A73 (Nederland)

	A73
Begin	Ewijk
Einde	Maasbracht
Lengte	105,713 km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen
Route Ewijk →Eindhoven/Arnhem; → Druten 1 Beuningen Neerbosch → Nijmegen 1a Wijchen 2 Nijmegen-Dukenburg 3 Malden Maasbrug Heumen 4 Cuijk 5 Haps Rijkevoort → Gennep → → Köln 6 Boxmeer 7 Vierlingsbeek 8 Venray-Noord 9 Venray 10 Horst-Noord 11 Horst 12 Grubbenvorst Zaarderheiken → Eindhoven/Venlo → Duisburg 13 Venlo-West 14 Maasbree 15 Blerick Zuiderbrug 16 Venlo-Zuid Tiglia → → Mönchengladbach - Koblenz 17 Belfeld 18 Beesel Tunnel Swalmen 19 Roermond → → Düsseldorf 20 Roermond-Oost Roertunnel 21 Linne 22 Maasbracht ; → Eindhoven Het Vonderen → Maastricht

De Rijksweg 73, beter bekend als de A73 is een autosnelweg in Nederland. De snelweg vormt een noord-zuidroute door Limburg, van knooppunt Ewijk bij Nijmegen naar knooppunt Het Vonderen bij Maasbracht. De snelweg kent twee tunnels in de omgeving van Roermond en is 106 kilometer lang.

Routebeschrijving

Gelderland & Noord-Brabant

De A73 begint op het knooppunt Ewijk, waar de N322 uit Druten overgaat in de A73 en de A50 kruist. De snelweg loopt in eerste instantie naar het oosten met 2x2 rijstroken, tot het knooppunt Neerbosch, feitelijk niet veel meer dan een veredelde afslag naar Nijmegen. Hier draait de snelweg via een TOTSO naar het zuiden, tussen Nijmegen en Wijchen door. Bij Heumen steekt de snelweg de rivier de Maas over, tevens de grens met de provincie Noord-Brabant. De snelweg loopt langs het stadje Cuijk, waarna het knooppunt Rijkevoort volgt, waar de A77 aftakt richting Duisburg en Köln in Duitsland. Daarna loopt de snelweg langs Boxmeer en even voor Venray volgt de grens met de provincie Limburg.

Limburg

De Zuiderbrug in Venlo.

Zuidelijker loopt de A73 door een afwisselend gebied met open stukken en kleine bosgebieden. Via Venray en Horst loopt de snelweg naar Venlo, waarbij men aan de noordkant van de stad bij het knooppunt Zaarderheiken de A67 kruist, de snelweg van Eindhoven naar Duisburg. De A73 loopt langs de westzijde van Venlo en steekt hier opnieuw de rivier de Maas over.

Kort hierna volgt het knooppunt Tiglia, waar de A74 aftakt naar de Duitse A61 richting Mönchengladbach en Koblenz.

De A73 loopt vervolgens over de oostoever van de Maas naar het zuiden, parallel aan de grens met Duitsland. Bij Roermond liggen twee korte landtunnels, de Tunnel Swalmen en de Roertunnel. Bij Roermond kruist men tevens de N280, die aansluiting geeft op de Duitse A52 richting Mönchengladbach en Düsseldorf. Ten zuiden van Roermond loopt de A73 nog een tiental kilometers verder. Bij het knooppunt Het Vonderen eindigt de A73 op de A2, die verder gaat richting Maastricht.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Voor de bouw van de A73 lag de belangrijkste doorgaande weg van Nijmegen naar Venlo op de oostoever van de Maas, de hedendaagse N271. De wegen op de westoever hadden minder betekenis voor doorgaand verkeer. Ten zuiden van Venlo was dit anders, waarbij er twee primaire wegen waren, de N271 via Roermond en de N273 op de westoever. Zoals wel meer wegen in Zuid-Nedederland werd de N271 van oudsher al gekarakteriseerd door lange rechte trajecten.

Voor de bouw van de A73 werd de N271 al op enkele punten opgewaardeerd, met rondwegen bij Afferden en Arcen. In Venlo werden verbeterde stadswegen aangelegd. De meest noemenswaardige upgrade in de corridor was echter een autoweg van Horst naar de noordkant van Venray. Dit was een moderne weg, aangelegd over een nieuw tracé, dat later volledig opgegaan is in de A73. Deze weg werd in het provinciale wegenplan van Limburg in 1961 opgenomen. Deze weg was enkelbaans, maar vrijwel volledig ongelijkvloers, met alleen een kruispunt met de N270 bij Venray. Kruisende wegen gingen met viaducten over deze weg heen, met ongelijkvloerse aansluitingen bij Horst-Zuid, Horst-Noord, Castenray en een onvoltooide aansluiting aan de noordkant van Venray. Deze provinciale autoweg met het nummer SW1 is omstreeks 1971 opengesteld voor het verkeer. Deze weg is nog enkele jaren als de N273 genummerd geweest voordat de A73 opende.

Wegnummergeschiedenis

De corridor van Nijmegen via Venlo naar Roermond was al opgenomen als Franse Route Impériale. De route was onderdeel van RI 3 van Parijs naar Hamburg, en van RI 66 van Venlo naar Arnhem. In de Nederlandse rijkswegennummering van de 19e eeuw is dit Weg 2.

In het eerste Rijkswegenplan 1927 uit het auto-tijdperk is deze corridor eveneens opgenomen als rijksweg, destijds nog zonder nummer. Het nummer A73 heeft zijn oorsprong in het daarop volgende Rijkswegenplan 1932, waarbij de rijksweg 73 van Venlo via Grathem naar de grens met België verliep, op de westoever van de Maas. De rijksweg 54 verliep van Nijmegen naar Venlo en de rijksweg 72 van Venlo naar Roermond op de oostoever van de Maas. Dit bleef zo in de volgende rijkswegenplannen. Wel werd in het Nummeringsstelsel 1957 het nummer N95 opgenomen voor de route van Nijmegen via Venlo en Roermond naar Maastricht. Dit was een bewegwijzerd nummer, rijkswegnummers zelf werden indertijd of met een E-nummer, of met een N-nummer in de serie N89-N99 genummerd om de navigatie voor de weggebruiker te vereenvoudigen. In het roemruchte Rijkswegenplan 1968 werd de gehele corridor opgenomen als autosnelweg, met het nummer A73 van Nijmegen via Venlo naar de A2 bij Grathem, over de westoever van de Maas.

Nijmegen - Venlo

Het oudste deel van de A73 is het deel langs de westkant van Venlo, dat gelijktijdig met de A67 werd aangelegd. De bouw van de A67 had in de jaren '60 de hoogste prioriteit van alle rijkswegen in deze regio. Het deel rond het knooppunt Zaarderheiken werd op 17 oktober 1970 geopend, direct inclusief het klaverblad. Alhoewel er al een volledig klaverblad was aangelegd, had de rest van de route langs Blerick niet overal al 2x2 rijstroken. Deze weg ging vloeiend over in de N273 naar het zuiden, over de westoever van de Maas.

Vervolgens werd gebouwd aan het noordelijk deel van de A73. Het eerste deel was een zijtak van de A50 en het knooppunt Ewijk tot de aansluiting Beuningen, dat op 22 oktober 1976 werd geopend. In 1974 werd het tracé vastgesteld van de A73 tot aan het knooppunt Rijkevoort. Op 28 mei 1980 opende hiervan de eerste 4 kilometer verder tot de aansluiting Nijmegen-Lindenholt. Dit is inclusief het knooppunt Neerbosch. Daarna werd gebouwd aan een langer traject, vanaf Nijmegen via het knooppunt Rijkevoort tot de grens met Duitsland. Dit omvatte ook de A77 en is op 22 oktober 1986 door koningin Beatrix en Bondspresident Von Weizsäcker geopend. De A73 eindigde destijds bij Boxmeer, het knooppunt Rijkevoort was toen al wel volledig in gebruik. Het deel tot aan Boxmeer was nog enkelbaans.

In april 1982 werd het tracé vastgesteld van de A73 tussen Boxmeer en Venlo. Dit omvatte een nieuw tracé tussen Boxmeer en de noordkant van Venray, een verdubbeling van de provinciale autoweg SW1 tussen Venray-Noord en Horst-Zuid en een nieuw tracé tussen Horst en het knooppunt Zaarderheiken. Het was aanvankelijk gepland om het traject Boxmeer - Venray in eerste instantie enkelbaans aan te leggen, dat pas later verdubbeld zou worden tot een autosnelweg. In 1988 is echter besloten om de weg direct als autosnelweg over de hele lengte aan te leggen, op initiatief en met voorfinanciering van de regio. De nieuwe autosnelweg is in twee fases geopend, op 11 december 1993 opende het traject vanaf het knooppunt Rijkevoort tot Venray-Noord en op 20 augustus 1996 opende het traject verder tot het knooppunt Zaarderheiken bij Venlo.

Venlo - Maasbracht

Reeds in 1985 werd een tracébesluit genomen om de A73 op de oostoever van de Maas aan te leggen tussen Blerick en Maasbracht. In 1993 was hiervoor de MER gereed, waarna op 4 maart 1995 de Tweede Kamer met een krappe meerderheid het besluit nam de A73 op de oostoever aan te leggen. Dit ging niet zonder slag of stoot omdat 2 dagen eerder het kabinet zijn voorkeur uitsprak voor een A73 op de westoever. De argumenten van het kabinet hiervoor waren dat de weg dan goedkoper en milieuvriendelijker zou zijn. In 2003 werd na een planproces van 18 jaar begonnen met de aanleg van de A73-zuid. De snelweg is in verschillende fases in 2007 opengesteld, maar slepende problemen met de technische installaties van de Swalmentunnel en de Roertunnel zorgden ervoor dat deze in eerste instantie met slechts één rijstrook per richting opengesteld werden. Pas eind 2009 werden deze met 2x2 rijstroken opengesteld. In 2010 is begonnen met de bouw van het knooppunt Tiglia waar de A74 afsplitst, waarmee een rechtstreekse verbinding is ontstaan met de Duitse A61. Het knooppunt en de A74 zijn op 4 april 2012 geopend.

Latere aanpassingen

In april 2013 is de A73 tussen knooppunt Neerbosch en de aansluiting Wijchen verbreed naar 3 rijstroken. Omdat hierbij de vluchtstrook is komen te vervallen is de maximumsnelheid verlaagd naar 100 km/h. Tevens is de verbindingsboog Beuningen - Venlo in knooppunt Neerbosch naar 2 rijstroken verbreed, omdat de capaciteit ontoereikend was geworden na de verbreding van de A50 tussen knooppunt Valburg en knooppunt Ewijk.

Openstellingsgeschiedenis

Van	Naar	Lengte	Opening	Opmerkingen
Ewijk	Beuningen	3 km	22-10-1976
Beuningen	Nijmegen-Lindenholt	4 km	28-05-1980
Nijmegen-Lindenholt	Rijkevoort	20 km	22-10-1986	Rijkevoort - Boxmeer enkelbaans tot 11-12-1993
Rijkevoort	Boxmeer	3 km	22-10-1986	Autoweg 1x2
Rijkevoort	Boxmeer	3 km	11-12-1993	Ombouw autosnelweg 2x2
Boxmeer	Venray-Noord	12 km	11-12-1993
Venray-Noord	Grubbenvorst	18 km	20-08-1996	inclusief ombouw oude N273, waarvan gedeelte Venray-Noord - Horst begin jaren '70 als enkelbaans autoweg was geopend
Grubbenvorst	Blerick	5 km	17-10-1970	inclusief Zaarderheiken
Blerick	Venlo-Zuid (Tegelen-Noord)	2 km	22-11-1995
Venlo-Zuid (Tegelen-Noord)	Belfeld	5 km	01-12-2007
Belfeld	Beesel	9 km	17-08-2007	Tegelen - Beesel eind jaren '70 opengesteld als enkelbaans provinciale autoweg S31, later aangeduid als N567 ("Streekweg"). De N567 is op 27 november 2002 overgedragen van de provincie Limburg aan Rijkswaterstaat.
Beesel	Linne	13 km	18-02-2008
Linne	Maasbracht	7 km	27-11-2007
Maasbracht	Het Vonderen	1 km	16-01-2008

Toekomst

Het is gepland om een tweede rijstrook op de parallelrijbaan van de A73 ter hoogte van Venlo richting noorden te realiseren. Op 23 januari 2017 is hiertoe de startbeslissing genomen. De extra rijstrook begint vanaf de toerit van de aansluiting Maasbree en verloopt tot de zuidkant van het knooppunt Zaarderheiken aansluitend op een punt waar er al twee rijstroken zijn. Op 5 juni 2020 is het ontwerp-tracébesluit vastgesteld, op dat moment was gepland dat de extra rijstrook in 2022 zou worden geopend, maar dit project is ook vertraagd.

Maximumsnelheid

Installeren van bewegwijzering, circa 1996.

Van	Naar	Vmax	Opmerkingen
Ewijk	Neerbosch
Neerbosch	Zaarderheiken		tot Wijchen in zuidelijke richting
Zaarderheiken	Tiglia
Tiglia	Tunnel Swalmen
Tunnel Swalmen	Linne
Linne	Het Vonderen

Verkeersintensiteiten

Onderstaande intensiteiten zijn jaargemiddelde werkdagintensiteiten. Onderstaande intensiteiten zijn ten zuiden van de genoemde aansluiting.

Telpunt	2006	2011	2013	2014	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022
Ewijk	66.000	66.800	73.600	74.900	81.000	85.000	87.100	90.000	74.800	78.000	84.600
Beuningen	66.000	68.800	70.500	73.000	76.900	79.200	83.600	81.700	69.900	71.300	75.900
Neerbosch	51.000	53.100	52.100	58.000	61.400	65.200	66.800	65.100	55.500	57.300	60.600
Wijchen	55.000	69.500	69.100	71.300	75.900	78.000	79.200	79.300	68.200	70.500	75.300
Nijmegen-Dukenburg	62.000	69.200	66.900	68.600	71.700	74.900	75.600	77.400	70.400	69.700	76.500
Malden	61.000	67.800	64.200	65.900	67.300	73.700	75.600	79.600	65.800	70.100	74.900
Cuijk	55.000	61.900	55.900	60.200	66.000	66.900	68.600	71.400	59.000	61.900	67.100
Haps	53.000	63.000	55.800	58.800	64.300	65.900	69.500	70.900	58.200	61.100	66.800
Rijkevoort	46.000	57.600	51.300	50.400	55.000	56.400	60.500	62.700	50.900	52.800	55.800
Boxmeer	38.000	42.100	44.800	46.900	51.000	52.400	54.400	55.000	44.600	44.000	47.000
Vierlingsbeek	36.000	49.100	45.000	46.600	50.600	52.400	54.200	55.300	43.900	46.000	49.000
Venray-Noord	35.000	45.200	47.600	49.700	53.200	55.200	57.400	56.500	46.800	48.600	52.200
Venray	44.000	50.900	52.300	54.300	58.800	61.800	62.700	63.600	52.300	55.700	60.000
Horst-Noord	43.000	57.300	54.200	56.800	61.600	63.500	65.900	65.300	53.000	55.000	60.100
Horst	45.000	53.600	54.400	57.100	61.900	63.800	66.400	64.600	51.900	55.200	58.700
Grubbenvorst	52.000	61.200	59.400	64.900	70.500	73.100	76.500	75.800	64.500	65.400	70.800
Zaarderheiken	38.000	57.700	72.600	74.500	86.000	89.600	91.500	89.900	77.100	79.500	85.100
Venlo-West	36.000	50.200	69.900	73.100	82.300	85.900	87.300	88.500	74.400	76.400	79.700
Maasbree			66.600	71.500	78.900	82.900	84.700	85.300	72.700	73.900	80.300
Hout-Blerick		55.400	77.600	83.500	90.700	96.100	96.000	98.300	84.300	85.900	93.400
Venlo-Zuid		60.300	63.600	68.400	77.700	81.300	81.500	83.500	68.700	72.500	80.900
Tiglia			42.300	44.200	47.800	49.000	50.100	50.500	42.400	45.200	49.300
Belfeld			40.400	42.500	45.900	47.400	48.500	48.500	39.900	42.200	46.400
Beesel		37.500	40.400	42.700	46.000	47.700	49.100	49.300	40.300	42.500	46.000
Roermond		40.900	43.700	48.700	50.600	53.700	57.400	57.200	47.000	48.900	53.300
Roermond-Oost		43.400	45.400	49.600	53.700	55.300	56.100	57.800	48.500	50.400	52.700
Linne		44.600	50.000	53.100	58.000	59.800	60.700	61.100	50.000	51.700	56.600
Maasbracht			38.100	40.300	43.400	44.500	44.900	44.100	35.300	37.500	41.300

Rijstrookconfiguratie

Van	Naar	rijstroken	opmerkingen	lengte	rijstrookkilometers
Ewijk	Neerbosch	2x2		4 km	16
Neerbosch	Wijchen	2+3	3 rijstroken richting zuiden	2 km	10
Wijchen	Het Vonderen	2x2	parallelstructuur Grubbenvorst - Venlo-West, weefstroken rondom Venlo	98 km	392

Rijstrookkilometers

	rijstrookkilometers
Regulier	418 km

Externe links

• Aanlegdossier A73
• Route-informatie A73

Foto's en Video's

• Fotopagina A73
• Video van de A73 Het Vonderen - Ewijk op Youtube