A4 (Frankrijk)

	A4
Begin	Paris
Einde	Strasbourg
Lengte	482 km
Route Boulevard Périphérique 1 Ivry-sur-Seine 2 Charenton 3 Maisons-Alfort → Lyon / Bordeaux 4 Joinville-le-Pont → Lille 5 Nogent-sur-Marne 6 Champigny-sur-Marne 8 Marne-la-Vallée 9 Noisy-le-Grand 10 Chelles → Troyes / Lyon 10.1 Val Maubuée-Sud → Laon / Lille 12 Marne-la-Vallée-Val de Bussy 13 Marne-la-Vallée-Val de Lagny 14 Marne-la-Vallée-Val d'Europe 15 Coutevroult Péage de Coutevroult 16 Crécy-la-Chapelle → Meaux 18 St. Jean-les-Deux-Jumeaux Péage de Montreuil 19 Montreuil-aux-Lions 20 Château-Thierry 21 Dormans 22 Reims-Ouest/Tinqueux → Lille 23 Reims-Sud → Charleville-Mézières → Troyes / Dijon 24 La Veuve 25 St. Étienne-au-Temple 26 Ste. Menehould 27 Clermont-en-Argonne 28 Voie Sacrée 29 Verdun 30 Fresnes-en-Woëvre 31 Jarny Péage de Beaumont 32 Sainte-Marie-aux-Chênes 33 Marange-Silvange 34 Semécourt Croix de Hauconcourt → Luxembourg / Nancy 35 Argancy Bifurcation de Mey → Metz Bifurcation de Lauvallières → Metz 36 Boulay Péage de Saint-Avold 37 St. Avold 38 Freyming → Saarbrücken / Mannheim 39 Farébersviller Péage de Loupershouse 40 Puttelange 41 Sarreguemines 42 Sarre-Union 43 Phalsbourg 44 Saverne Péage de Schwindratzheim 45 Hochfelden 46 Brumath-Nord → Haguenau / Karlsruhe 47 Brumath-Sud → Karlsruhe / Colmar 48 Mundolsheim 49 Hoenheim 50 Bischheim 51 Strasbourg-Centre → Colmar / Mulhouse

De A4 is een autoroute in het noorden van Frankrijk. De autosnelweg vormt een langere oost-westroute tussen Parijs en Strasbourg en heeft een lengte van 482 kilometer. De A4 bedient de grotere steden Reims en Metz en het oostelijk voorstedelijk gebied van Parijs. De weg is in beheer van de concessiehouder Sanef.

Routebeschrijving

De A4 ter hoogte van de A104 in de oostelijke voorsteden van Parijs.

Île-de-France

De weg begint bij het spaghetti-knooppunt bij de Porte de Bercy aan de Boulevard Périphérique, de binnenring van Parijs. De autosnelweg telt vanaf hier 2x5 rijstroken en verloopt over de oever van de rivier de Seine, later de Marne. Al snel valt een rijstrook af en resteren 2x4 rijstroken. In de voorstad Maisons-Alfort voegt de A86 vanaf het zuiden in, waarna beide wegen zijn dubbelgenummerd. De weg telt hier 2x4 rijstroken en al snel slaat de A86 weer af richting het noorden, naar de noordelijke voorsteden en voor verkeer richting Lille. De autosnelweg blijft 2x4 rijstroken tellen en voert door een landtunnel. Men komt door voorsteden als Champigny, Villiers en Noisy-le-Grand. De omgeving bestaat hier vooral uit voorsteden met vrijstaande huizen. De autosnelweg versmalt naar 2x3 rijstroken en loopt vanaf hier door het op de tekentafel ontstane Marne-la-Vallée. Bij Emerainville kruist men de N104, de buitenring van Paris, die hier richting het zuiden loopt, naar de zuidelijke voorsteden en voor doorgaand verkeer richting Troyes, Lyon en Bordeaux. Beide wegen zijn kortstondig dubbelgenummerd en tellen 2x4 rijstroken. Bij Torcy slaat de A104 naar het noorden af, richting de luchthaven Paris-Charles de Gaulle en voor doorgaand verkeer naar Laon en Lille. De autosnelweg telt hierna 2x3 rijstroken. Men komt door wat laatste voorsteden en langs Disneyland Paris, gelegen op zo'n 35 kilometer van de Boulevard Périphérique. Het laatste knooppunt in de agglomeratie Paris is dat met de A140, een korte snelweg naar Meaux.

Oostelijk Frankrijk

De A4 bij Châlons-en-Champagne.

Even voor Meaux begint het tolgedeelte en vanaf hier telt de A4 2x2 rijstroken. Vanaf hier is de weg een stuk rustiger. De afslagen liggen verder uit elkaar en het gebied wordt wat glooiender. Men kruist de rivier de Marne en parallel aan de weg loopt de D1003 of een variant daarop, de voormalige N3. Parallel aan de snelweg loopt de TGV Est, een hogesnelheidslijn. De grootste plaats op weg naar Reims is Château-Thierry, halverwege de route. Hier kruist men de D1 die naar de grotere plaats Soissons in het noorden loopt. Het gebied bestaat uit glooiende velden met hier en daar wat kleine bossen. Men bereikt de stad Reims met 188.000 inwoners en een agglomeratie van 300.000 inwoners. De A26 uit Calais voegt in en beide wegen zijn dubbelgenummerd. De snelweg loopt ruim ten zuiden van Reims langs terwijl de A344 het centrum bedient. Aan de oostkant van Reims eindigt de A34, de snelweg naar Charleville-Mézières en voor doorgaand verkeer richting Liège.

Net ten zuiden van de weg ligt een markant heuvelgebied dat vanaf de snelweg goed zichtbaar is, de Mont Sinaï. Even verderop, bij Châlons-en-Champagne, slaat de A26 af richting het zuiden, naar Troyes en Dijon. De snelweg loopt door de uitermate saaie, bijna boomloze dunbevolkte glooiende vlakten van Noord-Frankrijk. Dit duurt zo'n 50 kilometer, tot aan Sainte Menehould, waarna de heuvels van de Franse Ardennen beginnen. De weg stijgt hier iets en de omgeving is sterk bebost. Grote plaatsen liggen er niet op de route en de afstanden tussen de afslagen zijn soms fors. Men passeert het stadje Verdun op enige afstand, waar men de rivier de Meuse (Maas) kruist. Daarna bereikt men het stedelijk gebied langs de rivier de Moselle (Moezel), waarvan Metz de grootste stad is.

De A4 bij St. Avold.

Metz telt 125.000 inwoners en heeft een agglomeratie van 430.000 inwoners. De A4 is hier een stukje tolvrij en men kruist de A31, de snelweg van Luxembourg richting Nancy en Dijon. De snelweg passeert Metz aan de noordkant op een afstand van zo'n 10 kilometer, dit deel telt 2x3 rijstroken. Iets verderop buigt de weg tijdelijk af naar het zuiden, waarna een knooppunt met de inprikkers A314 en A315 volgt, die vanuit het oosten Metz ingaan. De A4 wordt hierna weer een tolweg en loopt verder naar het oosten. Bij Saint Avold slaat de A320 af richting Saarbrücken en Mannheim in Duitsland. Dit is de belangrijkste snelwegverbinding tussen Frankrijk en Duitsland.

De A4 buigt af naar het zuidoosten tot zuiden. De stadjes Sarreguemines en Sarrebourg worden op ruimere afstand gepasseerd. Bij Phalsbourg eindigt de N4, de voie express die op afstand parallel liep aan de A4 en vanaf Paris en Nancy komt. Men komt door de noordelijke heuvels van de Vosges (Vogezen), waarna men in een vlakker gebied komt, het tientallen kilometers brede dal van de Rhin (Rijn). Bij Brumath slaat de voormalige A340 af, een voie express naar het stadje Haguenau. Die weg is omgenummerd naar D1340. Bij Vendenheim, vlak ten noorden van Strasbourg, voegt de A35 uit Karlsruhe in. Beide wegen zijn dubbelgenummerd tot het centrum van Strasbourg, waarna de A35 verder naar het zuiden loopt richting Colmar, Mulhouse en Basel.

Geschiedenis

Een historisch afstandenbord net na de A104 bij Collégien (regio Parijs).

De traditionele oost-westroute N4 is een flink stuk zuidelijker dan de A4 gelegen, deze verloopt via Nancy. De A4 is vooral in de corridor van de N3 aangelegd.

Aanleggeschiedenis

De eerste delen van de A4 die in aanleg gingen lagen bij Metz in 1971, destijds als A32. In 1972 opende een deel van destijds de A34 in Strasbourg. De aanleg van de A4 begon in de regio Paris in midden jaren 1970. In 1974 werd de eerste rijbaan geopend tussen de Boulevard Périphérique en Joinville-le-Point en in 1975 de tweede rijbaan, daarmee de meest westelijke kilometers van de huidige A4 vormend. In 1975 en 1976 ging het rap en werden de overige kilometers van de A4 opengesteld. Het deel tussen Chelles (Paris) en de A140 bij Meaux is direct met 2x3 rijstroken aangelegd in 1976. In 1976 was de snelweg voltooid; de ruim 480 kilometer lange snelweg was daarmee binnen 5 jaar aangelegd.

Omlegging Reims

De A4 is ter hoogte van Reims over 14 kilometer ten zuiden van de stad langs verlegd. Richting oosten splitst de snelweg al voor het knooppunt met de A26 af en loopt deze ten zuiden van de stad langs om ten oosten van de A34 weer aan te sluiten op het oude tracé. Tevens is de A26 een klein stukje verlengd tot de A4. De werkzaamheden begonnen in 2008 en de verlegde A4 is op 23 november 2010 opengesteld voor het verkeer.

Openstellingsgeschiedenis

Van	Naar	Lengte	Datum
Mundolsheim	Strasbourg (A35)	6 km	00-11-1971
Metz-Est (A314)	Merlebach (A320)	40 km	01-07-1972
Paris-Porte de Bercy (BP)	Charenton-le-Pont	2 km	00-03-1975
Charenton-le-Pont	Saint-Maurice	1 km	00-05-1975
Verdun-Est	Marange-Silvange	57 km	24-07-1975
Lucy-le-Bocage	Reims-Tinqueux	59 km	29-10-1975
Marange-Silvange	Argancy (A31)	4 km	06-11-1975
Les Islettes	Verdun-Est	33 km	06-02-1976
Coutrevoult	Quincy-Voisins (A140)	4 km	12-02-1976
Reims-Tinqueux	La Veuve (A34)	8 km	10-06-1976
La Veuve	Valmy	65 km	29-06-1976
Saint-Jean-des-Deux-Jumeaux	Lucy-le-Bocage	21 km	01-07-1976
Argancy (A31)	Metz-Est (A314)	13 km	15-09-1976
Valmy	Les Islettes	13 km	21-09-1976
Saint-Maurice	Coutrevoult	38 km	20-10-1976
Quincy-Voisins (A140)	Saint-Jean-des-Deux-Jumeaux	14 km	20-10-1976
Merlebach (A320)	Mundolsheim	107 km	22-11-1976
Tinqueux (A26)	Reims-Cormontreuil	14 km	23-11-2010

Spitsstrook A4/A86

De A4 tussen Parijs en Reims.

Aan de oostkant van Paris is tussen beide knooppunten van de A86 in 2005 een spitsstrook gerealiseerd. Deze heeft een wat afwijkende werking van spitsstroken elders in Europa, namelijk dat de toegang met een beweegbare barrier wordt gecontroleerd. De spitsstrook is slechts 2,5 kilometer lang, en aan het beginpunt ligt een barrier die verschoven kan worden om de vluchtstroken open te stellen voor het verkeer. Het systeem was tussen 2005 en 2010 in gebruik, maar werd gevandaliseerd. In 2012 is het richting westen weer in gebruik genomen; in november 2016 volgde het deel richting oosten, zodat op dit traject bij veel drukte 2x5 rijstroken beschikbaar zijn. Het is de enige spitsstrook in Frankrijk.

De aansluiting Nogent-sur-Marne met de N486 is in de jaren '70 als een diverging diamond interchange aangelegd, dit was één van drie DDI's in de regio Paris. Tussen 2016 en 2019 is de aansluiting gereconstrueerd, met een klaverlus voor verkeer vanaf het noorden richting Reims. Daardoor is de DDI opgeheven. De vernieuwde aansluiting werd op 27 maart 2019 opgeleverd.

Declassering in Strasbourg

Vooruitlopend op de openstelling van de A355 als grote westelijke bypass van Strasbourg zijn de autoroutes die hier ten oosten van liggen per 1 januari 2021 gedeclasseerd. Het gaat voor wat betreft de A4 om de oostelijkste 6 kilometer vanaf het eind van de concessie van Sanef tot aan de overgang op de A35 bij het centrum van Strasbourg.

Verbreding rond Metz

De A4 is rond de noordoostkant van Metz verbreed naar 2x3 rijstroken, tussen de A31 bij Hauconcourt en de A315 bij Mey. Op 3 december 2018 begon hiervoor een publieke enquête, wat resulteerde in een déclaration d'utilité publique op 4 oktober 2019. De werkzaamheden begonnen op 16 maart 2020. De verbreding werd op 6 juli 2023 in gebruik genomen.

Afritnummering

Een bochtig en steil traject tussen Phalsbourg en Saverne, aan de noordkant van de Vogezen.

Met de openstelling van de omlegging van Reims in 2010 en de naderende openstelling van de nieuwe rondweg van Strasbourg is in 2018 besloten om de afritnummering te wijzigen. De omlegging van Reims heeft minder aansluitingen dan de oorspronkelijke route door de stad, waardoor er een sprong in de afritnummering ontstond en de nummering bij Châlons-en-Champagne vanaf 27 verder ging. In oktober 2021 is de nieuwe afritnummering geïmplementeerd. Hiermee werd een aantal decimale afritnummers opgeheven. In de nieuwe situatie eindigt de afritnummering op nummer 51 bij Strasbourg, wat oorspronkelijk ook het geval was.

Tol

Zie ook tolwegen in Frankrijk.

De A4 heeft tussen Parijs en Reims een open tolsysteem met tolstations op frequente intervallen. Tussen Reims en Strasbourg geldt een gesloten tolsysteem met tickets. Er zijn 3 tolvrije gedeelten, tussen Parijs en Disneyland, rond Metz en het laatste stuk voor Strasbourg. De gehele route is in het beheer van concessiehouder Sanef.

Op 20 maart 2019 is een free-flow tolsysteem geïmplementeerd op de aansluiting Varize / Boulay ten oosten van Metz. Dit was de eerste locatie in Frankrijk waar geen fysieke tolstations meer zijn toegepast.

Alternatief

Over de gehele route kan de N4 een alternatief zijn. Deze weg begint wat zuidelijker bij Pontault-Combault en is over grote afstanden een tolvrije voie express. Dichterbij loopt de voormalige N3, die voor de kortere afstanden een alternatief kan zijn. Deze weg heeft diverse nummers in de verschillende departementen die allen het nummer 3 in het wegnummer verwerkt hebben. Afgezien van de talrijke bebouwde kommen heeft die weg desondanks een redelijk doorgaand karakter.

Verkeersintensiteiten

De A4 bij Haguenau.

In 2013 reden dagelijks 205.700 voertuigen bij Charenton-le-Pont direct ten oosten van de Boulevard Périphérique, waarmee de A4 de drukste aansluitende snelweg van de BP is. Dit stijgt naar 230.000 voertuigen op het dubbelgenummerde deel A4/A86 en daalt vervolgens naar 155.900 voertuigen bij Champigny-sur-Marne. Bij Noisy-le-Grand rijden 160.000 voertuigen wat stijgt naar ongeveer 175.000 op de dubbelnummering met de A4/N104. Na de dubbelnummering daalt dit naar 123.500 voertuigen bij Bussy-Saint-Georges. Op het toldeel daalt dit van 53.300 naar 26.600 voertuigen per etmaal. Tussen Reims en Chalons rijden 31.000 voertuigen, richting Metz maar 15.000 stuks. Tussen Metz en de A320 rijden 31.000 voertuigen, verder richting Strasbourg maar zo'n 20.000 - 25.000 voertuigen. Vlak voor Strasbourg loopt dit op naar 62.000 voertuigen. Op het tolvrije deel rijden maximaal 126.100 voertuigen, ten noorden van de A35.

Rijstrookconfiguratie

Van	Naar	Rijstroken	lengte
Boulevard Périphérique	A86	2x5	5 km
A86	A104	2x4	17 km
A104	A140	2x3	19 km
A140	Reims-Centre	2x2	95 km
Reims-Centre	A34	2x3	5 km
A34	A35	2x2	328 km

Kunstwerken

Grote kunstwerken in de Franse A4:

• Viaduc de la Marne (A4) (800 m)
• Viaduc de l'Aisne (468 m)
• Viaduc de la Meuse (240 m)
• Viaduc de Woippy (350 m)
• Viaduc d'Argancy (207 m)