A1 (Albanië)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| A1 | |||
| Begin | Durrës | ||
| Einde | Morinë (AL/RKS) | ||
| Lengte | 177 km | ||
| |||
De A1 is een autostrada in Albanië. De weg moet van de havenstad Durrës via Kukës tot aan de grens met Kosovo gaan lopen. Het betreft de eerste moderne snelweg van het land, en omvat een deel van de bestaande SH 2 van Durrës naar Tirana. De snelweg moet 177 kilometer lang worden. Momenteel is 87 kilometer opengesteld.
Routebeschrijving
De snelweg begint als SH 2 in de havenstad Durrës, die 114.000 inwoners telt. De weg loopt met 2x2 rijstroken en een middenafscheiding naar het oosten, over een kustvlakte. Het is een substandaard snelweg, wel met ongelijkvloerse kruisingen, maar met erf- en bedrijfsaansluitingen, waarbij men enkel rechtsaf kan slaan. Er ontbreekt vaak een vluchtstrook. Het alignement van deze weg is desondanks modern, zonder scherpe bochten. Dit is ook wel de winkelstraat van Albanië, aangezien het hele deel van Durrës naar Tirana bezaaid is met bedrijven en winkels, van autodealers tot shopping malls. De A1 volgt de SH 2 tot aan Vorë, zo'n 25 kilometer oostelijker. Vanaf hier moet de snelweg naar het noorden afslaan, ten westen van de luchthaven van Tirana langs, en de SH 1 volgend, de noord-zuidroute vanaf Tirana naar Shkodër in het noorden. Hierdoor verwerkt de A1 in de toekomst zowel noord-zuidverkeer als verkeer naar Kosovo.
Dit deel van Albanië bestaat uit een brede vallei, gescheiden van de kust door een lage heuvelrug. Naar het oosten toe liggen serieuzere bergketens met toppen tot zo'n 1500 meter. Vanaf Milot, zo'n 35 kilometer naar het noorden, buigt de A1 verder landinwaarts, en doorkruist het eerste bergketen via de vallei van de rivier de Fan. De snelweg moet dan de rivier door een smal dal volgen tot Rrëshen, waarna een tweede breder dal volgt. De snelweg buigt dan naar het noordoosten af en gaat dan het gebergte in, het steeds smaller wordende dal van de Fan volgend. De bergen reiken hier tot zo'n 2000 meter.
De snelweg gaat via een 5650 meter lange tunnel onder het gebergte door en komt dan in het woeste gebied rond het stadje Kukës. Het stadje telt 16.000 inwoners, maar is desondanks één van de belangrijkste plaatsen in dit onherbergzame gebied. De bergen rondom Kukës reiken tot 2400 meter. Het stadje ligt aan een langwerpig stuwmeer. De grens met Kosovo volgt bij het gehucht Morinë. Vanaf hier sluit de Kosovaarse snelweg R7 richting Prizren en Prishtina aan.
Geschiedenis
De bouw van de snelweg is het duurste project ooit uitgevoerd door de Albanese overheid. Het 55 kilometer lange deel van Rrëshen naar Kalimash kostte 300 miljoen dollar, voor die regio een zeer duur project. Dit deel bevat 35 viaducten en tunnels, waaronder een 5650 meter lange tunnel tussen Kalimash en Kukës. De regio Kukës werd eind jaren 90 bekend, doordat het meer dan 500.000 vluchtelingen uit Kosovo opnam (Kukës zelf telt 16.000 inwoners). De snelweg is vooral aangelegd om de economische banden met Kosovo aan te halen, en aangezien het gros van de Kosovaren Albanezen zijn, moet de snelweg beide volkeren herenigen. De oude route naar Durrës was een hachelijke en lange weg door de bergen. De snelweg moet dit aanzienlijk verbeteren.
In juni 2009 werd 55 kilometer van de snelweg gedeeltelijk opengesteld, met één rijbaan. Viaducten van de tweede rijbaan zijn nog in aanbouw, evenals de tunnel naar Kukës, waarvan één tunnelbuis geopend is. Tevens is het deel van Durrës naar Vorë als 2x2 expressweg geopend. Dit deel wordt vaak gezien als de enige snelweg van Albanië, maar is naar westerse standaarden substandaard doordat de snelweg erf- en bedrijfsaansluitingen direct aan de rijbaan heeft. De weg oversteken kan echter niet, hiervoor moet men van viaducten of een aantal ongelijkvloerse aansluitingen gebruikmaken. Er zijn plannen om parallelwegen aan te leggen langs de SH 2, om het doorgaande verkeer te scheiden van het lokale verkeer naar de winkels en bedrijven. In 2010 is de snelweg volledig opengesteld.
Status
De weg is een volwaardige autosnelweg tussen Rreshen en Kukës. Door Kukës liggen grotendeels 2x2 rijstroken, maar zo goed als alle bruggen zijn enkelbaans. Het deel tussen Kukës en de Kosovaarse grens telt grotendeels 2x2 rijstroken, maar heeft wat enkelbaans bruggen met tegenverkeer, en is te substandaard om een volwaardige snelweg te noemen. Er komen enkele zijwegen op de weg uit.
Ook een deel van de SH 1 is omstreeks 2012 als A1 bewegwijzerd tussen Thumanë en de SH 30 richting Milot. Dit traject telt 2x2 rijstroken en ongelijkvloerse kruisingen.
Toekomst
Het deel van Vorë naar Milot zou al gedeeltelijk opengesteld zijn, maar dit betreft waarschijnlijk de vernieuwing van de SH 1, de autoweg van Tirana naar Shkodër. Daarnaast moeten de delen van Milot naar Rrëshen en van Kukës naar de grens met Kosovo nog gebouwd worden, een opleveringsdatum is nog niet bekend.
Tol
Sinds maart 2018 wordt tol geheven op de A1, ter hoogte van de tunnel Kalimash.[1] Protesten tegen de tolheffing werden op 31 maart 2018 gewelddadig met het in brand steken van tolhokjes.[2] De tolheffing werd daarna een half jaar gestaakt, maar is op 17 september 2018 weer hervat.[3]
Externe links
Referenties
| Wegen in Albanië |
|---|
|
|
