kort aan de provincie Kujawsko-Pomorskie. De provincie meet maximaal 160 bij 160 kilometer.

Landschap

De provincie is voornamelijk vlak tot glooiend en heeft een open landschap, alleen in het zuidoosten is meer bos. Er verlopen geen grote rivieren door Łódzkie. Vanuit toeristisch oogpunt is Łódzkie één van de minder interessante provincies van Polen.

Steden

De grootste stad is Łódź, die 742.000 inwoners in 2009 telde en de op twee na grootste stad van het land is, vlak achter Kraków. Rondom Łódź liggen ook de steden Pabianice en Zgierz, waardoor het een metropool van 1,4 miljoen inwoners is. De tweede stad van Łódzkie is Piotrków Trybunalski, andere grotere steden zijn Tomaszów Mazowiecki, Bełchatów, Radomsko en Skierniewice.

Economie

Łódzkie is net iets meer ontwikkeld dan gemiddeld in Polen met in 2012 een gemiddeld inkomen van € 760 per maand. In Łódzkie is nogal wat zware industrie, met name Łódź was een belangrijke industriestad. De textielindustrie was van oudsher belangrijk in Łódź, maar speelt tegenwoordig bijna geen rol meer. De werkloosheid liep daarna sterk op, maar is in recente jaren teruggedrongen, mede vanwege de aantrekkelijke positie van Łódź in het midden van Polen. In Bełchatów staat de grootste kolencentrale van Europa. Piotrków Trybunalski is vanwege zijn centrale ligging één van de belangrijkste logistieke centra van Polen.

Wegennet

Łódzkie heeft een redelijk ontwikkeld wegennet, met een aantal snelwegen, zoals de A1 en A2, evenals de S8 en S14. De verkeersintensiteiten in Łódzkie behoren buiten de grote steden tot de hoogste van Polen vanwege de grote hoeveelheid transitverkeer. Er zijn drie doorgaande assen te onderscheiden, een oost-westas ten noorden van Łódź, een noord-zuidas door Łódź en Piotrków Trybunalski en een diagonale as vanaf Wrocław via Piotrków Trybunalski richting Warszawa.

Autosnelwegen

Door Łódzkie verlopen twee van de belangrijkste snelwegen van Polen, de A1 als noord-zuidroute en de A2 als oost-westroute. Beiden komen bij Stryków nabij de stad Łódź samen. Ook verloopt de belangrijke diagonale S8 door Łódzkie. De S14 vormt de nog incomplete westelijke bypass van Łódź. Het snelwegennet van Łódzkie is het verst voltooid van alle Poolse provincies.

Droga krajowa

De DK1 doorkruist de provincie Łódzkie van noord naar zuid en is één van de belangrijkste doorgaande routes van Polen, vanuit het Silezisch stedengebied naar Gdańsk. Grote delen zijn inmiddels vervangen door de A1. Tevens is DK92 als oost-westas van belang. De DK92 loopt aanzienlijk verder noordelijk dan de A2 en houdt daardoor enig belang. De DK8 is als diagonale as overal vervangen door de S8. De oude DK8 via Wieluń en Bełchatów is omgenummerd tot de DK74. De zogenaamde Gierkówka is een 2x2 hoofdweg bestaande uit de DK1 en DK8 (nu S8) die vanaf Warszawa naar het Silezisch stedengebied loopt. Dit was de eerste lange-afstandsroute die door de Poolse overheid met 2x2 rijstroken werd aangelegd, alhoewel het toen nog geen snelweg was. De DK12 vormt een secundaire oost-westroute die minder grote steden aandoet. De DK14 vormt een bypass van Łódź. De DK74 heeft ook doorgaand belang naar Kielce, maar andere DK-wegen zijn minder belangrijk.

Geschiedenis

In 1976 was de Gierkówka gereed, de 2x2-weg van Warszawa naar Katowice, momenteel bestaand uit de DK1 en DK8 die bij Piotrków Trybunalski van nummer wisselt. De A1 tussen Tuszyn en Piotrków Trybunalski was de eerste en lange tijd de enige snelweg van de provincie Łódzkie. Pas in 2006 kwam de A2 tot aan Łódź gereed. In 2012 opende de A2 tussen Łódź en Warszawa, evenals de A1 noordelijk van Łódź. Ook kwam in 2012 de S14 rond Pabianice gereed. In 2013 opende het westelijkste deel van de S8 tot aan Wieluń. Vervolgens openden in 2014 diverse delen van de S8 tussen Wieluń en Łódź en in 2016 opende de ontbrekende schakel van de A1 langs de oostkant van Łódź. Hiermee was het geplande snelwegennet van Łódzkie behoorlijk ver voltooid.

Toekomst

De meeste geplande snelwegen in de provincie Łódzkie zijn inmiddels voltooid. Gepland is nog om de A1 zuidelijk van Piotrków Trybunalski aan te leggen door de bestaande DK1 om te bouwen. Ook moet de S14 de westelijke rondweg van Łódź gaan vormen. Andere plannen zijn minder concreet en niet formeel in het wegenbouwprogramma opgenomen. Op langere termijn wordt een afsnijding van de S8 van Łódź naar Tomaszów Mazowiecki voorzien en eventueel de ombouw van de DK74 tot S74 door het zuiden van de provincie Łódzkie.