Cantabria

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Cantabria
Hoofdstad Santander
Oppervlakte 5.321 km²
Inwonertal 589.000
Lengte wegennet 12.000 km
Lengte snelwegennet 255[1] km

Cantabria (Nederlands exoniem: Cantabrië) is een autonome regio (comunidad) in het noorden van Spanje, bestaande uit één enkele provincie. Het gebied telt 589.000 inwoners en heeft een oppervlakte van 5.321 km². De hoofdstad is Santander.

Inleiding

De CA-916 naar de Fuente del Chivo, op 1990 meter hoogte de hoogste weg van Cantabria.

Geografie

Cantabria ligt aan de noordkust van Spanje, gelegen aan het gelijknamige 'Mar Cantábrico' (Cantabrische Zee), zoals de Golf van Biskaje in Spanje genoemd wordt. Cantabria is onderdeel van de 'Costa Verde' (groene kust). Het grenst kloksgewijs aan de regio's Baskenland, Castilla y León en Asturias. Cantabria meet maximaal 140 kilometer van west naar oost en 75 kilometer van noord naar zuid.

Het landschap wordt grotendeels bepaald door het Cantabrisch Gebergte, een gebergte met tal van bergruggen tussen 1.000 en 2.000 meter hoog, in het westen bij de Picos de Europa nog wat hoger. De 2.619 meter hoge Torre Blanca in de Picos de Europa is het hoogste punt van Cantabria. De regio wordt opgedeeld in een smalle en heuvelachtige kuststreek, waarin de meeste grotere plaatsen zijn gelegen, de berggebieden in het midden en de hoogvlakte rond Reinosa in het zuiden. Cantabria heeft daarmee ook land ten zuiden van de primaire bergkam van het Cantabrisch Gebergte, dit in tegenstelling tot Asturias.

De rivier de Ebro ontspringt in het zuiden van Cantabria en kent daar een groot stuwmeer. Andere rivieren in Cantabria zijn klein en wateren veelal naar de Atlantische Oceaan af. Het noorden van Cantabria is groen, met veelal dichte bebossing. Het zuiden heeft meer kenmerken van de Meseta en is droger. In de gehele regio zijn bergen die boomloos zijn, dit komt al bij betrekkelijk lage hoogtes voor, waardoor de bergen vaak hoger lijken dan ze zijn.

Cantabria heeft grotendeels een zeeklimaat met het hele jaar door neerslag. Cantabria is natter en koeler dan veel andere delen van Spanje. De gemiddelde neerslag in Santander bedraagt ruim 1.100 mm per jaar. De zomer is wel de droogste periode en de herfst het natst. De gemiddelde maximumtemperatuur in Santander varieert van 14 °C in de winter tot 24 °C in de zomer. De vegetatie is nabij de kust subtropisch omdat hier geen koude winters zijn. In het binnenland zijn de winters kouder met veel sneeuw in de bergen. Cantabria heeft skigebieden.

Demografie

stad inwonertal (2018)
Santander 172.000
Torrelavega 52.000
Castro Urdiales 32.000
Camargo 30.000

De bevolkingsdichtheid in Cantabria is hoger dan gemiddeld in Spanje, maar de bevolking is sterk geconcentreerd in het stedelijk gebied van Santander en in mindere mate Torrelavega. Dit zijn ook de enige noemenswaardige steden van Cantabria, elders langs de kust liggen enkele kleinere kustplaatsjes, maar in het binnenland liggen voornamelijk kleine dorpjes. Alleen Reinosa is een wat grotere plaats in het zuiden van Cantabria. Cantabria heeft slechts 5 plaatsen met meer dan 20.000 inwoners.

Het inwonertal van Cantabria groeide gestaag tot 593.000 in 2011, waarna verrassend een krimp inzette, de eerste krimp sinds de volkstelling van 1900. Cantabria heeft minder immigranten dan andere delen van Spanje.

Economie

De economie van Cantabria is vooral op diensten gebaseerd. De landbouw is veelal kleinschalig en grote delen van het land zijn niet gecultiveerd. In tegenstelling tot Asturias en Bizkaia heeft Cantabria minder een industrieverleden. De hoofdstad Santander is ook het economisch centrum van de regio. De haven van Santander speelt een rol, maar moet concurreren met die van Gijón en Bilbao. De financiële sector was altijd vrij groot, Banco Santander, de grootste bank van Spanje, heeft zijn hoofdkantoor in Santander.

Het toerisme speelt enige rol in Cantabria. Recreanten trekken naar de stranden en de berggebieden. Met name de stranden van Laredo zijn populair. De kust is echter niet zo intensief ontwikkeld als langs de Middellandse Zee. Van de berggebieden zijn de Picos de Europa met afstand het populairst, met name rond het stadje Potes. Het toerisme is elders minder ontwikkeld.

Geschiedenis

Cantabria is als identiteit en regio ontstaan vanuit het volk Cantabri, die rond 195 BC voor het eerst genoemd werd, in relatie tot de bron van de rivier de Ebro. In de islamitische periode op het Iberisch Schiereiland was Cantabria samen met Asturias de enige regio die nooit onder Moors bestuur heeft gestaan. De reconquista van Spanje begon dan ook vanuit deze gebieden. In historisch opzicht wordt er vaak onderscheid gemaakt tussen Cantabria (ten noorden van het gebergte) en de Campoo, ten zuiden daarvan.

Cantabria behoorde vanaf begin 19e eeuw tot Castilla la Vieja (Oud-Castilië). Cantabria had van oudsher meer banden met Castilië dan de buurregio's Baskenland en Asturias, Cantabria heeft het meest Spaanse karakter van alle regio's aan de noordkust. Tijdens de Spaanse burgeroorlog werd Cantabria in 1937 ingenomen door Franco. Onder Franco was Spanje een sterk gecentraliseerde staat en regionale identiteiten werden onderdrukt. Het gebruik van de naam Cantabria nam daardoor af.

Na de dood van Franco en de omwenteling naar democratie werd Cantabria een aparte regio, los van Castilië. Op 30 december 1981 werden de statuten van autonomie ondertekend, waarmee de voormalige provincie Santander los kwam van Castilië en de autonome regio Cantabria ging vormen vanaf 1982.

Wegennet

De autovías van Cantabria.

Autovías

De twee belangrijkste autovía van Cantabria zijn de A-8 als oost-westroute en de A-67 als noord-zuidroute. Beide routes kruisen elkaar bij de stad Torrelavega. Alle andere snelwegen liggen rond de stad Santander, met de S-10 als zuidelijke invalsweg, de S-20 als westelijke invalsweg en de S-30 als bypass. De S-10, S-20 en S-30 behoren tot het Red de Carreteras del Estado en zijn dus in het beheer van Mitma.

Wegen in Cantabria

Estado de España:

A-8A-67AP-69S-10S-20S-30

Cantabria:

CA-130CA-131CA-132CA-133CA-134CA-135CA-136CA-140CA-141CA-142CA-143CA-144CA-145CA-146CA-147CA-148CA-150CA-151CA-152CA-153CA-160CA-161CA-162CA-170CA-171CA-180CA-181CA-182CA-183CA-184CA-185


Tolwegen

De A-8 bij Anero.

In Cantabria zijn geen tolwegen. Het is één van twee regio's (de andere is Extremadura) op het Spaanse vasteland zonder tolwegen.

Carreteras nacionales

Diverse carreteras nacionales doorkruisen Cantabria. Van oudsher was de N-634 de belangrijkste oost-westroute van de regio, maar is geheel vervangen door de A-8. De N-611 was de primaire route naar het binnenland en is vervangen door de A-67. De N-621 doorkruist het gebied rond de Picos de Europa in het grensgebied met Asturias en doet de toeristenstad Potes aan. De N-623 is de op één na belangrijkste noord-zuidroute van Cantabria en voert richting Burgos. De N-629 is een meer secundaire noord-zuidroute in het oosten van Cantabria, vanaf Laredo richting de Meseta. De N-635 was van oudsher de primaire ontsluiting van Santander vanaf het zuidoosten, maar is vervangen door de S-10.

Carreteras autonómicas

Een netwerk van carreteras autonómicas vormt het onderliggend wegennet. Aangezien alle grotere plaatsen door autovías en carreteras nacionales worden ontsloten hebben de carreteras autonómicas een secundaire functie, ze ontsluiten vrijwel alleen kleine dorpjes in de plattelandsgebieden, alhoewel er uiteraard ook carreteras autonómicas rond Santander en Torrelavega verlopen. Geen enkele carretera nacional heeft een belang voor lange-afstandsverkeer, maar ze vormen vaak wel erg mooie routes door de bergen, met name rond de Picos de Europa in het westen van Cantabria. Cantabria is één van de weinige regio's in Spanje dat geen autovías in autonoom beheer heeft.

Het Red Regional de Carreteras, ook wel het Red de Carreteras de Cantabria genoemd, beslaat 2.016 kilometer weg. Hiervan behoort 354 kilometer tot het basisnetwerk, 486 kilometer tot het secundaire netwerk en 1.176 kilometer tot het lokale netwerk.

Red Primaria

Het Red Primaria (primaire netwerk) vormen de carreteras autonómicas van de hoogste klasse. Opvallend is dat een groot aantal van deze wegen slechts enkele kilometers lang is. In tegenstelling tot andere autonome regio's heeft Cantabria geen groot netwerk van belangrijke autonome wegen.

# route lengte (km)
Cajo - El Empalme - Peñacastillo 1,7
Barreda - La Revilla 30,7
Viveda - Suances 6,0
Puente San Miguel - Santillana 4,2
Santillana del Mar - Cuevas de Altamira 1,7
Cabezón de la Sal - Comillas 11,0
Santillana del Mar - Santillana del Mar 4,1
Muriedas - El Astillero 5,2
El Astillero - Santoña 38,2
El Astillero - Selaya 26,8
Guarnizo - Solía 1,4
Crucero de Bo de Guarnizo - Cianca 3,1
Heras - Gajano 2,1
Hoznayo - Galizano 11,4
Beranga - Noja 9,9
Gama - Argoños 4,8
Gibaja - Carranza 5,4
El Pontarrón de Guriezo - Agüera 14,1
Alto de la Escrita - La Matanza 6,5
El Campo - La Matanza 2,6
Pámanes - Liérganes 2,8
Solares - La Cavada 4,7
La Cavada - Liérganes 3,7
Los Corrales de Buelna - Aés 11,4
Reinosa - Corconte 20,6
Cabezón de la Sal - Valle de Cabuérniga 11,6
Pesués - Puentenansa 20,0
Valle de Cabuérniga - Puentenansa 15,1
Reinosa - Alto Campoo 23,9
Ojedo - Piedraslungas 25,4
Potes - Fuente Dé 23,4

Geschiedenis

De A-67 tussen Torrelavega en Santander.

Voor de bouw van de autosnelwegen had Cantabria een nogal onderontwikkeld wegennet, vanwege de geografie zijn routes bochtig en gingen vaak dwars door alle plaatsen. In de jaren '80 werd gestart met twee snelwegprojecten, de A-67 tussen Torrelavega en Santander, en de A-8 vanaf Bilbao richting Santander. De bouw van de A-67 begon al begin jaren '80, maar het duurde tot 1990 voordat de snelweg werd opengesteld voor het verkeer. In 1990 opende ook het eerste deel van de A-8 bij Castro Urdiales. In 1995 was de A-8 voltooid tot aan Solares, vanwaar men de hedendaagse S-10 kon nemen naar Santander.

Vervolgens is gebouwd aan de A-8 ten westen van Torrelavega en de A-67 vanaf Torrelavega richting Reinosa. Als eerste werd de A-8 voltooid tussen Torrelavega en Unquera, waarmee Cantabria per snelweg met Asturias verbonden was. De bouw van de A-67 naar de Meseta volgde in fases en is tussen 2004 en 2009 opengesteld voor het verkeer.

Doorgaand oost-westverkeer in Cantabria moest altijd de omweg via Santander maken. Om het regionale verkeer en tijdelijk het doorgaande verkeer rond Santander makkelijker te maken is in twee fases in 2008 en 2012 de S-30 opengesteld als bypass van Santander. Verkeer vanaf de A-8 gebruikte toen de S-30 om de A-67 naar Torrelavega te bereiken, en vanaf daar verder te reizen over de A-8. Als alternatief kon men ook de N-634 tussen Solares en Torrelavega gebruiken, een enkelbaans weg die korter was. Het ontbrekende deel van de A-8 tussen Solares en Torrelavega werd in 2014 en 2015 in twee fases in gebruik genomen. Hiermee was het geplande snelwegennet van Cantabria min of meer voltooid.

Toekomst

Het wegennet van Cantabria is min of meer voltooid. De meeste aanpassingen zijn lokaal en kleinschalig van aard. Anders dan in andere autonome regio's zijn er in Cantabria geen concrete plannen geweest voor autovías in het beheer van de autonome regio. In het verleden is wel de CA-A1 voorgesteld tussen Pesquera en Cabezón de la Sal, die de omweg rond Torrelavega moest afsnijden. Dit plan is echter weinig concreet en de kosten liggen betrekkelijk hoog voor een beperkte meerwaarde voor doorgaand verkeer.

De nationale overheid heeft wel lange tijd de AP-69 tussen Miranda de Ebro en Reinosa gepland. Deze zou voor een klein deel in Cantabria verlopen. Gezien de slechte prestatie en zelfs faillissementen van veel tolwegen in Spanje is dit plan weinig kansrijk.

Wegenplannen

Cantabria is één van de weinige autonome regio's waar jarenlang van een officieel wegenplan wordt gesproken, in andere regio's ging men begin jaren 2000 over op een andere naam voor de plannen. Ook hebben de wegenplannen een kortere looptijd dan in veel andere regio's, in de regel bedroeg de looptijd 4 jaar.[2] Het III Plan de Carreteras werd in 2004 aangenomen en had een looptijd van 2005 tot 2008. Dit werd opgevolgd door het laatste IV Plan de Carreteras dat een looptijd van 2009 tot 2012 had.[3] Cantabria was één van de weinige regio's waar geen autovías autonómicas zijn gerealiseerd. In Cantabria was de vraag naar nieuwe wegen of grootschalige verbetering van carreteras autonómicas minder dan in andere autonome regio's, zodat in 2014 besloten werd over te gaan van ontwikkeling van het wegennet naar onderhoud en beheer van het wegennet. Dit werd het Plan de Gestión Integral de Infraestructuras, dat een langere looptijd heeft van 2014 tot 2021.[4][5] In 2023 is het nieuwe Plan de Carreteras 2023-2030 vastgesteld.

Wegnummering

De CA-885, een carretera autonómica bij Potes.
De S-30 nabij Santander.

Het wegennet in het beheer van de Diputación Regional de Cantabria bestaat uit het Red de Carreteras de Cantabria. Het is als volgt ingedeeld;

  • Red Primaria: de belangrijkste hoofdwegen in autonoom beheer. Ze worden bewegwijzerd met een oranje wegnummerschild met zwarte letters in de format CA-xxx.
  • Red Secundaria: de secundaire hoofdwegen in autonoom beheer. Ze worden bewegwijzerd met een groen wegnummerschild met witte letters in de format CA-xxx.
  • Red Local: de overige lokale wegen in autonoom beheer. Ze worden bewegwijzerd met een geel wegnummerschild met zwarte letters in de format CA-xxx.

Het Red Primaria is genummerd in de serie CA-130 t/m CA-185. Het Red Secundaria is genummerd in de serie CA-231 t/m CA-284. Het Red Local is genummerd in de serie CA-300 t/m CA-933. Een groot deel van het Red Local betreffen wegen van slechts enkele kilometers lengte. De langste weg in autonoom beheer is de CA-280 met een lengte van 43 kilometer.[6]

Verkeersintensiteiten

Het verkeersaanbod van Cantabria varieert per regio. Het centrale noorden kent een relatief hoog verkeersaanbod rond Santander en Torrelavega. De S-10 is de drukste weg van Cantabria met maximaal 89.000 voertuigen per dag. De A-67 telt maximaal 77.000 voertuigen per dag. De A-8 is voor Spaanse begrippen een betrekkelijk drukke interstedelijke corridor tussen Solares en de grens met het País Vasco (Baskenland) met 30.000 tot 40.000 voertuigen per dag. De A-8 is in het westen van Cantabria stukken minder druk, met veelal 15.000 tot 20.000 voertuigen per dag. De A-67 telt veelal 10.000 tot 15.000 voertuigen per dag tussen de grens met Castilla y León en Torrelavega.[7]

Referenties

Autonome regio's (comunidades) in Spanje

Andalucía · Aragón · Asturias · Cantabria · Castilla-La Mancha · Castilla y León · Catalunya · Extremadura · Galicia · Islas Baleares (Balearen) · Islas Canarias (Canarische Eilanden) · La Rioja · Madrid · Murcia · Navarra · País Vasco (Baskenland) · Valenciana