Brazilië

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Brasil
Hoofdstad Brasília
Oppervlakte 8.514.877 km²
Inwonertal 210.147.000
Lengte wegennet 1.980.000 km
Lengte snelwegennet 11.572 km[1]
Eerste snelweg 1953
Benaming snelweg Rodovia
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode BR

Brazilië (Portugees: Brasil), formeel de Federatieve Republiek van Brazilië (República Federativa do Brasil), is een groot land in Zuid-Amerika. Het land omvat bijna de helft van het Zuid-Amerikaanse continent en heeft een oppervlakte van 8.514.877 vierkante kilometer en is hiermee het op vier na grootste land ter wereld. Het land telt 210 miljoen inwoners en de hoofdstad is Brasília. De grootste stad is São Paulo.

Inleiding

Geografie

Brazilië beslaat het oosten en midden van Zuid-Amerika, met landsgrenzen met Frankrijk (Frans-Guyana), Suriname, Guyana, Venezuela, Colombia, Peru, Bolivia, Paraguay, Argentinië en Uruguay. Brazilië grenst aan alle andere Zuid-Amerikaanse landen behalve Ecuador en Chili. Brazilië is een zeer groot land en meet 4.300 kilometer van oost naar west en bijna 4.400 kilometer van noord naar zuid. Het land heeft een zeer lange kustlijn met de Atlantische Oceaan. Desondanks heeft Brazilië weinig eilanden voor de kust, behalve langs een deel van de noordkust. Het enige noemenswaardige Braziliaanse eiland verder van de kust is Fernando de Noronha.

Brazilië bestaat voor een aanzienlijk deel uit vlaktes en laagland. Het noordelijke deel is gelegen in het bassin van de rivier de Amazone en bestaat grotendeels uit laagland, jungle en deels ontboste jungle. Het verval van de Amazone door Brazilië bedraagt slechts 60 meter. Grote zijrivieren vloeien in Brazilië in de Amazone. De rivier heeft een groot estuarium en delta in het noordoosten van Brazilië. De rivier formt een formidabel obstakel, er is geen enkele brug over de Amazone en over de grotere zijrivieren zijn ook weinig bruggen. De grootste rivier van zuidelijk Brazilië is de Paraná, die zuidwaarts stroomt naar Argentinië. In Brazilië is deze rivier grotendeels ingedamd.

Het zuidoosten van Brazilië bestaat uit hooglanden, het Serra do Mar langs de kust en kale cerrado elders. De cerrado beslaat een vijfde van het Braziliaanse landoppervlak en omvat het binnenland van zuidoostelijk Brazilië. Dit gebied is nog relatief gecultiveerd en heeft het karakter van een savanne. Een groot deel ligt op 300 tot 1.000 meter boven zeeniveau. Het hoogste punt van het Braziliaans hoogland is de 2.892 meter hoge Pico da Bandeira. Dit is echter niet het hoogste punt van Brazilië, in het noorden van het Amazone-oerwoud rijzen diverse eilandbergketens ver boven de jungle uit. De 2.995 meter hoge Pico da Neblina is hiervan het hoogste punt, en tevens van heel Brazilië.

Demografie

stad inwonertal
São Paulo 12.038.000
Rio de Janeiro 6.499.000
Brasília 2.977.000
Salvador 2.938.000
Fortaleza 2.610.000
Belo Horizonte 2.513.000
Manaus 2.094.000
Curitiba 1.894.000

Brazilië heeft meer dan 200 miljoen inwoners, het is het op vier na meestbevolkte land ter wereld. De bevolking is vooral in het oosten en zuiden geconcentreerd, de bevolkingsdichtheid is laag tot extreem laag in het midden, noorden en westen. Grote delen van het Amazone-oerwoud zijn vrijwel onbewoond. De grootste agglomeraties van Brazilië zijn São Paulo, Rio de Janeiro en Belo Horizonte. Brazilië heeft 17 steden met meer dan 1 miljoen inwoners. São Paulo is de grootste stedelijke regio van Zuid-Amerika met meer dan 21 miljoen inwoners. Het is tevens de op één na grootste stad van het westelijk halfrond.

Door immigratie uit Europa heeft Brazilië een gemixte bevolking. De bevolking is 48% blank, 44% pardo (gemixt) en 7% zwart. Door het mixen van bevolking heeft tweederde tot driekwart van de bevolking Europese voorouders. Over het algemeen zijn de zuidelijkste staten het meest blank (in Santa Catarina 97%) en de noordelijke en noordoostelijke staten het meest pardo (45-55%). De meeste zwarten vindt men in Bahia (16%) en Rio de Janeiro (13%). Aziaten wonen het meest in de staat São Paulo.

Immigranten kwamen tot 1968 uit heel Europa, waarvan 2,5 miljoen Portugezen, 1,6 miljoen Italianen, 700.000 Spanjaarden, 350.000 Japanners, 300.000 Russen en 300.000 Libanezen. Nederlanders migreerden niet in grote getale naar Brazilië, hun aantal bedroeg 45.000 in de periode 1884-1968. Sommige Braziliaanse steden hebben een duidelijk Europese cultuur, met Europese plaatsnamen, al dan niet Portugees gemaakt, en Europese architectuur.

Afrikanen kwamen als slaven in de 18e en 19e eeuw naar Brazilië, ruim 2 miljoen in totaal. In 1888 werd slavernij opgeheven. De meeste Afrikanen wonen in het centrale oosten van Brazilië, vooral in de staat Bahia. De groep pardo is een mix van blanken, zwarten en indianen. Hun aandeel is het hoogst in het noorden en het laagst in het zuiden van Brazilië.

Economie

De BR-101 bij Itamarajú in Bahia.

Brazilië is de 8e economie van de wereld en de grootste van Latijns-Amerika. Het BBP per inwoner bedraagt circa $ 16.000, maar is ongelijk verdeeld. De inkomensongelijkheid is zeer hoog in Brazilië, met een omvangrijke middenklasse die op een Europees welvaartsniveau leeft, maar ook een grote onderklasse. Bekend zijn de favela's (sloppenwijken) in Rio de Janeiro. De werkloosheid is relatief laag en Brazilië is een opkomende economie. De economie is divers en gebaseerd op diensten, grondstoffen, industrie en landbouw. De munt van Brazilië is de real (mv. reais). Corruptie is een groot probleem in Brazilië, met name bij grote bedrijven en lokale overheden.

Het landschap van Brazilië wordt gedomineerd door landbouw en de daarbij behorende export van ethanol als brandstof. De landbouwsector heeft echter een lage output in waarde en is goed voor 5% van de Braziliaanse economie. Illegale bosbouw in het Amazone-oerwoud is een voortdurend probleem. De industriesector omvat ongeveer 31% van de economie. Door de grote interne markt heeft Brazilië een grote industriële sector, met veel maakindustrie. De industrie bevindt zich hoofdzakelijk rond de grote steden. Veel energie in Brazilië is hernieuwbaar, zoals waterkracht en ethanol. Het ethanolprogramma is al in de jaren '70 opgestart en is de grootste ter wereld. In Brazilië rijden geen auto's meer die alleen nog op benzine rijden, het aandeel ethanol ligt veelal tussen 20 en 25%.

Geschiedenis

In 1500 arriveerde de Portugese vloot voor de kust van Zuid-Amerika en werd Brazilië geclaimed door Portugal. Daarvoor bestond het niet als georganiseerd land, met indianenstammen die kleine gebieden onder controle hadden. De kolonisatie van Brazilië begon in 1534 en suikerriet werd het voornaamste exportproduct. Om de suikerriet te verbouwen werden massaal slaven uit Afrika gehaald door de Europese kolonisten. De eerste Europese steden ontstonden aan en bij de kust. Beroemd waren de Bandeirantes in de 17e eeuw die vanuit São Paulo het binnenland in trokken. In de 17e eeuw probeerden ook andere Europese mogendheden Brazilië te koloniseren, waaronder de Nederlanders in het noordoosten van Brazilië in de periode 1630-1654. In 1822 verklaarde Brazilië zich onafhankelijk van Portugal. Dit werd gevolgd door een onafhankelijkheidsoorlog die de Portugezen niet konden volhouden en in 1825 werd de onafhankelijkheid van Brazilië door Portugal erkend.

In de 19e eeuw was Brazilië een monarchie, als voortzetting van de Portugese kroon. Pedro I en Pedro II waren de keizers van Brazilië tussen 1822 en 1889. In 1889 werd de monarchie afgeschaft en werd Brazilië een republiek. De eerste periode als republiek kwam neer op een militaire dictatuur, maar Brazilië was in staat om grensdisputen met buurlanden op te lossen in deze periode. Brazilië was tijdens de Eerste Wereldoorlog in eerste instantie neutraal zodat exportmarkten behouden konden blijven. Na het tot zinken brengen van diverse Braziliaanse schepen door Duitse onderzeeboten verklaarde Brazilië in 1917 Duitsland de oorlog en was het enige Latijns-Amerikaanse land dat direct bij de Eerste Wereldoorlog betrokken was.

In de jaren '20 en '30 was sprake van voortdurende politieke onrust in Brazilië, met tal van staatsgrepen. Tussen 1937 en 1945 was Brazilië onder de leiding van Getúlio Vargas een dictatuur. Onder zijn leiding poogde men Brazilië te transformeren van een agrarische economie naar een industriële macht. Deze periode stond bekend als de Estado Novo en was gemodelleerd naar het Italië onder Mussolini. Onder Vargas nam Brazilië deel aan de Tweede Wereldoorlog aan de kant van de geallieerden en stuurde een expeditieleger naar Italië. Vargas had enige populariteit in Brazilië en werd in 1951 herkozen als president, na 6 jaar niet aan de macht te zijn geweest. Hij pleegde zelfmoord in 1954. Na een serie van interim-regeringen kwam in 1956 Juscelino Kubitschek aan de macht, waarbij de economie en industrie sterk groeide. Kubitschek bouwde de nieuwe hoofdstad Brasília in het binnenland. Zijn opvolger João Goulart werd in 1964 afgezet, waarna een militaire dictatuur werd ingesteld.

Brazilië groeide ondanks de militaire dictatuur sterk in de jaren '60 en '70. Het regime had daardoor enige populariteit begin jaren '70 door de economische voorspoed. De politieke repressie bleef een groot probleem en vanaf 1979 begon het land geleidelijk de democratiseren. De jaren '80 werden gekenmerkt door politieke instabiliteit en economische problemen, die begin jaren '90 stabiliseerden. De vredige transitie van de macht naar de nieuwe president en oppositieleider Lula da Silva in 2002 liet zien dat Brazilië eindelijk politieke stabiliteit had bereikt. De economie groeide enkele jaren sterk, maar Brazilië kreeg te maken met de financiële crisis vanaf 2010 en de voortdurende corruptieschandalen. President Rousseff werd in 2016 afgezet door het congres.

Staten

Staten van Brazilië

AcreAlagoasAmapáAmazonasBahiaCearáDistrito FederalEspírito SantoGoiásMaranhãoMato GrossoMato Grosso do SulMinas GeraisParáParaíbaParanáPernambucoPiauíRio de JaneiroRio Grande do NorteRio Grande do SulRondôniaRoraimaSanta CatarinaSão PauloSergipeTocantins


Wegennet

De SP-015 (Marginal Tietê) in São Paulo.

Zie ook rodovia.

Brazilië heeft met 2 miljoen kilometer een vrij groot wegennet, waarvan maar zo'n 10% of 200.000 kilometer is verhard. Een hoofdweg heet een rodovia. Het land heeft tevens een redelijk groot snelwegennet van circa 7.400 kilometer, waarvan een deel substandaard is en een deel modern. Steeds meer wegen worden omgebouwd tot autosnelweg. De eerste snelwegen openden in de jaren '50 en in 1967 opende de eerste 2x3 snelweg bij São Paulo. Het gros van de snelwegen liggen in het zuidoosten van het land, rondom de steden São Paulo, Belo Horizonte, Rio de Janeiro en Curitiba. Verder zijn er kleinere netwerken rondom andere grote steden. Veruit de meeste autosnelwegen liggen in de staat São Paulo, waar vrijwel alle steden van belang een snelwegverbinding hebben. De meeste snelwegen zijn tolwegen, maar er bestaan ook tolvrije snelwegen. Een aantal snelwegen zijn spectaculair gesitueerd, met name langs de kust waar soms grote hoogteverschillen over korte afstand overwonnen moeten worden.

De staat van onderhoud varieert. De grote doorgaande wegen zijn doorgaans geasfalteerd, maar in afgelegen gebieden gaan asfaltwegen soms over in gravelwegen die niet altijd goed begaanbaar zijn in het regenseizoen. De komende decennia moeten duizenden kilometers wegen omgebouwd worden tot snelweg. Veel snelwegen zijn radiaal en vooral gericht op São Paulo, maar er komen steeds meer tangentiële snelwegen die ook andere gebieden verbinden. In recente jaren zijn een groot aantal rodovias onder concessie gebracht om ze te verbreden naar 2x2 rijstroken en het onderhoudsniveau omhoog te brengen. Volwaardige snelwegen zijn dit vaak niet, maar ze zijn wel relatief goed uitgebouwd.

Rodovias in Brazilië

Rodovias radias

BR-010BR-020BR-030BR-040BR-050BR-060BR-070BR-080

Rodovias longitudinais

BR-101BR-104BR-110BR-116BR-120BR-122BR-135BR-146BR-153BR-154BR-155BR-156BR-158BR-163BR-174

Rodovias transversais

BR-210BR-222BR-226BR-230BR-232BR-235BR-242BR-251BR-259BR-262BR-265BR-267BR-272BR-277BR-280BR-282BR-285BR-287BR-290BR-293

Rodovias diagonais

BR-304BR-307BR-308BR-316BR-317BR-319BR-324BR-330BR-342BR-343BR-349BR-352BR-354BR-356BR-359BR-361BR-363BR-364BR-365BR-367BR-369BR-373BR-374BR-376BR-377BR-381BR-383BR-386BR-392BR-393

Rodovias de ligação

BR-428BR-432BR-448BR-493


Geschiedenis

Het systeem Rodoviário Federal.

Belangrijke data;

  • 1947: openstelling eerste rijbaan SP-150 tussen São Paulo en Santos
  • 1949: invoering eerste nummeringssysteem federale autowegen
  • 1953: openstelling tweede rijbaan SP-150 tussen São Paulo en Santos
  • 1953: openstelling SP-330 tussen São Paulo en Campinas als snelweg
  • 1957: openstelling eerste deel SP-015 in São Paulo
  • 1960: Brasília wordt de hoofdstad van Brazilië.
  • 1961: openstelling BR-116 tussen Curitiba en São Paulo als snelweg
  • 1964: invoering huidige nummeringssysteem
  • 1973: aanpassing huidige nummeringssysteem
  • 1977: BR-116 tussen São Paulo en Rio de Janeiro geheel snelweg
  • 2005: BR-381 tussen São Paulo en Belo Horizonte geheel snelweg

Wegen in de Amazone

Het noorden van Brazilië wordt gedomineerd door de Amazone, een grote rivier met een gelijknamig oerwoud dat 7 miljoen vierkante kilometer beslaat, gelegen in 9 landen, waarvan 60% in Brazilië. Het gebied wordt gekenmerkt door vrijwel ondoordringbare jungle, grote rivieren en laagland dat tijdens het regenseizoen deels overstroomt. Het gebied is over het algemeen zeer dunbevolkt, maar in de regio liggen toch enkele grote steden. De stad Manaus is de onofficiële hoofdstad van de Amazone.

Het Amazone-oerwoud wordt bedreigd door illegale houtkap, met name in de staten Rondônia, Mato Grosso en Pará. De staten Acre, Amazonas en Roraima hebben grotendeels onaangetaste jungle. Het ontboste gebied wordt grotendeels gebruikt voor veehouderij en landbouw.

Het wegennet in de Amazone is zeer beperkt, en grote delen van de weinige doorgaande wegen zijn onverhard. Sommige wegen bestaan alleen op kaarten en niet in werkelijkheid. De BR-364 is van oudsher de toegangsroute naar het Amazonegebied, vanaf Cuiaba naar Porto Velho en westwaarts tot in de staat Acre. Dit is de enige route die vrijwel volledig verhard is. De andere twee primaire wegen vanaf het zuiden naar het noorden zijn de BR-163 naar Santarém en de BR-319 naar Manaus. Beide wegen kennen grote stukken onverharde weg en zijn in het regenseizoen slecht of niet begaanbaar. De BR-319 is na 2010 in toenemende mate geasfalteerd. Santarém ligt ten zuiden van de Amazone en kan zonder veerdiensten bereikt worden. Manaus ligt ten noorden van de Amazone en vereist een veerdienst. Er zijn geen bruggen over de Amazone in geheel Brazilië. In 2011 opende wel de Ponte Rio Negro over de rio Negro bij Manaus.

Ten zuiden van de Amazone is een oost-westverbinding, de BR-230 die in theorie van Benjamin Constant aan de grens met Peru tot Maraba verloopt. Vrijwel geen enkel deel van deze route is verhard, grote delen zijn een slecht begaanbare zandweg en het westelijk deel bestaat helemaal niet in de praktijk.

Noordelijk van de Amazone zijn twee verharde doorgaande wegen, de BR-174 van Manaus naar Boa Vista en de grens met Venezuela, die de enige grote geasfalteerde weg in Noord-Brazilië is. De BR-156 vormt een noord-zuidroute vanaf Macapá naar de grens met Frankrijk. In 2012 werd een grensbrug op de Franse grens opgeleverd. Er zijn geen oost-westverbindingen noordelijk van de Amazone. De BR-210 bestaat vooral op kaarten en niet in de praktijk, alhoewel delen in de staat Roraima zijn aangelegd. De BR-163 is een theoretische route van Santarém naar de grens met Suriname, maar het grootste deel bestaat alleen op kaarten. In het noordwesten is een groot gebied met in het geheel geen verharde wegen.

Wegnummering

Er zijn twee hoofdlagen voor wegnummering, landelijke routes, rodovias afgekort met "BR" en staatsroutes, afgekort met de afkorting van de staat, bijvoorbeeld "SP" in São Paulo.

Nationale routes

Het wegnummerschild van de BR-101.

Het BR-netwerk is landelijk. BR-010 t/m BR-080 zijn radiale routes vanaf de hoofdstad Brasília. BR-101 t/m BR-174 zijn noord-zuidroutes en BR-210 t/m BR-293 zijn oost-westroutes. BR-304 t/m BR-393 zijn diagonale routes en BR-401 t/m BR-610 zijn verbindingsroutes. Niet alle nummers worden gebruikt, en de hoogte van het nummer zegt niet noodzakelijkerwijs wat over de lengte. Een aantal routes zijn extreem lang, zoals de BR-101 die 4.551 kilometer lang is en langs de oostkust van Brazilië loopt. Een aantal radiale routes vanuit Brasília is nog niet voltooid, met name die naar ver weg gelegen steden in het noorden en westen lopen.

Staatsroutes

De SP-425 bij Martinópolis in de staat São Paulo.

Het secundaire nummeringsyssteem is dat van de staten. Ze worden afgekort met het nummer van de staat, maar hebben vaak ook een belangrijke rol, en zijn regelmatig ook snelwegen, met name in de staat São Paulo.

Bewegwijzering

Een wegnummerschild van Rio de Janeiro.

De bewegwijzering is enigszins onderontwikkeld, maar behoort zeker niet tot de minst ontwikkelde ter wereld. Het lettertype is gelijk aan dat van de Verenigde Staten en men gebruikt groene borden op alle wegen. Afstandsborden zijn vrij simpel, vaak zonder wegnummer en geven de grote steden aan. Veel wegen hebben een naam, die staat samen met het wegnummer aangegeven op aparte borden in de berm. Het wegnummerschild voor staten is een vijfhoek met bovenaan de afkorting van de staat en eronder het wegnummer, in zwarte letters op een wit vlak. Wegnummerschildjes voor BR-wegen kunnen zowel groen als wit zijn.

Op snelwegen wordt vaak gebruikgemaakt van portalen en vorkborden. Wegnummers zijn niet altijd even prominent aangegeven, en snelwegen zijn vaak beter bekend bij hun naam, die vaak ook bewegwijzerd wordt. De doelenkeuze variëert, maar doorgaans worden grote steden duidelijk bewegwijzerd, en valt de hoeveelheid lokale doelen mee. Afstandsborden geven regelmatig steden over honderden kilometers aan.

Maximumsnelheden

De maximumsnelheid op de SP-419 bij Penápolis in de staat São Paulo.

De maximumsnelheid buiten de bebouwde kom is 110 km/uur, ongeacht het wegtype. Wel wordt op veel reguliere hoofdwegen een lagere maximumsnelheid toegepast, veelal 80 tot 100 km/h. Braziliaanse hoofdwegen zijn doorgaans redelijk goed uitgebouwd met halve vluchtstroken en klimstroken. Voor vrachtwagens en bussen geldt 90 km/uur. Op sommige snelwegen geldt 120 km/uur, maar veel 2x2 ongelijkvloerse wegen (feitelijk snelwegen) hebben een limiet van 110. Binnen de bebouwde kom gelden snelheden van 40 tot 70 km/uur. De algemene binnenkomse maximumsnelheid is 60 km/uur, tenzij anders aangegeven.

Tol

Veel snelwegen, maar ook andere belangrijke hoofdwegen zijn geheel of gedeeltelijk tolwegen. De tol wordt geheven door private concessionaires die de wegen onderhouden en nieuwe wegen aanleggen. Een voorbeeld is de concessionair AutoBAn (Autopistas Bandeirantes e Anhangüera) in de staat São Paulo. Relatief weinig snelwegen zijn geheel of over grote afstanden tolvrij.

Verkeersveiligheid

De cijfers van Braziliaanse verkeersdoden lopen ver uiteen. In 2012 vielen in Brazilië in totaal 60.752 verkeersdoden, of circa 300 per 1 miljoen inwoners. Hiermee is Brazilië één van de minst veilige landen. Het grootste deel van de verkeersdoden zijn motorrijders (40%) en fietsers en voetgangers (25%).[2] In 2014 vielen in Brazilië 8.227 verkeersdoden op de federale rodovias.[3] Andere cijfers laten een daling zien van 43.256 doden in 2015 naar 30.371 in 2019.[4]

Referenties

  1. schatting per 31-12-2023, 11.065 kilometer per 31/12/2015 en 506 kilometer opengesteld tot en met 31/12/2023. Betreft dubbelbaans wegen, niet al deze wegen zijn volwaardige autosnelwegen. Aantal kilometer autosnelweg ligt vermoedelijk dichter bij 7.886 kilometer
  2. Morre-se mais em acidentes de trânsito do que por câncer | abril.com.br
  3. PRF - Balanço de Atividades 2014 | prf.gov.br
  4. Brasil registra queda no número de mortes no trânsito | gov.br
Wegen van Zuid-Amerika

ArgentiniëBoliviaBraziliëChiliColombiaEcuadorGuyanaParaguayPeruSurinameUruguayVenezuela