A2 (Slovenië)
A2 | |||
Begin | Jesenice (SLO/A) | ||
Einde | Obrežje (SLO/HR) | ||
Lengte | 175 km | ||
|
De A2 is een avtocesta in Slovenië. De autosnelweg vormt een oost-westroute door het midden van het land en is één van de twee primaire assen van het land. De autosnelweg begint bij het zuidelijk einde van de Karawankentunnel op de grens met Oostenrijk bij Jesenice en verloopt via Ljubljana en Novo Mesto naar de grens met Kroatië bij Obrežje. De A2 is 176 kilometer lang.
Routebeschrijving
Via de enkelbaans Karawankentunnel gaat de Oostenrijkse A11 uit Villach over in de Sloveense A2. Direct na de grens, die in de tunnel ligt, volgt het tolstation, want de tunnel valt niet onder het Sloveense tolvignet. Hierna volgt het stadje Jesenice, dat ingeklemd ligt in een smal dal. Vanaf hier kan men ook naar Kranjska Gora en Tarvisio. Na Jesenice wordt het dal een stuk breder en buigt de snelweg af naar het zuidoosten. Bij Lesce volgt een afslag waarbij men naar het meer van Bled en het meer van Bohinj kan, twee belangrijke toeristische bestemmingen. Bij Razcep Podtabor volgt een ongelijkvloerse aansluiting met de autoweg G101, die naar Tržič voert, en verder over de Ljubeljpass naar Klagenfurt, terug naar Oostenrijk. Hierna komt men langs het stadje Kranj, en buigt de snelweg naar het zuiden af, naar het bassin rondom de hoofdstad Ljubljana.
De snelweg voert langs de west- en zuidzijde van de Sloveense hoofdstad. Aan de noordwestzijde van de stad eindigt de H3, de expressweg die het noordelijk deel van de ringweg uitmaakt. Vlak daarna voegt de A2 in op de A1 uit Koper, beide snelwegen zijn dan dubbelgenummerd langs de zuidkant van Ljubljana. Aan de zuidoostkant van de stad slaat de A1 af richting Maribor, en gaat de A2 alleen verder richting het oosten.
De snelweg wordt ten oosten van Ljubljana snel rustiger, en begint aan een route door het bergachtige midden van Slovenië, alhoewel de bergtoppen hier niet zo hoog zijn als in de Alpen. Na Grosuplje zijn de rijbanen tijdelijk even van elkaar gescheiden. Men komt dan langs Trebnje, waarna de snelweg langs Novo mesto loopt, met 41.000 inwoners de belangrijkste stad in het zuidoosten van Slovenië. Het landschap wordt naar het oosten toe vlakker en de laatste grotere plaats voor de grens met Kroatië is Brežice. In het dal van de rivier de Sava volgt dan de grens met Kroatië, waarna de A3 verder gaat naar Zagreb, dat slechts 20 kilometer oostelijker ligt.
Geschiedenis
Bouw in de Joegoslavische tijd
Voor de bouw van de A2 vormde de Joegoslavische hoofdweg M1 (Autoput Bratstvo i Jedinstvo) de voornaamste verbinding vanaf de Oostenrijkse grens op de Wurzenpass via Jesenice en Ljubljana richting Zagreb. De bouw van de A2 begon eind jaren '70, het eerste deel dat opende was een 5 kilometer lang deel van de westring van Ljubljana op 12 november 1981. De bouw van de A2 was in de Joegoslavische tijd beperkt, de focus lag op de ringweg van Ljubljana en de bouw van de autosnelweg ten noordwesten van Ljubljana, in 1985 kwam een 26 kilometer lang traject tussen Naklo en Ljubljana gereed, waarmee het drukste deel van de oude M1 werd gebypasst door de nieuwe autosnelweg. Het aansluitende deel is vermoedelijk in die tijd ook aangelegd als enkelbaans autoweg tussen Črnivec en Podtabor bij Naklo. Dit was nog enige tijd als de H1 genummerd, maar is later opgegaan in de A2.
In de Joegoslavische tijd is ook een enkelbaans autoweg aangelegd tussen Škofljica (niet ver van Ljubljana) tot de grens met Kroatië bij Obrežje. Deze was ook als de H1 genummerd, maar had een lagere standaard dan het deel ten noordwesten van Ljubljana. Deze weg was gereserveerd voor motorvoertuigen maar had grotendeels gelijkvloerse kruispunten.
De Karawankentunnel & onafhankelijkheidsoorlog
Op 15 september 1977 werd een verdrag gesloten tussen Oostenrijk en Joegoslavië om de Karawankenautobahn aan te leggen, inclusief de Karawankentunnel.[1] In augustus 1986 begon de aanleg van de tunnel aan Joegoslavische zijde en in juni 1987 begon de bouw aan de Oostenrijkse zijde. De Karawankentunnel opende op 1 juni 1991, op dat moment was het formeel nog net de grens tussen Oostenrijk en Joegoslavië. Op 25 juni 1991 riep Slovenië de onafhankelijkheid uit, waarna een tiendaagse oorlog uitbrak. Het Joegoslavische leger poogde de grensposten van Slovenië in te nemen en op die manier het land te isoleren. Eind juni 1991 werd er kortstondig gevochten rond het tunnelportaal waarbij het nieuwe grenscomplex beschadigd raakte. Het werd op 30 juni 1991 weer ingenomen door Sloveense eenheden, waarna de oorlog ten einde kwam.
De bouw van de autosnelweg door onafhankelijk Slovenië
Na onafhankelijkheid kreeg de bouw van de A2 prioriteit. De bouw werd opgedeeld in twee trajecten, het noordwestelijk deel vanaf de Karawankentunnel tot Naklo, waar het aansloot op de bestaande snelweg tot Ljubljana, en het geheel nieuw aan te leggen traject van Ljubljana naar de Kroatische grens, waar het aansloot op de snelweg naar Zagreb. Voor internationaal verkeer was de A2 daarmee belangrijker dan de A1, die oorspronkelijk meer prioriteit had voor verkeer binnen Slovenië.
Op 24 november 1992 opende het eerste deel van de A2 na onafhankelijkheid van Slovenië, namelijk een 6 kilometer lang deel vanaf de ring van Ljubljana tot Šmarje Sap. Op 18 oktober 1993 opende een 14 kilometer lang deel langs Jesenice, hiermee was de ontbrekende schakel van de A2 in het noordwesten van Slovenië al een stuk korter. Echter de bouw kwam hierna een aantal jaar stil te liggen, er was vrij lang nog een 13 kilometer lange ontbrekende schakel tussen Lesce en Naklo. Bij Vrba, net ten noorden van Lesce, was een tijdelijk eindpunt. De bouw van het deel van Lesce naar Naklo was een tunnel en twee dalviaducten benodigd. Op dit traject is grotendeels de oude Joegoslavische M1 verdubbeld tot autosnelweg, behalve langs Lesce en de tunnel. Het duurde tot 28 oktober 2011 voordat het laatste deel van de A2 werd geopend in dit gebied.[2]
In tussentijd werd wel hoog tempo gemaakt met de bouw van de A2 van Ljubljana naar Zagreb. In de periode 2000-2010 is het gehele traject tot de Kroatische grens in gebruik genomen, een belangrijke opening was de omlegging van Novo mesto, dat op 23 juni 2008 werd geopend voor het verkeer. Als laatste werd op 30 juni 2010 de omlegging van Trebnje geopend, waarmee de A2 vanaf Ljubljana tot Zagreb doorgaand te berijden was. Een ander notoir knelpunt was de ontbrekende schakel aan de noordwestkant van Ljubljana. Er was vanaf 1985 een ontbrekend deel waarbij verkeer nog lange tijd over G8 door de buitenwijken van Ljubljana moest. Dit werd opgelost met de bouw van de tunnel Šentvid, die op 1 juli 2008 werd geopend.
Op 1 januari 2023 kwam Kroatië bij het Schengengebied, waarbij de grenscontroles bij Obrežje werden opgeheven.[3] Deze grenspost veroorzaakte voordien minder congestie dan een aantal andere grensovergangen tussen Slovenië en Kroatië.
Wegnummering
In de Joegoslavische tijd waren delen van de huidige A2 genummerd als M1 (de Avtocesta Bratstvo in enotnost), de stukken snelweg rond Kranj als M1-a. Nadat Slovenië in 1998 een eigen wegnummering introduceerde, werden de delen die nog niet tot snelweg waren omgebouwd genummerd als H1.[4] Met het gereedkomen van de A2 is dat wegnummer geheel verdwenen.
Openstellingsgeschiedenis
Van | Naar | Lengte | Datum[5] |
---|---|---|---|
Koseze | Kozarje | 4,7 km | 12-11-1981 |
Naklo | Kranj-Oost | 5,7 km | 26-06-1985 |
Kranj-Oost | Ljubljana-Šentvid | 20,0 km | 26-06-1985 |
Kozarje | Malence | 7,5 km | 28-10-1988 |
Šmarje Sap | Višnja Gora | 11,8 km | 12-07-1989 |
Karawankentunnel | Hrušica | 5,3 km | 01-06-1991 |
Malence | Šmarje Sap | 6,3 km | 24-11-1992 |
Hrušica | Vrba | 13,5 km | 18-10-1993 |
Višnja Gora | Bič | 11,2 km | 03-10-2000 |
Podtabor | Naklo | 4,3 km | 04-09-2003 |
Bič | Korenitka | 4,8 km | 02-07-2004 |
Dolenje Kronovo | Smednik | 9,2 km | 02-07-2004 |
Krška vas | Obrežje | 12,0 km | 04-11-2004 |
Smednik | Krška vas | 17,6 km | 23-12-2004 |
Korenitka | Pluska | 3,0 km | 23-12-2004 |
Hrastje | Lešnica | 7,8 km | 23-06-2006 |
Peračica | Podtabor | 2,4 km | 29-11-2007 |
Lešnica | Dolenje Kronovo | 5,5 km | 23-06-2008 |
Ljubljana-Šentvid | Koseze | 5,5 km | 01-07-2008 |
Vrba | Peračica | 9,8 km | 22-09-2008 |
Pluska | Hrastje | 14,8 km | 30-06-2010 |
Peračica | Podtabor | 2,4 km | 28-10-2011 |
Naamgeving
De bijnaam is Ilirika. Het deel tussen Oostenrijk en Ljubljana wordt ook wel Gorenjska avtocesta genoemd, het deel tussen Ljubljana en Kroatië ook wel Doljenska avtocesta.
Toekomst
Tussen 2018 en 2026 wordt de Karawankentunnel op de grens met Oostenrijk van een tweede verkeersbuis voorzien. De tunnel telt daarna 2x2 rijstroken, waarmee een belangrijk knelpunt voor het vakantieverkeer wordt opgelost. De aanleg kost € 312 miljoen, waarvan € 150 miljoen door Slovenië wordt betaald. Op 9 december 2011 werd een memorandum tussen beide landen afgesloten,[6] gevolgd door een formeel verdrag op 14 april 2015.[7]
Er zijn ook plannen om de stad Kranj aan de noordzijde nog een aansluiting te geven, zodat verkeer niet enkel van de twee overige aansluitingen aan beide einden van de stad gebruik hoeft te maken.[8]
Verkeersintensiteiten
locatie | 2017[9] |
---|---|
grensovergang Karavanke | 11.000 |
Lipce | 23.100 |
Lesce | 29.800 |
Naklo | 42.500 |
Brnik | 47.200 |
Vodice | 53.400 |
Ljubljana-Šentvid | 52.900 |
Ljubljana-Brdo | 75.200 |
Razcep Malence | 53.900 |
Višnja Gora | 39.800 |
Ivanča Gora | 30.700 |
Mirnapeč | 28.300 |
Kronovo | 23.600 |
Smednik | 20.400 |
Drnovo | 17.200 |
Brežice | 14.700 |
grensovergang Brežice | 11.800 |
Referenties
- ↑ Vertrag zwischen der Republik Österreich und der Sozialistischen Föderativen Republik Jugoslawien über den Karawankenstraßentunnel vom 15. September 1977 | ris.bka.gv.at
- ↑ Dograjena štiripasovna avtocesta med Karavankami in Ljubljano | dars.si
- ↑ Hrvatska je ušla u Schengen: U Europu od sada bez putovnice i osobne iskaznice! | jutarnji.hr
- ↑ Uradni List 33/98
- ↑ Built motorways and expressways | DARS.si
- ↑ Kärnten und Slowenien: Klares Ja zu zweiter Vollröhre des Karawankentunnels | ots.at
- ↑ Vertrag für Ausbau des Karawankentunnel unterzeichnet | asfinag.at
- ↑ Ponovno o avtocestnem priključku Kranj sever | Dnevnik.si
- ↑ PODATKI O PROMETU | di.gov.si
Autosnelwegen en expresswegen in Slovenië |
---|