Australië

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Australia
Hoofdstad Canberra
Oppervlakte 7.617.930 km²
Inwonertal 26.567.000
Lengte wegennet 381.185 km
Lengte snelwegennet 2.505 km[1][2]
Eerste snelweg 1958
Benaming snelweg Freeway
Verkeer rijdt links
Nummerplaatcode AUS

Australië is een land in Oceanië. Het land telt ruim 26 miljoen inwoners en is circa 190 keer zo groot als Nederland. Australië is zo groot dat het vaak een continent op zichzelf genoemd wordt. De hoofdstad is Canberra, de grootste stad is afhankelijk van de definitie, Melbourne of Sydney.[3]

Inleiding

Geografie

De Great Ocean Road in Victoria.
Alpine Way in New South Wales.

Australië is dermate groot dat het geen eiland maar een continent wordt genoemd. Het continent meet maximaal 4.000 kilometer van west naar oost en 3.150 kilometer van noord naar zuid. Het continent wordt omgeven door oceanen en zeeën, zoals de Pacifische Oceaan naar het oosten, de Indische Oceaan naar het westen en de Zuidelijke Oceaan naar het zuiden, alhoewel deze term eigenlijk alleen door Australië wordt gebruikt. Ten noorden van Australië ligt de Timorzee, Arafurazee, Koraalzee en de Golf van Carpentaria. Het grote eiland Tasmania ligt ten zuiden van Australië en is één van de staten. Het land heeft geen landsgrenzen met andere landen. De kortste afstand naar een buurland is over de Torres Strait naar Papua New Guinea, de afstand tussen het Australische vasteland en Papua New Guinea bedraagt 150 kilometer. Op 460 kilometer afstand over de Timorzee ligt Oost-Timor en daar omheen tal van eilanden behorend tot Indonesië. Australië wordt vaak in één adem genoemd met Nieuw-Zeeland, maar de afstand tussen beide landen bedraagt 1.500 tot 2.000 kilometer. Het Franse overzeese gebiedsdeel Nouvelle-Calédonie ligt op 1.200 kilometer van de Australische kust. De afstand van het zuidpuntje van Tasmania tot Antarctica bedraagt 2.600 kilometer.

Het continent Australië bestaat voor een groot deel uit de 'Outback', een zeer dunbevolkt, slecht toegankelijk en geïsoleerd gebied. Grote delen van de Outback zijn vrij vlak, maar er zijn verspreid rotsformaties en bergruggen. De hoogste bergruggen op het continent liggen parallel aan de oostkust, met de Australische Alpen en de Blue Mountains in het zuidoosten en de vele bergketens van het Great Dividing Range naar het oosten. De 2.228 meter hoge Mount Kosciuszko in de Australische Alpen is het hoogste punt van Australië. Uitgestrekte woestijnen bedekken Australië, zoals de Strzelecki Desert en Simpson Desert in het midden en de Great Victoria Desert, Gibson Desert en Great Sandy Desert in het westen.

Het zuidoosten en de oostkust van Australië is het meest gecultiveerde deel van het land, met uitgestrekte landbouwgebieden, die in het binnenland overgaan in ranches en vervolgens in niet-gecultiveerde Outback. In het zuidwesten rond Perth bevindt zich de Wheatbelt, een agrarisch gebied. De kustvlaktes van Queensland zijn ook regelmatig agrarisch in karakter.

Australië heeft weinig grote rivieren. Er zijn wel enkele grote rivieren, maar een aantal hiervan staan in de zomer droog. De Murray River is de langste rivier van Australië. De vijf volgende langste rivieren van het land zijn allemaal zijtakken van de Murray River. Lake Eyre is formeel het grootste meer van Australië, maar staat vaak grotendeels droog. Dit is een endoreïsch bekken dat niet afwatert naar een oceaan.

In Australië zijn veel klimaatzones, variërend van een gematigd landklimaat in het zuidoosten en zuidwesten tot een tropisch tot zelfs equatoriaal klimaat in het noorden. Het binnenland van Australië kent grotendeels een woestijnklimaat. De oostkust heeft grotendeels een subtropisch klimaat, behalve ten zuiden van Sydney en ten noorden van Mackay. Het noordwesten en noordoosten van Australië wordt regelmatig getroffen door tropische cyclonen, die voor grote overstromingen kunnen zorgen. In het binnenland heerst langdurige droogte, met slechts sporadisch neerslag. In de Australische Alpen valt 's winters sneeuw, voldoende om enkele skigebieden in gebruik te hebben. De winters in Australië zijn minder koud dan gebieden op vergelijkbare afstand van de noordpool, wat komt omdat door de grote afstand over open zee de koude lucht uit Antarctica het Australische continent zelden bereikt. De gemiddelde maximumtemperatuur in het zuidelijke Melbourne is in de winter nog zo'n 14 °C.

Economie

De economie van Australië is in hoge mate gebaseerd op diensten en grondstoffen. Australië is één van de meest welvarende landen ter wereld, met een hoog inkomen en een hoge mate van welvaart. Het is één van de 20 grootste economieën van de wereld. In Australië is sprake van veel mijnbouw, met name kolen, erts en zeldzame metalen die voornamelijk naar Oost-Azië geëxporteerd worden. Het land exporteert ook veel landbouwproducten, met name graan, tarwe en wol. De maakindustrie neemt echter af als aandeel in de totale Australische economie. De Australische economische groei kan fluctueren, en volgt met name de ontwikkeling van grondstoffenprijzen.

Demografie

Het inwonertal van Australië is sterk gegroeid, van 3,7 miljoen in 1900 naar 8 miljoen in 1950 en 18,9 miljoen in 2000. Op 7 augustus 2018 werd de grens van 25 miljoen inwoners bereikt.[4] Immigratie draagt sinds 2000 sterk bij aan de groei van de Australische bevolking. Het grootste deel van de Australische bevolking is van Europese afkomst. De grootste niet-Europese groep zijn Chinese Australiërs. Minder dan 3% van de Australische bevolking bestaat uit de oorspronkelijke Aboriginals.

Australië heeft vijf grote steden; Sydney, Melbourne, Brisbane, Adelaide en Perth. Andere steden zijn doorgaans een stuk kleiner. Er zijn 16 steden met meer dan 100.000 inwoners. Bijna alle grotere steden liggen aan of bij de kust, de hoofdstad Canberra is de grootste landinwaarts gelegen stad, gevolgd door Toowoomba in Queensland.

De enorme oppervlakte van Australië zorgt ervoor dat het één van de dunstbevolkte landen van de wereld is. Grote delen van het binnenland zijn zeer dunbevolkt. Bijvoorbeeld het Shire of East Pilbara in Western Australia heeft een oppervlakte groter dan Duitsland, maar telt slechts 13.000 inwoners, waarvan de helft in de plaats Newman woont.

De nationale taal van Australië is het Engels en wordt door het gros van de inwoners gesproken. Men spreekt de variant Australian English, die qua uitspraak meer op British English lijkt, maar qua taalgebruik en woordkeuze veel elementen van American English heeft. Ruim 15% van de Australiërs spreekt thuis een andere taal dan het Engels, de grootste minderheidstalen zijn het Italiaans, Grieks en Chinees, Arabisch en Vietnamees. Opvallend is dat het Italiaans en het Grieks nog veel gesproken worden aangezien deze immigranten veel eerder kwamen dan Aziatische immigranten.

Geschiedenis

Australië werd van oudsher bevolkt door wat men nu Aboriginals noemt. Het Australische continent werd in 1606 door Nederlanders ontdekt, maar de eerste kolonies werden door de Britten gesticht vanaf eind 18e eeuw. Het oostelijk deel van het continent werd door Groot-Brittannië geclaimd en in eerste instantie bevolkt door gevangenen, een zogenaamde 'penal colony'. Het continent werd gedurende de 19e eeuw verder in kaart gebracht en het inwonertal begon met name in de kustregio's te groeien. De zes kroonkoloniën vormden vanaf 1 januari 1901 een federatie, de Commonwealth of Australia. In 1911 werd het Australian Capital Territory gevormd voor de nieuwe hoofdstad Canberra. Melbourne was de tijdelijke hoofdstad tussen 1901 en 1927 terwijl Canberra in aanbouw was. Het Northern Territory werd tot 1911 door South Australia bestuurd, daarna door de federale overheid. Australië vocht mee tijdens zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog en werd door Japan gebombardeerd. Onder het statuut van Westminster van 1931 werden de banden met het Verenigd Koninkrijk losser. Met het verlies van het Britse leger in Azië en het gevaar van Japanse bezetting volgde een nieuwe alliantie met de Verenigde Staten. Na de Tweede Wereldoorlog was er een golf van immigratie vanuit Europa naar Australië, en sinds de jaren '70 ook vanuit Aziatische landen. In 1999 werd in een referendum een voorstel om een republiek met president te worden afgekeurd door een meerderheid van de kiezers in alle staten.

Wegennet

De Hume Highway tussen Sydney en Melbourne.

In 2018 beschikte Australië over een wegennet van 877.651 kilometer. Dit wordt opgedeeld in 149.894 kilometer stadsweg en 727.757 kilometer plattelandsweg. Het primaire highway netwerk buiten de steden beslaat 45.496 kilometer. Het verharde wegennet beslaat 381.185 kilometer, het gravel netwerk 283.841 kilometer en de rest zijn onverharde of onverbeterde zandwegen.[5]

De wegen in Australië zijn over het algemeen goed te noemen. Autosnelwegen en daarop lijkende wegen komen met name voor rondom de grote steden. Tussen de grote steden is de verkeersvraag maar dusdanig beperkt dat de routes maar zelden tot snelweg-standaard behoeven te worden uitgebouwd. Tussen Melbourne, Sydney en Brisbane ligt een doorgaande route met 2x2 rijstroken, die echter niet volledig een freeway is. Dit zijn de Hume Highway en de Pacific Highway, waarvan de uiteinden bij Sydney en Melbourne een freeway zijn, zoals de Hume Freeway en Pacific Motorway. Elders zijn de wegen voornamelijk enkelbaans met tegenverkeer, soms met 2+1 rijstroken. In de Outback zijn slechts enkele doorgaande verharde wegen. De verkeersintensiteiten op de doorgaande wegen in het binnenland van Australië liggen extreem laag, vaak minder dan 1.000 voertuigen per etmaal.

Veel wegen in de Outback zijn onverhard. In Queensland worden deze wegen developmental roads genoemd. Vaak zijn het gewoon tracks. De kwaliteit van onverharde wegen varieert van goed onderhouden gravelwegen waar hoge snelheden mogelijk zijn, tot eenvoudige sporen in de Outback. Vanwege de geringe neerslag zijn de onverharde wegen vaak ook met een personenauto berijdbaar, behalve op afgelegen en nauwelijks onderhouden tracks. In het noorden van Australië, met name de The Kimberley en Top End en Arnhem Land zijn onverharde wegen in het regenseizoen (november-april) soms slecht begaanbaar.

Road trains komen in veel gebieden van Australië voor, maar road trains met meer dan 2 opleggers mogen niet in alle staten en steden rijden. De langste road trains met 4 opleggers komen voornamelijk in de Outback voor. Nog langere road trains rijden tussen mijnen, vaak op onverharde wegen.

Freeways & Motorways

De Pacific Motorway in Brisbane.

zie ook lijst van autosnelwegen in Australië.

Autosnelwegen worden in Australië afwisselend freeways of motorways genoemd. Feitelijk zit er geen verschil in ontwerp tussen beide snelwegen. Motorways zijn soms tolwegen.

In Australië zijn maar enkele langere snelwegen te vinden. Rondom Brisbane, Sydney en Melbourne liggen netwerken van freeways en motorways. Opvallend is wel dat de snelwegen in de grote metropolen vaak smal zijn, alleen in Melbourne zijn bredere snelwegen gangbaar. Rond Brisbane is een redelijk adequaat snelwegennet met enkele toltunnels. Het snelwegennet van Sydney is vrij slecht ontwikkeld, hier komt veel congestie voor en reistijden in Sydney zijn langer dan in vergelijkbare steden in Europa of Noord-Amerika. Sydney is wel de enige stad met een volledige ringweg, maar behalve de ringweg zijn er maar enkele korte snelwegen.

Van de 5 grote steden heeft Adelaide het minst ontwikkelde wegennet, met slechts enkele korte snelwegen die geen netwerk vormen, omdat ze niet op elkaar aansluiten. Tevens heeft Adelaide geen ringweg, al het doorgaande verkeer moet door het centrum. In Adelaide liggen brede stadsboulevards om dit verkeer op te vangen. Adelaide was bijzonder omdat de Southern Expressway tot 2014 de enige snelweg ter wereld was die als wisselbaan functioneerde. In Perth is een klein netwerk van snelwegen, dat redelijk adequaat is. Perth en Adelaide zijn de enige grote Australische steden zonder tolwegen.

Enkele snelwegen reiken tot verder buiten de grote steden in het oosten van Australië. Vanaf Brisbane verloopt de Pacific Motorway zuidwaarts en vanaf Sydney loopt de Hume Freeway zuidwestwaarts en de Sydney-Newcastle Freeway noordwaarts. Vanaf Melbourne loopt de Princes Freeway en de Western Freeway wat verder tot buiten het stedelijk gebied. De Hume Highway tussen Sydney en Melbourne is volledig met 2x2 rijstroken uitgerust, maar is niet overal ongelijkvloers, zodat het geen echte motorway is.

Bouwkosten

Opvallend in Australië zijn de zeer hoge kosten in de wegenbouw, voor alle typen projecten. Voor stedelijke projecten zijn budgetten van meerdere miljarden dollars niet ongebruikelijk, maar ook eenvoudige projecten buiten steden hebben hoge kosten, verbredingen kosten regelmatig meer dan A$ 100 miljoen per kilometer zonder dat er grote bruggen of tunnels bij betrokken zijn. Zo kostte de verbreding van 6 kilometer van de Bruce Highway in Queensland ten zuiden van de Sunshine Coast maar liefst A$ 929 miljoen.[6] De kosten om de noordoostelijke ringweg van Melbourne aan te leggen werden in 2017 geschat op $ 16,5 miljard voor de bouw van 9 kilometer nieuwe snelweg en de verbreding van 12 kilometer bestaande snelweg.

Tolwegen

Zie ook tolwegen in Australië.

Rondom de grote metropolen zijn enkele tolwegen aangelegd. In Sydney en Brisbane zijn diverse toltunnels. De hoofdwegen tussen de grote steden zijn tolvrij.

National Routes

De National Routes vormden voorheen de belangrijkste doorgaande wegen tussen de staten en werden aangegeven op een wit schild met een zwart nummer. Dit was het eerste landelijke nummeringssysteem en is in 1954 geïntroduceerd. Het wordt echter sinds 1997 uitgefaseerd ten faveure van de alfanummerieke wegnummering. Het systeem was ontworpen door de Conference of State Road Authorities (COSRA).

National Highways

Gerelateerd aan de National Routes zijn de National Highways, een netwerk van federaal gefinancierde wegen in Australië. Deze wegen werden bewegwijzerd met een groen schild met goudgele nummers. De nummering is min of meer overgenomen van de National Routes, zodat er geen echt onderscheid was tussen National Routes en National Highways. Het plan voor de National Highways is in 1973-1974 vastgesteld. Een belangrijke taak was om deze wegen te asfalteren, wat zelfs in de jaren '70 nog lang niet standaard was in het noorden, westen en midden van Australië. Vrijwel direct startten werkzaamheden om de National Highways te asfalteren, wat grotendeels in de jaren '80 voltooid werd. De laatste belangrijke National Highway die geasfalteerd werd was de Victoria Highway in het westen van het Northern Territory, begin jaren '90. De National Highways worden gezamenlijk met de National Routes uitgefaseerd ten faveure van de alfanummerieke wegnummering die in 1997 geïntroduceerd werd. Echter in sommige staten is de alfanummerieke wegnummering nog steeds niet ingevoerd.

State Routes

State Routes werden vanaf 1960 geïntroduceerd en was een tweede klasse van wegen die regionaal belang hadden, maar niet zo belangrijk dat het National Routes of National Highways waren. Deze zijn bewegwijzerd met het bekende blauw-witte schild. Tasmania was de eerste staat die het systeem invoerde in 1960, gevolgd door de regio Melbourne vanaf 1965. Lange tijd waren er echter alleen State Routes in en rond Melbourne, en niet elders in Victoria, waardoor ze ook wel Metro Routes werden genoemd in dat gebied. Daarna hebben alle staten State Routes ingevoerd, zelfs het Northern Territory. In South Australia waren ze alleen in het grensgebied met andere staten bewegwijzerd. De staat had geen eigen State Routes. De State Routes worden sinds 1997 uitgefaseerd ten faveure van alfanummerieke wegnummering.

Alfanumerieke wegnummering

De alfanumerieke wegnummering, kortweg wegnummers met een prefix M, A, B en C, werd vanaf 1997 afgesproken als de nieuwe standaard in Australië. Echter de invoering ervan liet in sommige staten lang op zich wachten, zodat er lange tijd meerdere wegnummersystemen in gebruik waren. In Tasmania werden naar Brits voorbeeld al vanaf 1979 alfanumerieke wegnummers gebruikt. Victoria begon direct vanaf 1997 met het invoeren van alfanumerieke wegnummers, behalve in de omgeving van Melbourne. South Australia volgde kort daarna vanaf 1998. Vanaf 2000 begon Queensland met het invoeren van alfanumerieke wegnummers, maar de voortgang was erg traag. In 2013 is de hernummering van wegen in New South Wales officieel ingevoerd. Het Northern Territory heeft sporadisch wegnummers aangepast, maar alleen wanneer wegwijzers vervangen moesten worden. Western Australia heeft als enige staat nog geen begin gemaakt met de hernummering.

Maximumsnelheid

De Great Northern Highway in Western Australia, waar 110 km/h de maximumsnelheid is.
staat bibeko bubeko freeway
ACT
New South Wales
Northern Territory / * -
Queensland
South Australia
Tasmania
Victoria
Western Australia

* op enkele wegen in het Northern Territory geldt geen snelheidslimiet

Wegbeheer

De Eyre Highway over de Nullarbor Plain.

Verantwoordelijk voor de aanleg van wegen zijn de staten. De federale overheid heeft subsidie-programma's voor wegen van nationaal belang (The National Land Transport Network, voorheen Nation Building Program, daarvoor Auslink, daarvoor het National Highway programma) en voor het aanpakken van plaatsen waar veel ongelukken gebeuren.

De namen van de wegbeheerders in de verschillende staten zijn als volgt:

De overkoepelende federale organisatie heet het Department of Infrastructure, Transport, Regional Development and Communications.[7] Voor 2007 heette het federale ministerie DOTARS (Department of Transport and Regional Services).

De namen van Australische ministeries veranderen frequent, zowel op nationaal niveau als op staatsniveau, zo was er in 2020 geen enkele naam nog hetzelfde als voor 2010.

Wegnummering

In Australië is de wegnummering per staat of territorium vastgesteld. Er is daarom geen landelijk wegnummerbeleid, alhoewel er in de loop der tijd wel sprake is geweest van vormen van uniformering via de Australian Standards voor bewegwijzering.

Zo waren er in het verleden gestandaardiseerde schildjes voor National Routes, National Highways, State Routes en Metroads (waarover hierna nog); sinds 1997 voorziet de Australian Standard wegnummers opgebouwd uit een prefix en een nummer. In Australië staan deze wegnummers bekend als alfanumerieke wegnummers. De gebruikte prefixen in dit systeem zijn M, A, B en C. De nummers verschillen per staat, al zijn deze bij doorgaande routes wel nog vaak gebaseerd op de nummers van oudere national routes.

De uitfasering van oude nummers en de infasering van de alfanumerieke routes verloopt per staat en territorium. Sommige staten zijn veel verder met de wijziging dan anderen, waardoor het nummeringssysteem in Australië rommelig en onoverzichtelijk is. Landelijk gezien zijn er daarom twee systemen in gebruik, het oude systeem van national routes en national highways, en het nieuwe alfanumerieke systeem. Het verschilt per staat/territorium in welke mate dit ingevoerd is. Het is wel de bedoeling dat de National Highway 1 het nummer 1 behoudt in alle staten en territoria.

Prefix

In het alfanumerieke systeem worden de volgende prefixes toegekend;

  • M voor dual carriageways die in sommige staten motorways worden genoemd, maar niet altijd volledig ongelijkvloers zijn.
  • A voor de belangrijke hoofdwegen tussen staten en tussen grotere plaatsen.
  • B voor regionale wegen.
  • C voor secundaire wegen.

Geschiedenis

Hoewel individuele staten al oudere administratieve wegnummering gebruikten, is een eerste poging om tot nationale wegnummering te komen ondernomen in de jaren '50 van de twintigste eeuw. In die tijd is een systeem ontworpen van National Routes die ook op de bewegwijzering verschenen. Het systeem was gebaseerd op een grid, waarbij even nummers oost-west verliepen en oneven nummers noord-zuid. De even nummers in dit systeem liepen op van zuid naar noord, terwijl de oneven nummers opliepen van oost naar west. Uitzondering op de regel was Route 1, een route die het gehele land omcirkelt langs de kust.

De belangrijkste routes binnen dit systeem -grofweg de hoofdverbindingen tussen hoofdsteden en naar Cairns- werden in de jaren ‘70 vervolgens bestempeld tot National Highway. Dit was hoofdzakelijk een federaal financieringsprogramma, maar de routes kregen dan ook een ander wegnummerschild. National Routes hadden een zwart cijfer op wit wapenschild, National Highways een geel nummer op groen wapenschild.

Aanvullend op het systeem van National Routes begonnen individuele staten ook eigen wegnummers op de borden te zetten. Alle staten (uitgezonderd South Australia) hadden zogenaamde State Routes en rondom de grote steden werden belangrijke wegen bewegwijzerd als Metroad (voor metropolitan road). Hoewel er geen sprake was van nationale uniformering, zagen de routeschildjes er overal hetzelfde uit. State routes werden aangegeven met blauwe schildjes en daarop witte nummers. Metroads stonden op zeshoeken met punt naar boven met daarop in donkerblauw het nummer. Tasmania vormde de uitzondering op de regel. Dat maakte gebruik van een systeem van prefix + nummer dat in goudgeel op de borden kwam te staan.

In 1997 ondertekenden de wegbeheerders van alle staten en DOTARS een overeenkomst om wegen voortaan op een uniforme manier te gaan bewegwijzeren. Het oude systeem van National Routes werd geschrapt ten gunste van een systeem van prefix + nummer (alfanumeriek). Aan het nummer zou niet langer te zien zijn of sprake was van een nationale weg of een state route. Wel zou aan de prefix te zien zijn wat voor kwaliteit de weg zou hebben. M staat voor snelwegen, A voor goed uitgebouwde doorgaande wegen en zo loopt de kwaliteit van de wegen af naar C.

Dit alfanumerieke systeem is nog niet in alle staten geïmplementeerd. Tasmania had het systeem al sinds 1979, South Australia en Victoria volgden direct na 1997 (in Victoria werd de stad Melbourne in eerste instantie nog wel uitgezonderd), het Australian Capital Territory implementeerde rond 2020. New South Wales, Queensland en het Northern Territory kozen daarentegen voor implementatie langs de weg der geleidelijkheid. Waar dat proces in New South Wales wel redelijk is afgerond, komen in Queensland en het Northern Territory nog zeer veel borden voor met nummers in oude stijl. Uit Western Australia is nog helemaal niets vernomen over omnummering. Met andere woorden: Australië zit op dit moment met twee parallelle nummeringssystemen.

Waar het idee van het nieuwe systeem was om eenheid te brengen in de wegnummering, is de vraag legitiem of dat doel wel wordt bereikt. Individuele staten hebben het verlaten van het systeem van National Routes aangegrepen om hun eigen nummeringssysteem in te voeren. Dit heeft tot gevolg dat sommige staten nog enigszins vasthouden aan het oorspronkelijke nationale grid, maar andere staten een totaal ander plan trekken. Meer dan eens veranderen wegen tegenwoordig op de grens tussen staten van nummer. Alleen bij routes die binnen het oude National Highway-programma vielen, zijn staten verplicht met elkaar te overleggen om voor consistente grensoverschrijdende nummering te zorgen. En zelfs in die staten die het oorspronkelijke grid min of meer in stand gelaten hebben, passen de oude nummers vaak maar moeilijk tussen de nieuwe. Waar Victoria de oude State Routes meestal driecijferige nummers gaf, terwijl oude nationale nummers een- of tweecijferig zijn, lopen in de nummering van New South Wales feitelijk het grid van de nationale nummers en de nummers van de voormalige State Routes door elkaar.

Mede door de onvolkomenheden in de wegennummering verwijzen Australiërs eigenlijk meestal naar hun wegen met de daaraan gegeven naam in plaats van het nummer. De namen van wegen staan ook op landkaarten en op de bewegwijzering prominent vermeld.

Overzicht

Wegnummering per staat/territorium
Staat/territorium
Alfanumeriek

National Highway
(alfanumeriek)

National Highway
(numeriek)

National Route

State Route

Metroad

Tourist Drive
Australian Capital Territory Ja Nee Nee Nee Nee Nee Ja
New South Wales Ja Nee Nee Nee Nee Nee Ja
Northern Territory Ja Nee Ja Ja Ja Nee Nee
Queensland Ja Ja Nee Ja Ja Ja Ja
South Australia Ja Ja Nee Nee Nee Nee Ja
Tasmania Ja Nee Ja Nee Nee Nee Nee
Victoria Ja Nee Nee Ja Ja Nee Ja
Western Australia Nee Nee Ja Ja Ja Nee Ja

Staten en territoria

In onderstaand overzicht zijn alle wegen per staat of territorium opgenomen.

Staten en territoria van Australië

ACTNew South WalesNorthern TerritoryQueenslandSouth AustraliaTasmaniaVictoriaWestern Australia


Verkeersveiligheid

In 2018 vielen in Australië 1.140 verkeersdoden, of 45 per 1 miljoen inwoners.[8] De Australische verkeersveiligheid is daarmee vergelijkbaar met het gemiddelde van de Europese Unie en Canada, en iets beter dan Nieuw-Zeeland.

Bebording en bewegwijzering

Op het gebied van bebording en bewegwijzering geldt een nationaal geharmoniseerde Australian Standard, namelijk AS1742, Manual of uniform traffic control devices. Dit is geen algemeen verbindende richtlijn, maar de basis voor de richtlijnen van de individuele staten. AS1742 is overigens ook van sterke invloed geweest voor de richtlijn in Nieuw-Zeeland, Fiji en andere staten in Oceanië.

De Australische bebording en bewegwijzering is zelf sterk geïnspireerd door de Amerikaanse:

  • Gele borden met zwarte tekst of afbeelding voor waarschuwingen
  • Witte en rode borden voor geboden en verboden
  • Groene borden met witte letters voor verwijzingen naar plaatsen of stadsdelen
  • Blauwe borden met witte letters of afbeeldingen voor voorzieningen
  • Bruine borden met witte letters of afbeeldingen voor toeristische verwijzingen.

Het op Australische borden gebruikte lettertype is ook het Amerikaanse Interstate.

Terminologie

De Burke Developmental Road in Queensland.

In Australië wordt Australian English gesproken, dat qua uitspraak enigszins op British English lijkt, maar qua taalgebruik ook American English-elementen gebruikt, en ook termen gebruikt die alleen in Australië gebruikt worden.

  • snelwegen heten in Australië meestal een freeway, in tegenstelling tot Nieuw-Zeeland of het Verenigd Koninkrijk. De term motorway wordt vooral voor tolwegen gebruikt.
  • een roadhouse is een tankstation/truck stop. Deze term wordt alleen in Australië gebruikt.
  • men spreekt over trucks of semi-trailers, en niet over een lorry of articulated lorry.
  • een hoofdstraat heet in Australië Main Street, en niet High Street.
  • een trottoir heet in Australië een footpath en niet een sidewalk (US) of pavement (UK).
  • een parkeerplaats heet een car park en niet een parking lot.
  • een richtingaanwijzer heet een indicator of blinker en niet een turn signal (UK).
  • men spreekt van een central business district (CBD) en niet van een downtown (US).
  • een Developmental Road is een weg in de Outback die langzaam ontwikkeld/verbeterd wordt. Deze term wordt alleen in Australië gebruikt.
  • een track of Outback track is een type onverharde weg van slechte kwaliteit in de Outback.
  • een road train is een vrachtwagen met meer dan 2 opleggers of trailers. Alhoewel lange vrachtwagens op veel plaatsen voorkomen, komen road trains alleen in Australië voor.

Externe links

Referenties

Wegen van Oceanië

AustraliëFijiKiribatiMarshall IslandsMicronesiëNauruNieuw-ZeelandPalauPapua New GuineaSamoaSolomon IslandsTongaTuvaluVanuatu

Amerikaans SamoaGuamHawaiiNorthern Mariana Islands, Frans-PolynesiëNieuw-CaledoniëWallis en Futuna, Cook IslandsNiuePitcairn IslandsTokelau