A13 (Zwitserland)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| A13 | |||
| Begin | St. Margrethen | ||
| Einde | Ascona | ||
| Lengte | 195 km | ||
| |||
De A13 is een Autobahn en Autostrasse in Zwitserland. De autosnelweg vormt een noord-zuidverbinding door het oosten van het land, vanaf Sankt Margrethen via Chur naar Bellinzona, plus een apart deel rond Locarno. De A13 gaat door de San Bernardinotunnel en is in Graubünden en Ticino niet overal als autosnelweg uitgebouwd. De A13 is 195 kilometer lang.
Inhoud
Routebeschrijving
Bij het plaatsje St. Margrethen draait de A1 uit Zürich en St. Gallen naar het zuiden en wordt dan de A13. De snelweg telt hier 2x2 rijstroken en loopt direct langs de rivier de Rhein die hier de grens met Oostenrijk vormt. Dit dal is enigszins verstedelijkt met een aaneenschakeling van grotere dorpen en kleinere stadjes. Het dal is in eerste instantie nog vrij breed maar wordt naar het zuiden toe bergachtiger met toppen tot 2.400 meter in het westen. Na een eindje gaat de grens met Oostenrijk over in de grens met Liechtenstein. De A13 blijft hier direct langs de rivier de Rhein lopen en de meeste aansluitingen geven toegang tot Liechtenstein. Bij Buchs kan men naar Schaan, de grootste plaats in Liechtenstein, bij Sevelen kan men naar Vaduz, de hoofdstad. Naar het zuiden heeft men uitzicht op het zuidelijke gebergte van Liechtenstein, met toppen tot 2500 meter. Bij Sargans eindigt Liechtenstein en loopt de A13 verder van de grens met Oostenrijk. Bij de Verzweigung Sarganserland eindigt de A3 uit Zürich. Vervolgens wordt de Rhein stroomopwaarts gevolgd via Bad Ragaz en Landquart voordat men het stadje Chur bereikt. Hier kan men de bergen in naar Arosa of Lenzerheide. Bij Chur draait de A13 naar het westen, waarna bij Reichenau de snelweg ophoudt en als enkelbaans autoweg verder naar het zuiden gaat.
Bij Reichenau kan men naar het westen richting Disentis en Andermatt, maar de A13 draait naar het zuiden via Thusis en de Viamala. De weg stijgt hier van 1.000 meter naar zo'n 1.600 meter en loopt door een spectaculair berggebied. Bij Splügen kan men de Splügenpass nemen naar het Italiaanse Chiavenna. Voorbij het dorpje Hinterrhein volgt de 6,6 kilometer lange enkelbuizige San Bernardinotunnel uit 1967. De San Bernardinopass is een alternatieve route over de gelijknamige 2.065 m hoge pas.
Aan de zuidkant van de San Bernardinotunnel komt men in een meer mediterrane omgeving. De A13 is hier een ongelijkvloerse autoweg met één rijstrook per richting zonder middenafscheiding. Naar het oosten ligt het 3.000 meter hoge gebergte op de grens met Italië; naar het westen ligt een andere bergketen met eveneens toppen tot ruim boven 3.000 meter. De eerste kilometers in zuidelijke richting zijn tamelijk vlak alvorens men aan een vrij steile afdaling begint. Men daalt hier over korte afstand zo'n 800 meter; de enkele aansluitingen zijn ongelijkvloers. Vanaf Soazza telt de weg weer 2x2 rijstroken en de snelweg loopt de laatste kilometers door een vrij smal dal naar Bellinzona. Bij Bellinzona eindigt de weg op de A2, de snelweg vanuit Basel en Luzern in de richting van Lugano en Milano.
Daarna is de A13 onderbroken, totdat de weg in de buurt van Locarno weer begint. Hier is geen sprake van een echte snelweg. In eerste instantie is er een Autostrasse met 2x2 rijstroken, die versmalt naar 1x2 rijstroken door de Mappo-Morettinatunnel. Aan de westkant van de tunnel is een interessant gevormde aansluiting naar Locarno. De weg gaat iets ten westen van de tunnel, ter hoogte van Ascona, over in de H13 naar Italië.
Geschiedenis
Een groot deel van de A13 is in eerste instantie als enkelbaans ongelijkvloerse Autostrasse aangelegd; ook het huidige autobahntraject tussen Sankt Margrethen en Reichenau. Dit gebeurde grotendeels tussen 1962 en 1965. Alleen een klein stukje bij Sankt Margrethen is direct met 2x2 rijstroken aangelegd. Lange tijd ontbrak de autoweg tussen Haag en Trübbach. dit deel opende pas in 1977 enkelbaans voor het verkeer en is daarna vrij snel verdubbeld naar 2x2 rijstroken in 1980.
Het oudste deel van de A13 is de route in het Hinterrheintal rond Splügen, dat reeds tussen 1958 en 1960 is aangelegd, voornamelijk omdat dit een eenvoudig deel was om aan te leggen. In 1967 opende de San Bernardinotunnel.
De verdubbeling van de weg tussen Sankt Margrethen en Reichenau is grotendeels vanaf de jaren '80 uitgevoerd. Alleen ten zuiden van Mesocco werd in de jaren '70 al een stuk naar 2x2 rijstroken verbreed. Het eerste deel ten noorden van de San Bernardino dat daadwerkelijk verbreed werd van 1x2 naar 2x2 rijstroken was tussen Trübbach en Sarganserland in 1969. Later is de rest verdubbeld naar een Autobahn met 2x2 rijstroken. Dit is grotendeels tussen 1989 en 1991 uitgevoerd.
In Ticino is rond Roveredo een nieuw tracé buiten het dorp aangelegd, inclusief de San Fedeletunnel van 2.381 meter lengte. Het nieuwe tracé is op 7 november 2016 opengesteld voor het verkeer.[1][2]
Openstellingsgeschiedenis
| Van | Naar | Lengte | Opening |
|---|---|---|---|
| Sufers | Nufenen (1x2) | 11 km | 21-10-1959 |
| Trübbach | Sarganserland (A3) (1x2) | 5 km | 31-08-1962 |
| Sarganserland | Maienfeld (1x2) | 7 km | 31-08-1962 |
| Zizers | Chur (1x2) | 5 km | 31-08-1962 |
| Maienfeld | Zizers (1x2) | 10 km | 00-00-1962 |
| Sankt Margrethen | Au | 3 km | 17-12-1964 |
| Au | Oberriet (1x2) | 16 km | 17-12-1964 |
| Chur-Süd | Reichenau (1x2) | 7 km | 00-00-1962 |
| Chur-Nord | Chur-Süd (1x2) | 4 km | 00-12-1965 |
| Oberriet | Haag (1x2) | 12 km | 25-11-1967 |
| Thusis | Zillis (1x2) | 7 km | 01-12-1967 |
| Hinterrhein | Mesocco-Nord (incl. San Bernardinotunnel) (1x2) | 21 km | 01-12-1967 |
| Mesocco-Sud | Soazza (1x2) | 4 km | 11-11-1969 |
| Trübbach | Sarganserland (A3) (2x2) | 4 km | 03-12-1969 |
| Roveredo | Bellinzona-Nord (1x2) | 9 km | 12-12-1969 |
| Andeer | Sufers (1x2) | 8 km | 24-11-1970 |
| Bellinzona-Nord | Bellinzona-Nord (A2) | 1 km | 17-06-1971 |
| Mesocco-Nord | Cresta (1x2) | 2 km | 31-10-1972 |
| Zillis | Andeer (1x2) | 6 km | 14-12-1972 |
| Sarganserland (A3) | Maienfeld (2x2) | 6 km | 29-11-1974 |
| Cresta | Mesocco-Sud (1x2) | 1 km | 20-11-1975 |
| Mesocco-Sud | Soazza (2x2) | 4 km | 27-11-1975 |
| Haag | Trübbach (1x2) | 17 km | 24-09-1977 |
| Soazza | Roveredo (1x2) | 14 km | 06-12-1978 |
| Haag | Trübbach (2x2) | 17 km | 27-06-1980 |
| Soazza | Roveredo (2x2) | 14 km | 21-10-1983 |
| Reichenau | Thusis (1x2) | 13 km | 11-11-1983 |
| Nufenen | Hinterrhein (1x2) | 4 km | 04-11-1986 |
| Maienfeld | Reichenau (2x2) | 29 km | 15-12-1989 |
| Au | Haag (2x2) | 28 km | 01-07-1991 |
Toekomst
Het kanton Graubünden wil graag dat de A13 verder verbreed wordt naar 2x2 rijstroken. De hoogste urgentie heeft daarbij de bouw van een tweede buis bij de Isla-Bellatunnel tussen Reichenau en Rothenbrunnen. De federale regering wil alleen een vluchtbuis, maar het kanton wil een volledige verdubbeling naar 2x2 rijstroken.[3]
Op 7 mei 2018 heeft het kanton Ticino plannen gepresenteerd om een 6,5 kilometer lange tunnel tussen Locarno en de A2 bij Bellinzona aan te leggen.[4] De kosten werden op dat moment geschat op 1,45 miljard CHF.
Verkeersintensiteiten
In 2014 reden dagelijks 35.800 voertuigen bij Sankt Margrethen, wat parallel aan de grens met Liechtenstein gelijk blijft. Dit stijgt iets naar 44.000 voertuigen na de Verzweigung Sarganserland en 46.000 voertuigen bij Chur. Zuidelijker dalen de intensiteiten flink, met name na Thusis waar 9.100 voertuigen rijden. 6.800 voertuigen rijden door de San Bernardinotunnel, wat maar iets stijgt naar 12.000 voertuigen bij Bellinzona.[5]
Files
De San Bernardinotunnel kan een alternatief zijn voor de Gotthardtunnel in de A2 die vaak lange wachttijden kent van meer dan 2 uur. De San Bernardinotunnel loopt wat minder snel vast omdat dit een minder drukke route is en kan op sommige dagen een alternatief zijn voor de Gotthardtunnel, zeker sinds in 2009 de westring van Zürich geopend is en men vanaf Basel ongehinderd langs de stad kan. Wel is de route via de San Bernardinotunnel significant langer en is deze alleen een alternatief wanneer de wachttijd voor de Gotthardtunnel meer dan een uur bedraagt. Op echt drukke zomerse dagen loopt het verkeer voor de San Bernardinotunnel ook vast, maar kampt men met minder lange wachttijden dan voor de Gotthardtunnel.
Rijstrookconfiguratie
| Van | Naar | Rijstroken | Lengte | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| St. Margrethen | Reichenau | 2x2 | 86 km | |
| Reichenau | Rothenbrunnen | 1x2 | 7 km | |
| Rothenbrunnen | Viamala | 2x2 | 13 km | deels 2+1 |
| Viamala | Mesocco-Süd | 1x2 | 60 km | |
| Mesocco-Süd | Roveredo | 2x2 | 16 km | |
| Roveredo | San Vittore | 1x2 | 3 km | |
| San Vittore |  Bellinzona-Nord (A2) |
2x2 | 7 km |
Kunstwerken
De volgende kunstwerken zijn onderdeel van de Zwitserse A13:
- Isla-Bellatunnel (2.449 m)
- Crapteigtunnel (2.171 m)
- Bärenburgtunnel (998 m)
- Roflatunnel (995 m)
- Cassanawaldtunnel (1.230 m)
- San Bernardinotunnel (6.596 m)
- Galleria San Fedele (2.381 m)
Referenties
- ↑ A13 Circonvallazione di Roveredo | astra.admin.ch
- ↑ In vista dell’apertura al traffico della nuova Circonvallazione di Roveredo, prevista il prossimo 7 novembre | ticinonews.ch
- ↑ Graubünden drängt auf Ausbau der zweiten Nord-Süd-Achse | nzz.ch
- ↑ Tessiner planen Milliarden-Tunnel in der Magadinoebene | srf.ch
- ↑ verkeersintensiteiten Zwitserland
 Autosnelwegen in Zwitserland
|
|---|
|
|
