A90 (Groot-Brittannië)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| A90 | |||
| Begin | Edinburgh | ||
| Einde | Fraserburgh | ||
| Lengte | 8 + 134 mi | ||
| Lengte | 12 + 216 km | ||
| |||
De A90 is een A-road in het Verenigd Koninkrijk, gelegen in Schotland. De weg vormt een noord-zuidroute langs de oostkust en bestaat uit twee delen, een zuidelijk deel van 12 kilometer tussen Edinburgh en South Queensferry en een langer noordelijk deel van Perth via Dundee en Aberdeen naar Fraserburgh van 216 kilometer. De gezamenlijke lengte is 228 kilometer.
Routebeschrijving
Edinburgh - Queensferry
De A90 begint in Edinburgh en voert westwaarts de stad uit. In Edinburgh is de A90 een vierstrooks weg zonder rijbaanscheiding. Buiten de stad is het een dual carriageway met 2x2 rijstroken. Bij South Queensferry gaat de A90 over in de M90 richting Perth, en steekt men het Firth of Forth over via de Queensferry_Crossing.
Perth - Fraserburgh
Aan de zuidkant van Perth slaat de A90 van de M90 af en voert dan oostwaarts. Dit deel is een dual carriageway met 2x2 rijstroken en ongelijkvloerse kruisingen. Het landschap is vrij vlak, met een lage heuvelrug naar het noorden. Rond de stad Dundee vormt de A90 de Kingsway, de noordelijke rondweg die deels is uitgevoerd met rotondes en deels met ongelijkvloerse aansluitingen. Dit deel telt ook 2x2 rijstroken.
Vanaf Dundee voert de A90 noordwaarts en verloopt vanaf hier een eind landinwaarts vanaf de Noordzee. Ook dit deel voert door vlak en agrarisch gebied met heuvels naar het noordwesten. De A90 is een dual carriageway, maar is slechts beperkt ongelijkvloers. Er zijn geen echte bebouwde kommen op de route tussen Dundee en Aberdeen, er zijn rondwegen bij Forfar en Stonehaven. Vanaf Stonehaven loopt de A90 weer dicht langs de kust.
Men bereikt dan de grotere stad Aberdeen. De A90 is in Aberdeen slecht uitgebouwd, met smalle stukken en een sterk stedelijk karakter. Er zijn rotondes en verkeerslichten. De weg telt wel grotendeels vier rijstroken, maar heeft niet overal gescheiden rijbanen. Deels verloopt de A90 door brede woonstraten. Noordelijk van Aberdeen is de A90 nog een klein stuk een dual carriageway, maar wordt daarna enkelbaans. De weg voert verder noordwaarts langs de kust, via Peterhead en eindigt in Fraserburgh. Op dit punt kan men ook niet verder noordelijk, alleen westwaarts via de A98.
Geschiedenis
Wegnummergeschiedenis
De A90 is van oudsher één van de belangrijkste wegen van Scotland. De oorspronkelijke A90 verliep alleen van Edinburgh naar Inverkeithing en was 16 kilometer lang. De rest van de route tot Perth was de M90. Het deel van Perth tot Dundee was een onderdeel van de A85. De rondweg van Dundee was als de A929 genummerd, evenals de route verder tot Forfar. Het deel van Forfar tot Stonehaven was als de A94 genummerd, en de A92 verder van Stonehaven tot Fraserburgh. Sinds 1994 is deze route als de A90 genummerd.
Aanleggeschiedenis
De Forth Road Bridge is begin jaren '60 aangelegd en in 1964 opengesteld, zodat verkeer van Edinburgh naar het noorden niet meer via een veerdienst hoefde. Dit was de eerste verkeersbrug op deze locatie. Het was de eerste brug in Europa met een hoofdoverspanning van meer dan 1 kilometer lengte.
De oorspronkelijke A85 tussen Perth en Dundee is geheel opgewaardeerd tot dual carriageway. De Friarton Bridge bij Perth opende in 1978 voor het verkeer. De dual carriageway van Perth en Dundee is vermoedelijk in dezelfde tijd aangelegd. De weg was oorspronkelijk niet van ongelijkvloerse aansluitingen voorzien. Rond 2006 zijn er twee bijgebouwd. Op diverse punten sluiten boerenerven direct aan op de A90.
De Kingsway rond Dundee is in de jaren '30 aangelegd en was destijds al gedeeltelijk een dual carriageway. In de jaren '80 is het westelijk deel ook verdubbeld naar 2x2 rijstroken. Het deel tussen Dundee en Aberdeen is in de jaren '70 verbeterd en verdubbeld.
Bij Edinburgh is de Forth Road Bridge vervangen door de Queensferry Crossing. De nieuwe brug is op 30 augustus 2017 opengesteld.[1] Hierdoor is de A90 4 kilometer korter geworden, de route over de nieuwe brug heeft de motorway status en valt onder de M90. De oude Forth Road Bridge is sinds 1 februari 2018 alleen nog in gebruik voor bussen en taxi's.[2]
Western Peripheral Route
Aberdeen was een knelpunt voor zowel lokaal als doorgaand verkeer. De oorspronkelijke A90 door Aberdeen was niet geschikt voor veel verkeer en daarom tijdrovend. Daarom is de 'Western Peripheral Route' aangelegd, een dual carriageway van 58 kilometer lengte die westelijk om Aberdeen wordt gelegd. Deze begint al bij Stonehaven en loopt tot Tipperty. Dit is een PPS project, uitgevoerd als dual carriageway met 2x2 rijstroken, alhoewel niet het gehele project ongelijkvloers is, een aantal aansluitingen zijn als rotonde vormgegeven.[3][4] Op 27 juni 2018 opende het eerste deel van het project, een 6 kilometer lang deel tussen Parkhill en Blackdog, ten noorden van Aberdeen.[5][6] Op 15 augustus 2018 opende 10 kilometer omgelegde A90 tussen Balmedie en Tipperty, ten noorden van Aberdeen.[7] Op 12 december 2018 opende de zuidelijke 25 kilometer van de bypass van Aberdeen, tussen de bestaande A90 bij Stonehaven en de A96 ten noordwesten van Aberdeen. Eveneens opende de 6,5 kilometer lange zijtak van deze route tot Charlestown aan de zuidkant van Aberdeen. De aansluiting tussen de hoofdroute en de zijtak is echter een rotonde.[8] Op 19 februari 2019 opende de resterende 7 kilometer tussen Craibstone en Parkhill.[9]
Openstellingsgeschiedenis
| van | naar | lengte | datum |
|---|---|---|---|
| Parkhill | Blackdog | 6 km | 27-06-2018 |
| Balmedie | Tipperty | 10 km | 15-08-2018 |
| Stonehaven | Craibstone | 25 km | 12-12-2018 |
| Craibstone | Parkhill | 7 km | 19-02-2019 |
Verkeersintensiteiten
Dagelijks rijden 31.000 voertuigen aan de westkant van Edinburgh, wat stijgt naar 70.000 voertuigen op de Forth Road Bridge. Op de Friarton Bridge bij Perth rijden 33.000 voertuigen per dag. De A90 telt tussen Perth en Dundee 27.000 tot 35.000 voertuigen per dag. Op de Kingsway rond Dundee rijden circa 42.000 voertuigen per dag. Het deel tussen Dundee en Aberdeen telt overwegend tussen 20.000 en 25.000 voertuigen per dag. Door Aberdeen rijden 30.000 tot 36.000 voertuigen per dag. Tussen Aberdeen en Peterhead rijden 7.000 tot 12.000 voertuigen per dag, wat daarna stabiel blijft op 7.000 voertuigen per dag tot Frasersburgh.[10]
Referenties
- ↑ Forth Replacement Crossing | transportscotland.gov.uk
- ↑ Forth Road Bridge to reopen to public transport | bbc.com
- ↑ Aberdeen Western Peripheral Route / Balmedie to Tipperty | transportscotland.gov.uk
- ↑ Scottish ministers demand opening of key AWPR section | pressandjournal.co.uk
- ↑ AWPR to open between Parkhill (Goval) and Blackdog Junctions | transport.gov.scot
- ↑ bypass opens between Parkhill and Blackdog | bbc.com
- ↑ AWPR - Balmedie to Tipperty fully open to traffic | transport.gov.scot
- ↑ AWPR Opening: New section to open Wednesday 12 December | transport.gov.scot
- ↑ Aberdeen bypass final section opens | bbc.com
- ↑ Traffic count | transportscotland.gov.uk
| A-roads in Groot-Brittannië |
|---|
|
A1 • A2 • A3 • A4 • A5 • A6 • A7 • A8 • A9 • A10 • A11 • A12 • A13 • A14 • A15 • A16 • A17 • A18 • A19 • A20 • A21 • A22 • A23 • A24 • A25 • A26 • A27 • A28 • A29 • A30 • A31 • A32 • A33 • A34 • A35 • A36 • A37 • A38 • A39 • A40 • A41 • A42 • A43 • A44 • A45 • A46 • A47 • A48 • A49 • A50 • A51 • A52 • A53 • A54 • A55 • A56 • A57 • A58 • A59 • A60 • A61 • A62 • A63 • A64 • A65 • A66 • A67 • A68 • A69 • A70 • A71 • A72 • A73 • A74 • A75 • A76 • A77 • A78 • A79 • A80 • A81 • A82 • A83 • A84 • A85 • A86 • A87 • A88 • A89 • A90 • A91 • A92 • A93 • A94 • A95 • A96 • A97 • A98 • A99 |