Afzinkmethode

De tunnelelementen van de tweede Beneluxtunnel in aanleg in het bouwdok van Barendrecht.

Het afzinken van de tunnelelementen van de Drechttunnel.

Het afzinken van de elementen van de Noordtunnel.

Er zijn diverse methoden om verkeerstunnels te bouwen. Het bekendste zijn:

• de open-bouwput-methode (bijvoorbeeld bij direct onder het maaiveld gelegen tunnels)
• de schildmethode (bijvoorbeeld bij een boortunnel)
• de zinkmethode (bijvoorbeeld bij riviertunnels)

In dit artikel wordt de zinkmethode besproken. De tunnelsegmenten worden bij deze methode op een werf gebouwd, op afstand van de feitelijke tunnellocatie. Vervolgens worden ze stuk voor stuk drijvend naar de toekomstige tunnellocatie gevaren. Op de tunnellocatie is van tevoren een sleuf gegraven c.q. uitgebaggerd in de bodem, en indien nodig (bijvoorbeeld bij gebrek aan een vlak zandbed met voldoende draagkracht) is een paalfundering aangebracht. Het principe van de zinkmethode is dat van tevoren gefabriceerde tunnelsegmenten op de juiste locatie worden afgezonken in deze sleuf. Voor het afzinken maakt men meestal gebruik van de caissontechniek. De tunnelsegmenten worden na plaatsing leeggepompt, waarna de voeg tussen het laatste en het voorlaatste afgezonken segment wordt afgewerkt en leeggepompt. Na het afzinken van alle segmenten wordt de sluitvoeg gemaakt, en kan de tunnel worden afgewerkt.

Geschiedenis

De eerste zinktunnel ter wereld die werd gebouwd was in 1910 de Michigan Central Railroad Tunnel in de Verenigde Staten. De eerste verkeerstunnel was de Posey Tube in Oakland, California die in 1928 werd geopend, gevolgd door de Detroit-Windsor Tunnel in 1930.

In Nederland was de Rotterdamse Maastunnel de allereerste tunnel die volgens de zinkmethode was gebouwd in 1942. De Maastunnel maakte daarbij bovendien als eerste tunnel gebruik van rechthoekige tunnelsegmenten. Afzinktunnels zijn sindsdien voor bijna alle riviertunnels in Nederland toegepast.

Afzinktunnels zijn zelden langer dan 2 kilometer aangelegd. Ze komen veel voor in de Verenigde Staten, Nederland en Japan. De Fehmarnbelttunnel zal met een lengte van 18 kilometer het record van de langste afzinktunnel verpulveren.

Lijst van afzinktunnels

Nederland

• Beneluxtunnel
• Botlektunnel
• Coentunnel
• Drechttunnel
• Heinenoordtunnel
• IJtunnel
• Kiltunnel
• Maastunnel
• Noordtunnel
• Piet Heintunnel
• Prinses Margriettunnel
• Thomassentunnel
• Vlaketunnel
• Wijkertunnel
• Zeeburgertunnel

België

• Frans Tijsmanstunnel
• Kennedytunnel
• Liefkenshoektunnel
• Scheldetunnel
• Zelzatetunnel

Denemarken

• Fehmarnbelttunnel
• Guldborgsundtunnel
• Limfjordtunnel
• Øresundverbinding

Duitsland

• Elbtunnel
• Emstunnel
• Kanaltunnel Rendsburg
• Warnowtunnel
• Wesertunnel

Hong Kong

• Cross-Harbour Tunnel
• Eastern Harbour Crossing
• Western Harbour Crossing

Verenigde Staten

• Baltimore Harbor Tunnel
• Chesapeake Bay Bridge-Tunnel
• Detroit - Windsor Tunnel
• Fort McHenry Tunnel
• Hampton Roads Bridge-Tunnel
• Monitor-Merrimac Memorial Bridge-Tunnel
• Ted Williams Tunnel

Zuid-Korea

• de tunnel van de Geoga Bridge.

Afzinktunnel in andere talen

• Duits (Deutsch): Absenktunnel
• Engels (English): Immersed tube
• Koreaans (한국말 / Hangukmal): 침매터널
• Japans (日本語 / Nihongo): 沈埋トンネル
• Noors (Norsk): Senketunnel
• Oekraïens (Українська): Занурений тунель
• Chinees (普通话 / putonghua): 沉管式隧道