AP-1 (Spanje)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
AP-1
Begin Burgos
Einde Eibar
Lengte 126 km
Route

→ → Madrid / Valladolid

1 Burgos-Este

2 Villafría

3 Briviesca

4 Pancorbo

5 Miranda de Ebro

6 → Bilbao / Zaragoza

7 Armiñón

→ Vitoria

101 → Vitoria / Bilbao

102 Extabarri-Ibiña

peaje

107 → Vitoria

123 Eskoriatza

130 Arrasate/Mondragón

133 Bergara-Sur

138 Bergara-Norte

145 → Bilbao / San Sebastián

De AP-1 of Autopista del Norte, is een autopista in Spanje. De autosnelweg bestaat uit twee delen, een tolvrij zuidelijk deel van Burgos tot Miranda de Ebro en een tolplichting noordelijk deel vanaf Vitoria-Gasteiz tot de AP-8 bij Eibar in Baskenland. Het zuidelijk deel is 82 kilometer lang, het noordelijk deel is 44 kilometer lang, met een gecombineerde lengte van 126 kilometer.

Routebeschrijving

De AP-1 bij Pancorbo.

Burgos - Armiñón

De zuidelijke rondweg van Burgos is de BU-30, waar ook de A-1 overheen loopt. Aan de oostkant van Burgos begint de AP-1 na het knooppunt met de BU-30/A-1. Het kleine tolstation bevindt zich bij dit knooppunt. De AP-1 telt 2x2 rijstroken en voert in noordoostelijke richting, in eerste instantie over de Meseta. Tot aan Briviesca liggen wat heuvelruggen die boven het vlakke landschap uitsteken. Daarna volgt een vlakker deel tot Pancorbo. De snelweg voert daarna abrupt door de Desfiladero de Pancorbo, een spectaculaire kloof waarbij de AP-1 enkele korte tunnels kent. De passage door de Desfiladero de Pancorbo is slechts 5 kilometer lang, daarna komt men weer in vlakker gebied. De snelweg passeert dan het stadje Miranda de Ebro, waarna het knooppunt met de AP-68 volgt. De AP-1 eindigt bij Armiñón op de A-1, die dan verder gaat naar Vitoria-Gasteiz.

Vitoria - Eibar

De AP-1 over de rivier de Deba in Baskenland.

De AP-1 begint ten noorden van Vitoria op een knooppunt met de N-622 en de N-624, nabij de luchthaven van Vitoria-Gasteiz. De snelweg telt dan 2x2 rijstroken en voert in noordoostelijke richting, in eerste instantie door vrij vlak gebied. Na een paar kilometer volgt de aansluiting naar de N-240, waarna het bergtraject begint. Het landschap wordt hier snel groener. De snelweg kent diverse tunnels, waaronder de 3.415 meter lange Túnel de Isuskitza. De snelweg voert langs Arrasate/Mondragón en Bergara. De AP-1 eindigt net ten oosten van Eibar op de AP-8.

Eibar - Irún

Het deel van Eibar tot de Franse grens bij Irún wordt over het algemeen beschouwd als zijnde de AP-8 maar op sommige wegwijzers en kilometerpalen is dit deel ook als de AP-1 aangegeven.

Naamgeving

De AP-1 was voor de grote omnummering in 2003 genummerd als de A-1. Tijdens de omnummering is ook besloten in het wegnummer onderscheid te maken tussen tolvrije snelwegen en tolwegen, en derhalve is het nummer AP-1 geworden. De autosnelweg wordt buiten Baskenland onderhouden door de Spaanse nationale overheid en is onderdeel van het Red de Carreteras del Estado (RCE).

De autosnelweg draagt ook de E-nummers E-5 en E-80 tussen Burgos en Miranda de Ebro. De naam van de AP-1 is "Autopista del Norte", wat "autosnelweg van het noorden" betekent.

Geschiedenis

De AP-1 bij San Sebastián.

Burgos - Armiñón

De voorganger van de AP-1 is de N-I, een goed uitgebouwde enkelbaans carretera nacional met tal van ongelijkvloerse kruisingen.

Het deel tussen Burgos en Armiñón is het oudste deel van de AP-1 en opende in fases tussen 1978 en 1984.[1][2] Op 23 juli 1984 opende het zuidelijkste deel van de snelweg tussen de A-1 bij Landa aan de zuidkant van Burgos en het voormalige begin van de tolweg bij de aansluiting op de N-I bij Rubena. In de jaren 80 sloot daar de tolvrije A-1 naar Vitoria op aan. In 2006 is de noordelijkste 18 kilometer van de AP-1 rond Miranda de Ebro naar 2x3 rijstroken verbreed. Ook is de aansluitende BU-30 langs Burgos naar 2x3 rijstroken verbreed.

Begin jaren '90 werd overwogen om de AP-1 parallel aan de A-1 tussen Madrid en Burgos aan te leggen. Dit werd ter overweging in het nooit gerealiseerde 3e Plan General de Carreteras 1992-2000 opgenomen.[3]

Op 1 december 2018 werd de AP-1 tussen Burgos en Armiñón tolvrij, als eerste van de autopistas waarvan de concessie na het aflopen niet verlengd werd. Daartoe moest een nieuw tolstation op het knooppunt met de AP-68 gebouwd worden.[4] Ook is het einde van de AP-1 op de A-1 bij Armiñón verbeterd, oorspronkelijk was er een enkelbaans verbinding voor doorgaand verkeer van Burgos naar Vitoria-Gasteiz. Deze is tussen december 2019 en juni 2020 naar twee rijstroken verbreed.[5] Dit 7 kilometer lange deel van de AP-1 is vervolgens overgedragen aan de provincie Álava.

In 2022 zijn plannen gemaakt om de lokale toegang tot de AP-1 tussen Burgos en Armiñón te verbeteren. De AP-1 was kort daarvoor tolvrij geworden. Hiertoe zijn twee nieuwe aansluitingen gerealiseerd bij Monasterio de Rodilla en Zuñeda.[6]

Vitoria - Eibar

Tussen 2003 en 2009 is het deel van Vitoria-Gasteiz naar Eibar opengesteld, zodat er een betere route ontstond richting San Sebastián, omdat de A-1 enigszins substandaard is door de bergen van Gipuzkoa. Het project omvatte de langste wegtunnel van Baskenland.[7] De snelweg was oorspronkelijk gepland tussen Armiñon en Eibar, maar voorlopig is alleen het gedeelte van Vitoria tot Eibar aangelegd. Verkeer tussen Vitoria en Armiñon moet dus van de tolvrije A-1 gebruikmaken.

Openstellingsgeschiedenis

Het noordelijk eindpunt van de AP-1 bij Eibar.
Van Naar Lengte Opening
Rubena Briviesca 28,0 km 13-02-1978
Briviesca Pancorbo 21,4 km 00-00-198x
Pancorbo Armiñón 25,4 km 23-07-1984
Burgos/Landa (A-1) Rubena 12,0 km 23-07-1984
Bergara-Norte AP-8 7,2 km 21-12-2003
Bergara-Sur Bergara-Norte 4,2 km 28-07-2004
Arrasate Bergara-Sur 3,5 km 29-05-2005
Etxabarri Luko 6,2 km 03-06-2008
Luko Eskoriatza 18,4 km 06-04-2009
Eskoriatza Arrasate 6,3 km 22-05-2009

Toekomst

Met het tolvrij worden van het traject tussen Burgos en Armiñón nam het verkeer op de AP-1 sterk toe. Het verkeersaanbod is met 30% toegenomen en het aantal vrachtwagens met 120%, met 9.000 vrachtwagens per dag. In september 2022 werd een voorproject goedgekeurd om een plan uit te werken om de AP-1 over het gehele traject naar 2x3 rijstroken te verbreden.[8] De kosten werden op dat moment geraamd op € 287 miljoen. Het oostelijkste deel rond Miranda de Ebro beschikt reeds over 2x3 rijstroken. Het te verbreden deel is circa 64 kilometer lang. De drie tunnels in de Desfiladero de Pancorbo hebben reeds ruimte voor 2x3 rijstroken.

Afritnummering

Het noordelijk deel van de AP-1 tussen Vitoria en Eibar had oorspronkelijk een afwijkende afritnummering. Er werden drie afritnummeringen door elkaar gebruikt, vanuit het zuiden liep deze noordwaarts op van 2 tot 7, vervolgens volgen twee hoge afritnummers van 123 en 130, waarna deze noordwaarts weer afloopt van 12 naar 1. Later is het noordelijk deel van Vitoria-Gasteiz tot Eibar onder één afritnummering gebaseerd op afstand gebracht.

Rijstrookconfiguratie

Van Naar Rijstroken Lengte Opmerkingen
A-1/BU-30 Burgos 4 Pancorbo 2x2 69 km 2+3 bij kruipstroken
4 Pancorbo A-1 Armiñón 2x3 18 km
2 Vitoria AP-8 Eibar 2x2 46 km

Tol

Het tolstation van de AP-1 bij Etxabarri-Ibiña, ten noorden van Vitoria-Gasteiz.

Zie ook tolwegen in Spanje.

De AP-1 is gedeeltelijk een tolweg. Het deel van Burgos tot Armiñón was tot 2018 in het beheer van Europistas.[9] Het deel van Vitoria-Gasteiz tot Eibar is voor wat betreft het deel in de provincie Gipuzkoa in eigendom van het publieke agentschap Bidegi[10] maar in feitelijk beheer van Bidelan.[11] Het deel in de provincie Álava is in het beheer van Arabat.[12]

In 2017 werd een kortingsprogramma voor vrachtwagens op de AP-1 tussen Burgos en Armiñón geïntroduceerd. Vrachtwagens kregen 75% korting als ze de AP-1 in plaats van de parallelle N-I gebruiken.[13] De Spaanse regering heeft besloten om de concessies van diverse tolwegen in het land niet te verlengen, de concessie van de AP-1 tussen Burgos en Armiñón was de eerste die afliep op 30 november 2018,[14][15] zodat de snelweg sinds 1 december 2018 tolvrij is geworden.[16][17] Het toltarief bedroeg in 2018 € 12,25 voor de gehele 82 kilometer lange route,[18] wat de AP-1 tot één van de duurste reguliere tolwegen in Europa maakte, met een tarief van bijna € 0,15 per kilometer. Daarbij werd voor verkeer dat bij Ameyugo de AP-1 oprijdt en deze bij Armiñón verlaat geen tol berekend om Miranda de Ebro te ontlasten van doorgaand verkeer. In de eerste dagen nadat de AP-1 tolvrij werd nam het verkeersaanbod met 35% toe.[19] In het eerste jaar van tolvrij verkeer maakten 1,6 miljoen vrachtwagens (gemiddeld 4.400 per dag) meer gebruik van de AP-1. Het aantal vrachtwagens steeg van gemiddeld 3.700 naar 8.100 per dag, het autoverkeer nam in die tijd met 12% toe.[20]

Alternatieven

De AP-1 op de grens met de provincie Gipuzkoa.

Sinds 1 december 2018 is het niet meer noodzakelijk om de AP-1 tussen Burgos en Armiñón te vermijden, omdat de tolheffing toen gestaakt werd. Daarvoor werd de N-I veel gebruikt als tolvrije alternatieve route. Dit is een goed uitgebouwde enkelbaans weg met tal van ongelijkvloerse kruisingen die nauwelijks door bebouwde kommen gaat. Verkeer moet alleen door de rand van Miranda de Ebro. Tussen Miranda de Ebro en Armiñón is de N-I met 2x2 rijstroken uitgerust.

Het noordelijk deel van Vitoria-Gasteiz naar Eibar kan vermeden worden door de oude route via de A-1 via Altsasu te nemen. Deze komt bij San Sebastián weer op de AP-8 uit en is geschikt voor reizen vanaf Frankrijk naar Vitoria-Gasteiz en verder. Deze route is een autovía die wat bochtiger is dan de AP-1. Voor lokaal verkeer op korte afstand van de AP-1 zijn alleen bochtige tweestrooks wegen beschikbaar. De voornaamste hiervan is de GI-627, die langs in plaats van door de meeste bebouwde kommen loopt.

Wegbeheer

Het wegbeheer van de AP-1 verschilt. Het deel in Castilla y León is in het beheer van het Ministerio de Fomento. Het tolvrije traject in de provincie Álava van Rivabellosa tot Armiñón werd per 1 december 2018 overgedragen aan de regering van Baskenland, en daarmee feitelijk aan de provincie Álava.[21] Het traject van Vitoria-Gasteiz naar Eibar is in eigendom van de provincies Álava en Gipuzkoa en in feitelijk beheer van respectievelijk Arabat en Bidegi.

Verkeersintensiteiten

In 2013 reden dagelijks 18.000 voertuigen tussen Burgos en Miranda de Ebro.[22] Na het tolvrij worden steeg dit naar gemiddeld 29.500 voertuigen per dag in 2022.[23] In 2015 reden dagelijks 7.800 voertuigen tussen de N-622 en N-240 nabij Vitoria-Gasteiz, wat stijgt naar 13.000 voertuigen verder tot Arrasate[24] en 12.000 voertuigen verder tot Eibar.[25]

Referenties

  1. ↑ AP-1 Europistas | aseta.es
  2. ↑ La autopista se encuentra en servicio desde el 13 de febrero de 1978 y el plazo de concesión concluye el 30 de noviembre de 2018 | ap1europistas.es
  3. ↑ Un nuevo plan de carreteras urbanas e interurbanas (1992-2000) | coam.org
  4. ↑ Así está el nuevo peaje de Ribabellosa a un mes para la liberalización de la AP1 | gasteizhoy.com
  5. ↑ Mitma finaliza las obras de ampliación de capacidad del ramal de conexión entre la autopista AP-1 y la autovía A-1 en Armiñón | mitma.es
  6. ↑ Mitma aprueba definitivamente el anteproyecto de mejora de la accesibilidad de la autopista AP-1 entre Burgos y Miranda de Ebro | mitma.es
  7. ↑ El lunes se abrirá al tráfico el tramo de la autopista AP-1 entre Vitoria y Eskoriatza | diariovasco.com
  8. ↑ Mitma aprueba el anteproyecto de adecuación y mejora de la autopista AP-1 entre Burgos y Armiñón | mitma.es
  9. ↑ www.ap1europistas.es
  10. ↑ www.bidegi.net
  11. ↑ www.bidelan.com
  12. ↑ www.arabat.org
  13. ↑ y la Junta de Castilla y León acuerdan bonificaciones para el desvío de vehículos pesados de la N-I a la AP-1 | fomento.gob.es
  14. ↑ El ministro de Fomento anuncia la liberación del peaje de la AP-1 a la finalización de la concesión | fomento.gob.es
  15. ↑ Fomento inicia los trabajos preparatorios para la liberación del peaje de las autopistas próximas a finalizar | fomento.gob.es
  16. ↑ La autopista AP-1 Burgos-Armiñón pasa a ser libre de peaje a partir de mañana, 1 de diciembre | fomento.es
  17. ↑ La AP-1 será gratis a partir del 1 de diciembre | larioja.com
  18. ↑ Adiós a los peajes en la autopista AP-1 entre Burgos y Armiñón: esta noche queda liberada del pago | elpais.com
  19. ↑ El fin del peaje incrementará un 35% el tráfico en la autovía Burgos-Vitoria | abc.es
  20. ↑ La autopista AP-1 absorbe 1,6 millones de camiones más en el primer año sin peaje | diariovasco.com
  21. ↑ Así mismo, con la finalización del periodo concesional, el Consejo de Ministros, en su reunión de hoy, ha aprobado un Real Decreto por el que queda traspasada a la Comunidad Autónoma del País Vasco la titularidad de la Autopista AP-1 libre de peaje en sus últimos 6 kilómetros, entre el límite entre las provincias de Burgos y Álava, en el punto kilométrico 77+200, y el final de la autopista en el enlace 7 de Armiñón, en el punto kilométrico 83+200. | Fomento (30-11-2018)
  22. ↑ Mapas de tráfico | fomento.gob.es
  23. ↑ Raquel Sánchez anuncia una inversión total de 384 millones de euros para mejorar la funcionalidad y accesibilidad de la AP-1 en Burgos | mitma.es
  24. ↑ Mapa intensidad del tráfico | www.araba.eus
  25. ↑ INTENSIDAD DE TRÁFICO | www.gipuzkoaerrepideak.net
Nationale autosnelwegen in Spanje

A-1 • AP-1 • A-2 • AP-2 • A-3 • A-4 • AP-4 • A-5 • A-6 • AP-6 • A-7 • AP-7 • A-8 • AP-8 • AP-9 • A-10 • A-11 • A-12 • A-13 • A-14 • A-15 • AP-15 • A-21 • A-22 • A-23 • A-24 • A-25 • A-26 • A-27 • A-28 • A-30 • A-31 • A-32 • A-33 • A-35 • AP-36 • AP-37 • A-38 • A-40 • A-41 • AP-41 • A-42 • A-43 • A-44 • A-45 • AP-46 • A-47 • A-48 • A-49 • A-50 • A-51 • AP-51 • A-52 • AP-53 • A-54 • A-55 • A-56 • A-57 • A-58 • A-59 • A-60 • AP-61 • A-62 • A-63 • A-64 • A-65 • A-66 • AP-66 • A-67 • A-68 • AP-68 • AP-69 • A-70 • AP-71 • A-72 • A-73 • A-74 • A-75 • A-76 • A-77 • A-77a • A-80 • A-81 • A-83 • A-91

Overgenomen van "https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=AP-1_(Spanje)&oldid=337676"