Botlektunnel

Botlektunnel
Kruist	Botlek
Lengte	539 meter
Openstelling	02-04-1980
Intensiteit	118.900 mvt/dag
Tunnelcategorie	D
Locatie	kaart

De Botlektunnel en de Botlekbrug.

De Botlektunnel is een tunnel in Nederland, gelegen in de A15 bij Rotterdam. Het is de belangrijkste toegangspoort naar de haven van Rotterdam. De tunnel ligt bij Hoogvliet en Spijkenisse en gaat onder de Botlek door, een kanaal tussen de Oude Maas en de Nieuwe Waterweg. De tunnel kent een gesloten gedeelte van 539 meter.

Kenmerken

De Botlektunnel ligt ten westen van Rotterdam, in het havengebied Europoort, vlakbij Hoogvliet en Spijkenisse. De tunnel bestaat uit twee buizen met elk 3 rijstroken, waarvan er ten westen van de tunnel 1 rijstrook in elke richting van en naar de aansluiting Spijkenisse loopt. Tussen de beide buizen loopt nog een kleine noodbuis. De tunnel gaat onder de Botlek door, een kanaal tussen de Oude Maas en de Nieuwe Waterweg. In verband met de nabijgelegen Hartelkering stroomt het meeste water via de Botlek. Ten noorden van de tunnel ligt het immense industriegebied van de Europoort, met naar het noordoosten de raffinaderij van Shell Pernis, de grootste raffinaderij van Europa, en ten noordwesten van de tunnel de raffinaderij van ExxonMobil. Ten zuiden van de Botlektunnel ligt de samenkomst van de Botlek, de Oude Maas en het Hartelkanaal.

Geschiedenis

De Botlektunnel in 1988.

In 1956 werd de Botlekbrug opengesteld, die destijds de snel groeiende haven van Rotterdam ontsloot naar het achterland. De brug opende circa 15 jaar voordat de A15 ten zuiden van Rotterdam langs werd aangelegd. De Botlekbrug telt één rijstrook per richting en een spoorbrug, en opent regelmatig voor grote schepen omdat de brug slechts een meter of 7 hoog is. Begin jaren 60 groeide de haven van Rotterdam uit tot de grootste ter wereld, en het verkeer van en naar de haven nam snel toe. Tevens breidde de haven zich steeds verder westwaarts uit, in de jaren 60 werd de immense Europoort met zijn machtige raffinaderijen ontwikkeld. De Botlekbrug bleek niet opgewassen tegen de enorme toename van het vrachtverkeer en forenzenverkeer van en naar de haven, mede door de ontwikkeling van de stad Spijkenisse in die tijd.

In 1975 werd begonnen met de bouw van de Botlektunnel. Het gedeelte onder het water is gebouwd als een zinktunnel met 5 elementen die afgezonken werden. 4 elementen zijn 115 meter lang en een vijfde van 87,5 meter. De elementen zijn 8,95 meter hoog, hoger dan de meeste andere tunnels. De toeritten naar de tunnel zijn gebouwd als open bouwput, een gangbare methode. De tunnelsegmenten zijn in hetzelfde bouwdok als de in 1967 opengestelde Beneluxtunnel gebouwd, namelijk in Pernis. De bouw van deze segmenten begon op 1 juni 1976. In de tweede helft van 1976 werd begonnen met de bouw van de toeritten aan beide zijden van de tunnel. In 1978 waren de tunnelelementen gereed en werd het bouwdok onder water gezet. De elementen zijn op zaterdagen en zondagen verscheept van het bouwdok naar de bouwlocatie om het scheepvaartverkeer niet te hinderen. Bij het transport is gebruikgemaakt van de getijden. De eerste 4 kilometer vanaf het bouwdok tot de monding van de Oude Maas werd bij laagtij verscheept in een uur tijd, en daarna bij hoogtij naar de bouwlocatie, een afstand van 2,5 kilometer wat twee uur duurde. Daarna zijn de tunnelelementen afgezonken en afgebouwd. De Botlektunnel is uiteindelijk op 2 april 1980 opengesteld voor het verkeer met 2x3 rijstroken tussen Spijkenisse en het knooppunt Benelux. De tunnel is voor tweederde gefinancierd door het Rijk en voor een derde door de gemeente Rotterdam.

Botlekbrug

De ontwikkelingen in de Rotterdamse haven stonden na de completering van de Botlektunnel niet stil. Spijkenisse groeide uit tot een stad met 72.000 inwoners en na de Europoort werd ook de Maasvlakte met haar bulk- en containerterminals ontwikkeld. Alhoewel relatief weinig van deze goederen over de weg vervoerd wordt, is de omvang ervan dermate groot dat het verkeer toch flink is toegenomen. Tevens is sinds die tijd de forenzenpendel vanuit Goeree-Overflakkee en zuidelijker naar Rotterdam op gang gekomen, wat via de N57 op de A15 uit komt. Vanaf 2010 werd tevens de Maasvlakte 2 ontwikkeld, waar vooral containterterminals komen. Om deze groei verder te kunnen faciliteren is de A15 verbreed.

Oorspronkelijk was het de bedoeling extra tunnels te bouwen, maar dit bleek een te dure oplossing. Daarom is de Botlekcorridor versterkt met een nieuwe Botlekbrug van 14 meter hoog met 2x2 rijstroken, zodat in totaal 10 rijstroken tussen Spijkenisse en het knooppunt Vaanplein beschikbaar zijn. De Botlektunnel zelf is niet aangepast. De werkzaamheden zijn tussen 2011 en 2015 uitgevoerd. Er waren oorspronkelijk luchtschermen gepland bij de monden van de Botlektunnel, maar deze bleken vanwege de beter dan verwachte luchtkwaliteit niet meer noodzakelijk.

Verkeersintensiteiten

In 1990, 10 jaar na opening van de Botlektunnel, reden reeds 80.000 voertuigen per etmaal door de tunnel. In 2002 was dit verder gestegen naar 102.000 voertuigen en 111.000 voertuigen in 2006. In 2010 maakten dagelijks zo'n 114.500 voertuigen van de Botlektunnel gebruik. In 2015 was dit licht gedaald naar 108.000 voertuigen per dag. In 2019 was dit weer gestegen naar 118.900 voertuigen per dag.