A15 (Nederland)

	A15, N15
Begin	Maasvlakte
Einde	Bemmel
Lengte	149 km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen Lijst van Nederlandse niet-autosnelwegen
Route Havens 8480-8500 Slag Maasmond Havens 8220-8325 Havens 8212-8220 Havens 8100-8210 Havens 7101-8100 Slufter 8 Oostvoorne Suurhoffbrug 9 Havens 6200-7000 (Europoort-West) Dintelhavenbrug 10 Havens 5700-6200 (Europoort) 11 Havens 5500-5700 (Europoort-Oost) 12 Brielle Thomassentunnel 13 Rozenburg 14 Rozenburg-Centrum 15 Havens 4100-5200 (Botlek) 16 Spijkenisse Botlektunnel 17 Hoogvliet Benelux → Den Haag 18 Rotterdam-Heijplaat 19 Rotterdam-Charlois Vaanplein 19a Rotterdam-Zuidplein 20 Rotterdam-IJsselmonde Ridderkerk-Noord / → Utrecht / Ridderkerk Ridderkerk-Zuid → Dordrecht / Antwerpen 21 Hendrik-Ido-Ambacht Noordtunnel 22 Alblasserdam 23 Dordrecht 24 Sliedrecht-West 25 Sliedrecht-Oost 26 Hardinxveld-Giessendam 27 Gorinchem Gorinchem → Utrecht / Breda 28 Arkel 29 Leerdam Deil → Utrecht / 's-Hertogenbosch 30a Meteren 30 Geldermalsen 31 Wadenoijen 32 Tiel-West 33 Tiel 34 Echteld 35 Ochten 36 Dodewaard 37 Andelst Valburg → Apeldoorn / Eindhoven 38 Elst Ressen → Arnhem / Nijmegen → Bemmel / Huissen Doortrekking A15 39 Bemmel Pannerdensch Kanaal 40 Zevenaar-West De Liemers → Arnhem / Oberhausen / Doetinchem

De Rijksweg 15, beter bekend als A15 en N15 is een autosnelweg en autoweg in Nederland. De snelweg vormt een oost-westverbinding door het midden van het land, van de havens van Rotterdam naar Bemmel tussen Arnhem en Nijmegen. De snelweg vormt een belangrijke achterlandverbinding door de provincies Zuid-Holland en Gelderland. De gezamenlijke lengte van de A15 en N15 bedraagt 149 km. De rijksweg 15 (die ook de A18 omvat) is 204,150 kilometer lang.

Routebeschrijving

Zuid-Holland

Het exacte begin van de bewegwijzerde N15 is sinds de opening van de Maasvlakte 2 onduidelijk. Na de verhoogde VRI-kruising met de Coloradoweg (Havens 8100-8210) op het gelijknamige Coloradoviaduct begint de autoweg. Hier zit voornamelijk grootschalige industrie met grote zeeschepen die langs de havens afmeren. De autoweg met de naam Europaweg komt in het zuiden van de Maasvlakte samen met de Maasvlakteweg vanaf de Maasvlakte 2 in knooppunt Slufter, waar de N15 vermoedelijk begint. Vlak voor het Stenen Baakplein, afrit 8 met de N218, t.h.v. km 25, verandert het wegbeheer van het Havenbedrijf Rotterdam in Rijkswaterstaat en krijgt de weg de autosnelweg-status. Via de Suurhoffbrug draait de A15 over het Hartelkanaal, passeert deze een grote olieraffinaderij en telt de weg 2x2 rijstroken. Vlak daarna volgt de Dintelhavenbrug over de Dintelhaven, waarna opnieuw een raffinaderij volgt. De snelweg loopt door de Thomassentunnel, met de parallelle Calandbrug. Na Rozenburg volgen autoterminals en meer olieraffinaderijen. De Betuweroute loopt naast de weg. Vanaf Spijkenisse wordt de snelweg aanzienlijk drukker en ligt een parallelstructuur met 2x3 rijstroken op de hoofdrijbanen en 2x2 rijstroken op de parallelrijbanen. De snelweg loopt daarna door de Botlektunnel en over de Botlekbrug, waarna opnieuw een grote raffinaderij volgt. Na Hoogvliet komt men over het knooppunt Benelux, waar de A4 uit Amsterdam eindigt. Vanaf hier vormt de A15 het zuidelijke deel van de Ring Rotterdam.

De A15 ter hoogte van Gorinchem.

De A15 telt tot het knooppunt Vaanplein 2+3+3+2 rijstroken en bedient de oudere havengebieden en het zuiden van de stad Rotterdam. Bij het Vaanplein eindigt de A29 uit de richting Bergen op Zoom. Hierna telt de snelweg 2x4 rijstroken met aan beide kanten twee weefstroken, waardoor er een dwarsprofiel van 12 rijstroken is. Daarna volgt het knooppunt Ridderkerk, één van de grootste knooppunten van Nederland, dat feitelijk uit twee verschillende knooppunten bestaat. De A15 en A16 zijn hier kortstondig dubbelgenummerd, met in totaal 16 rijstroken. De A38 gaat rechtdoor als inprikker naar Ridderkerk.

Bij het zuidelijke knooppunt Ridderkerk gaat de A16 rechtdoor richting Dordrecht, Breda en Antwerpen en slaat de A15 met 2x3 rijstroken af naar het oosten, waarna de Noordtunnel volgt. Men komt hier langs Papendrecht, een noordelijke voorstad van Dordrecht. Hier kruist men de N3, de Randweg Dordrecht. De A15 versmalt naar 3+2 rijstroken, loopt langs de rivieren Drecht en Merwede naar het oosten en doorsnijdt Sliedrecht. Na Sliedrecht telt de weg 2x2 rijstroken. Bij het knooppunt Gorinchem kruist men de A27, de snelweg van Utrecht richting Breda. De A15 wordt hierna een stuk rustiger en scheert langs de noordkant van Gorinchem, waarna de grens met de provincie Gelderland volgt.

Gelderland

De A15 ter hoogte van het knooppunt Valburg in 2020.

De snelweg loopt door de rustige Tielerwaard, parallel aan de Betuweroute. Dit gebied is open en kent weinig grotere plaatsen tot het einde van de snelweg. Vlak voor Geldermalsen komt men over het knooppunt Deil, waar men de A2 kruist, de snelweg van Amsterdam en Utrecht richting 's-Hertogenbosch, Eindhoven en Maastricht. Hierna wordt de A15 weer drukker. Men passeert de stad Tiel, waar men naast de Prins Bernhardsluizen het Amsterdam-Rijnkanaal oversteekt. De A15 telt hier doorlopend 2x2 rijstroken.

Het oostelijk deel van de Betuwe is wat dichter bevolkt, met talloze kleine plaatsjes die op korte afstand van elkaar liggen. Bij het knooppunt Valburg kruist men de A50, de snelweg van Apeldoorn richting Eindhoven. Hier slaat veel verkeer af richting de A73, maar er komt ook veel verkeer bij vanwege de regionale functie die de A15 hier heeft. Niet veel verder volgt het knooppunt Ressen, waar de A15 de A325 uit Arnhem kruist, die overgaat in de N325 naar Nijmegen. De autosnelwegstatus eindigt hier en de A15 gaat als autoweg met 2x1 rijstroken verder tot de N839 bij Bemmel.

Geschiedenis

De boogbrug over de A15 bij Hardinxveld-Giessendam in 1988.

In het rijkswegennet 1821 was een zijtak-route Rotterdam-Maastricht via Papendrecht, Gorinchem, 's Hertogenbosch, Eindhoven, Valkenswaard en Hasselt benoemd. Deze moest tussen Rotterdam en ‘s-Hertogenbosch nieuw gebouwd worden. Het noord-zuid deel kwam tot stand als onderdeel van de Straatweg Culemborg-Hedel. Het oost-west-deel, dat een voorloper zou zijn geweest van de A15, kwam nooit van de grond. De lastige ondergrond in het Rivierenland zal hierbij een rol hebben gespeeld, evenals dat de verplaatsingsbehoefte goed kon worden opgevangen door Merwede en Waal.

De geschiedenis van de A15 gaat terug tot eind jaren '30. In het kader van de aanleg van grote rivierbruggen werd gebouwd aan de brug over de Noord bij Alblasserdam, waarbij de nieuwe weg ongelijkvloers zou aansluiten op de rijksweg 16. Dit westelijk deel van rijksweg 15 werd in 1939 opgeleverd. In hetzelfde jaar werd het wegvak tussen Arkel en Meteren opgeleverd en was het tussengelegen deel (Alblasserdam - Arkel) in aanleg. Dit stuk was in totaal een kilometer of 25 lang.

Ook de aanleg van deze rijksweg liep vertraging op door de Tweede Wereldoorlog. In 1941 werd één rijbaan tussen Schelluinen en Arkel provisorisch opengesteld. Opvallend was het provisorium bij Schelluinen, waar de rijksweg onderbroken was bij gebrek aan een viaduct over de spoorlijn Elst - Dordrecht. In 1950 werd het verkeersplein Gorinchem als rotonde geopend en in 1957 volgde de ombouw van het kruispunt bij Deil tot rotonde. In 1960 werd het deel tussen Meteren en Tiel met één rijbaan geopend en in 1964 volgde verlenging tot aan Kesteren. Het enkelbaans gedeelte in de Alblasserwaard is in 1953 overstroomd bij de Watersnoodramp.

Na de oorlog werd de aanleg langzaam weer ter hand genomen. Was voor de oorlog de gedachte dat de verbinding over Nijmegen aan zou sluiten op het Duitse net, nu was die hoofdfunctie verlegd naar rijksweg 12 en was het belang van rijksweg 15 verminderd. In 1964 werd het gedeelte tussen Alblasserdam en Hardinxveld-Giessendam voltooid; dit stuk was meteen het eerste tweebaans gedeelte van de rijksweg. Een jaar later werd dit oostwaarts verlengd tot Schelluinen. In 1969 opende een deel tussen de Groene Kruisweg (Rhoon) en knooppunt Vaanplein, direct met 2x3 rijstroken. In 1972 volgde het deel tussen knooppunt Benelux en de Groene Kruisweg (Rhoon) met 2x2 rijstroken en een kruispunt bij de Groene Kruisweg. In 1975 werd dit deel verbreed naar 2x3 rijstroken en het kruispunt met de Groene Kruisweg ongelijkvloers gemaakt.

In 1968 werd het deel tussen Arkel en knooppunt Deil verbreed naar 2x2 rijstroken en in 1970 werd dit oostwaarts verlengd tot Meteren. In 1972 volgde het hele stuk tot aan knooppunt Valburg. Het deel tussen Kesteren en Valburg werd direct met 2x2 rijstroken opgeleverd. In 1976 opende het stuk tussen Schelluinen en Arkel met een tweede rijbaan, inclusief het klaverblad Gorinchem.

In 1973 werd het deel tussen knooppunt Vaanplein en knooppunt Ridderkerk geopend met een extra rijbaan. In 1985 werd de eerste reconstructie van knooppunt Ridderkerk doorgevoerd en in 2000 was het dubbelknooppunt voltooid met 4x4 rijstroken.

Het oostelijke deel van de A15, tussen knooppunt Valburg en knooppunt Ressen opende in 1979 voor het verkeer. In 1989 was knooppunt Deil omgebouwd tot klaverblad. Westelijker was het deel tussen Ridderkerk en Alblasserdam een flessenhals: dit gedeelte werd verbreed in 1992, waarbij de fraaie brug over de Noord haar doorgaande verkeersfunctie verloor ten gunste van de Noordtunnel. Overigens bleef de brug voor gevaarlijke stoffen een rol spelen en bleef de weg eroverheen een rijksweg, de N915.

Het deel ten westen van knooppunt Benelux is relatief nieuw. In 1980 opende het deel tussen Spijkenisse en knooppunt Benelux met 2x3 rijstroken, inclusief de Botlektunnel. Eind jaren '90 werd de N15 door de Europoort naar de Maasvlakte omgebouwd tot 2x2 autoweg, inclusief het deel dat in beheer is van het Havenbedrijf Rotterdam. In 2004 werd de 2x3 rijstroken tellende Thomassentunnel opengesteld, hoewel richting de Maasvlakte tot 2014 slechts 2 rijstroken in gebruik waren. De N15 was in 2005 volledig ongelijkvloers met de openstelling van de aansluiting met de d'Arcyweg. Op 31 oktober 2015 werd het beginpunt van het snelwegdeel 15 kilometer westwaarts verlengd, van Rozenburg tot de aansluiting Oostvoorne, waarbij de N15 is omgenummerd tot A15.

Straatnamen

Enkele segmenten hebben naast het wegnummer ook straatnamen, die vaak te maken hebben met het verleden van de weg. De namen zijn ter plaatse niet altijd aangegeven met straatnaambordjes.

• Het gedeelte vanaf de Maasvlakte tot aan de Thomassentunnel wordt aangeduid als Europaweg.

• Tussen knooppunt Benelux en de Botlektunnel wordt de naam Botlekweg gebruikt. Ten westen van de tunnel loopt een parallelweg met de naam Botlekweg.

Openstellingsgeschiedenis

De Dintelhavenbrug in Rotterdam.

Deeltraject	Van	Naar	Lengte	1e rijbaan	2e rijbaan	Opmerkingen
01	hmp 25,1	Oostvoorne	1 km	jaren ´60	2004-00-00	hmp 5,0-25,0 is wegbeheer havenbedrijf
02	Oostvoorne	D'Arcyweg	2 km	1972-04-20	1972-04-20	inclusief Suurhoffbrug
03	D'Arcyweg	Rijnweg	3 km	1964-04-13	2001-09-27	bron ; inclusief Dintelhavenbrug
04	Rijnweg	Merwedeweg	3 km	1964-04-13	jaren ´70	ongelijkvloers 1999
05	Merwedeweg	N57	4 km	1964-04-13	jaren ´70	ongelijkvloers 1998
06	N57	Rozenburg	2 km	1969-06-06	2004-07-11	inclusief Calandbrug / Thomassentunnel
07	Rozenburg	Welplaatweg	5 km	1993-07-06	1993-07-06
08	Welplaatweg	Spijkenisse	1 km	1988-04-00	1988-04-00
09	Spijkenisse	Hoogvliet	4 km	1955-06-29	1980-04-02	inclusief Botlekbrug / Botlektunnel
10	Hoogvliet	Benelux	2 km	1980-04-02	1980-04-02
11	Benelux	Rotterdam-Charlois	4 km	1975-11-06	1975-11-06
12	Rotterdam-Charlois	Vaanplein	5 km	1969-12-19	1969-12-19
13	Vaanplein	Rotterdam-IJsselmonde	3 km	1973-06-07	1973-06-07
14	Rotterdam-IJsselmonde	Ridderkerk-Noord	1 km	1974-04-10	1974-12-20
15	Ridderkerk-Noord	Ridderkerk-Zuid	2 km	1943-07-22	1957-03-05
16	Ridderkerk-Zuid	H.I. Ambacht	2 km	1939-06-24	1943-07-22
17	H.I. Ambacht	Alblasserdam	3 km	1939-11-14	1992-01-29	inclusief Brug over de Noord / Noordtunnel
18	Alblasserdam	Hardinxveld-Giessendam	12 km	1939-00-00	1964-03-19
19	Hardinxveld-Giessendam	Schelluinen	9 km	1939-00-00	1965-12-31
20	Schelluinen	Gorinchem	2 km	1976-09-15	1976-09-15
21	Gorinchem	Arkel	4 km	1941-00-00	1976-09-15
22	Arkel	Deil	16 km	1938-05-25	1968-07-02
23	Deil	Meteren	4 km	1939-00-00	1970-07-22
24	Meteren	Tiel	12 km	1960-02-08	1972-08-30
25	Tiel	Kesteren	10 km	1964-07-16	1972-08-30
26	Kesteren	Valburg	14 km	1972-08-30	1972-08-30
27	Valburg	Ressen	7 km	1979-05-30	1979-05-30
28	Ressen	Bemmel (2x1)	2 km	1979-05-30

Maasvlakte

Tot de herfst van 2012 liep de N15 tot Slag Maasmond, 45 kilometer van Rotterdam, maar sinds de opening van de Maasvlakte 2 is de N15 opgeknipt ter hoogte van de Yangtzehaven om een doorsteek te creëren naar de Maasvlakte 2 voor de scheepvaart. Op het zuidelijke deel eindigt de autoweg op de kruising met Coloradoweg en de Dardanellenstraat (vlakbij de energiecentrales). Het noordelijke deel bij Slag Maasmond en de Maasvlakte Olie Terminal is aangesloten op de nieuwe Maasvlakteweg en heeft het nummer N15 verloren.

De Maasvlakteweg is een weg over Maasvlakte 2, geopend in de herfst van 2012. De weg is aangesloten op de bestaande Europaweg met de eveneens al eerder aangelegde vorkaansluiting. Deze vorkaansluiting bediende eerst de grotendeels verdwenen Malakkastraat. De Maasvlakteweg loopt circa 5 kilometer westwaarts, om dan met een boog vlak naast de zeewering over Maasvlakte 2 te lopen. De afstand vanaf het einde van de weg tot aan het knooppunt Ridderkerk bedraagt circa 60 kilometer. De weg kent 4 aansluitingen; bij de Dardanellenstraat, de toekomstige Maasvlakteboulevard, de Prinses Alexiahaven en aan de westkant van de Yangtzehaven. Alleen de aansluiting bij de Dardanellenstraat is vooralsnog ongelijkvloers aangelegd, waarbij de Maasvlakteweg als 2x2 autosnelweg is vormgegeven. Na de aansluiting in noordelijke richting is de weg gelijkvloers en enkelbaans, met ruimtereservering voor extra rijstroken. In het voorjaar van 2014 is op initiatief van de gemeente Rotterdam signalering aangebracht op de N15 tussen aansluiting 8 en de eerder genoemde vorkaansluiting.

Op 13 oktober 2014 is het Coloradoviaduct opengesteld voor verkeer. Dit viaduct zorgt voor een verhoogde, maar niet ongelijkvloerse kruising in de oude N15 over de Europaweg ter hoogte van de Coloradoweg. Deze verhoogde kruising geeft de ruimte aan diverse spooraansluitingen en leidingstraten vlak naast de Europaweg. De verhoogde kruising sluit aan op het al bestaande verhoogde stuk Europaweg, dat eerder is gebouwd tijdens de ombouw van de N15 naar 2x2 autoweg omstreeks 2000.

Met de oplevering van het Coloradoviaduct is het laatste ingrijpende infrastructuurproject op Maasvlakte 2 afgerond. Voor de toekomst zijn verder geen projecten bekend. Sinds de oplevering van de Maasvlakteweg is onduidelijk waar de N15 begint of eindigt. Dit komt doordat de bewegwijzering ter plekke tegenstrijdig is en officiële gegevens verder ontbreken; het Havenbedrijf hanteert in de communicatie alleen de namen van de wegen. Vooralsnog is het veilig om aan te nemen dat de N15 start op de vorkaansluiting waar de Maasvlakteweg aansluit op de Europaweg.

Verbreding Maasvlakte - Vaanplein

De A15 bij Rotterdam-Charlois.

Het knooppunt Benelux in 2012.

Het knooppunt Vaanplein in 2012.

De A15 langs de zuidkant van Rotterdam had oorspronkelijk 2x3 rijstroken tussen de aansluiting Spijkenisse en het knooppunt Vaanplein. Het knooppunt Vaanplein had nog vier ongebruikte viaducten van de oorspronkelijke configuratie. Tussen 2011 en 2015 is de A15 langs Rotterdam verbreed met een parallelstructuur, zodat tussen Spijkenisse en het knooppunt Vaanplein 10 rijstroken beschikbaar zijn, en tussen de Thomassentunnel en Spijkenisse zijn plusstroken aangelegd. Tevens is de status van N15 tussen de Maasvlakte en Rozenburg opgewaardeerd naar A15, maar op dit traject zijn geen fysieke aanpassingen uitgevoerd.

De A15 bij Rotterdam is van cruciaal economisch belang, omdat deze de enige achterlandverbinding vanuit het havengebied van Rotterdam is. Stremmingen en files leiden tot onaanvaardbare economische schade. Hierdoor moest de A15 verbreed worden en de N15 worden opgewaardeerd naar A15.

In 1997 is de startnotitie uitgebracht voor de verbreding van de A15 aan de zuidkant van Rotterdam en in het havengebied. In 2000 werd de trajectnota en de MER opgesteld, die in 2001 gewijzigd is. Uiteindelijk is in 2009 het ontwerp-tracébesluit gepubliceerd. Op 1 maart 2010 is het tracébesluit door demissionair minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat getekend voor de verbreding van de A15 tussen de Maasvlakte en knooppunt Vaanplein. Het westelijk deel, dat N15 heette, is opgewaardeerd naar A15. In feite was dit al een autosnelweg door de ombouw naar 2x2 autoweg rond de eeuwwisseling. De ruimtereservering voor een derde rijstrook richting de Maasvlakte in de Thomassentunnel is benut in de vorm van een verlengde uitvoegstrook voor aansluiting 12 (N57). De snelweg is tussen Rozenburg en Spijkenisse verbreed van 2x2 naar 2x3 rijstroken, deels met plusstroken. Het wegvak van Spijkenisse naar het knooppunt Vaanplein is verbreed van 2x3 naar 10 rijstroken, bestaande uit 2x3 doorgaande en 2x2 parallelstroken. Hierbij is een 14 meter hoge brug over de Botlek aangelegd die de oude Botlekbrug vervangt. Er is in totaal 85 kilometer aan nieuwe rijstroken aangelegd.

De werkzaamheden begonnen in 2011 en het project was in december 2015 afgerond. Op 15 december 2013 kwam de verbreding tussen het knooppunt Benelux en knooppunt Vaanplein gereed. Op 5 oktober 2014 opende de parallelbaan vanaf het knooppunt Ridderkerk tot aan het knooppunt Vaanplein. Op 8 juni 2015 opende de plusstrook tussen Spijkenisse en de Thomassentunnel en op 12 juli 2015 opende de nieuwe Botlekbrug richting Rotterdam. Op 11 oktober 2015 opende de plusstrook tussen Rozenburg en Spijkenisse. Voor de aanleg is een zogenaamd DBFM-contract gesloten, waarbij de bouwer niet alleen verantwoordelijk is voor de daadwerkelijke aanleg, maar ook voor het ontwerp, het onderhoud en de financiering. Dit contract heeft een looptijd tot 2035. Het project kostte € 2.031 miljoen en is formeel op 4 februari 2016 afgerond. De files namen na oplevering met 60% af.

Overige aanpassingen

Vernieuwing knooppunt Ridderkerk

In 1985 en 2000 is het knooppunt Ridderkerk aangepast, waardoor dit knooppunt de grootste capaciteit heeft van heel Nederland. Bijzonder is de fly-over vanuit de richting Gorinchem richting Europoort die met 3 rijstroken boven de A16 voert. In 1998 is het deel tussen het Vaanplein en knooppunt Ridderkerk verbreed naar 2x4 rijstroken.

Dynamische wegmarkering Papendrecht - Wijngaarden

Vanaf 22 juni 1999 hield Rijkswaterstaat een proef met dynamische wegmarkeringen tussen de aansluitingen Papendrecht en Wijngaarden. Lichtelementen vervingen over een lengte van 1.100 meter de geverfde witte lijn tussen de rechterrijstrook en de vluchtstrook. In de ochtend- en avondspits lichtte de lijn onderbroken op, waardoor een extra rijstrook ontstond. In de overige uren was sprake van een ononderbroken lijn en kreeg de vluchtstrook zijn oorspronkelijke functie terug. De proef, een wereldwijde primeur, duurde tot december 1999. Rijkswaterstaat overwoog de dynamische wegmarkering op andere wegvakken toe te passen, mocht de proef slagen. Een aantal weggebruikers had moeite met de verandering; er werd een stijging in het vluchtstrookrijden waargenomen.

Reconstructie door Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam

De A15 is in de periode 2000-2006 door Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam gereconstrueerd. De aansluitingen zijn daarbij vervangen. De aansluiting Sliedrecht-West was oorspronkelijk gesplitst, met toe- en afritten gescheiden door de spoorlijn. De oorspronkelijke haarlemmermeeraansluiting ter plaatse van de Stationsweg in Sliedrecht is opgeheven. De aansluiting Sliedrecht-Oost is significant gereconstrueerd. Tevens is de aansluiting Hardinxveld-Giessendam gereconstrueerd, de afrit vanuit Rotterdam is opgeschoven en een boogbrug over de A15 is gesloopt. Ter plaatse van deze aansluitingen is indertijd een ruimtereservering gemaakt voor 2x3 rijstroken, met extra ruimte in de middenberm. Het project had te maken met tegenslagen zoals een slechter dan verwachte bodemgesteldheid. Het project 'A15 Oost' is op 22 januari 2007 officieel geopend door minister Peijs. De kosten bedroegen € 184 miljoen.

Verbreding tussen Papendrecht en Sliedrecht-Oost

De A15 is tussen Papendrecht (Dordrecht) en Gorinchem overbelast met tot meer dan 90.000 voertuigen per dag op slechts 2x2 rijstroken, wat regelmatig tot lange files leidt. In 2005 is een startnotitie uitgebracht om de A15 te verbreden naar 2x3 rijstroken tussen Papendrecht en Hardinxveld-Giessendam. In 2006 is dit uitgebreid tot knooppunt Gorinchem, maar in 2007 is het onderzoek naar de verbreding stilgelegd. Daarna was het ondanks de aanhoudende fileproblematiek geen actueel project meer.

Later kwam de A15 terug op de agenda. Op 8 februari 2017 kwamen het Rijk en de regio overeen om de A15 tussen Papendrecht en Sliedrecht naar 2x3 rijstroken te verbreden. Hiervoor was € 15 miljoen gereserveerd. Oorspronkelijk waren er plannen voor enkele kleine maatregelen op de korte termijn. Er was een weefstrook op de rijbaan richting Rotterdam tussen Sliedrecht-West en Papendrecht gepland. Tevens zou de spitsstrook op de rijbaan richting Nijmegen verlengd worden tot Sliedrecht-Oost. Op 12 oktober 2015 is de startbeslissing genomen, maar uit studies bleek dat de aanleg van een spitsstrook met pechhavens niet eenvoudig inpasbaar was zonder de rijbanen te moeten verleggen. Het bleek dat een permanente derde rijstrook geringe meerkosten had ten opzichte van de spitsstrook en op termijn robuuster, veiliger en onderhoudsvriendelijker was. Daarom is besloten om de zuidbaan van Papendrecht naar Sliedrecht-Oost naar 3 rijstroken met een vluchtstrook te verbreden. Op de noordbaan is tussen Sliedrecht-West en Papendrecht alleen een weefstrook aangelegd. Op 21 december 2017 is hiervoor het ontwerp-tracébesluit vastgesteld, gevolgd door het definitieve tracébesluit op 30 augustus 2018. Op 3 april 2019 verklaarde de Raad van State de beroepen tegen het tracébesluit ongegrond. De werkzaamheden zijn in juli 2020 gestart. Op 23 augustus 2021 werd de permanente 3e rijstrook tot aan Sliedrecht-Oost opengesteld voor het verkeer en op 27 augustus 2021 opende de weefstrook tussen Sliedrecht-West en Papendrecht.

Toekomst

Suurhoffbrug

De Suurhoffbrug is een brug over het Hartelkanaal in de haven van Rotterdam. Deze verkeert in slechte conditie, in 2016 bleek dat een renovatie niet mogelijk was en dat op korte termijn een vervanging noodzakelijk is. Hierbij gaat het mogelijk om een tracéverlegging van de A15, waarbij het kanaal schuiner gekruist wordt. In dat jaar is € 86 miljoen gereserveerd in het Infrastructuurfonds. In 2019 is het project in het MIRT opgenomen.

Rozenburg - Spijkenisse

Na de realisatie van de A24 bij Rozenburg wordt de plusstrook weer opgeheven tussen het knooppunt A15/A24 en de aansluiting Havens 4100-5200.

Papendrecht - Gorinchem

De A15 is onderdeel van het MIRT-project 'Goederencorridor Oost', waarvoor oorspronkelijk € 200 miljoen gereserveerd was. In december 2017 heeft het rijk zijn bijdrage met € 100 miljoen verhoogd. Ook wil de provincie Zuid-Holland € 30 miljoen bijdragen. De focus ligt op het traject Papendrecht - Gorinchem. Op 26 juni 2018 is de startbeslissing genomen voor de complete uitbreiding van de A15 tot Gorinchem. In 2019 is het project nieuw opgenomen in het MIRT met een financiering van € 332 miljoen. In 2020 is het budget met € 375 miljoen verhoogd. In 2022 is door de Minister aangegeven dat het project is uitgesteld vanwege de stikstofcrisis.

In verband met de stikstofcrisis was er geen zicht op dat dit en andere wegenprojecten voortgang konden vinden op afzienbare termijn. Daardoor heeft de regering in 2023 besloten om het mobiliteitsfonds te herprioriteren, waarbij financiering van een aantal bouwprojecten is weggehaald en naar grote onderhoudsprojecten is verschoven. Dat was ook het geval bij dit project, dat sinds de begroting van 2024 zonder financiële dekking in het MIRT is opgenomen.

Deil - Valburg

Regelmatig worden wensen geuit om de A15 tussen de knooppunten Deil en Valburg te verbreden naar 2x3 rijstroken. De snelweg kent veel doorgaand vrachtverkeer naar Duitsland en met name het deel tussen het knooppunt Deil en Tiel is overbelast. Mede doordat de toestroom vanaf de A2 groter is geworden vanwege de verbeterde doorstroming daar, knelt het op dit traject. In 2011 namen de intensiteiten tussen Deil en Meteren met ruim 10 procent toe, van circa 69.000 voertuigen in 2010 naar 70.000 tot 77.000 voertuigen in de eerste helft van 2011. Concrete plannen om de snelweg te verbreden zijn er niet, mede omdat de lijst aan noodzakelijke wegenprojecten aanzienlijk groter is dan het beschikbare wegenbudget.

Valburg - Ressen

Bij de doortrekking van de A15 van het knooppunt Ressen naar de A12 bij Zevenaar zal de A15 tussen het knooppunt Valburg en het knooppunt Ressen naar 2x3 rijstroken verbreed worden. Daarbij wordt knooppunt Valburg aangepast met een extra rijstrook van de A15 naar de A50 in zuidelijke richting en vice versa.

Ressen - Zevenaar

Het is gepland om de A15 te verlengen van knooppunt Ressen naar de A12. De snelweg zal hierbij het Pannerdensch Kanaal kruisen. De kruising zal als een brug worden aangelegd vanwege de hoge meerkosten van een tunnel (minimaal € 210 miljoen). De A15 zal niet direct op het knooppunt Oud-Dijk aansluiten, maar iets westelijker tussen Duiven en Zevenaar, bij knooppunt De Liemers. Een doorgetrokken A15 is voornamelijk interessant voor het internationale verkeer naar Duitsland en voor verkeer vanuit de Achterhoek richting Zuid-Nederland. Daarnaast speelt de snelweg een rol in het regionale verkeer rond Arnhem, met name om de N325 te ontlasten van doorgaand verkeer. Om de A15 aan te leggen wordt tol geheven om de meerkosten van € 300 miljoen te betalen. De totale kosten bedragen € 1.040 miljoen, inclusief de verbreding van de A12 en A15.

Procedures

Op 22 juni 2011 bereikten het rijk en de regio een akkoord over de financiering. Op 16 augustus 2011 is de TN/MER gepubliceerd en op 16 januari 2012 heeft de minister haar standpunt vastgesteld, alternatief 1. In juni 2012 is het standpunt nog iets aangepast, zodat de weg ter hoogte van Groessen 100 meter verschoven zal worden aangelegd om de nieuwbouwwijk Diesfeldt te ontzien. Begin 2014 is een voorlopig wegontwerp gepubliceerd en op 5 november 2015 is het ontwerp-tracébesluit vastgesteld. Op 8 maart 2017 is het definitieve tracébesluit vastgesteld.

In het tracébesluit is gebruik gemaakt van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Vanwege prejudiciële vragen aan het Europese Hof van Justitie in een ongerelateerde zaak bij de Raad van State heeft de uitspraak van alle projecten die van het PAS gebruik maakten meerdere jaren vertraging opgelopen. Daarom is op 28 februari 2019 een gewijzigd tracébesluit ter inzage gelegd waarbij geen gebruik meer wordt gemaakt van het PAS. Ter compensatie wordt de maximumsnelheid op de A50 tussen Arnhem en Apeldoorn tussen 6 en 23 uur verlaagd naar 100 km/h. Op 20 januari 2021 heeft de Raad van State een tussenuitspraak gedaan waarin bijna alle bezwaren ongegrond verklaard werden, maar het item stikstof beter onderbouwd moest worden. Op 15 september 2021 is een aangepast tracébesluit ter inzage gelegd. Op 5 april 2023 volgde een belangrijke tussenuitspraak waarbij de gebruikte rekenregels voor de passende beoordeling van stikstof goedgekeurd werden. Op een later moment zal de Raad van State nog de resterende beroepen behandelen in een uitspraak. De start van de bouw van de snelweg is door de lange procedures al meermaals vertraagd. Er komt een brug over het Pannerdensch Kanaal. Het project kost € 827 miljoen.

Tol

Bij de doortrekkingsalternatieven wordt tolheffing ingevoerd. De tolkosten worden geraamd op € 1,18 (personenauto's) en € 7,11 (vrachtverkeer), prijspeil 2013. De vraaguitval vanwege tolheffing wordt geprojecteerd op 25.000 voertuigen. Voorzien is een free-flow tolheffing toe te passen, via electronic toll collection. De tolheffing zal naar verwachting gedurende een periode van 25 jaar plaatsvinden.

Uitvoering

Het project is op 3 december 2019 voorlopig en op 24 december 2019 definitief gegund aan het consortium GelreGroen, dat bestaat uit Dura Vermeer, BESIX, HOCHTIEF en John Laing. Het contract is op 27 januari 2020 getekend.

Maximumsnelheid

De rijksweg 15 in Hardinxveld in de jaren '50, kruising met de Rivierdijk. Deze brug bestaat niet meer.

De rijksweg 15 bij Wadenoijen, vermoedelijk in 1960.

Van	Naar	Vmax	Opmerkingen
Slag Maasmond	Oostvoorne		tpv VRI-kruising (N15)
Oostvoorne	Alblasserdam
Alblasserdam	Gorinchem
Gorinchem	Deil
Deil	Meteren		6-19 u.
Meteren	Tiel-West		6-19 u. richting knp. Deil
Tiel-West	Elst
Elst	Bemmel

Verkeersintensiteiten

Onderstaande intensiteiten zijn jaargemiddelde werkdagintensiteiten. Onderstaande intensiteiten zijn ten oosten van de genoemde aansluiting.

Telpunt	2006	2011	2013	2014	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022
Slufter				21.800	22.100	23.500	25.000	26.100	26.100	28.100	29.300
Stenenbaakplein	18.000	22.400	26.400	26.700	25.800	27.800	29.800	30.600	29.800	31.200	33.000
Dintelweg	20.000	26.200	28.000	27.300	31.900	32.500	33.800	34.500	29.200	33.800	34.100
Elbeweg	23.000	32.200	30.200	30.200	35.300	36.000	37.400	38.100	36.600	36.600	41.100
Merwedeweg	26.000	34.700	33.300	31.600	34.600	37.300	38.200	39.700	38.100	39.600	42.900
Brielle	51.000	76.500	49.000	45.300	53.600	58.300	61.000	64.200	58.900	61.400	67.200
Pothof	65.000	61.500	59.100	58.200	65.100	71.500	74.000	76.000	69.500	72.200	75.900
Rozenburg	64.000	67.300	66.000	64.700	73.400	78.000	82.300	84.300	79.000	81.800	85.800
Botlekhavens	78.000	80.500	78.600	76.400	86.400	91.900	96.100	96.700	82.200	92.800	95.700
Spijkenisse	111.000	116.900	111.000	112.900	128.100	133.800	139.800	142.500	129.600	135.800	139.700
Hoogvliet	112.000	127.700	125.600	125.200	143.500	144.500	150.800	151.000	140.800	148.100	153.200
Benelux	122.000	151.200	150.000	149.100	176.600	187.800	197.300	199.000	178.100	187.000	193.000
Rotterdam-Pernis	121.000	103.000	120.000	133.300	167.800	179.200	188.500	190.300	169.700	180.400	187.500
Rotterdam-Charlois	142.000	146.100	134.300	147.700	173.800	182.600	191.000	193.400	169.700	181.100	188.800
Vaanplein	135.000	176.900	165.600	171.800	186.900	193.100	196.900	199.500	180.600	189.500	197.200
Rotterdam-Lombardijen	132.000	140.500	172.700	177.000	189.900	195.500	201.400	206.800	189.600	193.300	206.800
Ridderkerk-Noord	226.000	239.300	235.300	238.000	243.000	245.200	251.700	266.200	230.400	245.200	258.800
Ridderkerk-Zuid	93.000	107.200	104.300	105.400	109.300	114.200	116.400	118.700	107.700	109.700	116.600
Hendrik-Ido-Ambacht	97.000	104.300	98.400	100.200	101.200	105.300	108.000	109.100	98.900	100.400	107.300
Alblasserdam	104.000	94.000	92.400	95.400	97.800	101.600	103.400	104.000	92.000	92.900	103.500
Dordrecht	111.000	101.600	94.700	100.500	102.900	104.000	105.400	104.400	87.200	93.700	106.200
Sliedrecht-West	111.000	87.800	84.600	85.800	87.900	89.200	90.900	91.500	79.900	85.200	92.500
Sliedrecht-Oost	78.000	87.700	86.600	87.500	88.400	89.300	90.800	91.100	79.600	84.000	90.400
Hardinxveld-Giessendam	77.000	87.900	85.200	86.000	87.700	88.800	90.200	90.400	78.900	83.400	90.100
Gorinchem	75.000	89.800	86.800	85.700	87.800	89.700	91.600	92.900	80.800	85.700	93.200
Gorinchem	68.000	70.800	69.300	69.700	71.900	74.400	76.900	77.800	65.800	69.100	74.400
Arkel	58.000	64.400	61.700	63.200	65.300	66.800	69.100	68.600	57.000	59.700	64.800
Leerdam	53.000	59.000	56.400	57.400	59.700	61.000	62.900	63.000	51.700	54.600	59.300
Deil	64.000	71.400	73.900	75.800	78.900	82.000	81.200	80.800	69.400	72.300	78.100
Meteren	59.000	73.700	73.500	75.300	79.400	81.200	82.000	81.900	69.400	72.800	78.200
Geldermalsen			74.700	79.800	83.600	85.700	87.100	84.900	70.700	78.100	81.000
Wadenoijen	67.000	80.500	72.800	78.200	81.200	83.300	85.200	87.600	72.400	78.200	81.100
Tiel-West	66.000	74.500	68.500	73.500	77.500	77.900	79.200	80.400	67.500	70.200	76.200
Tiel	72.000	78.000	71.000	74.200	77.100	78.500	80.300	81.000	68.000	70.500	76.000
Echteld	58.000	66.800	58.900	61.800	63.000	65.100	68.000	67.000	54.800	55.600	59.700
Ochten	53.000	61.800	52.700	55.700	57.500	60.500	62.900	63.100	51.900	52.700	56.200
Dodewaard	55.000	59.000	53.200	55.600	57.800	60.900	61.400	61.700	50.500	51.600	54.800
Andelst	58.000	65.200	58.200	59.500	61.800	63.100	64.900	65.200	53.900	55.300	50.400
Valburg	56.000	57.500	55.200	55.600	59.000	61.400	63.900	62.800	53.300	55.800	61.700
Elst	49.000	51.500	46.700	47.500	50.500	51.700	53.800	52.700	44.700	47.400	52.000
Ressen	20.000	18.300	16.300	17.200	17.800	18.000	20.600	20.700	18.900	19.800	18.600

Rijstrookconfiguratie

De A15 bij Elst.

Van	Naar	rijstroken	opmerkingen	lengte	rijstrookkilometers
Slag Maasmond	Havens 8100-8210	2x1
Havens 8100-8210	Spijkenisse	2x2		27 km	108
Spijkenisse	Benelux	2+3+3+2		6 km	60
Benelux	Vaanplein	2+3+3+2		9 km	90
Vaanplein	Ridderkerk-Noord	2x4		4 km	32
Ridderkerk-Noord	Ridderkerk-Zuid	4x4		2 km	32
Ridderkerk-Zuid	Sliedrecht-West	2x3		10 km	60
Sliedrecht-West	Sliedrecht-Oost	2+3		5 km	25
Sliedrecht-West	Ressen	2x2		76 km	304
Ressen	Bemmel	2x1

Rijstrookkilometers

	rijstrookkilometers
Regulier	711 km
Spits	727 km

Externe links

• Aanlegdossier A15/N15
• Route-informatie A15