A5 (Italië)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Autostrada
Begin Torino
Einde Entrèves Monte Bianco
Lengte 143 km
Route

→ Torino / Milano

Padana Superiore

→ Torino / Genova

Settimo Torinese

Torino Nord

Volpiano

San Giorgio Canavese

Scarmagno

→ A4/A26 Milano / Genova

Ivrea

Quincinetto

Pont-Saint-Martin

Verres

Saint-Vincent

Nus

Aosta-Est

Aosta

Aosta-Ovest

Morgex

Courmayeur-Sud

Entrèves

Mont Blanctunnel

→ Chamonix / Genève

De A5 is een autostrada in Italië. De autosnelweg heet ook de Autostrada della Valle d'Aosta en verloopt vanaf Torino naar het noordwesten, via Ivrea en Aosta naar de Mont Blanctunnel, op de grens met Frankrijk. De autosnelweg is 143 kilometer lang.

Routebeschrijving

Een viaduct van de A5 bij Morgex.

De A5 begint aan de noordoostkant van Torino, aan een knooppunt met de A4, de snelweg naar Milano. Dit knooppunt is feitelijk verweven met dat van de A55, de ring van Torino, die aansluiting geeft richting Lyon en Genova. De A5 is een autosnelweg met 2x2 rijstroken en loopt door de westelijke Povlakte naar het noorden. Typerend voor deze snelweg zijn de lange rechte stukken. Direct ten noorden van Torino volgt het tolstation met uitzicht op de bergen naar het noordwesten. Bij Ivrea eindigt de diramazione A4-A5, die een verbinding geeft richting Milano en Genova. De snelweg loopt vervolgens een steeds smaller wordend dal in, met rondom hoge bergen. De snelweg zelf kent tot Aosta amper hoogteverschillen en stijgt maar langzaam. De A5 buigt naar het westen af en zowel ten noorden als ten zuiden van de snelweg liggen bergen tot meer dan 4.000 meter hoogte. Na Aosta begint de snelweg flink te stijgen, terwijl het dal verder versmalt. Bij Courmayeur loopt de snelweg op circa 1.320 meter boven zeeniveau. Hierna volgt de Mont Blanctunnel T1 naar Frankrijk die indirect aansluiting geeft op de Franse A40 richting Paris en Genève. Ter plekke is geen alternatieve pasroute voorhanden.

Diramazione A4/A5

Tussen Ivrea en de A4 loopt een 24 kilometer lange diramazione, die verkeer vanaf Genève richting Milano en Genova verwerkt. Deze begint bij Ivrea aan de A5, ter hoogte van de A4 loopt die weg over in de diramazione A4/A26 voor het vervolg naar Vercelli.

Raccordo A5/SS27

Rondom Aosta ligt een raccordo tussen de A5 en de SS27, de weg naar de Col du Grand Saint-Bernard en Tunnel du Grand Saint-Bernard richting Zwitserland. Deze route is 8 kilometer lang waarvan 6.761 meter in een tunnel of galerij ligt. Doorgaand verkeer van of naar de Grand St. Bernard vermijdt de route door Aosta ermee.

Geschiedenis

Aanleggeschiedenis

In 1958 begonnen de werkzaamheden om de A5 aan te leggen: in het eerste instantie het makkelijkere deel in de Povlakte. In mei 1961 opende het deel tussen Torino en Quincinetto over 51 kilometer. De A5 werd vervolgens in korte fases verder verlengd naar Aosta tussen 2 juli 1967 en 27 maart 1970. In 1965 opende de Mont Blanctunnel, maar het zou een tijd duren voordat de A5 daar naartoe verlengd zou worden. Het was mogelijk ook niet direct voorzien om de A5 tot aan de tunnel te verlengen, maar de wens om doorgaand verkeer buiten de bebouwde gebieden te houden leidde uiteindelijk tot een volledige autosnelweg.

In 1983 opende de bypass van Aosta, zodat het doorgaande verkeer niet meer door dit Alpenstadje hoefde. In 1994 opende het deel vanaf Aosta naar Morgex en op 29 juli 2001 het deel van Morgex naar Courmayeur. Uiteindelijk volgde in 2007 het laatste deel tot aan de Mont Blanctunnel, zodat de A5 na 46 jaar voltooid was.

Diramazione A4/A5

De werkzaamheden aan de diramazione A4/A5 begonnen in oktober 1966 en deze verbindingsweg werd in juli 1968 opengesteld voor het verkeer. Oorspronkelijk was dit deel als A18 bewegwijzerd. De huidige A18 ligt op Sicilië.

In 2000 is één helft van de A4/A5 direct ten oosten van het knooppunt ingestort tijdens een overstroming en daarna alleen provisorisch hersteld met één rijbaan met versmalde rijstroken over één helft van de A4/A5.[1] Dit leidde langdurig tot een scherpe bocht en versmalling direct bij het knooppunt. In 2014-2015 is de rijbaan van de A4/A5 ten oosten van het knooppunt verdubbeld met een nieuwe brug, echter deze brug is dermate ver van de wegas naar het noorden gebouwd waardoor er alsnog een scherpe S-bocht ontstond tussen het knooppunt en de nieuwe brug. Tussen 2018 en 2024 is het knooppunt tussen de A5 en A4/A5 daardoor gereconstrueerd, de oriëntatie van het trompetknooppunt is omgedraaid, waardoor ook de brug van de A5 over de rivier de Chiusella direct ten zuiden van het knooppunt vervangen moest worden. Het vernieuwde knooppunt is op 23 januari 2024 in gebruik genomen.[2]

Raccordo A5/SS27

De Raccordo A5/SS27 rond Aosta werd in december 1997 opengesteld, echter alleen als rondweg van Aosta. Op 5 november 2001 werd dit stuk 2 kilometer verlengd zodat verkeer vanuit Zwitserland ervan gebruik kon maken.

Openstellingsgeschiedenis

Van Naar Lengte Opening
Torino Quincinetto 50,6 km 19-05-1961
Quincinetto Verrès 16,4 km 02-07-1967
Santhia Ivrea (dir) 23,6 km 13-07-1968
Verrès Châtillon 11,7 km 16-10-1968
Châtillon Nus 11,1 km 09-07-1969
Nus Aosta-Est 8,2 km 27-05-1970
Aosta-Est Morgex 30,0 km 25-05-1994
Morgex Courmayeur 6,6 km 29-06-2001
Courmayeur Entrèves 5,4 km 07-03-2007

Tol

De A5 is een tolweg, in het beheer van verschillende concessiehouders. Het deel in het laagland van Torino en Santhia tot Quincinetto is in het beheer van Autostrada Torino Ivrea Valle d'Aosta (ATIVA).[3] Het deel van Quincinetto tot Aosta-Ovest is in het beheer van SAV[4] en het deel tussen Aosta en Courmayeur is in het beheer van de Raccordo Autostradale Valle d'Aosta.[5] De A5 is één van de duurste tolwegen van Italië. De toltarieven liggen aanzienlijk hoger dan bijvoorbeeld de A1 of A4. Dit komt omdat de A5 door bergachtig gebied loopt. In Italië zijn bergsnelwegen doorgaans twee keer zo duur als vlakke routes. In 2018 zijn de toltarieven op het deel tussen Aosta en Courmayeur met meer dan 50% gestegen.[6]

Rijstrookconfiguratie

Van Naar Rijstroken Lengte
A4 Torino Entrèves Traforo di Monte Bianco 2x2 143 km

Referenties

Autostrade in Italië

A1A2A3A4A5A6A7A8A9A10A11A12A13A14A15A16A18A19A20A21A22A23A24A25A26A27A28A29A30A31A32A33A34A35A36A50A51A52A53A54A55A56A57A58A59A60A90A91Autostrada Catania-Siracusa

RA1RA2RA3RA4RA5RA6RA7RA8RA9RA10RA11RA12RA13RA14RA15RA16