A8 (Duitsland)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| A8 | |||
| Begin | Perl (D/L) | ||
| Einde | Walserberg (D/A) | ||
| Lengte | 505 km | ||
| |||
De Bundesautobahn 8, BAB8 of kortweg A8 is een Autobahn in Duitsland. De autosnelweg verloopt vanaf de grens met Luxemburg bij Perl naar de grens met Oostenrijk bij Bad Reichenhall en bestaat uit drie delen. Het westelijk deel verloopt voornamelijk door Saarland en een stukje door Rheinland-Pfalz, over een afstand van 113 kilometer vanaf de Luxemburgse grens tot Pirmasens. Dit deel vormt ook de noordelijke bypass van de verstedelijkte regio van Saarbrücken. Het tweede en langste deel verloopt vanaf Karlsruhe tot München in Baden-Württemberg en Bayern over een afstand van 266 kilometer. Het derde deel verloopt vanaf München tot de grens met Oostenrijk bij Bad Reichenhall over een afstand van 126 kilometer. De totale lengte van de A8 bedraagt 505 kilometer.
De A8 vormt één van de belangrijkste autosnelwegen in Zuid-Duitsland, met name het deel van Karlsruhe tot München en verder tot Salzburg is een belangrijke transportcorridor. Behoorlijk grote delen van de A8 door Zuid-Duitsland zijn inmiddels naar 2x3 rijstroken verbreed. De meest beruchte trajecten zijn de passage van Pforzheim en de zogenoemde Albaufstieg, waar de A8 over korte afstand via een steile en bochtige rijbaansplitsing de Schwäbische Alb beklimt. De A8 is de zuidelijkste doorgaande oost-westroute in Zuid-Duitsland en wordt derhalve intensief bereden.
Tussen Pirmasens en Karlsruhe is de A8 onderbroken, het verkeer wordt hier geacht om de omweg via de A6 naar Ludwigshafen te maken, alhoewel ook de B10 als gedeeltelijk opgewaardeerde binnendoorroute voorhanden is. In München is de A8 eveneens onderbroken, hier vormt de A8 een inprikker aan beide kanten van de stad, doorgaand verkeer wordt over de A99 rond de stad geleid. De A99 is in zichzelf ook incompleet zodat de noord- en oostzijde van München hoog belast is met transitverkeer. De B2R langs de rand van het centrum van de stad München is ook een alternatief. Het stuk A8 ter hoogte van Stuttgart is een cruciale verbinding, binnen de 5 miljoen inwoners tellende regio Stuttgart is dit stukje A8 de enige snelwegverbinding die alle bestemmingen in de regio verbindt.
Routebeschrijving
Saarland & Rheinland-Pfalz
Bij het dorp Perl steekt de Luxemburgse A13 uit Esch-sur-Alzette en Luxembourg de rivier de Mosel over via het Viaduc de Schengen, waarna deze overgaat in de Duitse A8. De snelweg telt 2x2 rijstroken en loopt door een heuvelachtig gebied oostwaarts. De A8 loopt hier direct naast de grens met Frankrijk, hoewel er geen aansluitingen direct Frankrijk in zijn. Vanaf Merzig draait de A8 naar het zuidoosten en loopt deze door het dal van de rivier de Saar. Bij Saarlouis slaat de A8 naar het oosten af. Op dit punt gaat de A620 rechtdoor naar Saarbrücken. De A8 volgt een route door een redelijk dichtbevolkt gebied ten noorden van Saarbrücken. Hier bevinden zich knooppunten met twee aansluitende snelwegen; de A1 van Trier richting Saarbrücken en de A623 die exclusief naar Saarbrücken loopt. De grootste plaats op het tracé ten noorden van Saarbrücken is Neunkirchen.
Bij Homburg kruist men de A6, de snelweg van Saarbrücken naar Kaiserslautern en Mannheim. De A8 loopt met 2x2 rijstroken dwars door het stadje Zweibrücken. Bij de grotere plaats Pirmasens volgt een knooppunt met de A62. Feitelijk gaat de A8 hier over in de A62, die naar het noordwesten terugbuigt richting Trier. De A8 is tussen Pirmasens en Karlsruhe onderbroken. Het doorgaande verkeer kan de B10, de A65 en de K9657 door Karlsruhe gebruiken.
Baden-Württemberg
Bij het Dreieck Karlsruhe begint de A8 weer aan de A5, de noord-zuidroute van Frankfurt naar Basel. De A8 stijgt hier de heuvels van het Schwarzwald in en telt bijna overal 2x3 rijstroken. De belangrijkste stad voor Stuttgart is Pforzheim, een vrij grote plaats. Vanaf hier kan men dieper het Schwarzwald in, zoals naar Bad Wildbad en Calw. Bij het Dreieck Leonberg voegt de A81 uit Heilbronn en Würzburg in, waarna de dubbelgenummerde snelweg 2x4 rijstroken telt. De A8/A81 loopt vervolgens ten zuiden van de grote stad Stuttgart langs. Bij het Kreuz Stuttgart slaat de A81 af richting Singen in het zuiden.
De snelweg telt langs Stuttgart 2x3 rijstroken en bedient onder andere de luchthaven van deze stad en een aantal grotere voorsteden zoals Esslingen. De A8 telt 2x2 rijstroken tot bij Mühlhausen im Täle, waarna de zogenaamde Albaufstieg volgt. Men stijgt hier over korte afstand van 300 naar 800 meter hoogte. De rijbanen van de A8 liggen hier ver uit elkaar en dit gedeelte geldt als een van de gevaarlijkste stukken snelweg in Duitsland. Daarna is het gebied vlak en loopt de snelweg over een hoogvlakte. De snelweg telt kort na de Albaufstieg vanaf Hohenstadt weer 2x3 rijstroken. De A8 loopt daarna vrij ruim ten noorden van de stad Ulm langs. Vanaf Ulm-West versmalt de A8 weer naar 2x2 rijstroken De A8 kruist de A7 ten noordoosten van Ulm bij het Kreuz Ulm/Elchingen.
Bayern
Vanaf het Kreuz Ulm/Elchingen telt de snelweg continu 2x3 rijstroken tot München. De snelweg loopt recht naar het oosten, richting Augsburg. Dit gebied is vrij open, met af en toe lange beboste hellingen. Men kruist hier een aantal kleine zijrivieren van de Donau, zoals de Lech bij Augsburg. De A8 loopt ten noorden van Augsburg langs en kruist hier de B2, een langere Autobahnähnliche Straße richting Donauwörth. Na Augsburg buigt de A8 naar het zuidoosten af en loopt deze door een vrij eentonig gebied richting München. Aan de westzijde van München kruist men de A99, de ring van München. Het doorgaande verkeer verlaat hier de A8 en volgt de A99 om München heen. Dan volgt een tweede tak van de A99 en even verderop, aan de westzijde van de stad, eindigt de A8, waarna men over het lokale wegennet van München verder gaat naar het centrum.
Ten zuidoosten van het centrum begint de A8 weer en loopt deze een kilometer of 10 door de stad en de voorsteden voordat men de A99 weer bereikt. Hier eindigt ook de A995, een korte parallelle snelweg. De A8 loopt hiervandaan met 2x3 rijstroken door bebost gebied naar het zuidoosten, met lange rechte stukken, typerend voor een vroegere Reichsautobahn. Op het gedeelte direct ten oosten van München zijn in beide richtingen spitsstroken aangelegd, zodat bij grote drukte het verkeer de beschikking heeft over 2x4 rijstroken. Na Holzkirchen buigt de A8 naar het oosten af en bij Rosenheim volgt het Dreieck Inntal, waar de A93 naar Kufstein en uiteindelijk Innsbruck in Oostenrijk afslaat. Hierna versmalt de ruime 2x3 snelweg naar een 2x2 snelweg waarbij vluchtstroken geregeld ontbreken. Naar het zuiden toe worden de bergen een stuk meer zichtbaar, alhoewel de A8 voornamelijk langs de voet ervan loopt. De snelweg loopt over de oever van de Chiemsee, waarna bij Bad Reichenhall de grens met Oostenrijk volgt. De A8 gaat hier over in de Oostenrijkse A1, de snelweg naar Salzburg en Wien. Vlak na de grens heeft men de mogelijkheid om de Oostenrijkse A10 richting Villach en Ljubljana te volgen.
Geschiedenis
Reichsautobahn
Reeds in 1933 begonnen voorbereidende werkzaamheden aan de A8 tussen München en Salzburg. De officiële start van de werkzaamheden vond plaats op 21 maart 1934 door Adolf Hitler, bij Unterhaching, tegelijk met 22 andere projecten in het Derde Rijk. Het eerste deel van de A8 opende op 11 januari 1935 tussen München en Holzkirchen. De A8 werd tussen Karlsruhe en München en tussen München en Salzburg ten tijde van het Derde Rijk aangelegd. In 1938 kwam de A8 gereed tussen München en Salzburg. De A8 moest de laatste 50 kilometer voor Salzburg de pracht van de Duitse Alpen goed zichtbaar maken vanaf de autosnelweg. Hierdoor volgt de weg her en der een suboptimaal tracé.
In 1936 opende het eerste deel van de A8 bij Stuttart, datzelfde jaar opende ook het stuk van de A8 langs Ulm en al in 1937 was de A8 doorgaand te berijden tussen Stuttgart en Ulm. In 1938 kwam ook het traject van Karlsruhe tot Stuttgart gereed. In 1938 openden ook de trajecten van Ulm tot München. Hiermee was er vanaf 1938 267 kilometer A8 doorgaand te berijden tussen Karlsruhe en München en 126 kilometer tussen München en Salzburg.
Veel Reichsautobahnprojecten werden in 1942 stilgelegd, maar de A8 was al voltooid tussen Karlsruhe en Salzburg. In de nadagen van de Tweede Wereldoorlog werd een aantal viaducten in de A8 opgeblazen, met name tussen Salzburg en München. De helling naar de Schwäbische Alb, de zogenaamde "Albaufstieg", werd in 1937 met één rijbaan opgeleverd. De tweede rijbaan volgde pas na de Tweede Wereldoorlog. In 1958 werd bij Adelsried de eerste Autobahnkirche (autosnelwegkerk) van Duitsland geopend.
De bouw van A8 in het zuidwesten van Duitsland
Het deel in de staten Rheinland-Pfalz en Saarland is pas veel later aangelegd. In de jaren '70 werd de A8 rond Saarbrücken en Pirmasens aangelegd en in de jaren '80 het gedeelte tussen Merzig en Saarlouis, deels enkelbaans. De grensovergang met Luxemburg opende in 2003, waarna de A8 in zijn huidige vorm was voltooid.
In de periode 2022-2031 is een 6 kilometer lang deel van de A8 tussen Neunkirchen en het Kreuz Neunkirchen volledig herbouwd op een moderner dwarsprofiel. De A8 had aanvankelijk meerdere bruggen zonder vluchtstroken, die vervangen zijn.[1]
De na-oorlogse periode in Zuid-Duitsland
Tussen 1945 en 1952 bestond het huidige Baden-Württemberg uit drie verschillende deelstaten. De noordgrens van de toenmalige deelstaat Württemberg-Hohenzollern was strategisch getrokken zodat de gehele A8 tussen Karlsruhe en Ulm in de deelstaat Württemberg-Baden viel. Deze deelstaat viel onder het beheer van de Amerikanen. Württemberg-Hohenzollern daarentegen viel onder het beheer van de Fransen. Zodoende hadden de Amerikanen toegang tot het gehele bezette gebied via Autobahnen. Destijds kon het traject van Frankfurt am Main naar München geheel via Autobahnen afgelegd worden, maar alleen via Karlsruhe. De A8 was daarmee in die jaren van strategisch belang voor de Amerikanen.
De A8 is rond Pforzheim oorspronkelijk met kasseien als verharding aangelegd, wat al snel gevaarlijk bleek. Tussen 1956 en 1960 zijn de kasseien vervangen door asfalt.[2] Tot 1975 was het deel tussen Karlsruhe en Salzburg als A21 genummerd.[3]
Albaufstieg
Bijzonder is de zogenaamde Albaufstieg, waarover de A8 stijgt naar het plateau Schwäbisch Alb. De Autobahn stijgt hier over 16 kilometer van 320 meter hoogte bij Kirchheim unter Teck naar 800 meter hoogte bij Hohenstadt. Tussen Mühlhausen im Täle en Hohenstadt zijn de rijbanen van de A8 gesplitst; deze volgen elk een ander dal om het hoogteverschil te overbruggen. De Albaufstieg bestaat feitelijk uit twee delen, het westelijke deel van Aichelberg naar Gruibingen, waarbij de A8 250 meter stijgt, en het oostelijke deel met de gesplitste rijbanen waarbij de A8 nog eens 250 meter stijgt. Het totale hoogteverschil is 380 meter, omdat de A8 halverwege ook een stukje daalt.
De eigenlijke Albaufstieg is tussen 1936 en 1938 aangelegd, als eerste kwam de oostelijke rijbaan gereed, de zogenaamde Drackensteiner Hang. De rijbaan is hier tegen de steile helling aangeplakt met viaducten en een korte tunnel. De bouw van de westelijke rijbaan werd tegelijk uitgevoerd, maar kwam vanwege de Tweede Wereldoorlog niet gereed. Dit deel omvat de 625 meter lange Lämmerbuckeltunnel. De tunnel kwam in 1942 gereed, maar de rijbaan is pas in 1956 opengesteld.
De Albaufstieg werd vanaf de jaren '70 berucht vanwege de vele ongevallen en het suboptimale alignement dat niet geschikt is voor het huidige verkeersaanbod. Tussen 1985 en 1990 is het westelijke deel bij Aichelberg gemoderniseerd. De Autobahn is hier twintig meter verdiept aangelegd met 2x3 rijstroken. Ter compensatie is er een ecoduct gebouwd. Het viaduct bij Aichelberg was in dermate slechte conditie dat het met houten hulppijlers ondersteund moest worden. Ook is het Maustobelviadukt nieuw aangelegd. De formele openstelling van de vernieuwde westelijke helft van de Albaufstieg was op 12 december 1990.[4]
Het 2x3-deel eindigde na de modernisatie bij de Raststätte Gruibingen. Tussen 2009 en 2012 is het 2x3-deel een stukje verlengd tot vlak voor de rijbaansplitsing bij Mühlhausen im Täle, waarbij een korte half-overkapping bij Gruibingen is gebouwd.
Openstellingsgeschiedenis
| Van | Naar | Lengte | Opening[5] |
|---|---|---|---|
| München-Ramersdorf | Holzkirchen | 26 km | 11-01-1935 |
| Stuttgart-Degerloch | Unterboihingen | 16 km | 1936 |
| Ulm-West | Ulm-Ost | 5 km | 1936 |
| Holzkirchen | Traunstein/Siegsdorf | 74 km | 1936 |
| Kreuz Stuttgart | Stuttgart-Degerloch | 7 km | 1937 |
| Unterboihingen | Ulm-West | 58 km | 1937 |
| Ulm-Ost | Limbach | 25 km | 1937 |
| Traunstein/Siegsdorf | Bad Reichenhall | 22 km | 1937 |
| Dreieck Karlsruhe | Pforzheim-West | 22 km | 1938 |
| Pforzheim-Ost | Kreuz Stuttgart | 34 km | 1938 |
| Limbach | Kreuz München-West | 93 km | 1938 |
| Bad Reichenhall | Oostenrijkse grens | 2 km | 1938 |
| Pforzheim-West | Pforzheim-Ost | 9 km | 1939 |
| Spiesen | Einöd | 20 km | 1971 |
| Dreieck Friedrichsthal | Elversberg | 4 km | 1972 |
| Elversberg | Spiesen | 2 km | 1973 |
| Einöd | Zweibrücken | 5 km | 1975 |
| Merzig | Mechern | 2 km | 1978 |
| Zweibrücken | Walshausen | 13 km | 1979 |
| Mechern | Niedmündung | 4 km | 1980 |
| Merzig-Schwemlingen | Merzig | 2 km | 1981 |
| Saarwellingen | Schwarzenholz | 7 km | 1981 |
| Walshausen | Pirmasens | 5 km | 1981 |
| Schwarzenholz | Kreuz Saarbrücken | 11 km | 1982 |
| Merzig-Wellingen | Merzig-Schwemlingen | 6 km | 1984 |
| Niedmündung | Rehlingen | 4 km | 1985 |
| Rehlingen | Dillingen-Mitte | 2 km | 1986 |
| Perl/Borg | Merzig-Wellingen | 11 km | 00-12-1997 |
| Perl/Besch | Perl/Borg | 4 km | 19-12-2002 |
| Luxemburgse grens | Perl | 1 km | 24-07-2003 |
| Merzig-Wellingen | Merzig-Schwemlingen (2e rb) | 5 km | 30-08-2018 |
Verbredingen
Karlsruhe - Stuttgart
Het deel tussen Karlsruhe en Karlsbad werd reeds in de jaren '90 verbreed naar 2x3 rijstroken. Het eerste bouwwerk met 3 rijstroken werd zelfs al eind jaren '80 geopend. Hier bevinden zich stevige hellingen. Het deel tussen Karlsbad en Pforzheim-West werd vanaf 28 augustus 2009 verbreed. Dit project had in september 2014 voltooid moeten zijn, maar op 18 september 2014 is alleen het verkeer omgelegd over één rijbaan van de Pfinztalbrücke. Deze brug was in 2012 al gereed, maar nog niet in gebruik genomen omdat de aansluitende tracébouw nog niet klaar was. Op 19 juni 2015 was de verbreding hier na 6 jaar klaar.[6]
Het deel van Pforzheim naar Stuttgart is na 2000 verbreed. Zo werd een stuk tussen Wurmberg en Wimsheim in 2008 met 2x3 rijstroken opgeleverd. Het deel tussen Heimsheim en Dreieck Leonberg werd op 26 september 2008 met 2x3 rijstroken opgeleverd. Op 17 oktober 2011 was de verbreding naar 2x3 rijstroken tussen Wimsheim en Heimsheim gereed.[7]
Op 8 december 2022 is een 2,8 kilometer lange spitsstrook in gebruik genomen tussen het Dreieck Karlsruhe en Karlsbad.[8] Hier waren al 3 rijstroken, maar is een steile helling van 7,5% waardoor er veel langzaam rijdende vrachtauto's zijn. Op de helling is met de spitsstrook een stuk met 4 rijstroken bergopwaarts.
Stuttgart
In 2000 is tussen het Dreieck Leonberg en het Kreuz Stuttgart een vierde rijstrook richting Ulm aangelegd. De andere richting telde daarna nog 17 jaar 3 rijstroken. Tussen 2016 en 2017 is een vierde rijstrook richting Karlsruhe aangelegd,[9] die op 21 december 2017 in gebruik is genomen.[10]
Stuttgart - Ulm
Tussen 1985 en 1990 is het deel tussen het Dreieck Leonberg en Kirchheim unter Teck verbreed naar 2x3 rijstroken. Tussen 1985 en 1986 werd het 2x3-deel verder verlengd van Kirchheim tot Aichelberg. Tussen 2000 en 2005 is het knooppunt met de B27 bij Möhringen gereconstrueerd. Tevens is een parallelstructuur aangelegd ter hoogte van Möhringen. Rond 2007 is deze parallelstructuur verlengd tot de luchthaven van Stuttgart. In 2009 opende bij Esslingen een tweede halve aansluiting. Langs Gruibingen is een landtunnel aangelegd en is de A8 tot Mühlhausen naar 2x3 rijstroken verbreed. De reconstructie was op 4 december 2012 gereed. Op 13 mei 2013 werden spitsstroken opengesteld op de A8 tussen het Kreuz Stuttgart en Stuttgart-Möhringen.[11]
Het deel van Hohenstadt naar Ulm-West is tussen 2012 en 2019 over een afstand van 22 kilometer van 2x2 naar 2x3 rijstroken verbreed.[12] In maart 2016 is 8 kilometer met 2x3 rijstroken opgeleverd tussen Temmenhausen en Ulm-West. In augustus/september 2017 is 6 kilometer van de A8 met 2x3 rijstroken opgeleverd tussen T+R Aichen en Temmenhausen. Hiermee was ruim de helft van de verbreding gereed. In december 2018 openden de verbrede rijbanen rond de aansluiting Merklingen, waarmee 20 van de 23 kilometer opgeleverd was.[13] Op 6 en 14 augustus 2019 openden de 2x3 rijstroken over 5,6 kilometer tussen Hohenstadt en T+R Aichen, waarmee dit deel van de verbreding na 6,5 jaar gereed is.[14]
Vervolgens is de A8 ter plaatse van de aansluiting Ulm-West verbreed en is er een tweede aansluiting Ulm-Nord aangelegd, met een korte parallelstructuur.[15] Op 5 december 2017 is het contract voor dit deel van 2,3 kilometer lengte gegund,[16] de werkzaamheden waren op 12 september 2021 afgerond.[17] De officiële opening van de 2x3 rijstroken tussen Hohenstadt en Ulm werd op 1 november 2021 gevierd.[18]
Ulm - München
Op 15 mei 2007 begonnen de werkzaamheden om het traject van Augsburg naar München te verbreden naar 2x3 rijstroken. Dit project is op 7 december 2010 voltooid.[19] Dit was één van de meest succesvolle PPS-projecten. Waar via conventionele middelen een verbreding over dergelijke afstand vaak meer dan een decennium duurt, was dit met een PPS constructie in 3,5 jaar gereed.
Het deel van Ulm tot Augsburg-West is integraal verbreed naar 2x3 rijstroken over 59 kilometer. Rond 2003-2004 is de A8 rond Günzburg naar 2x3 rijstroken verbreed. Op 27 juli 2010 werd al het deel tussen het Kreuz Ulm/Elchingen en Leipheim bij Günzburg opengesteld met 2x3 rijstroken, waarna op 4 november 2010 het eerste project van 17 kilometer tot aan Günzburg werd voltooid. Op 3 augustus 2011 begonnen de werkzaamheden voor de verbreding tussen Günzburg en Augsburg.[20] Op 11 augustus 2014 openden 2x3 rijstroken tussen Adelsried en Neusäß bij Augsburg en in oktober 2014 openden 2x3 rijstroken tussen Burgau en Zusmarshausen.[21] De formele openstelling van het gehele project was op 28 september 2015.[22][23]
Concessie
Het gehele traject Ulm - München is als een PPS-project uitgevoerd, echter in twee verschillende varianten. Het westelijk deel van Ulm tot Augsburg is een concessie waarbij de concessiehouder een vast bedrag per passerende vrachtwagen van de Duitse staat ontvangt. Het oostelijk deel van Augsburg tot München is echter een concessie waarbij de concessiehouder direct de inkomsten van de LKW-maut krijgt. Het verschil is dat de concessiehouder ten westen van Augsburg minder risico loopt, omdat deze een vast bedrag ontvangt, terwijl de concessiehouder van het oostelijke deel een variërend bedrag ontvangt op basis van de euronorm van het vrachtverkeer. Bij een "verschoning" van het wagenpark dalen dus de inkomsten op het oostelijke deel. Voor het vrachtverkeer zelf wijkt het rijden op dit traject niet af van het rijden op andere tolplichtige Autobahnen in Duitsland.
München - Salzburg
Sinds de jaren '80 worden delen van de A8 naar 2x3 rijstroken verbreed, het eerst rond Stuttgart en tussen München en Rosenheim. Op 26 november 2014 opende vervanging van de Talbrücke Bergen, die voorbereid is op 2x3 rijstroken.[24]
Merzig
Ter hoogte van het plaatsje Merzig in de staat Saarland was de A8, over een lengte van 6 km, deels enkelbaans uitgevoerd met 2+1 rijstroken. In april 2015 begon de verdubbeling naar 2x2 rijstroken[25] die op 30 augustus 2018 werd opgeleverd.[26][27]
Toekomst
Het is de bedoeling om de gehele A8 tussen Karlsruhe en München en tussen München en de grens met Oostenrijk over 380 kilometer te verbreden naar 2x3 rijstroken met vluchtstroken.
Pforzheim
De A8 rond Pforzheim is tussen 1935 en 1939 aangelegd. De snelweg is afgezien van nieuw wegdek weinig aangepast sinds de jaren '30. Slechts een extra rijstrook is aangelegd op de klim uit het Enztal richting Stuttgart. Een verbreding en modernisatie van de A8 rond Pforzheim werd begin jaren '70 overwogen, maar destijds was de verwachting dat de aanleg van de A6 tussen Heilbronn en Heidelberg de A8 voldoende zou ontlasten, zodat een upgrade voorlopig niet noodzakelijk zou zijn. Een ander plan uit de jaren '70 was de aanleg van de A82, die parallel aan de A8 zou verlopen. Dit plan werd in 1975 geschrapt.
Verdere modernisatie van de autosnelweg kwam er decennialang niet. Alle plannen voor modernisatie zouden alleen worden uitgevoerd bij de verbreding naar 2x3 rijstroken. In 1992 werd een studie uitgevoerd naar de noodzaak voor een verbreding van de A8 rond Pforzheim naar 2x3 rijstroken. In 1996 werd een voorontwerp van de A8 vastgesteld en de procedures voor de aanleg begonnen in 1998. Alleen het deel ten oosten van Pforzheim is hiervan uitgevoerd in 2008.
In de periode 2005-2009 is een groot aantal onderzoeken uitgevoerd naar de situatie rond Pforzheim. Met name verkeerslawaai was een belangrijk item. In 2011 is hiervoor een Planfeststellungsbeschluß genomen. De uitvoering is meermalen vertraagd, en begon uiteindelijk op 28 april 2018.[28][29] De werkzaamheden omvatten een kleine 5 kilometer van de A8 aan de noordoostkant van Pforzheim en is het laatste deel van de A8 tussen Karlsruhe en Stuttgart dat nog verbreed moet worden. Ter hoogte van Pforzheim komt een landtunnel. De werkzaamheden moesten volgens planning bij aanvang van de werkzaamheden in 2018 in 2024 gereed zijn, alhoewel in eerste instantie alleen is gebouwd aan een spoorbrug en de start van de grootschalige werkzaamheden pas eind 2019 zou volgen.[30] Later sprak men van een start van de grootschalige werkzaamheden eind 2020[31] en vervolgens begin 2021.[32]
Vervolgens zijn de werkzaamheden op 30 juli 2021 gegund,[33] en de werkzaamheden begonnen op 4 oktober 2021,[34] zodat zodat de oplevering is opgeschoven tot medio 2026. De kostenraming is in 2020 drastisch naar boven bijgesteld van € 150 miljoen naar € 340 miljoen.[35] Men is dan meer dan 40 jaar bezig geweest met de verbreding van de A8 tussen Karlsruhe en Stuttgart.
Stuttgart
In het Bundesverkehrswegeplan 2030 is ook een verbreding van de A8 naar 2x4 rijstroken tussen het Kreuz Stuttgart en Wendlingen opgenomen, met de status 'urgente noodzaak'. Het te verbreden deel is 23 kilometer lang.
Stuttgart - Ulm
Langs Stuttgart liggen inmiddels al 2x3 rijstroken, tot aan Mühlhausen. Tussen Kreuz Stuttgart en Stuttgart-Möhringen liggen sinds mei 2013 spitsstroken. Het met de A81 dubbelgenummerde deel telt 2x4 rijstroken. Het tot 2x3 rijstroken verbrede deel tussen de parkeerplaats Gruibingen en Mühlhausen is geopend op 4 december 2012.[36]
Albaufstieg
De Albaufstieg betreft het steile deel van de A8 waar men de Schwäbische Alb oprijdt. Tussen Mühlhausen en Hohenstadt stijgt de A8 over korte afstand zo'n 250 meter. Dit is een steil, bochtig en substandaard stuk dat bovendien een knelpunt is qua capaciteit, omdat er slechts 2x2 rijstroken zijn en vrachtwagens langzaam omhoog rijden. Beide rijbanen verlopen gesplitst via een andere route over de Albaufstieg. De Albaufstieg is oorspronkelijk in 1937 als enkelbaans Reichsautobahn opengesteld. In 1957 is een tweede rijbaan gerealiseerd, zodat er tenminste 2x2 rijstroken waren.
Al sinds de jaren '70 is het gepland om de Albaufstieg te moderniseren, maar plannen zijn decennia na decennia vertraagd. In 1993 is een tracé vastgesteld dat in 2001 goedgekeurd werd door de federale regering. In 2004 werden de procedures na meer dan 30 jaar voorplanning gestart, het was gepland dat het projecten vanwege de hoge kosten als een F-modell uit te voeren, met tolheffing voor alle weggebuikers. Dit F-Modell van de Duitse PPS projecten was niet succesvol, in 2003 en 2005 zijn toltunnels opengesteld volgens dit financieringsmodel waarbij de inkomsten tegenvielen. Een derde aanbesteding voor de Stralsundbrücke naar Rügen mislukte. Daardoor was er geen zicht op de financiering van de Albaufstieg als tolproject.
In 2014 pleitte de staat Baden-Württemberg er voor om het project alsnog tolvrij uit te voeren. De kosten van het project worden geschat op € 617 miljoen.[37] Op 22 december 2017 keurde de federale regering het project voor de tweede maal goed,[38] waarna een nieuwe procedure kon starten. In 2018 werden nieuwe plannen gepresenteerd, waarbij de A8 een korter tracé zal krijgen en twee tunnels van 1,2 en 1,7 kilometer lengte. Op dat moment sprak men van een realisatie tussen 2021 en 2027.[39] Op 2 oktober 2018 werd aangekondigd dat het project tolvrij en zonder PPS gerealiseerd zal gaan worden.[40] In december 2020 sprak men van een bouwstart medio 2024.[41]
Ulm
De staat Bayern wil ook de ontbrekende schakel tussen Ulm-West en het Kreuz Ulm/Elchingen naar 2x3 rijstroken verbreden. In juni 2017 begonnen hiervoor de procedures,[42] wat leidde tot een tracébesluit op 30 oktober 2020. Hiertegen werden geen bezwaren ingediend.[43][44] De verbreding begon in maart 2022 en duurt tot eind 2031.[45][46]
München - Salzburg
Het deel tussen München en het Dreieck Inntal is al verbreed naar 2x3 rijstroken en bevat deels spitsstroken die als ze zijn geopend 2x4 rijstroken opleveren. In het Bundesverkehrswegeplan 2030 is een verbreding van de A8 naar 2x4 rijstroken opgenomen, tussen het Kreuz München-Süd en het Dreieck Inntal over een afstand van 46 kilometer. De verbreding heeft de status van 'urgente noodzaak'.
Ook is een verbreding naar 2x3 rijstroken gepland, verder vanaf het Dreieck Inntal tot de grens met Oostenrijk bij Salzburg. Hiervan heeft het 45 kilometer lange traject tot aan Traunstein/Siegsdorf de status van 'urgente noodzaak'. Het 26 kilometer lange traject verder vanaf Traunstein tot de grens met Oostenrijk heeft de status van 'verdere noodzaak met planrecht'.
De plannen voor het deel van Dreieck Inntal naar Salzburg zijn niet vastgelegd, omdat men discussieert over de te nemen maatregelen, zoals omlegging via een nieuw tracé om de A8 een beter alignment te geven. Een opleverdatum is nog niet bekend. In mei 2015 is aangekondigd dat de integrale verbreding naar 2x3 rijstroken tussen Rosenheim en de Oostenrijkse grens als PPS-project in de markt gezet zal worden.[47]
Verkeersintensiteiten
Intensiteiten ten oosten van de aansluiting.
| Telpunt | 2010[48] | 2015[49] | 2021[50] |
|---|---|---|---|
| Luxemburgse grens | 18.700 | ||
| Perl | 20.200 | 19.600 | 19.500 |
| Perl-Borg | 20.400 | 20.000 | |
| Merzig-Wellingen | 22.800 | 21.800 | 23.000 |
| Merzig-Schwemlingen | 27.100 | 26.700 | 26.100 |
| Merzig | 26.800 | 32.000 | 29.700 |
| Rehlingen | 41.600 | 47.500 | 41.600 |
| Dillingen-Mitte | 47.900 | 43.900 | 42.200 |
| Dreieck Saarlouis (A620) | 38.700 | 42.600 | |
| Dillingen-Süd | 35.800 | 40.500 | 35.200 |
| Saarlouis-Steinrausch | 35.900 | 38.000 | 33.700 |
| Nalbach | 29.300 | ||
| Saarwellingen | 29.200 | 31.200 | 28.000 |
| Schwalbach | 28.500 | 29.900 | 27.500 |
| Schwalbach/Schwarzenholz | 28.900 | 30.200 | 27.800 |
| Heusweiler | 31.400 | 36.400 | 34.000 |
| Kreuz Saarbrücken (A1) | 48.900 | 47.100 | 44.800 |
| Merchweiler | 47.400 | 48.900 | 46.700 |
| Friedrichsthal-Bildstock | 51.400 | 36.500 | |
| Dreieck Friedrichsthal (A623) | 52.600 | 52.600 | 48.600 |
| Elversberg | 49.600 | 50.500 | 46.700 |
| Neunkirchen-Heinitz | 47.300 | 49.000 | |
| Neunkirchen/Spiesen | 42.900 | 42.500 | 41.600 |
| Neunkirchen-Oberstadt | 37.900 | 40.900 | |
| Neunkirchen-Wellesweiler | 46.800 | 50.300 | 49.900 |
| Neunkirchen-Kohlhof | 50.400 | 48.100 | 46.700 |
| Kreuz Neunkirchen (A6) | 38.900 | 43.800 | 43.800 |
| Limbach | 32.900 | 33.100 | 29.800 |
| Einöd | 33.200 | 29.800 | 30.300 |
| Zweibrücken-Ernstweiler | 31.600 | 26.600 | 28.700 |
| Zweibrücken | 26.600 | 25.200 | 24.000 |
| Zweibrücken-Ixheim | 23.800 | 24.400 | 22.000 |
| Contwig | 20.900 | 22.000 | 21.200 |
| Walshausen | 19.100 | 20.000 | 19.500 |
| Dreieck Karlsruhe (A5) | 84.800 | 93.900 | 97.000 |
| Karlsbad | 87.300 | 85.800 | 87.500 |
| Pforzheim-West | 79.500 | 87.700 | 80.500 |
| Pforzheim-Nord | 81.600 | 87.100 | 76.800 |
| Pforzheim-Ost | 69.400 | 85.700 | 82.800 |
| Pforzheim-Süd | 73.200 | 90.400 | 80.600 |
| Heimsheim | 70.300 | 111.600 | 89.300 |
| Rutesheim | 80.600 | 108.500 | 92.300 |
| Leonberg-West | 84.700 | 117.500 | 96.200 |
| Dreieck Leonberg (A81) | 147.600 | 140.500 | 139.800 |
| Leonberg-Ost | 147.600 | 154.000 | 139.800 |
| Kreuz Stuttgart (A81/A831) | 127.700 | 101.900 | 128.400 |
| Stuttgart-Möhringen | 113.700 | 117.000 | 138.300 |
| Stuttgart-Degerloch | 98.600 | 98.500 | 104.000 |
| Stuttgart-Plieningen | 104.200 | 100.000 | 106.200 |
| Esslingen | 100.200 | 98.800 | 95.100 |
| Wendlingen | 88.100 | 97.000 | 78.500 |
| Kirchheim unter Teck-West | 87.700 | 96.100 | 86.800 |
| Kirchheim unter Teck-Ost | 82.600 | 78.700 | 61.800 |
| Aichelberg | 68.700 | 70.400 | |
| Mühlhausen | 65.100 | 68.000 | 59.400 |
| Hohenstadt | 59.600 | 67.300 | 57.900 |
| Merklingen | 67.100 | 65.700 | |
| Ulm-West | 57.700 | 59.800 | 56.200 |
| Ulm-Ost | 56.800 | 60.000 | 57.000 |
| Oberelchingen | 59.300 | 65.800 | 54.400 |
| Kreuz Ulm/Elchingen (A7) | 51.900 | 55.000 | 60.400 |
| Leipheim | 55.700 | 61.500 | 63.100 |
| Günzburg | 51.800 | 55.000 | 57.700 |
| Burgau | 52.300 | 55.900 | 57.500 |
| Zusmarshausen | 53.500 | 57.900 | 60.000 |
| Adelsried | 56.800 | 64.500 | 66.200 |
| Neusäß | 61.500 | 73.300 | 71.500 |
| Augsburg-West | 78.500 | 98.800 | 99.600 |
| Augsburg-Ost | 70.000 | 89.200 | 87.800 |
| Friedberg im Bayern | 67.300 | 82.400 | 79.700 |
| Dasing | 61.600 | 76.400 | 72.400 |
| Adelzhausen | 65.700 | 76.600 | 72.600 |
| Odelzhausen | 70.400 | 82.800 | 78.500 |
| Sulzemoos | 73.500 | 85.900 | 82.500 |
| Dachau/Fürstenfeldbrück | 86.800 | 103.500 | 94.400 |
| Dreieck München-Eschenried (A99w) | 33.500 | 37.300 | 38.600 |
| München-Langwied | 40.000 | 43.800 | 43.200 |
| Kreuz München-West (A99) | 31.800 | 34.100 | 30.300 |
| München-Ramersdorf | 49.800 | 54.400 | 44.700 |
| München-Perlach | 49.900 | 54.400 | 46.300 |
| Neubiberg | 49.100 | 54.500 | 43.400 |
| Unterhaching-Ost | 44.900 | 53.600 | 40.400 |
| Taufkirchen-Ost | 42.000 | 49.000 | 38.000 |
| Kreuz München-Süd (A99) | 113.500 | 117.400 | 102.500 |
| Hofoldinger Forst | 104.400 | 106.900 | 92.900 |
| Holzkirchen | 86.300 | 87.600 | 76.500 |
| Weyarn | 78.500 | 77.500 | 67.700 |
| Irschenberg | 80.900 | 77.600 | 64.200 |
| Bad Aibling | 81.000 | 88.700 | 73.300 |
| Rosenheim-West | 76.200 | ||
| Dreieck Inntal (A93) | 82.200 | 87.300 | 63.400 |
| Rosenheim | 62.800 | 66.700 | 57.200 |
| Rohrdorf | 60.100 | 63.800 | 52.300 |
| Achenmühle | 58.800 | 62.700 | 51.600 |
| Frasdorf | 56.200 | 59.900 | 49.900 |
| Bernau | 55.100 | 58.800 | 47.300 |
| Felden | 52.800 | 56.300 | 46.300 |
| Übersee | 54.900 | 58.500 | 48.100 |
| Grabenstätt | 50.200 | 53.200 | 44.600 |
| Bergen | 49.400 | 52.300 | 45.300 |
| Siegsdorf-West | 49.400 | 53.300 | 44.900 |
| Traunstein/Siegsdorf | 43.300 | 47.200 | 39.400 |
| Neukirchen | 41.400 | 46.100 | 37.200 |
| Anger | 47.800 | 38.500 | 38.600 |
| Bad Reichenhall | 45.500 | 49.300 | 29.600 |
Congestie
Veel files worden in Duitsland veroorzaakt door ongevallen en met name wegwerkzaamheden. Het aantal punten met structurele congestie is relatief klein vergeleken met Nederland. Op de A8 is filevorming frequent op de trajecten die nog niet naar 2x3 rijstroken verbreed zijn, met name bij Pforzheim. Berucht is ook de Albaufstieg ten oosten van Stuttgart, waar de A8 sterk stijgt. Oostelijker tot München is de A8 over een langer traject verbreed naar 2x3 rijstroken en hier zijn de files afgenomen.
Tijdens vakantie-uittochten is de A8 één van de meest filegevoelige snelwegen van Duitsland. Het gehele traject tussen Karlsruhe en Salzburg kent dan filevorming, met het zwaartepunt rond Pforzheim, Stuttgart, de Albaufstieg en met name tussen München en Rosenheim. Ook van Rosenheim tot Salzburg komen dan files voor.
In de winterweekenden loopt het vooral vast op de A8 tussen München en Salzburg, zowel op de heen- als terugreis.
Rijstrookconfiguratie
| Van | Naar | Rijstroken | Lengte | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Luxemburgse grens (A13) | Dreieck Friedrichsthal (A623) | 2x2 | 67 km | |
| Dreieck Friedrichsthal (A623) | Neunkirchen/Spiesen | 2x3 | 6 km | |
| Neunkirchen/Spiesen | Pirmasens | 2x2 | 39 km | |
| Dreieck Karlsruhe (A5) | Pforzheim-Nord | 2x3 | 24 km | |
| Pforzheim-Nord | Pforzheim-Süd | 2x2 | 9 km | verbreding gepland |
| Pforzheim-Süd | Dreieck Leonberg | 2x3 | 21 km | |
| Dreieck Leonberg | Kreuz Stuttgart | 2x4 | 7 km | |
| Kreuz Stuttgart | Raststätte Gruibingen | 2x3 | 46 km | spitsstroken bij Stuttgart |
| Raststätte Gruibingen | Hohenstadt | 2x2 | 16 km | 2+3 langs Gruibingen |
| Hohenstadt | Ulm-West | 2x3 | 22 km | |
| Ulm-West | Kreuz Ulm/Elchingen (A7) | 2x2 | 12 km | verbreding 2x3 gepland |
| Kreuz Ulm/Elchingen (A7) | Dreieck München-Eschenried (A99) | 2x3 | 105 km | |
| Dreieck München-Eschenried (A99) | München-Obermenzing | 2x2 | 6 km | |
| München-Ramersdorf | Kreuz München-Süd (A99) | 2x2 | 10 km | |
| Kreuz München-Süd (A99) | Hofoldinger Forst | 4+3 | 5 km | spitsstrook richting München tot 2x4 |
| Hofoldinger Forst | Dreieck Inntal (A93) | 2x3 | 42 km | spitsstroken tot 2x4 tot Holzkirchen |
| Dreieck Inntal (A93) | Oostenrijkse grens (A1) | 2x2 | 69 km |
Kunstwerken
Grote kunstwerken van de A8;
- Viaduc de Schengen
- Tunnel Pellinger Berg
- Sulzbachtalbrücke
- Pfinztalbrücke
- Sulzbachviadukt
- Lämmerbuckeltunnel
- Talbrücke Bergen
Externe links
Foto
- A8 Pirmasens - Schengen
- A8 Salzburg - München
- Perl → Pirmasens
- Karlsruhe → München
- Augsburg → Karlsruhe
- Pirmasens → Perl
Referenties
- ↑ Informationsveranstaltung zum grundhaften Ausbau der A8 zwischen der Anschlussstelle Neunkirchen-Oberstadt und dem Autobahnkreuz Neunkirchen | autobahn.de
- ↑ Neue A8 im Enztal: Wann der Ausbaustart endlich beginnen kann und welche Probleme die Vergabe der Bauarbeiten erschwert | pz-news.de
- ↑ Nummerierung des deutschen Autobahnnetzes nach West-Modell vor 1974 | autobahn-online.de
- ↑ Vor 25 Jahren wurde der neue Albaufstieg am Aichelberg eingeweiht | swp.de
- ↑ geschiedenis Duitsland op autobahn-online.de
- ↑ Der neue Autobahnabschnitt zwischen Karlsbad und Pforzheim-West ist freigegeben. Ab jetzt heißt es freie Fahrt auf sechs Spuren. | stuttgarter-zeitung.de
- ↑ Vor dem Stau ist nach dem Stau | stuttgarter-zeitung.de
- ↑ A8: Hochmoderne Anlage zur temporären Seitenstreifenfreigabe offiziell für den Verkehr freigeben | autobahn.de
- ↑ Baubeginn für vierte A 8-Spur erst 2016 | stuttgarter-nachrichten.de
- ↑ Feierliche Verkehrsfreigabe für neuen A 8-Verflechtungsstreifen | bmvi.de
- ↑ Erste temporäre Seitenstreifenfreigabe im Land geht in Betrieb | mvi-baden-württemberg.de
- ↑ Ausbau der A8: Wieder sechs Kilometer fertig | swp.de
- ↑ A8-Ausbau schreitet voran: Weitere Spuren für Verkehr freigegeben | schwaebische.de
- ↑ A8 wird später fertig - das sind die Gründe | schwaebische.de
- ↑ A 8 - Sechsstreifiger Ausbau zwischen Hohenstadt und Ulm | rp.baden-wuerttemberg.de
- ↑ A 8, 6-streifiger Ausbau zwischen Hohenstadt und Ulm-Nord - Hauptbauleistungen für den Bauabschnitt 1 vergeben | rp.baden-wuerttemberg.de
- ↑ Baustelle auf A8: Abschnitt bei Ulm-West wird freigegeben | swr.de
- ↑ Sechsspuriger A8-Ausbau zwischen Ulm und Hohenstadt beendet | swr.de
- ↑ nieuwsbericht openstelling 2x3 Augsburg - München
- ↑ A8-Ausbau: Spatenstich für die Strecke Ulm-Augsburg | swp.de
- ↑ Weitere 6,6 Kilometer sind fast fertig | augsburger-allgemeine.de
- ↑ Freie Fahrt zwischen Ulm und Augsburg | schwaebische.de
- ↑ Ausbau der A8 – Freie Fahrt auf der Privatautobahn | welt.de
- ↑ A 8, München – Salzburg; Neubau der Talbrücke Bergen - Endgültige Verkehrsfreigabe der neuen Brücke am 26. November | abdsb.bayern.de
- ↑ A 8 wird ausgebaut | saarbruecker-zeitung.de
- ↑ BMVI investiert rund 100 Millionen Euro in A 8 und B 51 | bmvi.de
- ↑ Barthle: Bund investiert rund 44 Millionen Euro in den vierstreifigen Ausbau der A 8 | bmvi.de
- ↑ Vollsperrung auf der A8 sorgt für Staus | swr.de
- ↑ Offizieller Spatenstich auf der A8: Autobahn-Ausbau bei Pforzheim startet | ka-news.de
- ↑ A8-Ausbau: Start der Arbeiten an Autobahn verzögert sich | pz-news.de
- ↑ A 8 Enztalquerung – Streckenausbau verzögert sich erneut | rp.baden-wuerttemberg.de
- ↑ Wieder Verzögerung beim A8-Ausbau zwischen Pforzheim-Nord und Pforzheim-Süd | bnn.de
- ↑ A 8 Enztalquerung: Zuschlag zum Hauptlos an Firma Strabag erteilt | autobahn.de
- ↑ A 8 Enztalquerung Start der ersten Bauphase ab Montag, 4. Oktober 2021 | autobahn.de
- ↑ A 8 Enztalquerung: Ausschreibung verzögert sich bis Herbst - Kosten steigen auf 340 Millionen Euro | rp.baden-wuerttemberg.de
- ↑ Feierliche Verkehrsfreigabe A 8, Gruibingen - Mühlhausen | bmvbs.de
- ↑ A 8 Stuttgart - Ulm: sechsstreifiger Neubau des Albaufstiegs zwischen Mühlhausen und Hohenstadt | rp.baden-wuerttemberg.de
- ↑ Finanzierung des Albauftstiegs umstritten | stuttgarter-nachrichten.de
- ↑ Neue A 8-Trasse soll 2027 fertig sein | swp.de
- ↑ Bund will sechsspurigen Neubau finanzieren | swr.de
- ↑ Im Jahr 2024 wird mit dem Bau des Albaufstieges begonnen | stuttgarter-nachrichten.de
- ↑ Sechs Spuren auf der Autobahn: Lücke soll geschlossen werden | augsburger-allgemeine.de
- ↑ Sechsstreifiger Ausbau von der Anschlussstelle Ulm-West bis zum Autobahnkreuz Ulm/Elchingen - Planfeststellungsbeschluss der Regierung von Schwaben ist bestandskräftig | regierung.schwaben.bayern.de
- ↑ So geht es mit dem Ausbau der A8 von Ulm-West bis Elchingen weiter | swp.de
- ↑ A8: AK Ulm/Elchingen | autobahn.de
- ↑ 6-streifiger Ausbau AS Ulm-West - AK Ulm-Elchingen | autobahn.de
- ↑ Bund startet Neue Generation von ÖPP-Projekten | bmvi.de
- ↑ Manuelle Straßenverkehrszählung | bast.de
- ↑ Manuelle Straßenverkehrszählung | bast.de
- ↑ De data van 2021 is ingewonnen tijdens de COVID-19 pandemie. De kwaliteit van de data is slechter dan voorgaande jaren
| Autobahnen in Duitsland |
|---|
|
A1 • A2 • A3 • A4 • A5 • A6 • A7 • A8 • A9 • A10 • A11 • A12 • A13 • A14 • A15 • A17 • A19 • A20 • A21 • A23 • A24 • A25 • A26 • A27 • A28 • A29 • A30 • A31 • A33 • A36 • A37 • A38 • A39 • A40 • A42 • A43 • A44 • A45 • A46 • A48 • A49 • A52 • A57 • A59 • A60 • A61 • A62 • A63 • A64 • A65 • A66 • A67 • A70 • A71 • A72 • A73 • A81 • A92 • A93 • A94 • A95 • A96 • A98 • A99 A100 • A103 • A111 • A113 • A114 • A115 • A117 • A143 • A210 • A215 • A226 • A255 • A261 • A270 • A280 • A281 • A293 • A352 • A369 • A391 • A392 • A445 • A448 • A480 • A485 • A516 • A524 • A535 • A540 • A542 • A544 • A553 • A555 • A559 • A560 • A562 • A565 • A571 • A573 • A602 • A620 • A623 • A643 • A648 • A650 • A656 • A659 • A661 • A671 • A672 • A831 • A861 • A864 • A952 • A980 • A995 |