A1 (Oostenrijk)
A1 | |||
Begin | Wien | ||
Einde | Salzburg (A/D) | ||
Lengte | 292 km | ||
|
De A1, ook wel West Autobahn is een Autobahn in Oostenrijk. De autosnelweg vormt een oost-westroute door het noorden van het land, vanaf de hoofdstad Wenen (Wien) via Linz naar de Duitse grens bij Salzburg. De autosnelweg is 292 kilometer lang en blijft voornamelijk ten noorden van de Alpen.
Routebeschrijving
De autosnelweg begint aan de westkant van Wenen, waar de B1 overgaat in de A1. Men komt dan door een heuvelachtig en dichtbebost gebied, het Wienerwald. Zo'n 25 kilometer ten westen van de stad volgt het eerste knooppunt, Knoten Steinhäusl, waar de A21 afslaat voor de transitroute ten zuiden van Wien langs richting Slowakije en Hongarije. De autosnelweg telt vanaf hier 2x3 rijstroken en loopt dan op de scheiding van de uitlopers van de Alpen, en het vlakkere gebied rond de rivier de Donau. Bij St. Pölten volgt het Knoten St. Pölten, waar de S33 naar Krems an der Donau in het noorden afslaat.
De route naar het westen is vrij saai en men passeert een aantal kleine plaatsen, zoals Melk, Ybbs en Amstetten. Er zijn weinig grote hoogteverschillen en de heuvels liggen wat verder naar het zuiden en noorden. Bij Melk en Ybbs komt de snelweg het dichtst bij de Donau. Bij Knoten Linz slaat de A7 naar de stad Linz in het noorden af, in de toekomst een snelle verbinding naar de Tsjechische hoofdstad Praha. De snelweg telt ook hier 2x3 rijstroken, en vlak daarna, bij Knoten Haid, slaat de A25 af, richting Wels en Passau. Doorgaand verkeer naar Midden- en Noord-Duitsland slaat hier af. De A1 buigt hier af naar het zuidwesten.
Bij het Voralpenkreuz kruist men de A8 die overgaat in de A9, de snelweg uit Passau richting Graz. De autosnelweg loopt dan nog even door vlak gebied, maar rondom de grote meren, waaronder de Attersee, wordt de omgeving bergachtiger, met name naar het zuiden. De A1 is hier een stuk bochtiger. De snelweg loopt vlak langs de Mondsee, en bereikt daarna de stad Salzburg. Alhoewel Salzburg geen hele grote stad is, heeft de A1 meerdere aansluitingen. Aan de westzijde van de stad, bij Knoten Salzburg, eindigt de A10 uit Villach en Ljubljana. Vlak daarna volgt de grens met Duitsland, waarna de A8 verder gaat richting München en Innsbruck.
Geschiedenis
Al in 1934 werden plannen gemaakt voor een 'Transkontinentalstraße' die Londen met Istanbul zou moeten verbinden, en daarbij door Oostenrijk moeten verlopen via wat thans de A8, A1 en A4 zijn.[1] Deze corridor is later als Autobahn in Duitsland en Oostenrijk aangelegd.
De geschiedenis van de A1 gaat terug tot de jaren 30, toen Oostenrijk bij het Duitse Rijk werd ingelijfd. Op 7 april 1938 werd de eerste schop in de grond gestoken door Adolf Hitler, bij Salzburg. In de zomer van 1938 was al 60 kilometer in aanleg, de bouw hiervan viel samen met de Duitse A8 tussen München en Salzburg. Op 13 september datzelfde jaar werden de eerste twee stukken bij Salzburg geopend voor het verkeer. Door de Tweede Wereldoorlog vertraagde de aanleg van de A1. In 1941 was 9,3 kilometer voltooid, en werd de bouw stilgelegd vanwege tekort aan materiaal en werknemers. In 1949 werd een kort stukje rond Salzburg opengesteld dat pas in 1954 en 1958 als autobahn geclassificeerd werd. In 1951 opende de rest bij Salzburg. De belangrijkste openingsdatum was 3 december 1958 toen 93 kilometer snelweg werd opengesteld over twee aparte trajecten. Van Sankt Christophen naar Pöchlarn en van Ennsdorf naar Sattledt.
De rest van de A1 is in de jaren 60 aangelegd, waarbij het deel tussen Regau en Mondsee in twee fases is aangelegd, de eerste rijbaan in 1963 en de tweede in 1964. In 1966 werd het oostelijkste deel in Wenen aangelegd, oorspronkelijk was de route verder door Wenen gepland tot de A2. Op 12 mei 1967 opende het laatste deel van de A1 bij Amstetten. Hiermee was de A1 de eerste voltooide autosnelweg van Oostenrijk.
Verbreding naar 2x3 rijstroken
Na 2000 werd besloten om grote delen van de A1 te verbreden naar 2x3 rijstroken, namelijk tussen het Voralpenkreuz (A9) en Steinhäusl (A21). Tussen 2016[2][3] en 2018 is het laatste deel van de A1 tussen Matzleinsdorf en Pochlärn naar 2x3 rijstroken verbreed.[4] Tevens is tussen 2005 en 2014 het oostelijkste deel van de A1 tussen Steinhäusl en Wenen gemoderniseerd.
Andere aanpassingen
Tussen augustus 2022 en eind 2025 is de Aurachtalbrücke nabij Gmunden volledig vervangen. Deze 420 meter lange en 50 meter hoge brug is de hoogste brug van de A1 en dateerde van 1961. De brug was in de jaren '80 gerenoveerd, waarbij het brugdek op kleine schaal verbreed is. Eerst is een nieuwe brug naast de bestaande brug gebouwd, waarna de bestaande brug gesloopt is. Vervolgens is het hele brugdek zijwaarts verschoven.[5]
Experimenten maximumsnelheid
Vanaf 1 augustus 2018 werden op de A1 proeven gehouden met een snelheidslimiet van 140 km/h. Het ging om 2 trajecten: Sattledt <> Knoten Haid en Oed <> Melk. De verhoogde snelheidslimiet wordt toegestaan tussen 05:00 en 22:00, buiten deze tijden geldt de reguliere snelheidslimiet van 130 km/h. De eerste testresultaten kwam in juli 2019: Minder ongevallen met letsel en een iets hogere wegcapaciteit, terwijl de uitstoot slechts met 2 % toe nam. In het verleden is ook een experiment geweest met 160 km/h op de A10. Na een regeringswissel is het proefproject echter niet voortgezet.
Openstellingsgeschiedenis
Van | Naar | Lengte | Opening[6] |
---|---|---|---|
Salzburg-Mitte | Duitse grens | 9,3 km | 13-09-1941 |
Zilling | Salzburg-Mitte | 9,0 km | 19-12-1949 |
Salzburg-Nord | Salzburg-Mitte | 1,6 km | 12-10-1951 |
Mondsee | Zilling | 19,3 km | 26-04-1958 |
Ennsdorf | Sattledt | 43,2 km | 03-12-1958 |
Sankt Christophen | Pöchlarn | 49,8 km | 03-12-1958 |
Sattledt | Vorchdorf | 12,4 km | 26-08-1960 |
Vorchdorf | Regau | 16,5 km | 07-10-1961 |
Preßbaum | Sankt Christophen | 13,9 km | 16-12-1961 |
Pöchlarn | Amstetten-Ost | 18,1 km | 16-12-1961 |
Regau | Mondsee | 27,5 km | 05-12-1964 |
Amstetten-West | Ennsdorf | 29,2 km | 10-12-1965 |
Wien-Auhof | Preßbaum | 18,0 km | 22-12-1966 |
Amstetten-Ost | Amstetten-West | 13,5 km | 12-05-1967 |
Toekomst
Rond Salzburg is een verbreding naar 2x3 rijstroken gepland, in aansluiting op de verbreding van de A8 in Duitsland. Volgens de oorspronkelijke plannen moest de verbreding in 2014 starten,[7] maar dat is niet gebeurd. Onduidelijk is wat de actuele status van dit project is.
Tol
De A1 is een tolweg, waarbij via het Autobahnvignet tol betaald wordt. Vanaf 15 december 2019 is het toegestaan om tussen de grens met Duitsland en aansluiting Salzburg-Nord de snelweg zonder vignet te gebruiken.
Verkeersintensiteiten
Telpunt | KM | 2009 | 2017 | 2023 |
---|---|---|---|---|
Preßbaum | 15,9 | 29.700 | 27.300 | |
Sichelbach | 44,4 | 60.800 | 73.500 | |
Sankt Pölten | 50,3 | 67.500 | 72.600 | 73.600 |
Sankt Pölten-Süd | 56,5 | 66.100 | 77.500 | 84.800 |
Poppendorf | 67,4 | 58.900 | 70.000 | 68.300 |
Roggendorf | 77,4 | 52.400 | 69.000 | 70.100 |
Ybbs | 95,4 | 55.500 | 66.300 | 65.700 |
Neumark an der Ybbs | 104,6 | 52.600 | 63.900 | 65.700 |
Seisenegg | 115,5 | 50.100 | 61.500 | 62.300 |
Ludwigsdorf | 127,6 | 50.600 | 62.300 | 60.100 |
Oed | 132,3 | 51.200 | 63.600 | 65.600 |
Endholz | 145,9 | 52.100 | 64.100 | 70.600 |
Kötting | 153,4 | 55.000 | 66.100 | 65.400 |
Samesleiten | 157,9 | 63.400 | 71.100 | |
Raffelstetten | 164,1 | 76.500 | 90.600 | 100.000 |
Haid | 172,0 | 97.800 | 108.000 | |
Traun | 174,3 | 95.000 | 109.200 | 112.500 |
Oberndorf | 184,6 | 43.300 | 49.900 | 49.100 |
Sattledt | 195,6 | 49.100 | 57.600 | 60.700 |
Vorchdorf | 210,0 | 46.200 | 53.100 | 54.300 |
Ohsldorf | 220,8 | 39.900 | 48.300 | |
Unterachmann | 233,7 | 33.300 | 37.400 | 36.700 |
Kemating | 238,1 | 33.900 | 39.400 | 39.100 |
Halt | 249,8 | 28.000 | 37.400 | 35.600 |
Sonnleiten | 269,3 | 38.500 | 43.100 | 42.100 |
Unzing | 278,0 | 46.700 | 50.600 | 49.800 |
Hallwang | 284,9 | 64.600 | 66.200 | 69.500 |
Bergheim | 289,6 | 95.500 | 93.600 | 87.300 |
Siezenheim | 293,7 | 81.700 | 82.100 | 99.200 |
Wals | 296,3 | 75.000 | 74.100 | 77.600 |
Referenties
- ↑ Schnelle Straßen braucht das Land. Planung und Umsetzung der Autobahnen in Österreich seit den Zwanziger Jahren, gezeigt am Beispiel Oberösterreich | ams-forschunsnetzwerk.at
- ↑ Start für dreispurigen Ausbau Matzleinsdorf - Pöchlarn | asfinag.at
- ↑ Letzte „Engstelle“ auf A1 wird verbreitert | orf.at
- ↑ A1: Verkehrsfreigabe dritte Spur Pöchlarn | orf.at
- ↑ Aurachbrücke an der A 1 Westautobahn wird bis Ende 2025 neu errichtet | asfinag.at
- ↑ openstellingsgeschiedenis Oostenrijk
- ↑ Autobahn nach München wird ab 2014 gebaut | salzburg.com
Autobahnen in Oostenrijk |
---|