Canada

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Canada
Hoofdstad Ottawa
Oppervlakte 9.984.670 km²
Inwonertal 40.000.000
Lengte wegennet 1.400.000 km
Lengte snelwegennet 7.562 km[1]
Eerste snelweg 1947
Benaming snelweg freeway / autoroute
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode CDN[2]

Canada is een land in het noorden van Noord-Amerika en telt 40 miljoen inwoners. Het land heeft een oppervlakte van 9.984.670 vierkante kilometer en is in oppervlakte na Rusland het grootste land ter wereld. Het land is ruim 260 keer zo groot als Nederland. De hoofdstad is Ottawa, de grootste stad is Toronto.

Inleiding

Geografie

De Highway 1 in British Columbia (Trans-Canada Highway) door de Kicking Horse Canyon ten oosten van Golden, British Columbia.

Canada is een groot land dat in het westen aan de Pacifische Oceaan en Alaska grenst, in het zuiden aan de Verenigde Staten, namelijk de staten Washington, Idaho, Montana, North Dakota, Minnesota, Michigan, Ohio, Pennsylvania, New York, Vermont, New Hampshire en Maine. In het oosten ligt de Atlantische Oceaan, naar het noordoosten ligt Groenland, en in het noorden ligt de Arctische Oceaan en de Hudson Bay. Het land is verdeeld in tien provincies en drie territoria. Canada meet maximaal 5.500 kilometer van west naar oost en 4.600 kilometer van noord naar zuid. Baffin Island is met 507.451 km² het grootste eiland van Canada en het op vier na grootste eiland van de wereld.

Het landschap van Canada is divers, in het oosten liggen lage bergen en heuvels, in het midden uitgestrekte prairies die overgaan in naaldwouden en taiga in het noorden, en in het westen liggen de Rocky Mountains. Bezaaid over het land liggen talloze grote en kleine meren. Op de grens met de Verenigde Staten liggen een aantal grote meren, zoals Lake Superior, Lake Huron, Lake Ontario en Lake Erie, maar er zijn ook grote meren als het Great Slave Lake, Great Bear Lake, Lake Manitoba en Lake Winnipegosis. Grote rivieren zijn de Fraser, Nelson, Mackenzie en St. Lawrence. Canada heeft met 243.000 kilometer de langste kustlijn ter wereld.

Canada wordt meestal opgedeeld in het oosten, westen en noorden, het land heeft geen gedefinieerd zuiden, in de beleving valt heel Canada samen met het bewoonde deel, een strook van 200 tot 500 kilometer vanaf de Amerikaanse grens. Het ontbreken van een zuiden komt voornamelijk omdat in de winter nagenoeg heel Canada koud is, de regio Vancouver is het enige deel van Canada waar geen bitterkoude winters zijn. Veel Canadezen zullen zelden tot nooit in het noorden van de provincies komen, laat staan de territoria. De regio Northern Ontario (die veel groter is dan Southern Ontario) is het enige deel van noordelijk Canada dat nog enigszins bewoond is, maar waar geen gecultiveerd land is. De niet-gecultiveerde delen van de andere provincies zijn extreem dunbevolkt of zelfs helemaal niet bereikbaar over land, zoals het noorden van Québec en Manitoba.

Economie

De Canadese economie is één van de grootste ter wereld, het is daarom ook één van de meest welvarende landen. In Canada wordt betaald met de Canadese dollar ($ of C$). De economie van Canada is sterk verweven met die van de Verenigde Staten, wat één van de redenen is dat het imperiale systeem van maten in Canada in de spreektaal relatief veel gebruikt wordt. De economie wordt gedomineerd door de dienstensector. Het gemiddelde salaris is ongeveer $ 29 per uur.[3] Canada heeft daarnaast een grote primaire sector, namelijk de winning en export van energie (met name olie en gas), andere mijnbouwproducten in het noorden, bosbouw en landbouw. Het platteland van de 'prairie provinces' (Alberta, Manitoba & Saskatchewan) wordt gedomineerd door gemechaniseerde landbouw. Boerderijen zijn vaak zeer groot. Canada is één van de weinige hoogontwikkelde landen die een netto exporteur van energie is. Canada heeft naast fossiele energie ook veel duurzame energie, met name in de vorm van waterkracht, voornamelijk in British Columbia en Québec. Canada bezit ongeveer 13% van de olievoorraden in de wereld. De Athabasca Oil Sands in het noorden van Alberta hebben vermoedelijk net zoveel olie als de rest van de wereld bij elkaar, maar slechts een deel daarvan is economisch rendabel te winnen.

De economische ontwikkeling in Canada is niet gelijk verdeeld. De oostelijke 'maritime provinces' zijn enigszins achtergebleven gebied, met name Prince Edward Island en Newfoundland & Labrador hebben een hoge werkloosheidgraad van 10-15%. Québec en Ontario liggen rond het Canadees gemiddelde, maar met name de westelijke provincies zijn het meest welvarend vanwege de vele grondstoffen. Alberta is de rijkste provincie van Canada. De 'prairie provinces' hebben meestal ook de laagste werkloosheid in Canada, terwijl de oostkust de hoogste werkloosheid heeft. De rijkste grote steden zijn Ottawa, Calgary en Edmonton.

Canada heeft sinds 2010 een sterke achteruitgang gezien in de betaalbaarheid van woningen. Canada is een zeer uitgestrekt land, maar is niet in staat om voldoende woningen te bouwen voor de sterk gegroeide migratiestroom naar het land. Omdat de economie van Canada is geconcentreerd in slechts een klein aantal extreem dure steden resulteert dit in een crisis vanwege de kosten voor levensonderhoud. Dit was oorspronkelijk vooral het geval in Ontario en British Columbia, maar heeft zich verspreid door het hele land.[4] Migranten verlaten Canada in toenemende mate vanwege de lage salarissen en onbetaalbare woningen.[5]

Demografie

Het overgrote deel van de bevolking woont in de diverse steden in het zuiden van het land, met name in en rond de steden Toronto, Montréal, Québec, Calgary, Edmonton en Vancouver. De hoofdstad Ottawa ligt in de provincie Ontario, en de grootste stad is Toronto in diezelfde provincie. Canada is een snelgroeiend land, en groeide van 24,8 miljoen inwoners in 1981 naar 34,3 miljoen in 2011. De bevolking is etnisch gevarieerd, met name in de grote steden. Over geheel Canada gezien zijn westerse etniciteiten dominant, maar in grote steden en suburbs behoren soms meer dan 50% van de inwoners tot een 'visible minority'. Daarnaast zijn er in Canada ook aboriginals, die in Canada 'first nations' worden genoemd. Daarnaast zijn er de Métis en Inuiten. De term 'Eskimo' wordt als beledigend ervaren.

Van oudsher heeft Canada twee dominante talen; het Engels en het Frans. Het Frans wordt hoofdzakelijk in de provincie Québec gesproken, maar is een minderheidstaal in sommige andere provincies. Ten opzichte van latere talen van immigranten heeft het Frans juridisch gezien een hogere status, ook al is het in veel steden niet de tweede taal. Zo komen tweetalige wegwijzers in het Engels en Frans voor in stedelijke gebieden waar het Frans niet tot de 5 meest gesproken talen behoort. De hoofdstad Ottawa ligt op de grens van het Engels en Franse taalgebied. In veel provincies zijn taalfaciliteiten voor Franstaligen.

Canada heeft een snelgroeiende bevolking, in 2022 groeide Canada voor het eerst met 1 miljoen inwoners per jaar, en in juni 2023 werd de grens van 40 miljoen inwoners overschreden.[6]

Geschiedenis

Vanaf eind 15e eeuw werden Franse en Britse kolonies gesticht aan de Atlantische kust van wat nu Canada is. In de 18e eeuw werd de Verenigde Staten gevormd als onafhankelijk land, waarna de Britse en Franse kolonies overbleven in wat nu Canada is. Op 1 juli 1867 vormden drie kolonies de 'Dominion of Canada', dat later gefaseerd werd uitgebreid tot het huidige Canada. In 1871 werd het grootste deel van huidige Canada gevormd met het toetreden van British Columbia als provincie. In 1880 kwamen de arctische eilanden bij Canada. De laatste territoriale uitbreiding was in 1949, toen Labrador en het eiland Newfoundland bij Canada kwamen, wat later de provincie Newfoundland and Labrador zou worden. Later zijn nog enkele binnenlandse opdelingen en naamswijzigingen geweest. In 1905 werden Alberta en Saskatchewan provincies, in 1912 werd het grondgebied van de provincies Manitoba, Ontario en Québec fors uitgebreid naar het noorden. Bij deze wijzigingen werd de Northwest Territories steeds kleiner. In 1999 werd Nunavut van de Northwest Territories afgesplitst. De laatste wijziging was in 2003 toen 'Yukon Territory' werd hernoemd naar kortweg Yukon.

Begin 20e eeuw was het Verenigd Koninkrijk nog verantwoordelijk voor het buitenlands beleid van Canada. Dit bracht het land in 1914 automatisch in de Eerste Wereldoorlog. Met het Statuut van Westminster in 1931 kreeg onder andere Canada volledig zelfbestuur. Tijdens de depression van de jaren 1930 en de Dust Bowl werd Canada hard getroffen. Canada werd in 1939 betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Een miljoen Canadezen vochten tijdens de Tweede Wereldoorlog in Europa. Het Nederlandse koningshuis week tijdens de oorlog uit naar Canada, wat ervoor zorgde dat Nederland en Canada daarna langdurig goede betrekkingen onderhielden. Tijdens de oorlog groeide de economie van Canada sterk.

In 1965 werd de huidige vlag in gebruik genomen, de bekende 'Maple Leaf'. In 1969 werd het land officieel tweetalig Engels en Frans. In de jaren '60 nam het nationalisme in de provincie Québec toe, met twee referenda voor onafhankelijkheid in 1980 en 1995 die het beiden met een kleine minderheid net niet haalden. Er was in die tijd ook sprake van een anti-Québec sentiment in andere delen van Canada. Dit komt mede voort uit het feit dat het Frans elders in Canada redelijk goed gefaciliteerd wordt, maar het Engels niet of nauwelijks wordt gefaciliteerd in Québec.

Provincies en territoria

provincie/territorium oppervlakte inwonertal hoofdstad
Alberta 661.848 km² 4.501.000 Edmonton
British Columbia 944.735 km² 5.287.000 Victoria
Manitoba 647.797 km² 1.393.000 Winnipeg
New Brunswick 72.908 km² 800.000 Fredericton
Newfoundland and Labrador 405.212 km² 523.000 St. John's
Nova Scotia 55.284 km² 1.007.000 Halifax
Ontario 1.076.395 km² 15.008.000 Toronto
Prince Edward Island 5.660 km² 168.000 Charlottetown
Québec 1.542.056 km² 8.653.000 Québec
Saskatchewan 651.036 km² 1.186.000 Regina
Northwest Territories 1.346.106 km² 46.000 Yellowknife
Nunavut 2.038.722 km² 40.000 Iqaluit
Yukon 482.443 km² 43.000 Whitehorse

Canada bestaat uit tien provincies en drie territoria. De provincies omvatten het zuiden van het land, de territoria het noorden. Het beleid in de territoria wordt sterker door de federale overheid bepaald dan in de provincies. De grens tussen de provincies en territoria ligt veelal op 60° noorderbreedte. De Canadian Confederation was het proces waarin het moderne onafhankelijke Canada gevormd is op 1 juli 1867. Op die dag werden vier Britse kolonies onderdeel van Canada, namelijk Ontario, Québec, Nova Scotia en New Brunswick. In 1870 volgden Manitoba en de Northwest Territories, in 1871 British Columbia en in 1873 Prince Edward Island. In 1905 werden Alberta en Saskatchewan zelfstandige provincies van Canada. In 1949 kwam Newfoundland and Labrador bij Canada. Oorspronkelijk waren Yukon en Nunavut een onderdeel van de Northwest Territories, die in respectievelijk 1898 en 1999 een apart territorium werden. Voor 1905 waren Alberta en Saskatchewan ook onderdeel van de Northwest Territories, en behoorden dus ook sinds 1870 al tot Canada, alhoewel het pas in 1905 provincies werden.

Geografisch wordt Canada opgedeeld in meerdere regio's. Met 'Eastern Canada' worden doorgaans de provincies aan de oostkust bedoeld, een regio die in Canada ook veel als de 'maritimes' wordt aangeduid. Met 'Central Canada' worden Ontario en Québec bedoeld, en met 'Western Canada' de provincies ten westen daarvan. Dit is voornamelijk historisch zo bepaald, in het buitenland (met name de Verenigde Staten) worden Ontario en Québec vaak als oostelijk Canada beschouwd, en de 'prairies' als centraal-Canada, omdat deze ten noorden van respectievelijk de oostelijke staten en het Midwesten liggen. Vanuit Amerikaans perspectief wordt vaak alleen British Columbia als West-Canada gezien, met eventueel Alberta.

Provincies en territoria van Canada

provincies: AlbertaBritish ColumbiaManitobaNew BrunswickNewfoundland and LabradorNova ScotiaOntarioPrince Edward IslandQuébecSaskatchewan

territoria: Northwest TerritoriesNunavutYukon


Steden

stad inwonertal agglomeratie
Toronto 2.794.000 6.202.000
Montréal 1.763.000 4.292.000
Calgary 1.307.000 1.482.000
Ottawa 1.017.000 1.488.000
Edmonton 1.010.000 1.418.000
Winnipeg 750.000 835.000
Mississauga 718.000 -
Vancouver 662.000 2.643.000
Brampton 656.000 -
Hamilton 569.000 785.000
Surrey 568.000 -

Vijf Canadese steden hebben meer dan 1 miljoen inwoners en 6 stedelijke gebieden tellen meer dan 1 miljoen inwoners. Opvallend is dat in de top 10 grootste steden van Canada ook twee suburbs van Toronto zijn gelegen, namelijk Mississauga en Brampton. De regio Toronto groeit snel, evenals de steden in de Prairie Provinces, met name Calgary en Edmonton. De groei is in het oosten beperkt, met name de steden in Québec groeien langzaam. Dit lijkt gerelateerd aan een ongunstig vestigingsklimaat voor niet-Franstalige bedrijven, sinds de taalwet van 1977 is ingevoerd groeit Québec langzamer dan het Canadees gemiddelde, daarvoor groeide Québec sneller dan het Canadees gemiddelde. Met name tussen Montréal en Toronto lijkt een wisselwerking, voor de taalwet was Montréal de snelstgroeiende stad, daarna Toronto. Beide steden liggen relatief dicht bij elkaar.

De grootste concentratie van steden is in het zuiden van Ontario en langs de St. Lawrence in Québec. Andere steden liggen verspreid door het land, wel allemaal in het zuiden van Canada. Opvallend is dat aan de oostkust van Canada, in de zogenaamde "maritime provinces" geen grote steden zijn, met 440.000 inwoners is Halifax in Nova Scotia de grootste stad. De groei van de bevolking is in de loop der jaren westwaarts gegaan, beginnend in de kustprovincies, vervolgens in Québec, gevolgd door het zuiden van Ontario en Vancouver, en daarna in met name Alberta.

Oorspronkelijk waren Toronto en Montréal de twee gelijkwaardige grootste steden van Canada, maar in recente jaren wordt Toronto dominanter. Met name de suburbs van Toronto groeien snel, het Greater Toronto Area (GTA) groeit met circa 100.000 inwoners per jaar.

Wegennet

De Coquihalla Highway tussen Hope en Merritt in British Columbia.
De Icefields Parkway in Alberta.
provincie lengte wegennet aandeel
Ontario 182.934 km 23,9%
Alberta 181.064 km 23,6%
Québec 104.145 km 13,6%
Manitoba 83.021 km 10,8%
British Columbia 67.677 km 8,8%
Saskatchewan 64.810 km 8,4%
New Brunswick 27.546 km 3,6%
Nova Scotia 27.118 km 3,5%
Newfoundland and Labrador 13.581 km 1,8%
Prince Edward Island 5.575 km 0,7%
Yukon 5.453 km 0,7%
Northwest Territories 2.460 km 0,3%
Nunavut 533 km 0,1%

Zie ook lijst van wegen in Canada voor een overzicht van alle provinciale wegen.

In 2018 is door Statistics Canada de eerste catalogus van Canadese wegen gepubliceerd.[7] Het werd vastgesteld dat Canada in 2016 765.000 kilometer publieke weg heeft, waarvan 68,3% in het beheer van de gemeenten is. Bijna de helft van alle wegen in Canada is gelegen in slechts twee provincies: Ontario en Alberta. In 2016 werd vastgesteld dat 59,3% van de belangrijke highways in goede of zeer goede conditie verkeert. Een vijfde is in slechte conditie. In 2016 waren er 47.279 bruggen in publiek beheer, waarvan 43,9% zich op lokale wegen bevonden, 24,6% op highways en expressways en 26,0% op arterial roads en collector roads. Bijna een derde van alle bruggen in Canada is gelegen in Ontario. In 2016 waren er ook 351 tunnels in publiek beheer, waarvan een kwart in zowel Nova Scotia als British Columbia is gelegen. Tweederde van de bruggen verkeerde op dat moment in goede conditie en 10% in slechte conditie. De slechte bruggen zijn vooral op lokale wegen in gemeentelijk beheer.

Canada heeft een redelijk uitgebreid wegennet in het zuiden van de zuidelijke provincies, maar alleen Québec, Ontario, Alberta en British Columbia beschikken over een groter snelwegennet. Wel zijn in Alberta, Manitoba en Saskatchewan veel wegen met 2x2 rijstroken uitgevoerd over lange afstanden, maar zonder ongelijkvloerse kruisingen. Oost-west loopt de Trans-Canada Highway, en noord-zuid de Alaska Highway. In het noorden van Canada lopen zeer weinig wegen en veel plaatsen zijn niet bereikbaar over de weg, of alleen door dagenlang over gravelwegen te rijden. De afstanden zijn hier zeer groot. Maar ook in het noorden van de zuidelijkere provincies zijn het aantal wegen zeer beperkt, en ook aan de westkust van Canada lopen bijzonder weinig wegen door het bergachtige karakter van de Rocky Mountains.

Enorme gebieden zijn niet over de weg bereikbaar, zoals geheel Nunavut en het uitgestrekte noorden van Québec, evenals het noorden van Ontario en Manitoba. De enorme Hudson Bay - die prominent zichtbaar is op kaarten van Canada en zelfs wereldkaarten vanwege zijn enorme oppervlakte - heeft daardoor iets mythisch, als prominente maar onbereikbare regio. Er zijn geen all-weather roads naar de Hudson Bay, de Route de la Baie James in Québec komt niet noordelijker dan de zuidelijke arm die James Bay heet, en de enige andere weg tot bij de Hudson Bay is Wapusk Trail, de langste winter road ter wereld. Eindpunt Peawanuck ligt meer dan 1.000 kilometer van de dichtstbijzijnde geasfalteerde weg. Er is wel een spoorlijn naar Churchill, Manitoba, waarover ook passagierstreinen rijden.

National Highway System

Zie ook National Highway System (Canada).

De belangrijke routes van het Canadese wegennet zijn aangewezen als onderdeel van het National Highway System. Dit is een federaal toegewezen netwerk van 'core routes', 'feeder routes' en 'northern and remote routes'. Het omvat ruim 38.000 kilometer weg. Het is vooral een toewijzing als strategische route, de federale overheid bemoeit zich in Canada nauwelijks met de ontwikkeling en beheer van het wegennet, dit wordt allemaal op provinciaal niveau geregeld.

Freeways & autoroutes

De Highway 401 in Ontario.

Zie ook lijst van autosnelwegen in Canada.

In de meeste regio's van Canada is het snelwegennet gericht op de grote steden, alleen in het zuiden van Ontario en Québec is sprake van een groter netwerk van freeways en autoroutes die tal van steden met elkaar verbinden. Daarbuiten heeft alleen Alberta een intercity snelweg tussen Calgary en Edmonton. Daarnaast zijn er verspreid enkele korte snelwegen in de "maritime provinces" in het oosten van Canada, met name in New Brunswick en Nova Scotia. Winnipeg is de grootste stad in Noord-Amerika zonder freeways, alhoewel er wel divided highways zijn.

De breedste en drukste snelwegen vindt men rond de grote stad Toronto, dat over een indrukwekkend snelwegennet beschikt, met name in de voorsteden. De Highway 401 in Ontario is in Toronto de drukste snelweg ter wereld. De 401 heeft tevens de langste parallelstructuur ter wereld, ruim 60 kilometer. In Montréal is ook sprake van een dicht snelwegennet, maar met minder capaciteit en sterk verouderde ontwerpelementen. De snelwegen in Alberta zijn nieuwer. Volledige ringwegen zijn in ontwikkeling rond Calgary en Edmonton.

In verscheidene bronnen op het internet wordt voor Canada een veel groter aantal kilometers autosnelweg aangegeven dan er daadwerkelijk is, bijvoorbeeld het CIA World Factbook geeft een lengte van 17.000 kilometer, bijna 10.000 kilometer meer dan er daadwerkelijk is gebouwd in Canada.[8] Dit komt vermoedelijk doordat onder 'expressways' ook alle 2x2 divided highways worden beschouwd. Divided highways, ook wel 'twinned highways' genoemd in Canada, zijn wegen met 2x2 rijstroken en gescheiden rijbanen, met een maximumsnelheid van veelal 100 of 110 km/h. Deze wegen hebben echter geen ongelijkvloerse aansluitingen en landbouwverkeer mag er van gebruik maken, daarom zijn dit geen autosnelwegen.

Wegbeheer

De wegen in Canada worden op het hoogste niveau beheerd door de provincies en de territoria. Er zijn geen wegen onder federaal beheer. De federale overheid draagt weliswaar bij in de kosten van wegenprojecten die zij van federaal belang acht, maar het wegbeheer en het wegenbeleid worden door de provincies en territoria zelf uitgevoerd. Op lager niveau kunnen ook de counties en gemeenten wegen in het beheer hebben. Het federale ministerie heet Transport Canada.[9]

Geschiedenis

De kolonisatie van Canada begon vanaf het oosten naar het westen. De eerste wegennetten in Ontario en Québec werden met de concession roads ontwikkeld, gevolgd door de Dominion Land Survey vanaf eind 19e eeuw in de Prairie Provinces. Tijdens het begin van de massamobilisatie was Canada nog niet voorzien van een adequaat wegennet, in de jaren '30 waren bijna alle wegen buiten de grote steden nog gravelwegen. Pas rond 1960 waren de belangrijkste wegen volledig geasfalteerd. Met name de completering van de Trans-Canada Highway in Ontario in 1960 was een belangrijke mijlpaal.

De eerste hoogwaardige wegen werden in de regio Toronto ontwikkeld. De eerste snelweg is echter een korte route, de Highway 420 in Ontario bij Niagara Falls. De eerste snelweg rond Toronto was de Highway 401 in 1947. In de periode 1952-1956 werd de Highway 401 door Toronto aangelegd. In de jaren '50 en '60 werd de Queen Elizabeth Way opgewaardeerd naar autosnelweg. Ook werden vanaf die tijd massaal autoroutes in Québec aangelegd, met name rond Montréal en de stad Québec. In 1968 was de Highway 401 in Ontario voltooid.

Vanaf de jaren '70 viel de groei van de provincie Québec terug, waardoor hier nog weinig nieuwe snelwegen werden aangelegd. De provincie Ontario groeide echter steeds sneller en in 1973 werd de beroemde parallelstructuur van de Highway 401 in Toronto voltooid. Tevens werden vanaf de jaren '70 in de Prairie Provinces en rond Vancouver enkele snelwegen aangelegd. De snelwegenbouw van Vancouver was echter zeer beperkt, het is één van de grootste steden in de westerse wereld met nauwelijks snelwegen. Later werden ook snelwegen in steden als Calgary en Edmonton aangelegd.

Links rijden

Toen de eerste auto's op de weg verschenen rond 1900 was er in Canada geen landelijke afspraak om links of rechts te rijden. In het midden van Canada reed men rechts, vanwege de Franse invloed vanuit Québec. Ontario en de Prairie Provinces reden ook rechts. In 1920 wisselde British Columbia van links naar rechts, alhoewel Vancouver Island wat later volgde, in 1922. New Brunswick schakelde over in 1922, Nova Scotia in 1923 en Prince Edward Island in 1924. Newfoundland & Labrador maakte de omschakeling in 1947, maar werd pas twee jaar later een onderdeel van Canada.

Tolwegen

Zie ook tolwegen in Canada.

In Canada zijn relatief weinig tolwegen. Enkele bruggen zijn een tolweg, met name in Ontario op de grens naar de Verenigde Staten, zoals de Ambassador Bridge en de verbindingen naar de staat New York. Rondom Toronto ligt de Highway 407, de eerste volledig elektronische tolweg van Canada. De Confederation Bridge naar Prince Edward Island is de duurste tolweg van Canada. In de Prairie Provinces zijn geen tolwegen. In 2016 is op de Queen Elizabeth Way in Toronto de eerste HOT lane van Canada in gebruik genomen.[10] British Columbia heeft een historie van tolwegen die tolvrij werden, zoals de Coquihalla Highway, de Port Mann Bridge en de Golden Ears Bridge.

Winter roads

Een ice road in Ontario.

In Canada zijn tal van gemeenschappen, mijnen en olie- en gasinstallaties afhankelijk van winter roads, wegen die enkele weken per jaar in de winter berijdbaar zijn. Ze worden aangelegd over bevroren muskeg - een moerassige ondergrond - en over meren en rivieren. De meeste winter roads verlopen in Manitoba en Ontario omdat hier relatief veel afgelegen 'First Nations' zijn, gemeenschappen die bestaan uit oorspronkelijke inwoners van Canada voor kolonisatie. Deze gemeenschappen zijn normaliter alleen per vliegtuig bereikbaar. Meestal wordt midden december begonnen met de aanleg van winter roads, die vervolgens tussen midden januari en midden maart, in het arctische noorden tot midden april, berijdbaar zijn. Deze gemeenschappen worden gedurende deze korte periode voor het hele jaar bevoorraad.

De winter roads van de Northwest Territories zijn wellicht het meest bekend, met name de Tibbitt to Contwoyto Winter Road. De Northwest Territories heeft de noordelijkste winter road van Noord-Amerika, van Inuvik tot Tuktoyaktuk. Deze wordt vervangen door een all-weather road. In Yukon zijn juist heel weinig winter roads.

Bewegwijzering

Zie ook bewegwijzering in Canada.

De Canadese bewegwijzering lijkt op die van de Verenigde Staten, de borden zijn groen met witte letters, met windrichtingen en grote wegnummerschilden. Bij een parallelstructuur krijgen de lokale rijstroken vaak een blauw bord, om verwarring te voorkomen. De borden zijn metrisch.

Wegnummering

De wegen zijn per provincie genummerd. De Trans-Canada Highway en zijn aftakkingen vormt een netwerk van hoofdwegen, voornamelijk in oost-westrichting lopend, maar vaak dubbelgenummerd met Provincial Highways. Autoroutes in Quebec hebben de prefix A, de overige wegen hebben geen prefix. In het westen van Canada is sprake van enige coördinatie in de nummering van belangrijke grensoverschrijdende provinciale highways. Op een aantal plekken hebben belangrijke wegen in meerdere provincies hetzelfde nummer, het bekendst zijn de Trans-Canada Highway, die in British Columbia, Alberta, Saskatchewan en Manitoba als de Highway 1 genummerd is, en de Yellowhead Highway, die in diezelfde provincies genummerd is als de Highway 16. Daarnaast zijn er nog een aantal grensoverschrijdende provincial highways in deze regio die hetzelfde nummer behouden. In British Columbia bestaat ook de unieke situatie dat een aantal noord-zuidverlopende provincial highways hetzelfde nummer hebben als (voormalige) US Highways aan de Amerikaanse zijde van de grens. In Nunavut is geen wegnummering.

Maximumsnelheid

120 km/h op de Highway 5 in British Columbia bij Kamloops.

De maximumsnelheid in Canada verschilt per provincie. Wel is het vrij algemeen dat de maximumsnelheid in de bebouwde kom 50 km/h is en 80 km/h daarbuiten, tenzij anders aangegeven. Op belangrijke en beter uitgebouwde hoofdwegen mag vaak 90 km/h gereden worden en 100 tot 110 km/h op wegen met gescheiden rijbanen. Dit hoeven niet per se autosnelwegen te zijn, ook op divided highways met gelijkvloerse kruispunten mag vaak 100 of 110 gereden worden. In de prairie provinces zijn dit vaak onderdelen van de Trans-Canada Highway en de Yellowhead Highway. In British Columbia mag op sommige snelwegen 120 km/h gereden worden sinds 2014.

De hoogste maximumsnelheid in Canada is 120 km/h, op enkele snelwegen in B.C., maar elders geldt 110 km/h, voornamelijk in de Prairie Provinces. In dichter bevolkte provincies als Ontario en Québec mag nergens sneller dan 100 km/h gereden worden, evenals de noordelijk territoria. De laagste maximumsnelheid wordt gevonden op Prince Edward Island, waar maximaal 90 km/h gereden mag worden.

In Ontario en Québec is een snelheidsbegrenzer verplicht. Vrachtwagens mogen hier niet sneller kunnen rijden dan 105 km/h, alhoewel de maximumsnelheid in deze provincies 100 km/h is. Elders zijn geen begrenzers verplicht.

In september 2019 is in Ontario een proef gestart met 110 km/h op een drietal trajecten.[11]

Overzicht

De Confederation Bridge naar Prince Edward Island.
provincie of territorium bebouwde kom highway* expressway**
Alberta 50 80 110
British Columbia 50 80 120
Manitoba 50 80 110
New Brunswick 50 80 110
Newfoundland and Labrador 50 100 100
Northwest Territories 50 90 -
Nova Scotia 50 80 110
Nunavut 50 - -
Ontario 50 80 100
Prince Edward Island 50 80 90
Québec 50 90 100
Saskatchewan 50 80 110
Yukon 50 80 -

* op sommige wegen buiten de bebouwde kom mag 10 km/h sneller gereden worden (meestal 90 km/h)

** freeway, autoroute of twinned highway

Verkeersveiligheid

In 2011 vielen 2.237 verkeersdoden in Canada, oftewel 58 per 1 miljoen inwoners.[12] In 2014 daalde dit naar 1.834 verkeersdoden, oftewel 52 verkeersdoden per 1 miljoen inwoners.[13] Dit is vergelijkbaar met het gemiddelde in de Europese Unie. Canada heeft een beduidend betere verkeersveiligheid dan de Verenigde Staten, waar in 2014 103 verkeersdoden per 1 miljoen inwoners vielen.[14]

Belastingen

In Canada is de voornaamste vorm van belastinginkomsten uit autorijden de brandstofaccijns.

Brandstofaccijnzen in Canada

De brandstofaccijns in Canada bestaat uit verschillende componenten, die samen de 'fuel tax' worden genoemd. Daarnaast wordt er op federaal en soms ook provinciaal niveau nog de Goods and Services Tax (GST) geheven, een soort btw.[15]

De brandstofaccijns zelf bestaat uit een federaal deel en een provinciaal/territoriaal deel. Daarnaast heffen sommige gemeenten ook een brandstofaccijns. De federale brandstofaccijns is 10 cent per liter voor benzine en 4 cent per liter voor diesel. De provinciale en territoriale brandstofaccijns varieert sterk en ligt tussen 10 en 20 cent per liter. De totale brandstofaccijns varieert van 16 cent in Yukon tot 39 cent in Vancouver. Alberta heeft de laagste brandstofaccijns van alle provincies, British Columbia en Québec het hoogste.[16] De brandstofaccijns op federaal en provinciaal/territoriaal niveau bracht in 2013-2014 $ 14,3 miljard op.[17]

Inclusief de Goods and Services Tax ligt de belastingdruk op benzine in Canada rond een derde van de brandstofprijs. Vergeleken met de Verenigde Staten is brandstof in Canada beduidend duurder. Vergeleken met (West) -Europa is de brandstof goedkoper. De brandstofprijs in Canada ligt veelal € 0,70 - € 0,90 per liter lager dan in Nederland.[18]

Wegenbelasting

In Canada is geen wegenbelasting.

Aanschafbelasting

In Canada is geen specifieke belasting op de aanschaf van auto's. Wel moet de Goods and Services Tax betaald worden. Deze varieert per provincie en territorium. Het kopen van een auto in een andere provincie levert geen financieel voordeel op omdat het verschil betaald moet worden.

Bij de aanschaf van een auto moet een vehicle permit en een license plate sticker aangeschaft worden. De kosten hiervan variëren per provincie en soms ook binnen provincies, maar bedragen meestal minder dan $ 100.[19][20]

Zie ook

Referenties

Wegen van Noord-Amerika

Antigua en BarbudaBahamasBarbadosBelizeCanadaCosta RicaCubaDominicaDominicaanse RepubliekEl SalvadorGrenadaGuatemalaHaïtiHondurasJamaicaMexicoNicaraguaPanamaSaint Kitts en NevisSaint LuciaSaint Vincent en de GrenadinesTrinidad en TobagoVerenigde Staten