A1 (Kenia)

	A1
Begin	Migori (EAT)
Einde	Nadapal (SS)
Lengte	892 km
Route Migori Kisii Oyugis Kisumu Kakamega Webuye Kitale Lokichar Lodwar Kakuma Nadapal

De A1 is een trunk road in Kenia. De weg vormt een noord-zuidroute door het westen van het land, vanaf de grens met Tanzania tot de grens met Zuid-Sudan. De grootste stad op de route is Kisumu. De A1 is 892 kilometer lang.

Routebeschrijving

De A1 begint op de grens met Tanzania, waar de T4 aansluit vanuit Mwanza. De weg voert noordwaarts door een dichtbevolkt platteland, op behoorlijke afstand ten oosten van het Lake Victoria. Het terrein is hier glooiend en ligt op 1.400 meter boven zeeniveau. De A1 is hier een geasfalteerde weg maar kent wel veel bebouwing langs de weg. De weg voert door de westkant van Kisii, de eerste wat grotere plaats op de route. De A1 volgt daarna een route die eerst noordwaarts, later een stukje oostwaarts voert via Oyugis. De route volgt een boog rond een oostelijke baai van het Lake Victoria naar de stad Kisumu.

Het stuk tot in de stad Kisumu is dubbelgenummerd met de A12. De oude route via het centrum van Kisumu telt in de stad 2x2 rijstroken, er is ook een semi-ongelijkvloerse bypass. Ten noorden van Kisumu telt de A1 ook een stukje 2x2 rijstroken. De A1 verloopt daarna noordwaarts als enkelbaans weg door glooiend tot licht heuvelachtig terrein dat op circa 1.500 meter boven zeeniveau ligt. Ook hier is het platteland dichtbevolkt en ligt veel bebouwing langs de weg. Via Kakamega verloopt de weg naar Webuye, waar men de A8 kruist via een korte dubbelnummering.

De A1 verloopt dan noordwaarts, later noordoostwaarts en voert in eerste instantie door dichtbevolkt platteland. Een belangrijke feature van deze omgeving is Mount Elgon, een 4.321 meter hoge vulkaan die ver boven het landschap uitrijst. Na Kitale wordt het terrein van de A2 zelf ook bergachtig, de weg voert hier over een circa 2.300 meter hoge bergpas waarna een sterke afdaling volgt naar droger gebied. De weg daalt door een berglandschap af naar 900 meter hoogte, terwijl de omringende bergen tot circa 3.000 meter hoog zijn. Hier liggen ook weinig plaatsen groter dan een dorp op de route.

De A1 voert vervolgens over lange, eenzamere trajecten noordwaarts. Dit gebied is een stuk droger en kent veel minder bevolking. Het terrein wordt meer woestijnachtig. De weg voert door een weidse vallei en voert via Lokichar noordwaarts. Onduidelijk is of de weg tussen Lokichar en Lodwar is verhard. In Lodwar is de weg wel geasfalteerd. De A1 volgt grote afstanden door woest gebied, met rotswoestijnen en enkele lage bergen. De plaatsen liggen ver uit elkaar. In de omgeving van Lokichogio is de weg ook verhard. Na Nadapal volgt de grens met Zuid-Sudan, daarna gaat een onverharde weg verder naar Juba.

Geschiedenis

De A1 is de langste noord-zuidroute van Kenia en ontsluit de productieve hooglanden in het westen van het land, alsmede de eenzame woestijngebieden in het noorden van het land. Het was lange tijd de enige geasfalteerde weg naar het noorden van Kenia. De route was volgens kaarten begin jaren 2000 volledig verhard, alhoewel satellietbeelden aangeven dat de weg tussen Lokichar en de grens met Zuid-Sudan onverhard was.

Het traject door de Keniaanse hooglanden is al langer een verharde weg, hier is de grootste bevolkingsdichtheid en de voornaamste landbouwoutput van Kenia. Tussen 2016 en 2022 is het zuidelijkste deel over een lengte van 172 kilometer tussen de grens met Tanzania, Kisii en Ahero gereconstrueerd.

Vanaf 2011 is het noordelijk deel van Kisumu tot Kitali verbreed naar een rijbaan van 11 meter breed. De werkzaamheden lagen echter een aantal jaar stil vanwege financiële onenigheid. De werkzaamheden zijn in 2022 afgerond.

Grootschalige upgrade in het noorden van Kenia

De weg was noordelijk van Kitale verhard tot ter hoogte van Sigor. Dit omvatte de bergpas en afdaling tot in het drogere gebied naar het noorden van Kenia. In de periode 2018-2021 is de weg verder noordwaarts geasfalteerd. Dit heet ook wel de South Sudan Link Road en omvatte het verharden van 514 kilometer weg door het desolate noorden van Kenia. Dit project kwam in 2021 gereed. Het project is deels door de Europese Unie gefinancierd. Er zijn 33 bruggen nieuw aangelegd en een stuk door Lodwar is naar 2x2 rijstroken verbreed. Met deze verharde weg werd de bereikbaarheid van Zuid-Sudan significant verbeterd, het jonge land had daarmee een goede wegverbinding naar Nairobi en de haven van Mombasa. Ook werd het noorden van Kenia stukken beter bereikbaar.

Kisumu

De grootste upgrades zijn uitgevoerd in de stad Kisumu. In de periode 2013-2014 is een ongelijkvloerse bypass aangelegd, ook is de oostelijke invalsweg van het centrum toen naar 2x2 rijstroken verbreed. In 2018 is de noordelijke invalsweg van het centrum naar 2x2 rijstroken verbreed. Tussen 2016 en 2022 is de weg ook in de noordelijke buitenwijken van Kisumu over een lengte van 8 kilometer naar 2x2 rijstroken verbreed, inclusief de bouw van een stuk ongelijkvloerse weg met parallelwegen. De uitvoering van dit project was vertraagd, het is oorspronkelijk tot 2018 aangelegd door een Israëlisch bouwbedrijf, waarna de bouw stil lag vanwege financiële onenigheid. De werkzaamheden zijn in 2021 overgenomen door een Chinees bouwbedrijf.

Toekomst

Mogelijk wordt dit deel van de route in de toekomst geasfalteerd om Zuid-Sudan beter te ontsluiten. Ook ontbreekt rond Kisumu een rondweg.