A76 (Nederland)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
A76
Begin Stein (grens België)
Einde Bocholtz (grens Duitsland)
Lengte 27,008[1] km
Lijst van Nederlandse autosnelwegen
Route

→ Brussel / Antwerpen

Scharbergbrug

1 Stein

Kerensheide → Eindhoven / Maastricht

1a Stein

2 Geleen

3 Spaubeek

5 Nuth

Ten Esschen → Heerlen

6 Heerlen-Noord

Kunderberg → Maastricht

7 Simpelveld

→ Aachen - Köln

De Rijksweg 76, beter bekend als de A76, is een autosnelweg in Nederland. De snelweg vormt een oost-westverbinding door Zuid-Limburg en is tevens een transitroute vanaf België naar Duitsland. De weg bedient de steden Geleen en Heerlen en is 27 kilometer lang.[2]

Routebeschrijving

Bij Stein steekt de E314 uit Brussel de rivier de Maas over via de Scharbergbrug en gaat over in de Nederlandse A76. Vrijwel direct volgt het knooppunt Kerensheide, waar men de A2 kruist. De A76 loopt dan tussen de grootschalige industrie van Geleen door en buigt af naar het zuidoosten, door het heuvellandschap van Zuid-Limburg. Dit gebied is sterk verstedelijkt met aan elkaar gegroeide plaatsen. Bij het knooppunt Ten Esschen slaat de N281 af, een ongelijkvloerse autoweg naar het centrum van Heerlen. De A76 loopt hier op korte afstand parallel aan, maar bedient Heerlen zelf niet. Bij het incomplete knooppunt Kunderberg kruist men de A79, de snelweg van Maastricht naar Heerlen. Hierna stijgt de A76 sterk en is er richting Duitsland een kruipstrook beschikbaar. De laatste aansluiting in Nederland is Simpelveld, waar de weg opnieuw de N281 kruist. Na de grens gaat de Duitse A4 verder via Aachen naar Köln. Op de grens zelf is een halve aansluiting (vanuit Aachen) voor verkeer naar Bocholtz en het Duits-Nederlandse industrieterrein Avantis.

Geschiedenis

Voorlopers

De A76 heeft geen voorloper in het Rijkswegennet 1821. Dat plan, evenals oudere handelswegen, draaide eerder om oost-west-routes vanaf Maastricht naar zowel de Oostelijke Mijnstreek als naar Aachen. Oost-west-verkeer vanuit België dat nu de E314 en A76 gebruikt op weg naar Duitsland reisde toen over Maastricht. Met wat goede wil zou men een voorloper kunnen zien in de al voor 1800 bestaande straatweg Sittard-Geilenkirchen-Jülich-Köln. Die bediende weliswaar de Oostelijke Mijnstreek niet, maar gaf wel efficiënt verbinding tussen de Maas en de regio Köln.

Aanleg

De A76 is al in de jaren '30 in uitvoering gegaan met de bouw van een aardenbaan die geschikt was voor 2x2 rijstroken. Op 4 april 1934 werd het besluit voor de aanleg genomen. In 1935 werd al gestart met de bouw van een viaduct. De grootschalige bouw startte in 1937 tussen Geleen en Heerlen, dit was tevens een project om de werkloosheid te bestrijden, men bouwde de snelweg bewust met de hand en niet met machines. In eerste instantie is maar één rijbaan daadwerkelijk aangelegd om kosten te sparen. Indertijd sprak men wel van de 'autostrada door de mijnstreek'.[3] De eerste 7 kilometer verliep vanaf nabij Geleen tot Ten Esschen en was onderdeel van een geplande 19 kilometer tot aan de grensovergang 'De Locht'. In mei 1939 is nog de bouw van enkele kunstwerken aanbesteed,[4] de openstelling werd door de Tweede Wereldoorlog echter vertraagd tot na de oorlog. De weg is in 1941 tijdelijk opengesteld geweest, maar werd later weer gesloten vanwege de 'ruïneuse toestand' van het wegdek.[5] In 1944 werd een viaduct bij Spaubeek opgeblazen door de terugtrekkende Duitsers.

In maart 1950 werd de bouw van de autoweg hervat.[6] Op 21 maart 1951 volgde de officiële inauguratie voor het 7 kilometer lange deel tussen Geleen en Nuth.[7] Op 24 maart 1951 opende de weg tussen Geleen en Nuth, gevolgd door het traject van Nuth naar Heerlen (Ten Esschen) op 31 oktober 1952.[8][9] De toenmalige rijksweg 76 had 2x2 rijstroken, maar slechts rijbanen van 7,25 meter breed en een tussenberm van 4,5 meter. Een groot deel van het traject werd echter maar met één rijbaan in gebruik genomen.[10] Tussen 1954 en 1963 werd dit traject in drie fases verbreed naar een meer volwaardige autosnelweg. Op 15 juli 1966 opende de aansluiting met de A2, het knooppunt Kerensheide.[11]

In 1951 werd de locatie van de Scharbergbrug over de Maas tussen België en Nederland besloten.[12] Op 15 december 1970 opende de A76 tussen het knooppunt Bocholtz en Aachen, een 13,5 kilometer lang traject, waarvan 10,2 kilometer in Duitsland en de rest in Nederland.[13] Op 11 april 1973 opende het deel tussen de Belgische grens en knooppunt Kerensheide, inclusief de Scharbergbrug over de Maas,[14] met een officiële inauguratie op 17 april 1973.[15] Hiermee waren beide grensovergangen van de A76 in gebruik.

De oorspronkelijke rijksweg 76 langs Heerlen is wat nu de N281 is. Dit is een autoweg met 2x2 rijstroken op autosnelwegprofiel, die in de jaren '50-60 is aangelegd. Dit was gebaseerd op plannen uit de jaren '30, maar na de Tweede Wereldoorlog bleek dat een moderner tracé buiten Heerlen noodzakelijk was. Dit werd indertijd ook wel een 'autobergweg' genoemd, vanwege de aanwezigheid van hellingen en kruipstroken.[16] Dit gehele tracé, vanaf knooppunt Ten Esschen tot knooppunt Bocholtz is op 28 juni 1976 opengesteld, waarmee de A76 van België tot Duitsland voltooid was.[17] De bouw van dit deel kostte indertijd 45 miljoen gulden.

Oorspronkelijk was er sprake van een volledig klaverblad tussen de A76 en A281, het knooppunt Bocholtz. Zowel de A76 als A281 hadden rangeerbanen. Eind 2001 werd knooppunt Bocholtz deels gesloopt en gedegradeerd van knooppunt tot reguliere aansluiting. Hierdoor ontstond ruimte voor de aanleg van een bedrijventerrein.

Openstellingsgeschiedenis

Deeltraject Van Naar Lengte Opening Opmerkingen
010 Belgische grens Kerensheide 3 km 1973-04-11
020 Kerensheide Geleen 2 km 1966-07-15
030 Geleen Nuth 7 km 1951-03-24 1e rijbaan
031 Geleen Spaubeek 3 km 1963-11-29 2e rijbaan
032 Spaubeek Nuth 4 km 1959-12-19 2e rijbaan
040 Nuth Ten Esschen 3 km 1952-10-31 1e rijbaan
040 Nuth Ten Esschen 3 km 1954-11-19 2e rijbaan
050 Ten Esschen Bocholtz 10 km 1976-06-28
060 Bocholtz Duitse grens 2 km 1970-12-15

Knooppunt Kerensheide (2012)

Tussen 2010 en 2012 is het knooppunt Kerensheide voorzien van een directe fly-over vanuit het noorden naar de A76 richting Heerlen, omdat de bestaande klaverlus teveel capaciteitsbeperkend werkte. Tegelijkertijd zijn 2 bruggen gerenoveerd. Begin 2010 is begonnen met de werkzaamheden. De fly-over is op 16 augustus 2012 in gebruik genomen, anderhalf jaar voor op schema. Bij de reconstructie van het knooppunt is de A76 over een kort stuk naar 3+4 rijstroken verbreed. Er liggen 3 rijstroken richting Heerlen en 4 richting Antwerpen.

Aansluiting Imstenraderweg

Tussen knooppunt Kunderberg en Bocholtz was een aansluiting bij de Imstenraderweg gepland. Deze moest het industrieterrein De Beitel beter ontsluiten en de zuidelijke regio Heerlen minder afhankelijk maken van de N281. Dit project was tot 2012 actueel. In verband met de problematiek van de aansluiting van de N281 op de A76, hebben Provinciale Staten op 29 juni 2012 een motie aangenomen om het gereserveerde geld voor de aansluiting Imstenraderweg in te zetten voor de aansluiting met de N281.[18] Bij een bestuurlijk overleg in november 2012 is besloten om de aansluiting niet te realiseren en de overblijvende middelen terug te laten vloeien.[19] In juni 2014 is besloten de helft van het gereserveerde budget voor de aansluiting in te zetten voor verbetering van de A67.[20]

Knooppunt Kunderberg (2013)

Het knooppunt Kunderberg was een zeer onvolledig klaverblad, waarbij alleen verkeer van Maastricht naar Aachen vice versa kon worden afgewikkeld als afslaande relatie. De drie andere afslaande relaties waren op dit knooppunt niet mogelijk. Om het sluipverkeer op het onderliggend wegennet tegen te gaan, en het wegennet in Zuid-Limburg robuuster te maken, is het knooppunt verbeterd[21]. Op het knooppunt zijn de verbindingen Geleen - Maastricht en Maastricht - Geleen aangelegd, zodat de A76-A79 kan dienen als omleidingsroute als de A2 afgesloten is. In 2012 zijn de werkzaamheden gestart, die op 7 december 2013 voltooid waren.

Aansluiting Nuth (2019)

In het kader van de aanleg van de Buitenring Parkstad Limburg (N300) is de aansluiting Nuth aangepast. De aansluiting is feitelijk geheel naar het noordwesten verplaatst, en nieuw aangelegd als turboplein boven de A76. Het turboplein en was het laatste onderdeel van de gehele Buitenring dat aangelegd werd en is op 1 september 2019 officieel opengesteld. Het turboplein van de aansluiting Nuth is op 30 september 2019 geopend. De oude aansluitingen van Nuth en Schinnen zijn daarbij buiten gebruik gesteld.

Toekomst

Verbreding Kerensheide - Ten Esschen

Op 14 juni 2002 is een kabinetsbesluit genomen om de A76 tussen het knooppunt Kerensheide en het knooppunt Ten Esschen naar 2x3 rijstroken te verbreden.[22] Een belangrijk knelpunt van de A76 was indertijd de verkeersveiligheid, de A76 is aangelegd in de jaren '30, deels met ontwerpeisen uit de jaren '20, wat het ongeschikt maakt voor hedendaagse verkeersintensiteiten. Er gebeurden rond 2000 circa 20% meer ongevallen op de A76 dan een gemiddelde autosnelweg in Nederland. Dit project is door latere kabinetten echter niet voortgezet en komt evenmin voor in het MIRT.

Maximumsnelheid

Van Naar Vmax Opmerkingen
Belgische grens Kunderberg
Kunderberg Duitse grens

Verkeersintensiteiten

Het knooppunt Kerensheide tijdens reconstructie.

Onderstaande intensiteiten zijn jaargemiddelde werkdagintensiteiten. Onderstaande intensiteiten zijn ten oosten van de genoemde aansluiting.

Telpunt 2006[23] 2011[24] 2013[25] 2014 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
Belgische grens 43.000 47.700 48.000 51.900 53.200 54.600 55.300 55.700 39.600 44.600 51.300
Stein 39.000 43.900 43.300 46.600 49.200 50.500 51.500 51.600 37.400 40.200 46.400
Kerensheide 68.000 76.300 78.300 81.400 84.800 86.200 87.000 86.300 71.600 78.900 83.100
Geleen 81.000 82.000 75.700 78.700 81.900 83.500 84.500 82.800 69.500 75.700 81.500
Spaubeek 80.000 81.000 78.600 82.000 84.900 87.200 88.800 86.900 72.900 78.500 84.900
Schinnen 79.000 79.400 78.900 82.100 85.400 83.600 82.600
Nuth 77.000 73.500 72.800 75.500 78.300 81.400 79.400 76.100 62.000 65.500 70.100
Ten Esschen 28.000 25.500 25.400 26.200 28.500 28.800 29.300 27.800 22.200 21.900 24.400
Heerlen-Noord 29.000 26.100 26.100 28.300 30.800 31.000 31.800 30.000 23.900 23.300 26.200
Kunderberg 33.000 40.700 32.700 31.600 36.000 36.400 38.000 37.900 28.500 26.900 33.000
Bocholtz 35.000 34.000 32.700 30.200 33.800 34.500 36.300 40.000 28.500 27.400 30.600

Rijstrookconfiguratie

Van Naar Rijstroken Opmerking lengte rijstrookkilometers
Belgische grens Kerensheide 2x2 3 km 12
Kerensheide Geleen 3+4 2 km 14
Geleen Duitse grens 2x2 deels kruipstrook bij Heerlen 22 km 88

Rijstrookkilometers

rijstrookkilometers
Regulier 114 km

Overzichten

Verzorgingsplaatsen langs de A76

Richting Aachen: Tienbaan

Richting Brussel: Langveld


Aansluitingen in de A76

11a234567

Knooppunten: KerensheideTen EsschenKunderberg


Externe links

Referenties

  1. actuele wegenlijst januari 2014 | rijkswaterstaat
  2. Route op Google Maps
  3. Een autostrada dwars door de Mijnstreek | Limburgsch Dagblad (04-02-1937)
  4. Viaducten rijksweg bij Nuth | De Tijd (27-05-1939)
  5. Eerste Limburgse autostrada | Limburgsch Dagblad (21-03-1951)
  6. Autosnelweg Geleen-Heerlen wordt gedeeltelijk voltooid | Limburgsch Dagblad 31-03-1950
  7. Eerste Limburgse autostrada | Limburgsch Dagblad (21-03-1951)
  8. Officiële opening autoweg Geleen - Heerlen | Limburgsch Dagblad (30-10-1952)
  9. Autoweg Geleen naar Heerlen | Limburgsch Dagblad (29-10-1952)
  10. Snelweg Kerkrade-Geleen binnenkort gereed | Volkskrant (26-07-1952)
  11. Stukjes autoweg opengesteld | Limburgsch Dagblad (16-07-1966)
  12. Aanleg verkeersweg Antwerpen - Keulen | Limburgsch Dagblad (17-11-1951)
  13. Nieuwe weg van Limburg naar Duitsland geopend | Trouw (16-12-1970)
  14. Opening E-39 brug | De Waarheid (12-04-1973)
  15. Deel autoweg Antwerpen-Aken gaat in april open | Trouw (30-03-1973)
  16. Een auto-'bergweg' | Het vrije volk (11-12-1970)
  17. Rijksweg 76 in Limburg wordt maandag geopend | Trouw (24-06-1976)
  18. http://www.limburg.nl/Bestuur/Provinciale_Staten/Actueel/Laatste_nieuws_Limburgs_Parlement/Bijzonderheden_PS_29_juni_2012?highlight=bocholtz
  19. Afsprakenlijst Bestuurlijke Overleggen MIRT najaar 2012 | rijksoverheid.nl
  20. Bestuursovereenkomst A67–A73 Knooppunt Zaarderheiken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu
  21. Project Kunderberg op de site van Rijkswaterstaat
  22. Standpunt A2/76 Urmond-Kerensheide-Ten Esschen. | rijksoverheid.nl
  23. INWEVA 2006
  24. MTR+
  25. INWEVA 2013
Autosnelwegen van Nederland