A1 (Marokko)

	A1
Begin	Rabat
Einde	Safi
Lengte	313 km
Route 11 Rocade de Rabat 14 Témara Aïn Atiq → Tanger 117 Skhirat 125 Cherrat 129 Bouznika 148 Mohammedia-Est 152 Mohammedia 157 Mohammedia-Ouest 158 → Casablanca 172 Casablanca-Tit Mellil 177 Casablanca-Port 180 Casablanca-Sud 185 Casablanca 186 → Marrakech 192 → Casablanca 1107 Had Soulem 1127 Bir Jdid 1143 Chtouka 1162 Azemmour 1169 → El Jadida 1178 El Jadida-Sud 1166 Port de Jorf Lasfar 1221 Sidi Smaïl 1265 Oualadida 1297 Bounfel Safi

De A1 is een autoroute in Marokko. De autosnelweg vormt de westelijkste noord-zuidverbinding van het land, verlopend langs de kust vanaf de hoofdstad Rabat, langs Casablanca tot aan Safi. De A1 is 313 kilometer lang.

Routebeschrijving

De A1 bij Shkirat, net buiten Rabat.

De A1 begint in de hoofdstad Rabat als de zuidelijke invalsweg, onderdeel van de N1. De autosnelweg begint aan de rand van de stad en voert in zuidwestelijke richting, op korte afstand parallel van de kust. De autosnelweg telt 2x3 rijstroken en even ten zuiden van Rabat sluit de A5 uit Tanger aan. De A1 voert langs de stad Mohammedia, waarna de A101 afsplitst naar Casablanca. De A1 zelf vormt daarna de zuidelijke bypass van Casablanca en telt hier 2x2 rijstroken. Aan de zuidkant van Casablanca volgt een knooppunt met de A3 naar Marrakech. Kort daarna is nog een knooppunt met de zuidelijke inprikker van Casablanca, de A102.

Vervolgens voert de A1 met 2x2 rijstroken verder in zuidwestelijke richting, hier op wat grotere afstand van de kust. De weg voert door vlak en gecultiveerd terrein naar de stad El Jadida. De A1 ontsluit ook de grote industriële haven van El Jadida. Tusse El Jadida en Safi voert de A1 door wat droger en minder intensief gecultiveerd gebied. Dit deel van de A1 kent een wat smaller profiel zonder ruime middenberm zoals tussen Casablanca en El Jadida. De A1 eindigt uiteindelijk ter hoogte van Safi op een rotonde met de N7A, die naar Safi en Bougedra leidt.

Geschiedenis

Wegnummergeschiedenis

De autosnelweg was oorspronkelijk genummerd als de A3 tussen Rabat en Casablanca en de A5 op de bypass van Casablanca en verder tot El Jadida, later Safi. Later heeft Marokko een nummeringssysteem volgens Amerikaans model geïmplementeerd met oneven nummers als noord-zuidroutes die van west naar oost oplopen. De A1 is de westelijkste noord-zuidroute van Marokko. De A5 van Tanger naar Rabat volgt ook de kustlijn, maar is geen onderdeel van de A1 geworden. Wegnummers worden in Marokko echter niet aangegeven op de snelwegbewegwijzering. De oude wegnummering is nog te herkennen door het feit dat de A1 drie verschillende afritnummeringen heeft, namelijk een nummering tussen Rabat en Casablanca, een andere nummering op de bypass van Casablanca en een andere nummering op het traject van Casablanca naar Safi.

Aanleggeschiedenis

De weg van Rabat naar Casablanca was al na de Tweede Wereldoorlog druk, met name vanwege de aanwezigheid van de haven van Casablanca. De oude route verliep via de N1 en de oude kustweg. De bouw van de autosnelweg begon midden jaren '70 en in 1978 opende het eerste deel van de autosnelweg door Casablanca, dit was de eerste autosnelweg van Marokko. Het grootste deel hiervan is tegenwoordig de A101, maar het omvatte ook al de omlegging van Mohammedia. In 1987 volgde de 32 kilometer lange verlenging naar Rabat. Vanaf 1991 werd de A3 een tolweg, in het beheer van de Autoroutes du Maroc (ADM).

De oorspronkelijke autosnelweg door Casablanca raakte overbelast en doorgaand verkeer liep hierdoor veel vertraging op. Bijna al het lange-afstandsverkeer tussen de grote Marokkaanse steden passeert door Casablanca. Daardoor is een zuidelijke bypass aangelegd die grotendeels in 2003 is opengesteld, met een klein stuk in 2007 tot aan de zuidwestkant van de stad. Vervolgens is de autosnelweg in fases verder verlengd, tussen 2004 en 2006 tot El Jadida en een stuk het 143 kilometer lange traject van El Jadida tot Safi. Op 21 april 2013 begon de bouw van dit traject, dat vervolgens op 4 augustus 2016 is opengesteld voor het verkeer.

Verbredingen

Het traject van Rabat naar Casablanca was oorspronkelijk met 2x2 rijstroken en een brede middenberm aangelegd. In de periode 2009-2012 is 59 kilometer van de A1 en A101 tussen Rabat en Casablanca naar 2x3 rijstroken verbreed. De werkzaamheden kostten 800 miljoen Dirham. Op 30 juni 2011 werd de eerste 16 kilometer met 2x3 rijstroken opengesteld.

Vervolgens is begonnen om de bypass van Casablanca naar 2x3 rijstroken te verbreden. Op 23 november 2021 werd de eerste 9 kilometer vanaf de splitsing bij Mohammedia en het tolstation Tit Mellil met 2x3 rijstroken in gebruik genomen.

Openstellingsgeschiedenis

van	naar	lengte	datum
Bouznika	Casablanca-Est (A101)	29 km	00-00-1978
Rabat	Bouznika	32 km	00-00-1987
Casablanca-Est (A101)	Casablanca-Sud (A3)	27 km	00-00-2003
Casablanca-Sud (A3)	Casablanca-Sud (A103)	7 km	00-00-2004
Casablanca	Had Soualem	16 km	19-02-2004
Had Soualem	Tnine Chtouka	35 km	30-06-2005
Tnine Chtouka	El Jadida	30 km	04-11-2006
El Jadida	Safi	143 km	04-08-2016

Tol

De A1 is een tolweg. Het deel bij Casablanca heeft een open tolsysteem en verder tot Safi een gesloten tolsysteem. De tolweg is in het beheer van Autoroutes du Maroc (ADM).