A12 (Litouwen)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| Keliai A12 | |||
| Begin | Panemunė (LT/RUS) | ||
| Einde | Plikiškiai (LT/LV) | ||
| Lengte | 186 km | ||
| |||
De Magistraliniai keliai A12 is een autoweg en hoofdweg in Litouwen. De weg vormt een internationale link vanaf de grens met Rusland bij Panemunė via Tauragė en Šiauliai naar de grens met Letland bij Joniškis. De A12 is hiermee één van de weinige wegen in Litouwen die zowel begint als eindigt op een landsgrens. De route is 186 kilometer lang.
Routebeschrijving
Bij Panemunė gaat de Russische A216 uit Kaliningrad de rivier de Nemunas over, en wordt dan de Litouwse A12. De weg loopt continu naar het noordoosten, eerst door glooiend open gebied, later door bebost gebied. De weg kent lange rechte stukken, zoals dat vaker gebruikelijk is in Litouwen. Men moet dwars door Tauragė, één van de grotere plaatsen in Litouwen waar geen rondweg voorhanden is. Een kilometer of 30 na Tauragė kruist men de A1, de snelweg vanaf Kaunas naar Klaipėda. De A12 is hierna hoogwaardig uitgebouwd, met voornamelijk ongelijkvloerse kruisingen. De weg telt in eerste instantie 1x2 rijstroken met tegenverkeer, maar is tussen Bubiai en Šiauliai met 2x2 rijstroken uitgebouwd. De A12 zelf loopt dwars door Šiauliai, maar er is een rondweg in de vorm van de A18 voorhanden. In Šiauliai eindigt de A9 uit Panevėžys en begint de A11 richting Palanga aan de kust. Ten noorden van Šiauliai loopt de weg voornamelijk door open gebied, en volgt er nog één grotere plaats voor de Letse grens, namelijk Joniškis. Hieromheen loopt de A12 als rondweg, waarna de grens met Letland volgt. De Letse A8 gaat dan verder richting Jelgava en Riga.
Geschiedenis
De A12 was vroeger onderdeel van de Via Hanseatica, die Hanzesteden verbond in de 19e eeuw. Na de wereldoorlogen werd Kaliningrad onderdeel van de Sovjetunie en later Rusland, en werd de A12 na de val van het communisme in Oost-Europa als doorgaande route oninteressant vanwege de grensformaliteiten voor een relatief korte passage door de Oblast Kaliningrad. In de Sovjettijd is de A12 wel hoogwaardig uitgebouwd met vrij veel ongelijkvloerse aansluitingen, met name tussen de A1 en de stad Šiauliai. De weg was destijds onderdeel van de A216, de weg van Kaliningrad naar Riga.
Omstreeks 1989 werd begonnen met de omlegging ter hoogte van Joniškis. Lange tijd was hiervan alleen de zuidelijke helft in gebruik, ten zuiden van de weg 153. Het noordelijk deel is pas circa 2005 aangelegd, waarmee er een effectieve bypass van Joniškis ontstond.
De rondweg van Šiauliai (A18) is in twee fases aangelegd. De bouw van het noordelijk deel begon al ten tijde van de Sovjetunie in 1989, maar is vermoedelijk pas begin jaren '90 opengesteld. Het zuidelijk deel ging in 2003 in aanbouw en is in 2004 opengesteld. Alhoewel de A12 door de stad Šiauliai bleef lopen had doorgaand verkeer wel de mogelijkheid om de gehele stad te bypassen via de A18.
Ter hoogte van Bubiai is voor 1984 al een ongelijkvloerse aansluiting met een kort stuk met 2x2 rijstroken van 1,3 kilometer lengte aangelegd. Omstreeks 2004 is het deel tussen de A18 aan de zuidkant van Šiauliai en het bestaande 2x2 deel bij Bubiai ook verbreed, zodat een 7,5 kilometer lang deel met 2x2 rijstroken ontstond.
De A12 is vermoedelijk in de jaren '70 al grootschalig verlegd over een modern tracé dat niet de historische routes tussen alle dorpen volgt. Met name tussen Bubiai en Kelmė is een vrij grote tracéverlegging van ruim 30 kilometer lengte geweest.
Tegenwoordig heeft de A12 veel minder belang voor het doorgaande verkeer. Het is weliswaar ruimschoots de kortste route vanaf West-Europa richting Letland en Estland, maar het benodigde visum voor Rusland en de grensformaliteiten maken deze route onaantrekkelijk, mede doordat er tussen Polen en Litouwen helemaal geen grenscontroles meer zijn sinds 2007. Het doorgaande verkeer gebruikt tegenwoordig de Via Baltica, die oostelijker verloopt. De A12 wordt dan vooral nog gebruikt voor binnenlands verkeer en verkeer dat een herkomst of bestemming heeft in de Oblast Kaliningrad.
Toekomst
Rondom Sovetsk is een rondweg in aanleg die deels in Rusland en deels in Litouwen ligt. Er komt een nieuwe brug over de rivier de Nemunas. De rondweg was aan Litouwse zijde in 2016 al gereed, maar aan Russische zijde was het grenscomplex zeker in juli 2019 nog niet voltooid.
Verkeersintensiteiten
Dagelijks rijden 1.500 voertuigen op de grens met Rusland, stijgend naar 4.800 voertuigen voor Tauragė en een piek van 13.000 voertuigen in Tauragė zelf. Daarna rijden 2.300 voertuigen tot de A1 en 3.200 voertuigen tussen de A1 en Kelmė. Dit stijgt naar 3.900 voertuigen ten noorden van Kelmė en 12.000 voertuigen aan de rand van Šiauliai.[1]
Tol
De A12 is een tolweg voor bussen en vrachtverkeer middels het Litouwse vignet. Personenauto's met of zonder caravan en motoren hoeven geen tol te betalen.
Referenties
| Autowegen en autosnelwegen in Litouwen |
|---|
|
Magistraliniai keliai: |
