Arlbergpass

Arlbergpass
Hoogte	1.793 m
Weg
Hellingspercentage	10%
Verboden voor aanhangers?	nee
Wintersluiting	geen
Opengesteld	1787
Kaart	kaart

De Arlbergpass, kortweg de Arlberg, is een bergpas in Oostenrijk, gelegen op de grens van Tirol en Vorarlberg. De bergpas is 1793 meter hoog.

Kenmerken

De Arlbergpass is een oost-west georiënteerde bergpas, die het Stanzer Tal in het oosten met het Klostertal in het westen verbindt. Op grotere schaal vormt de bergpas een verbinding tussen het Inntal en het Rheintal. De 1.793 meter hoge bergpas wordt gevormd door de B197. Vanaf het oosten begint de pasroute in Sankt Anton am Arlberg, een bekend toeristendorp op 1.300 meter hoogte. De B197 stijgt daarna vrij snel naar de pashoogte. Delen van de weg zijn overkapt met lawinegalerijen. Op de pashoogte bevindt zich St. Christoph am Arlberg, een gehucht met restaurants en hotels. Direct naar het noorden ligt de Arlberg met toppen tot bijna 2.800 meter. Naar het zuiden loopt de bergrug meer geleidelijk op en heeft ook toppen tot 2.800 meter.

Naar het westen toe daalt de B197 eerst geleidelijk, daarna vrij steil naar het op 1.400 meter hoogte gelegen dorp Stuben. Vlak daarvoor bevindt zich nog een kruispunt met de B198 die naar Lech leidt. Westelijk van Stuben is de B197 weer ondertunneld tot vlak voor Klösterle, min of meer het eindpunt van de pasweg. Klösterle ligt op ruim 1.000 meter hoogte.

De bergpas is ondertunneld met de tolplichtige Arlbergtunnel van de S16. De pas is daarom niet cruciaal voor de bereikbaarheid van Vorarlberg in de winter, maar de pas wordt wel opengehouden, tenzij het lawinegevaar te groot is.

De Arlbergpass is één van de natste delen van Oostenrijk. Met name aan de west- en noordzijde valt veel neerslag, tot wel 1600 mm per jaar. In de winter is de weg daardoor soms moeilijk begaanbaar. Tegenwoordig heeft de omgeving veel betekenis voor de wintersport.

Geschiedenis

De Arlberg had reeds in de oudheid een betekenis voor oost-westverkeer in de Alpen, alhoewel het meeste verkeer in de oudheid noordelijk van de Alpen ging, de weg tussen Salzburg en Bregenz verliep via Kempten. In de Romeinse tijd hadden de zuidelijker gelegen passen meer belang dan de route over de Arlberg. Pas later in de 18e eeuw nam het belang van de Arlbergpass toe, in 1787 werd een meer moderne weg over de Arlberg geopend. In 1824 werd deze weg uitgebouwd tot verharde weg.

Na de opkomst van de spoorwegen nam het belang van de Arlbergpass echter weer af, vanaf de jaren 1860 ging het verkeer als vanouds ten noorden van de Alpen langs, tot in 1884 de Arlbergspoortunnel werd geopend, die een meer directe route tussen Bregenz en Innsbruck mogelijk maakte.

Het toerisme van de 20e eeuw deed het verkeer over de Arlberg weer toenemen. De weg was vanaf 1933 als de B1 genummerd en kreeg in 1971 het nummer B197. Niet lang daarna, in 1978, opende de Arlbergtunnel van de S16 voor het verkeer, waardoor de bergpas alweer geen belang had voor de bereikbaarheid van Vorarlberg in de winter.

In 2014 is een circa 1 kilometer lang deel van de B197 omgelegd op de helling bij Stuben. Oorspronkelijk verliep de weg hier over een recht, maar steil stuk. De weg is verlegd en heeft daarbij een serie haarspeldbochten gekregen.

Alternatieven

De Arlbergpass is in eerste instantie een alternatief voor de Arlbergtunnel. De Arlbergpass is tolvrij te berijden. De Arlbergpass is één van drie oost-westverbindingen tussen Tirol en Vorarlberg, noordelijker ligt de Hochtannbergpass van de B200, die steiler is en langer duurt om te rijden. Naar het zuiden ligt de Silvretta Hochalpenstraße, een toeristenweg waarvoor tol betaald moet worden. De Arlbergpass is van deze drie pasroutes met afstand de snelste en makkelijkst te berijden route.