Pan-American Highway
De Pan-American Highway, vooral in het Spaans bekend als de Carretera Panamericana of Interamericana is een netwerk van wegen die een route vormen over het Amerikaanse continent. De oorspronkelijke route voerde van Laredo, Texas naar Buenos Aires, Argentinië. Later zijn onofficiële verlengingen en aftakkingen aan de Pan-American Highway toegevoegd, zodat er niet meer één route was. Het oorspronkelijke deel in Latijns-Amerika heeft tegenwoordig nog de meeste betekenis.
Routes
De oorspronkelijke route
| landen |
|---|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
De Pan-American Highway is in werkelijkheid niet doorgaand te berijden, op de grens van Panama en Colombia ligt de zogenaamde Darién Gap waar geen wegen zijn. Ook reguliere veerdiensten ontbreken, zodat er in de praktijk twee aparte routes zijn in Noord-Amerika en Zuid-Amerika.
De exacte lengte van de Pan-American Highway is onduidelijk, omdat de route niet overal tot op wegvakniveau gedefinieerd werd. Van de oorspronkelijke route is het noordelijk deel van Laredo, Texas tot Yaviza, Panama 4.715 kilometer lang en het zuidelijk deel van Turbo, Colombia naar Buenos Aires, Argentinië is 7.865 kilometer lang, wat een gecombineerde lengte van 12.580 kilometer geeft.
De Pan-American Highway volgt niet de kortste of snelste route tussen Noord-Chili en Buenos Aires, maar volgt een omweg via Santiago, een route die circa 650 kilometer langer is dan een meer directe route naar Buenos Aires.
Verlengingen in Noord-Amerika
De route is ten noorden van Mexico minder duidelijk gedefinieerd. Er is hier geen sprake van een door de Pan-Amerikaanse Conferentie vastgelegde (globale) route. Ten tijde van de vastlegging van de route door Latijns Amerika zagen de Verenigde Staten de Panamericana als een soort zuidelijke extensie van hun stelsel van US Routes, zodat zowel alle als geen enkele van de US Routes onderdeel vormt van de Panamerikaanse Route. Canada heeft nooit veel interesse gehad in de Panamericana.
Omdat het een vergelijkbaar groot wegenbouwproject naar het noorden toe was, is de Alaska Highway tot Fairbanks, Alaska wel onofficieel geduid als onderdeel van de Panamerican Highway. Vanaf daar kan men de Dalton Highway naar Prudhoe Bay, Alaska nemen, het noordelijkst over de weg bereikbare punt op het Noord-Amerikaanse continent.
Vanaf Laredo, Texas tot de Alaska Highway in Canada zijn diverse routes te bedenken. Geen ervan kan werkelijk aanspraak maken op de status van onofficieel onderdeel van de Panamerikaanse Weg. De meest genoemde zijn een westelijke route via de Interstate 25 en een oostelijke route via de Interstate 35. Geen van beide routes geeft directe verbinding naar de Alaska Highway. Men zal dus significante stukken oost-west moeten afleggen door de Verenigde Staten en/of Canada.
Het traject van Laredo, Texas tot Prudhoe Bay, Alaska is 8.150 kilometer lang via I-25. Deze route verloopt via I-35, I-10, I-25, I-90 en I-15 in de Verenigde Staten en Highways 4, 3, 2 en 43 in Alberta. Dit is niet de kortste of snelste route van Laredo naar Canada, maar wel de enige die volledig via autosnelwegen of 2x2 divided highways verloopt.
De oostelijke route van Laredo, Texas tot Prudhoe Bay via I-35 is 8.550 kilometer lang via I-35, Minnesota Highway 61, Ontario Highways 61 en 17, de Trans-Canada Highway en de Yellowhead Highway tot Edmonton. Deze route maakt een onnodige omweg via Thunder Bay, Ontario om I-35 geheel onderdeel van de Pan-American Highway te laten zijn.
Verlengingen in Zuid-Amerika
Er zijn onofficiële verlengingen verder zuidwaarts in Zuid-Amerika. De westelijke verlenging zuidwaarts in Chili verloopt van Santiago naar Puerto Montt of het nog iets zuidelijker gelegen Quellón. Het traject van Santiago tot Quellón is 1.285 kilometer lang. Dit is echter geen logisch eindpunt omdat de oorspronkelijke route naar Buenos Aires verliep.
De verlenging zuidwaarts in Argentinië verloopt vanaf Buenos Aires tot Ushuaia, de zuidelijkste plaats van enige omvang op het Amerikaanse continent. Deze route is 3.100 kilometer lang en voert ook een stukje door het zuiden van Chili.
Maximale lengte
De maximale lengte van Prudhoe Bay, Alaska tot Ushuaia, Argentinië, gebruikmakend van de oorspronkelijke route tussen Laredo en Buenos Aires bedraagt 23.830 kilometer.
| route | lengte |
|---|---|
| oorspronkelijke route: Laredo - Buenos Aires | 12.580 km |
| noordelijke verlenging via I-25: Laredo - Prudhoe Bay | 8.150 km |
| noordelijke verlenging via I-35: Laredo - Prudhoe Bay | 8.550 km |
| zuidelijke verlenging: Buenos Aires - Ushuaia | 3.100 km |
| Prudhoe Bay - Ushuaia via I-25 | 23.830 km |
| Prudhoe Bay - Ushuaia via I-35 | 24.230 km |
Geschiedenis
Plannen om een Panamerikaanse weg of een Panamerikaans spoor te ontwikkelen dateren op zijn minst al van 1889, toen het plan op de in dat jaar gehouden Eerste Panamerikaanse Conferentie een vorm van officiële steun van betrokken regeringen kreeg. Op de in 1923 gehouden Vijfde Panamerikaanse Conferentie werd besloten om het idee verder gestalte te geven, waarna in 1925 op de Pan-American Highway Conference werd overgegaan tot het vastleggen van de globale route. Die route liep van de Amerikaans-Mexicaanse grens bij Laredo tot Buenos Aires in Argentinië.
Met de vastlegging van de globale route bestond echter nog geen weg. Het duurde tot 1950 voordat Mexico haar gedeelte van de Panamericana (in Mexico Interamericana genoemd) opleverde. Ook in andere Midden-Amerikaanse landen was aanleg een lang proces, niet geholpen door bergachtig en ontoegankelijk terrein en regenseizoenen. Ook de Amerikaanse buitenlandpolitiek speelde een rol. Meer dan eens was in de landen zelf sprake van geldgebrek en was voortgang van het project afhankelijk van Amerikaanse bijdragen. De mate waarin dat gebeurde hing vervolgens af van de vraag hoe warm de relatie tussen de VS en de bewuste regering was en in hoeverre de Amerikanen op dat moment belang zagen in een investering in juist dat land.
Amerikaanse bijdragen werden in de jaren ‘40 van de twintigste eeuw gedreven door een wens om het Panamakanaal over de weg bereikbaar te houden in geval van een blokkade van, of vijandige aanval op, het kanaal (cruciaal voor verbindingen tussen de beide Amerikaanse kusten). In de jaren ‘50 was men sterk bevreesd voor communistische regimes in de regio en vormden wegenbouw en handelspolitiek een onderdeel van een brede strategie om dat te voorkomen.[1]
In Zuid-Amerika was de betrokkenheid van de VS bij de aanleg veel kleiner.
Inmiddels is sprake van een volledige, geasfalteerde route door het gehele Amerikaanse continent, met uitzondering van één gat in het zuiden van Panama. Door de provincie Darién is geen weg aangelegd; het ontbreekt aan een doorgaande verbinding naar Colombia.
Het aanleggen van een route door dit gebied is om verschillende redenen voorlopig uitgesteld. Onder meer is aangevoerd dat men de natuur van Darién, een groot ongerept natuurgebied en bovendien het leefgebied van Indianenstammen, niet wil aantasten. Maar ook argumenten van economische ordening hebben altijd een rol gespeeld. Een wegverbinding van Zuid- naar Midden-Amerika zou mond- en klauwzeer naar Zuid-Amerika kunnen brengen, terwijl men aan de noordkant juist huiverig is voor toenemende aantallen economische vluchtelingen. Intussen lijkt het aan een werkelijke verkeersvraag te ontbreken, terwijl de kosten van aanleg van de route (door bergachtig en moerassig gebied) hoog zouden zijn.
De officiële route
De route van de officieel vastgelegde Panamericana begint aan de Amerikaans-Mexicaanse grens en loopt tot aan Buenos Aires. De route passeert de volgende steden en wegen:
Mexico
- Carretera federal 85 van Nuevo Laredo naar México DF (Mexico-Stad)
- Carretera federal 190 van México DF naar de La Mesilla aan de grens met Guatemala
Guatemala
- CA-1 van La Mesilla aan de grens met Mexico naar San Cristóbal aan de grens met El Salvador
El Salvador
Honduras
- CA-1 van Santa Clara aan de grens met El Salvador naar San Marcos de Colón aan de grens met Nicaragua
Nicaragua
- CA-1 van San Marcos de Colón aan de grens met Honduras naar Sapoa aan de grens met Costa Rica
Costa Rica
- Ruta 1 van Sapoa aan de grens met Nicaragua naar San José
- Ruta 2 van San José naar Palmar Sur aan de grens met Panama
Panama
- Van La Concepción aan de grens met Costa Rica via David, Santiago, Penomone en Panama naar Yaviza.
Colombia
Ecuador
Peru
- Ruta 1N van La Tina aan de grens met Ecuador naar Lima
- Peru 1S van Lima naar Tacna aan de grens met Chili
Chili
- CH-5 van Arica aan de grens met Peru naar Santiago de Chile
- CH-60 van Santiago de Chile naar Los Andes aan de grens met Argentinië
Argentinië
Onofficiële uitbreidingen
Buiten de hierboven omschreven officieel vastgelegde Panamericana worden diverse andere routes ook omschreven als onderdeel van de Pan-American Highway. Genoemd kunnen worden een noordelijke verlenging van de Amerikaans-Mexicaanse grens naar Alaska (in twee varianten: via Edmonton en Denver, en via Minneapolis en Dallas), een zuidelijke verlenging van Buenos Aires naar Ushuaia op Vuurland (via de Argentijnse RN3) en een aftakking in Chili vanaf Santiago over het restant van de CH-5 tot aan Puerto Montt.
De verlengingen zijn van ondergeschikt belang voor verkeer van noord naar zuid over het continent, maar cruciaal voor mensen die van de Pan-American Highway een ultieme road trip willen maken.
Tussen Lima in Peru en Buenos Aires in Argentinië wordt ook wel een shortcut geduid, dwars door Bolivia. Deze maakt gebruik van de Peruaanse Ruta 3, de Boliviaanse Ruta 1 en uiteindelijk de Argentijnse RN9. Ook andere routes die binnen Zuid-Amerika van internationaal belang worden geacht worden nog wel eens onder de Panamericana-vlag geschaard. Daarbij gaat het met name om aftakkingen van de hoofdroute naar Paraguay en Brazilië. De oost-westroutes door Zuid-Amerika worden vaker omschreven als Corredor Bioceánico, verbindingen tussen twee Oceanen.
Routeschildjes
De Panamericana wordt meestal bewegwijzerd met reguliere routeschildjes, dus puur het nummer van de weg in een schildje zonder verdere toevoeging. In Peru en Chili komen echter daarnaast schildjes voor met een speciaal Panamericana-logo.
Daarnaast wordt "Panamericana" in ieder geval in Peru wel gebruikt als bewegwijzerd doel op wegen die naar de Pan-American Highway toe leiden.
Zie ook
Referenties
- ↑ Hierover uitgebreid: E. Rutkow, The Longest Line on the Map: The United States, the Pan-American Highway, and the Quest to Link the Americas, 2019.