Burkina Faso

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Burkina Faso
Hoofdstad Ouagadougou
Oppervlakte 273.800 km²
Inwonertal 21.490.000
Lengte wegennet 2.001 km
Lengte snelwegennet 4 km[1]
Eerste snelweg ~2009
Benaming snelweg Autoroute
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode BF

Burkina Faso is een land in het westen van Afrika. Het land is circa 7 keer zo groot als Nederland en telt circa 21,5 miljoen inwoners. De hoofdstad is Ouagadougou (uitspraak: waga-dū'gū).

Inleiding

Geografie

Burkina Faso is een land in het binnenland van West-Afrika, het is een binnenstaat en grenst kloksgewijs aan Mali, Niger, Benin, Togo, Ghana en Côte d'Ivoire. Het land meet maximaal 800 kilometer van west naar oost en 450 kilometer van noord naar zuid. De hoofdstad Ouagadougou ligt centraal in het land.

Het is een relatief vlak land, een groot deel van het land ligt rond 400 meter boven zeeniveau, met weinig grote hoogteverschillen. De 747 meter hoge Tenakourou in het uiterste westen is het hoogste punt van Burkina Faso. Het landschap bestaat grotendeels uit savanne, met Sahel-invloeden in het drogere noorden. Een groot deel van het land water af via drie rivieren die de naam Volta dragen, waarvan de White Volta het belangrijkste is. Het oosten van het land watert af naar de rivier de Niger, maar deze rivier stroomt niet door Burkina Faso zelf.

Burkina Faso heeft een tropisch klimaat met een nat en droog seizoen. De gemiddelde maximumtemperatuur in de hoofdstad Ouagadougou varieert tussen 33 en 39 °C. Neerslag valt vooral in de periode van mei tot oktober, met een sterke piek in augustus. Daardoor valt er nog circa 750 mm per jaar, maar van november tot en met maart valt vrijwel helemaal geen neerslag.

Demografie

In 1950 had Burkina Faso slechts 4 miljoen inwoners, dit groeide naar 11,6 miljoen in 2000 en 20 miljoen in 2018. Het geboortecijfer is één van de hoogste ter wereld, wat zich vertaalt in een sterke bevolkingsgroei.

In het land zijn twee grote steden, de hoofdstad Ouagadougou, dat circa 1,5 miljoen inwoners telt, en de stad Bobo-Dioulasso, dat circa 0,5 miljoen inwoners telt. Alle andere steden hebben minder dan 100.000 inwoners, de bevolking woont nog in vrij grote mate op het platteland.

In Burkina Faso wordt het Frans gesproken als officiële taal en lingua franca. Andere Afrikaanse talen worden door de bevolking gesproken, die meestal meertalig is. Inwoners van Burkina Faso worden Burkinabè genoemd.

Economie

Burkina Faso is één van de armste landen ter wereld, 80% van de bevolking werkt in de landbouw, veelal voor de eigen voedselvoorziening. Een groot deel van de Burkinese economie draait op internationale ontwikkelingshulp. De voornaamste industriële sector is de mijnbouw. De belangrijkste exportproducten in waarde zijn goud en katoen. Een groot deel van de economie is cashless en informeel. Slechts een klein deel van de bevolking heeft onderwijs genoten, een grote drempel om het land verder te ontwikkelen.

Geschiedenis

In de middeleeuwen bestonden diverse koninkrijken in deze regio. Een deel van het gebied stond onder bestuur van het Songhairijk. Pas eind 19e eeuw werd het gebied gekoloniseerd, in eerste instantie door de Britten, Fransen en Duitsers, maar uiteindelijk werd in 1896 een Frans protectoraat opgericht. De huidige grenzen van het Franse en Britse territorium in dit deel van Afrika werden in 1898 vastgesteld. Het werd daarna bestuurd als onderdeel van de kolonie Frans West-Afrika, dat zijn hoofdstad in Bamako (hedendaags Mali) had. Na de Eerste Wereldoorlog werd de kolonie Haute Volta genoemd, in die periode werden de eerste wegen ontwikkeld, vooral om de katoenbouw te stimuleren, wat uiteindelijk faalde. De kolonie werd in 1932 opgesplitst, waarbij het grootste deel inclusief de twee grootste steden onderdeel van de kolonie Côte d'Ivoire werd. Na de Tweede Wereldoorlog werd de kolonie echter opnieuw opgericht als Haute Volta. In 1958 werd dit een autonome republiek en het verkreeg volledige onafhankelijkheid in 1960.

Het land stond vanaf dat moment bekend als Haute Volta, Upper Volta in het Engels of Opper-Volta in het Nederlands. Dit was een vernoeming naar de drie verschillende rivieren die de naam Volta dragen en in Ghana samenkomen. De jaren '60, '70 en '80 werden gekenmerkt door staatsgrepen, zoals vaak het geval was in Afrika. Na een staatsgreep in 1983 werd het land het volgende jaar hernoemd naar Burkina Faso, dat 'land van de oprechte mensen' betekent. In 1987 kwam Blaise Compaoré aan de macht na een staatsgreep en bestuurde het land tot 2014. Hij moest aftreden na een opstand, waarna verkiezingen volgden. In 2022 volgden twee staatsgrepen.

Wegennet

In 2017 had Burkina Faso een netwerk van 15.304 kilometer weg, opgedeeld in 6.728 kilometer route nationale, 3.550 kilometer route régionale en 5.026 kilometer route départementale. In 2017 was 24% van het geclassificeerde wegennet in Burkina Faso verhard, dit kwam destijds neer op 3.673 kilometer.[2] Tussen 2015 en 2021 is 1.028 kilometer weg verhard.[3][4]

Burkina Faso heeft een netwerk van 22 genummerde routes nationales. De steden Ouagadougou en Bobo-Dioulasso zijn de belangrijkste knooppunten van het land waar de diverse wegen naar de buurlanden beginnen. Er zijn geen echte autosnelwegen in Burkina Faso, wel een aantal ongelijkvloerse kruisingen in Ouagadougou. De meeste routes nationales zijn geasfalteerd. In 2021 kwam rond Ouagadougou een 125 kilometer lange ringweg met 2x2 rijstroken gereed.[5] Voor export is Burkina Faso afhankelijk van diverse havensteden in buurlanden, en daardoor zijn de wegen naar Abidjan, Accra en Cotonou belangrijk voor de economie van Burkina Faso. Dit zijn ook veelal de geasfalteerde wegen naar de buurlanden. In de hoofdstad Ouagadougou zijn doorgaans enkel de belangrijkste hoofdwegen verhard, zijstraten zijn allemaal onverhard, wat gebruikelijk is in deze regio. Er is één weg in Ouagadougou die als autosnelweg geclassificeerd wordt, die ongeveer 2 kilometer lang is en één klaverblad kent met 2x3 rijstroken.

Van de routes nationales zijn de meeste routes geasfalteerd, behalve in met name het noorden van Burkina Faso, waar onverharde zandwegen gangbaar zijn. Maar weinig routes nationales zijn volledig onverhard. De belangrijke routes tussen de grotere plaatsen van Burkina Faso en met name naar de zuidelijke buurlanden zijn geasfalteerd, en ook enkele verbindingen naar Mali en Niger zijn geasfalteerd.

In 2021 zijn gedetailleerde plannen voor een 'autoroute' met 2x2 rijstroken tussen Bobo-Dioulasso en de grens met Ivoorkust van 158,7 kilometer lengte ontvouwd.[6]

Routes nationales in Burkina Faso

N1N2N3N4N5N6N7N8N9N10N11N12N13N14N15N16N17N18N19N20N21N22


Wegbeheer

Het wegbeheer in Burkina Faso ligt bij het Ministère des Transports, de la Mobilité Urbaine et de la Sécurité Routière.[7]

Geschiedenis

jaar lengte verharde weg
1953 0 km
1967 60 km
1973 572 km
1981 1.300 km
2000 1.992 km
2004 2.621 km
2017 3.673 km

Franse koloniale periode

Tijdens de Franse koloniale periode werd een spoorlijn aangelegd van Abidjan naar Ouagadougou, die ook via Bobo-Dioulasso verliep. In 1934 bereikte de spoorlijn Bobo-Dioulasso vanuit Ivoorkust, maar vanwege de Tweede Wereldoorlog werd de doortrekking tot Ouagadougou vertraagd tot 1954. Deze spoorlijn was 1.154 kilometer lang. Burkina Faso is samen met Mali de enige twee landen in het binnenland van Afrika die in de Franse koloniale periode per spoorweg ontsloten waren, Niger en Tsjaad hadden dat niet. Mede vanwege de spoorlijn is er in de Franse koloniale periode geen uitgebreid netwerk van wegen ontwikkeld.

In de Franse koloniale periode is er wel een netwerk van zandwegen aangelegd, dit was echter zeer beperkt, Burkina Faso, of Haute-Volta zoals het toen heette, had vrijwel geen verharde wegen. In 1953 wordt geen melding gemaakt van ook maar één verharde weg,[8] in 1967, kort na onafhankelijkheid, wordt gesteld dat er maar twee korte verharde wegen waren, korte trajecten van hooguit enkele tientallen kilometers van de N5 van Ouagadougou naar het zuiden en de N9 vanaf Bobo-Dioulasso naar het noorden.[9]

Onafhankelijk Burkina Faso

Ten tijde van de republiek Opper-Volta (Haute-Volta) bestond er al een netwerk van routes nationales die nog steeds de basis vormt voor de wegnummering in Burkina Faso.[10][11] In 1969 had Burkina Faso een netwerk van 4.451 kilometer routes nationales, 1.995 kilometer routes départementales en 2.455 kilometer routes régionales.[12] De ontwikkeling van het wegennet begon primair vanaf 1970 met Europese ontwikkelingshulp. In 1973 werd vastgesteld dat Burkina Faso 572 kilometer verharde weg had, namelijk 117 kilometer van de N9 tussen Bobo-Dioulasso en de grens met Mali, 163 kilometer van de N5 van Ouagadougou naar de grens met Ghana bij Pô en delen van de 292 kilometer lange route van de N4/N16 van Ouagadougou via Koupela naar de grens met Togo bij Bittou.[13] Deze route is in de periode tot 1977 doorgaand geasfalteerd. In de periode 1976-1979 is de 183 kilometer lange corridor N1-N2 van Hounde via Bobo-Dioulasso naar Banfora in het westen van het land verhard.[14] Het netwerk van routes nationales was in de jaren '70 grotendeels een netwerk van all-weather roads met slechts delen die geasfalteerd waren.

In 1981 werd het netwerk van wegen in Burkina Faso vastgesteld als 17.000 kilometer, waarvan 9.000 kilometer geclassificeerd was en onderhouden werd door de overheid, 8.000 kilometer werd niet actief onderhouden. Indertijd was er een netwerk van 4.450 kilometer routes nationales. Er was in 1981 een netwerk van circa 1.300 kilometer verharde weg, vooral de verbindingen vanaf Ouagadougou en Bobo-Dioulasso naar de buurlanden. De meeste andere routes nationales waren gravelwegen en all-weather roads. Indertijd werd beoordeeld dat de verharde wegen over het algemeen in goede conditie verkeerden.[15] De N1 is tussen Ouagadougou en Bobo-Dioulasso pas later in de jaren '80 doorgaand geasfalteerd, mede vanwege de parallel verlopende spoorlijn had de bouw van een verharde weg initieel niet de hoogste prioriteit, ondanks dat het de verbinding tussen de twee grootste steden van het land is. Het wagenpark van Burkina Faso omvatte 22.000 personenauto's in 1990 en 43.000 in 1997.

In 2000 had Burkina Faso een netwerk van 5.538 kilometer routes nationales, waarvan op dat moment 1.992 kilometer was geasfalteerd. Op dat moment was er 278 kilometer hoogwaardige zandwegen en 2.329 kilometer conventionele zandwegen die tot het netwerk van routes nationales behoren.[16] In 2004 was het netwerk van verharde routes nationales gegroeid naar 2.621 kilometer.

Het wegennet van Burkina Faso is met name in de 21e eeuw significant verbeterd, hoofdzakelijk in de periode 2010-2018 is het netwerk van verharde routes nationales fors uitgebreid, sindsdien is het grootste deel van de routes nationales verhard. Met name in de infrastructuur van Ouagadougou is geïnvesteerd, in die tijd zijn veel belangrijke stadswegen naar 2x2 rijstroken verbreed, ook zijn er een aantal ongelijkvloerse aansluitingen en knooppunten aangelegd in Ouagadougou. Vanaf 2019 is een grote buitenring van Ouagadougou in ontwikkeling. Het wagenpark van Burkina Faso is in de 21e eeuw substantieel gegroeid, van circa 100.000 in 2010 naar ruim 300.000 personenauto's in particulier bezit in 2020.[17]

Tolwegen

In Burkina Faso wordt op sommige wegen tol geheven, die het wegenfonds financieren (fonds spécial routier (FSR)).[18] Tussen 2017 en 2019 zijn 30 tolpoorten herbouwd tot modernere faciliteiten.

Wegnummering

In 2000 is de wegnummering in Burkina Faso formeel per wet vastgesteld.[19] Daarvoor was er echter ook al een vergelijkbare wegnummering die teruggaat tot minimaal de jaren '60. De wegnummering vormt een netwerk van genummerde routes nationales, routes régionales en routes départementales vastgesteld. Er was sprake van een netwerk van 5.537 kilometer route nationale, 3.073 kilometer route régionale en 2.970 kilometer route départementale.

De N1 is de belangrijkste weg die de twee grootste steden verbindt. De nummers N1 t/m N6 beginnen vanuit Ouagadougou, de nummers N7 t/m N10 vanuit Bobo-Dioulasso. Hogere nummers zijn daar weer aftakkingen van, de hogere nummers liggen over het algemeen in het oosten. Naast de routes nationales zijn er ook nog routes régionales. De N10 is de langste route nationale van Burkina Faso, de N1 is de belangrijkste.

Lijst van routes nationales

# No. route lengte opmerking
N1 Ouagadougou - Bobo-Dioulasso 355 km volledig geasfalteerd
N2 Ouagadougou - Ouahigouya - grens Mali 245 km volledig geasfalteerd
N3 Ouagadougou - Kaya - Dori 270 km volledig geasfalteerd
N4 Ouagadougou - Fada-Ngourma 215 km volledig geasfalteerd
N5 Ouagadougou - Po - grens Ghana 160 km volledig geasfalteerd
N6 Fada-Ngourma - Kantchari - grens Niger 170 km volledig geasfalteerd
N7 Bobo-Dioulasso - Banfora - grens Ivoorkust 150 km volledig geasfalteerd
N8 Bobo-Dioulasso - Koloko - grens Mali 130 km volledig geasfalteerd
N9 Bobo-Dioulasso - Kogoué - grens Mali 120 km volledig geasfalteerd
N10 Bobo-Dioulasso - Douroula - Tougan - Ouahigouya 360 km deels geasfalteerd
N11 Banfora - Gaoua - Batie 260 km vrijwel volledig onverhard
N12 Pâ - Gaoua - Kampto - grens Ivoorkust 230 km volledig geasfalteerd
N13 Yako - Koudougou - Léo - grens Ghana 250 km klein deel geasfalteerd
N14 Koudougou - Dedougou - grens Mali 265 km volledig geasfalteerd
N15 Ouahigouya - Kaya - Pouytenga 310 km vrijwel volledig onverhard
N16 Koupela - Bittou - grens Togo 150 km volledig geasfalteerd
N17 Manga - Tenkodogo - Sangha - grens Togo 200 km vrijwel volledig onverhard
N18 Tatarko - Fada-Ngourma - grens Benin 200 km voor de helft geasfalteerd
N19 Kantchari - Tindangou 210 km volledig onverhard
N20 Ouagadougou - Léo - Diebougou 300 km voor de helft geasfalteerd
N21 Koudougou - Tougan 130 km volledig geasfalteerd
N22 Ouagadougou - Kongoussi - Djibo 200 km voor de helft geasfalteerd

Bewegwijzering

De bewegwijzering, voor zover die wordt gebruikt, is identiek aan die van Frankrijk. Er wordt ook blauw gebruikt voor autosnelwegen, alhoewel deze "snelweg" alleen een klaverblad is. Ook komborden zijn naar Frans model.

Maximumsnelheid

wegtype Vmax

De maximumsnelheid in Burkina Faso bedraagt 50 km/h binnen de bebouwde kom en 90 km/h buiten de bebouwde kom.

Referenties

  1. stand 01-01-2023
  2. Tableau de bord statistique 2017du secteur des transports | transports.gov.bf
  3. Le Burkina Faso a bitumé 771 km de routes de 2016 à 2019 | agenceecofin.com
  4. En 6 ans, le Burkina Faso a porté à plus de 1 000 km le linéaire des routes bitumées ou ayant reçu un entretien | agenceecofin.com
  5. Autoroute de contournement de Ouagadougou : Le ministre Bougouma s’enquiert de l’évolution des travaux de bitumage | lefaso.net
  6. Autoroute tronçon Bobo-Dioulasso/Frontière Côte d’Ivoire: un nouveau tracé, long de 158,7 km | leconomistedufaso.bf
  7. www.transports.gov.bf
  8. L'équipement routier de l'A. O. F. | e-periodica.ch
  9. Carte 2 - Évolution de la géographie des axes routiers principaux en Afrique de l’ouest entre 1968 et 2009 | journals.openedition.org
  10. Atlas de la Haute-Volta. Arbres et Arbustus. Carte de Répartition et de Présence de 65 Espèces. | jrc.ec.europa.eu
  11. Haute Volta : Programme Special d'Entretien Ameliorant de Routes en Terre | lib.uwm.ed
  12. Problème de transport et communication Haute - Volta | uneca.org
  13. LES CONDITIONS D'INSTALLATION D'ENTREPRISES INDUSTRIELLES HAUTE VOLTA | pitt.edu
  14. Upper Volta - Third Highway Project (English) | worldbank.org
  15. Upper Volta - a country profile (1981) | usaid.gov
  16. Classification du réseau routier, système d'information et indicateurs de performance au Burkina Faso (2000) | 2ie.edu.org
  17. Annuaire statistique 2020 du secteur des transports | transports.gov.bf
  18. Burkina Faso: les péages routiers ont rapporté près de 14 millions USD en 2019 | agenceecofin.com
  19. Décret n° 2000-269/PRES/PM/MIHU du 21 juin 2000 portant classification des routes au Burkina Faso
Wegen van Afrika

AlgerijeAngolaBeninBotswanaBurkina FasoBurundiCentraal-Afrikaanse RepubliekComorenDemocratische Republiek CongoRepubliek CongoDjiboutiEgypteEquatoriaal GuineaEritreaEthiopiëGabonGambiaGhanaGuineaGuinea-BissauIvoorkustKaapverdiëKameroenKeniaLesothoLiberiaLibiëMadagaskarMalawiMaliMarokkoMauritaniëMauritiusMozambiqueNamibiëNigerNigeriaRwandaSão Tomé en PríncipeSenegalSeychellenSierra LeoneSomaliëSudanSwazilandTanzaniaTogoTsjaadTunesiëUgandaWestelijke SaharaZambiaZimbabweZuid-AfrikaZuid-Sudan