AP-9 (Spanje)

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
AP-9
Begin Ferrol
Einde Tui
Lengte 220 km
Route
AP-9F

0F → A Coruña / Vigo

2F Betanzos

3F Bergondo

12F Miño

21F Cabañas

25F Fene-Sur

27F Fene-Norte

34F Freixeiro

36F


AP-9

3 → La Coruña

7 Aeropuerto de La Coruña

12 Cambre

15 AP-9F → Ferrol

16 → Madrid

41 Órdenes

55 Sigüeiro

67 → Lugo

68 Santiago de Compostela-Norte

70 Ciudad de la Cultura

72A → Ourense

72 Santiago de Compostela-Centro

75 Santiago de Compostela-Sur

93 Padrón

104 Ribeira

110 Caldas de Reyes

119 Sangenjo

129 Pontevedra-Norte

132 Pontevedra-Sur

137 Redondela

146 Moana

148 Redondela

Puente de Rande

151 AP-9V → Vigo

157 Aeropuerto de Vigo

159 → Ourense

161 → Baiona

166 Porriño

178 → Braga / Lisboa


AP-9V

0V → A Coruña / Braga

1V Teis

2V Aeropuerto de Vigo

4V Vigo-Avenida García Barbón

De AP-9 of Autopista del Atlántico (Galicisch: Autoestrada do Atlántico) is een autopista in Spanje, gelegen in Galicia. De autosnelweg verbindt de havenstad A Coruña met de Portugese grens ten zuiden van Vigo. De AP-9 is 178 kilometer lang. Daarnaast is er een 35 kilometer lange aftakking naar Ferrol die als de AP-9F is genummerd. Ook bestaat er de korte AP-9V, die een korte feeder naar Vigo vormt.

Routebeschrijving

De AP-9 in Pontevedra.
De AP-9 met de Puente de Rande bij Vigo.

A Coruña - Tui

De AP-9 begint in de grote havenstad A Coruña, het is een voortzetting van de AC-11 vanuit het centrum. De snelweg telt vanaf het begin 2x2 rijstroken en voert door de uitlopers van het stedelijk gebied van A Coruña. Zoals gebruikelijk in Galicia is het platteland dichtbebouwd. Even voor Betanzos slaat de AP-9F af naar Ferrol. Direct daarna volgt het knooppunt met de A-6 die naar Madrid verloopt. De AP-9 voert vanaf hier zuidwaarts over het licht heuvelachtige platteland. De afritdichtheid is gering, er liggen geen noemenswaardige plaatsen tot aan de stad Santiago de Compostela.

De AP-9 verloopt langs de oost- en zuidkant van Santiago de Compostela en telt er 2x3 tot 2x4 rijstroken. Aan de noordkant van Santiago is een incompleet knooppunt met de A-54, gevolgd door een afrit naar de SC-20, de stadssnelweg van Santiago. Aan de zuidkant van Santiago volgen nog twee knooppunten, met de AP-53 naar Ourense en de AG-56 naar Noia.

Zuidelijk van Santiago voert de AP-9 door het glooiende heuvelland, met een afwisseling van bos, weilanden, dorpjes en veel verspreide bebouwing. De N-550 verloopt overal op korte afstand parallel aan de AP-9. Bij Padrón sluit de AG-11 naar de kust bij Ribeira aan. De AP-9 verloopt verder landinwaarts, met diverse autonome autosnelwegen die de AP-9 met de kustplaatsen verbinden. Noordelijk van Pontevedra is een knooppunt met de AG-41 naar Sanxenxo. De AP-9 zelf telt 2x2 rijstroken en kent soms een derde rijstrook op hellingen.

De AP-9 voert dan dicht langs het centrum van de stad Pontevedra en steekt de Ría de Pontevedra over, een ondiep fjord, het is het eerste stuk waar de AP-9 direct langs zee voert. Aan de zuidkant van Pontevedra is een knooppunt met de PO-10 en de PO-11. Vervolgens voert de AP-9 een stuk over de over van het Ría de Vigo een steekt deze uiteindelijk over via de Puente de Rande. Dit is een grote tuibrug, waarbij de rijbanen gesplitst lopen, met 2x2 rijstroken over de binnenkant van de brug en één rijstrook per richting over de buitenkant van de brug. De AP-9 telt nog even 2x3 rijstroken tot de afsplitsing van de AP-9V naar het centrum van Vigo.

Vervolgens vormt de AP-9 de oostelijke bypass van Vigo, die door de heuvels voert. De snelweg kent hier enkele tunnels en kort achter elkaar knooppunten met de A-52/A-55 en AG-57. Zuidelijk van Vigo lopen de AP-9 en A-55 parallel aan elkaar. Beide wegen komen weer bij Tui samen, waarbij de AP-9 eindigt en de A-55 het resterende stuk tot de grens met Portugal vormt.

AP-9F Betanzos - Ferrol

De AP-9F is een zijtak van de AP-9 vanaf Betanzos tot Ferrol. De AP-9 verloopt noordwaarts en steekt de vallei van de Ría de Betanzos over. Dit gebied is heuvelachtig met bebossing, weilanden en veel verspreide bebouwing. De N-651 verloopt parallel aan de AP-9F. De snelweg telt 2x2 rijstroken en kent diverse tunnels. De AP-9F maakt een boog rond het Ría de Ferrol, waarna de AP-9F de kuststad Ferrol vanaf het oosten bereikt.

AP-9V Vigo

De AP-9V is een korte spur van de AP-9 bij Vigo. De snelweg is slechts enkele kilometers lang en telt 2x2 rijstroken. De AP-9V eindigt in het centrum van Vigo.

Naamgeving

De snelweg is in het beheer van de tolmaatschappij Audasa. De hele snelweg heet Autopista del Atlántico, ook de aftakking naar Ferrol.

Geschiedenis

De AP-9 bij Padrón.

Voordat de autosnelweg werd aangelegd vormde de N-550 de belangrijkste noord-zuidroute van westelijk Galicia. Kenmerkend aan grote delen van Galicia is de vele verspreide bebouwing en lage uitbouwstandaard van hoofdwegen vergeleken met andere delen van Spanje. Dat was ook het geval voor de N-550, die grote delen door semi-bebouwd gebied verliep. De reistijd was daarom fors, om dit te verbeteren werd een tolweg gepland over een geheel nieuw tracé, vergelijkbaar met de bouw van autopistas in het noordoosten van Spanje.

In 1971 werd de eerste wegnummering voor autosnelwegen in Spanje ingevoerd.[1] Daarbij werd de toen nog geplande 'Autopista del Atlántico' genummerd als de A-58. Echter al kort daarna in 1975 werd het nummer gewijzigd naar de A-9,[2] waardoor de autosnelweg nooit als de A-58 bewegwijzerd is geweest. Bij de hernummering van autosnelwegen in 2003 werd het onderscheid gemaakt tussen tolvrije autovías en autopistas de peaje, waarbij de A-9 werd omgenummerd tot de AP-9.

In 1973 werd definitief besloten deze autosnelweg aan te leggen. Op 17 december 1973 startte de aanleg van de Puente de Rande bij Vigo. In 1979 opende het eerste deel van de snelweg, een vrij lang stuk van net buiten A Coruña tot Santiago de Compostela.[3] De de bouw van een aantal zuidelijke delen, plus de tak naar Ferrol werden toen stilgelegd, en pas later weer opgepakt. In 1992 was de snelweg doorgaand te berijden tussen A Coruña en Vigo.[4] De tak naar Ferrol was in 2003 gereed, evenals de tak naar Tui, niet ver van de Portugese grens.

Op 27 februari 2015 begon de verbreding van de AP-9 tussen Vigo en Cangas. Dit deel is slechts 6 kilometer lang, maar omvat wel de grote tuibrug Puente de Rande. Om een verbreding naar 6 rijstroken mogelijk te maken zijn er aan de buitenzijde aan weerszijden een nieuwe rijbaan met één rijstrook aan gebouwd. Dit project kostte € 143 miljoen, waarvan € 76 miljoen voor de aanpassing aan de brug.[5] Het project werd op 30 december 2017 opgeleverd.[6][7]

Van 2015 tot 2017 is de AP-9 langs Santiago de Compostela van 2x2 naar 2x3 tot 2x4 rijstroken verbreed, over een traject van 8,5 kilometer tussen Santiago-Norte en Santiago-Sur. De werkzaamheden begonnen op 27 februari 2015[8] en zijn op 3 januari 2018 formeel opgeleverd.[9] De werkzaamheden kostten € 84,8 miljoen. Ook is in 2018-2019 een nieuwe aansluiting naar de Ciudad de la Cultura de Galicia in Santiago aangelegd[10] die op 15 februari 2019 is geopend.[11]

Openstellingsgeschiedenis

De AP-9 bij Vigo.
Van Naar Lengte Opening
A Barcala Santiago de Compostela-Norte 59,3 km 27-04-1979
AP-9 Guisamo (AP-9F) 2,6 km 23-01-1980
Pontevedra-Sur Vigo 22,9 km 07-02-1981
A Coruña A Barcala 4,7 km 11-05-1984
Santiago de Compostela-Norte Santiago de Compostela-Sur 8,2 km 15-11-1988
Santiago de Compostela-Sur Padrón 17,8 km 30-11-1990
Padrón Caldas de Reis 16,7 km 18-11-1991
Pontevedra-Norte Pontevedra-Sur 3,2 km 25-03-1992
Caldas de Reis Pontevedra-Norte 19,4 km 21-11-1992
Guisamo Miño (AP-9F) 9,4 km 23-06-1997
Miño Cabanas (AP-9F) 8,8 km 29-12-1998
Cabanas Fene (AP-9F) 5,5 km 24-05-1999
Teis Rebullon 10,1 km 24-05-1999
Rebullon Tui 15,0 km 17-11-2003
Fene Ferrol (AP-9F) 9,8 km 15-12-2003

Trivia

Een aantal wetenswaardigheden over de AP-9:

  • er liggen 444 viaducten over de weg;
  • de weg kent 65 bruggen en viaducten;
  • de weg telt 6 tunnels van in totaal 7 kilometer lengte;
  • Dagelijks maken ruim 22.000 voertuigen gemiddeld gebruik van de tolweg.

Rijstrookconfiguratie

Van Naar Rijstroken Lengte Opmerkingen
3 AC-11 67 Santiago-Norte 2x2 64 km 3+2 op hellingen
67 Santiago-Norte 75 Santiago-Sur 2x3 8 km deels 2x4
75 Santiago-Sur 146 Morazzo 2x2 71 km 3+2 op hellingen
146 Morazzo 151 Vigo / AP-9V 1+2+2+1 5 km gesplitste rijbanen over de Puente de Rande
151 Vigo / AP-9V 178 A-55 2x2 27 km 3+2 op hellingen
0F AP-9 35F AG-64 2x2 35 km AP-9F
0V AP-9 4V Vigo-Avenida García Barbón 2x2 5 km AP-9V

Wegbeheer

De AP-9 is in het beheer van de concessiehouder Audasa en is in eigendom van het Ministerio de Fomento. Sinds 2005 wil de Xunta de Galicia de AP-9 in eigendom nemen, maar dat is vooralsnog niet gelukt.[12][13]

Tol

Het tolstation bij Pontevedra, met 'pago facil'.

Zie ook tolwegen in Spanje.

De AP-9 is een tolweg, in het beheer van Autopistas del Atlántico, C.E.S.A. (Audasa).[14] Audasa heeft sinds 1973 de concessie om de AP-9 te exploiteren. De concessie verliep oorspronkelijk tot 2012, maar is in 1977 al 1 jaar verlengd tot 2013. De PSOE heeft de concessie in de jaren '90 verlengd tot 2023 en de PP heeft eind jaren '90 de concessie gemaximaliseerd wat volgens de wet kan; een periode van 75 jaar, tot 2048. Dit was vooral om de bouw van de AP-9F van te financieren. Later heeft de minister José Blanco van de PSOE de concessionair toestemming gegeven om de toltarieven jaarlijks met 1% te verhogen over een periode van 20 jaar om verdere projecten van te financieren, die inmiddels afgerond zijn, zoals de verbreding bij Santiago en Vigo.[15] In 2019 zijn de toltarieven met ruim twee keer het Spaanse gemiddelde verhoogd door minister Ábalos van de PSOE.[16][17] Echter in 2021 zijn de toltarieven door minister Sánchez gereduceerd, gebruikers van elektronische tolheffing betalen voor een retourrit sindsdien de helft van de prijs.[18][19] De tolcompensaties van de AP-9 zijn tot het jaar 2048 geraamd op € 2,3 miljard ten laste van de Spaanse overheid.

Er zijn meerdere tolzones op de AP-9, de delen langs Santiago de Compostela, Pontevedra, Vigo, Tui en Ferrol zijn tolvrij. Daartussen betaalt men tol. Op het grootste deel van het traject is een hybride tolsysteem, doorgaand verkeer trekt geen ticket, voertuigen die vanaf toeritten onderweg komen trekken wel een ticket. Van voertuigen zonder ticket wordt aangenomen dat zij het gehele traject hebben gereden en betalen het maximale tarief. Bij afritten leggen camera's vast uit welke richting het voertuig kwam, zodat vastgesteld kan worden wat het tarief is indien men geen ticket heeft. Voertuigen met een ticket vanaf één van de toeritten betalen naar gelang de gereden afstand.

Ten zuiden van Pontevedra betaalt verkeer naar het zuiden meteen voor de hele rit naar Vigo. Indien men de autopista eerder verlaat komt men langs een tolpoort zonder slagbomen, als men de credit card voor de contactloze lezer houdt krijgt men het teveel betaalde bedrag teruggestort. Rond Vigo is sprake van een open tolsysteem met tolstations bij Pontevedra en ten zuiden van Vigo. Het systeem is daar zo ingericht dat alleen de bypass van Vigo tolvrij te berijden is tussen de AP-9V en AG-57.

Voertuigen die binnen 24 uur een retourrit maken op hetzelfde traject betalen sinds juli 2021 nog slechts voor één rit, effectief een verlaging van het toltarief met 50 procent. Dit geldt alleen voor gebruikers met een transponder.

Verkeersintensiteiten

Dagelijks rijden 44.000 voertuigen in A Coruña, dalend naar 24.000 voertuigen bij Betanzos en 14.000 tot 16.000 voertuigen verder tot Santiago de Compostela. Daarna rijden 43.000 voertuigen langs Santiago en 16.000 tot 18.000 voertuigen tot Pontevedra. Langs Pontevedra rijden 42.000 voertuigen per dag, daarna 24.000 voertuigen ten zuiden van Pontevedra, stijgend naar 57.000 voertuigen voor het knooppunt met de AP-9V bij Vigo, het drukste punt van de snelweg. Daarna rijden 37.000 voertuigen langs Vigo en slechts 3.000 voertuigen op het zuidelijkste deel van O Porriño tot Tui.[20]

De AP-9V in Vigo telt 50.000 voertuigen per dag. De AP-9F naar Ferrol verwerkt 14.000 voertuigen per dag, piekend op 26.000 voertuigen in Ferrol zelf.

Zie ook

Referenties

  1. Decreto 1105/1971, de 29 de abril, por el que se dictan normas sobre nomenclatura de autopistas nacionales. | boe.es
  2. Orden de 4 de diciembre de 1975 por la que se establece la nomenclatura de las Autopistas Nacionales. | boe.es
  3. El viernes será inaugurada la autopista Santiago-La Coruña | elpais.com
  4. La circunvalación sobre la ría cumple 30 años como el segundo tramo más usado de la AP-9 | farodevigo.es
  5. Pastor asiste al inicio de las obras de ampliación de la AP-9 entre el enlace de Cangas y el enlace de Teis, que incluye la ampliación del Puente de Rande | fomento.gob.es
  6. Rajoy inaugurará la ampliación del puente de Rande, sobre la ría de Vigo | eldiario.es
  7. Rajoy considera que tender puentes es la mejor forma de dar la bienvenida a 2018 | lamoncloa.gob.es
  8. Las obras de la AP-9 en Santiago ampliarán la capacidad de esta vía con la incorporación de nuevos carriles | fomento.gob.es
  9. El presidente del Gobierno preside el acto de puesta en servicio de las obras de ampliación de la AP-9 en el tramo Santiago Norte – Santiago Sur | fomento.gob.es
  10. Fomento inicia las obras del nuevo enlace de acceso a Santiago de Compostela y a la Ciudad de la Cultura desde la AP-9 | fomento.gob.es
  11. Fomento pone en servicio el nuevo enlace de conexión de la AP-9 con el complejo Ciudad de la Cultura y Santiago de Compostela Centro | fomento.es
  12. 13 años reclamando la cesión de la principal vía gallega | lavozdegalicia.es
  13. A Xunta considera que a transferencia a Galicia da AP-9 é "máis necesaria que nunca" para unha xestión eficaz, "pegada ao territorio" e máis acorde aos intereses dos galegos | xunta.gal
  14. www.audasa.es
  15. UCD, PSOE y PP han alargado en 36 años el peaje y la concesión de la autopista del Atlántico | lavozdegalicia.es
  16. Fomento actualiza las tarifas para 2019 de las autopistas de titularidad estatal | lamoncloa.gob.es
  17. Los gallegos afrontan en la AP-9 la mayor subida de peajes de toda España | lavozdegalicia.es
  18. Raquel Sánchez anuncia la mayor rebaja de los peajes en la historia de la autopista AP-9 | mitma.es
  19. Real Decreto 681/2021, de 27 de julio, por el que se modifican ciertos términos de la concesión administrativa para la construcción, conservación y explotación de la Autopista del Atlántico AP-9. | boe.es
  20. Mapas de tráfico | fomento.gob.es
Nationale autosnelwegen in Spanje

A-1AP-1A-2AP-2A-3A-4AP-4A-5A-6AP-6A-7AP-7A-8AP-8AP-9A-10A-11A-12A-13A-14A-15AP-15A-21A-22A-23A-24A-25A-26A-27A-28A-30A-31A-32A-33A-35AP-36AP-37A-38A-40A-41AP-41A-42A-43A-44A-45AP-46A-47A-48A-49A-50A-51AP-51A-52AP-53A-54A-55A-56A-57A-58A-59A-60AP-61A-62A-63A-64A-65A-66AP-66A-67A-68AP-68AP-69A-70AP-71A-72A-73A-74A-75A-76A-77A-77aA-80A-81A-83A-91