Cuba

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Cuba
Hoofdstad La Habana
Oppervlakte 109.886 km²
Inwonertal 10.986.000
Lengte wegennet 17.212 km
Lengte snelwegennet 670 km
Eerste snelweg circa 1959
Benaming snelweg autopista
Verkeer rijdt rechts
Nummerplaatcode C

Cuba (Spaans: República de Cuba) is een eilandnatie in het Caribisch gebied, en telt bijna 11 miljoen inwoners. De hoofdstad is La Habana (Havana).

Inleiding

Geografie

Cuba is een groot eiland in het westen van de Atlantische Oceaan, in het overgangsgebied van de Caribische Zee, de Golf van Mexico en de rest van de oceaan. Het eiland ligt niet ver van landmassa's, het vasteland van Florida ligt 200 kilometer noordelijker en het schiereiland Yucatán 200 kilometer westelijker. De Bahamas liggen naar het noordoosten, Haïti naar het oosten en Jamaica naar het zuiden. Cuba meet maximaal 1.100 kilometer van west naar oost en is tussen de 50 en 150 kilometer breed.

Het grootste deel van Cuba bestaat uit laagland en lage heuvels, alleen het zuiden is bergachtiger, langs de zuidkust liggen bergen met toppen veelal tussen 1.000 en 1.500 meter, maar het hoogste punt is de 1.974 meter hoge Pico Turquino. Lagunes, baaien, inhammen en kleine eilanden liggen langs de noordkust, evenals delen van de zuidkust. Het Isla de la Juventud ligt ten zuiden van het hoofdeiland van Cuba en is hiermee het grootste andere eiland van Cuba.

Cuba heeft een tropisch klimaat, dat echter wat getemperd wordt door zeewind. De relatief noordelijke ligging zorgt er voor dat het in de winter minder warm is dan in de zomer, de gemiddelde maximumtemperatuur in Havana varieert van 26°C in de winter tot 32°C in de zomer. Cuba is gevoelig voor orkanen, die regelmatig over het eiland trekken tussen juni en november. Het land is hier echter goed op voorbereid.

Demografie

Cuba heeft circa 11 miljoen inwoners en is daarmee samen met Haïti het grootste land qua inwonertal in het Caribisch gebied. De hoofdstad La Habana (Havana) is met afstand de grootste stad van Cuba met 2,2 miljoen inwoners. Er zijn 10 steden met meer dan 100.000 inwoners, waarvan er 5 tussen 200.000 en 400.000 inwoners tellen. Cuba heeft daarmee een betrekkelijk verstedelijkte bevolking. De groei van het inwonertal nam eind 20e eeuw significant af en en begon vanaf 2006 te krimpen vanwege een zeer laag geboortecijfer. Het is één van de weinige landen op het westelijk halfrond met een krimpend inwonertal.

De bevolking van Cuba is grotendeels van blanke Europese afkomst, blanken maken 64% van de bevolking uit, veel meer dan in de meeste andere landen in de Caribische regio. 28% van de bevolking bestaat uit Mestizo's, een mix van Europeanen en Indo-Amerikanen. Afrikanen vormen 9% van de bevolking.

Economie

Cuba is een socialistische staat met een centrale planeconomie, één van de weinige landen in de wereld die nog een traditionele planeconomie heeft. Het grootste deel van de bevolking is in dienst van de overheid of overheidsbedrijven. Private ondernemingen zijn echter in opkomst. Het land heeft twee munteenheden, de reguliere peso en de convertibele peso die in de toeristensector wordt gebruikt. De salarissen in Cuba liggen extreem laag, een gemiddelde Cubaan verdient nog geen € 20 per maand. Daar staat wel tegenover dat gezondheidszorg en huisvesting gratis is.

De economie van Cuba was vanaf de revolutie sterk afhankelijk van de Sovjetunie. Na het instorten van de Sovjetunie raakte Cuba in crisis met grote tekorten aan levensmiddelen. De planeconomie is inefficiënt en het land verkeert in voortdurende economische stagnatie. Het bekendste exportproduct van Cuba zijn wellicht de sigaren. Landbouwproducten, mijnbouwproducten en medicijnen zijn ook belangrijke exportproducten van Cuba.

Vanaf 2020 raakte Cuba in een diepe economische crisis.[1] Per 1 maart 2024 werden de benzineprijzen vervijfvoudigd naar 132 pesos (€ 5) per liter, waarmee Cuba de duurste benzine ter wereld had.[2]

Geschiedenis

In 1492 landde Columbus op de noordkust van Cuba. In 1511 werd de eerste Spaanse nederzetting gesticht, gevolgd door La Habana in 1515, wat later de hoofdstad zou worden. Door ziekten waar de inheemse bevolking niet immuun tegen was werd de oorspronkelijke bevolking bijna volledig uitgeroeid. Het eiland werd geleidelijk ontwikkeld, de economie was in de 17e en 18e eeuw niet zo sterk afhankelijk van plantages als andere eilanden in het Caribisch gebied. Er waren dan ook minder slaven. Midden 18e eeuw was La Habana één van de grootste steden op het westelijk halfrond. Nadat de slavernij werd afgeschaft in de Franse kolonies werden in begin 19e eeuw juist veel slaven geïmporteerd naar Cuba. In de jaren 1820 raakte Spanje bijna alle kolonies in Latijns-Amerika kwijt, maar Cuba bleef loyaal aan Spanje. Onafhankelijkheid kwam in Cuba pas later, alhoewel diverse Amerikaanse presidenten gepoogd hebben om Cuba van Spanje te kopen in de 19e eeuw. In 1895 begon de Cubaanse onafhankelijkheidsoorlog, die overging in een Spaans-Amerikaanse oorlog, dat resulteerde in de onafhankelijkheid van Cuba in 1898 en het einde van de Spaanse koloniale periode in de Amerika's betekende.

Cuba was tussen 1898 en 1902 een Amerikaans protectoraat, waarna het onafhankelijk werd van de Verenigde Staten. Sindsdien leaset de Verenigde Staten de marinebasis Guantanamo Bay in het zuidoosten van Cuba. In de jaren '20 van de 20e eeuw moderniseerde Cuba zich significant en werd een toeristenbestemming voor rijke Amerikanen. In de jaren '50 was Cuba één van de meest welvarende landen in Latijns-Amerika en werd gezien als succesverhaal en scoorde hoog op vele indicatoren. In 1956 startte Fidel Castro een opstand tegen de regering, die uitmondde in de Cubaanse revolutie van 1959, waarna een socialistische staat naar Sovjetmodel werd opgericht.

In 1961 steunde de CIA een mislukte invasie om het regime van Castro omver te werpen. Sancties werden opgelegd aan Cuba, zowel door de Verenigde Staten als de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). In 1962 volgde de Cubaanse raketcrisis, waarbij de Sovjetunie kernwapens op Cuba installeerde. In de jaren '70 steunde Cuba diverse militaire operaties in Afrika uitgevoerd door de Sovjetunie. In 1975 hief de OAS de sancties tegen Cuba op, maar de Amerikaanse sancties bleven van kracht. Cuba werd zwaar getroffen door de ineenstorting van de Sovjetunie vanaf 1989, wat de "período especial" heet, waarbij er grote tekorten aan voedsel en brandstof waren door het wegvallen van Sovjet-subsidies. Linkse regeringen in Latijns-Amerika zoals die van Venezuela en Bolivia begonnen Cuba vanaf dat moment te steunen. Vanwege zijn hoge leeftijd trad Fidel Castro in 2008 af als president, opgevolgd door zijn broer Raúl Castro, die in 2018 aftrad als president.

Wegennet

De Vía Blanca.

Cuba beschikt over 52.202 kilometer weg, waarvan 17.212 kilometer is verhard. Het land beschikt over 670 kilometer autopista.

Voor een eiland dat oost-west verloopt, is het logisch dat de belangrijkste routes op Cuba ook oost-west verlopen. Het Spaanse woord voor deze doorgaande wegen is carretera. De bekendste oost-westroute is de Carretera Central, die van Santiago in het oosten doorloopt tot aan Pinar del Rio in het westen. De route is voor het grootste gedeelte een simpele tweebaansweg die nog stamt uit de tijd van vóór de revolutie van 1957. Sindsdien is er aan de wegen ook niet veel meer veranderd. Tussen Sancti Spiritus en Pinar del Rio loopt parallel aan de Carretera een snelweg. Plannen om deze door te trekken naar Guantanamo zijn nooit gerealiseerd.

Aan de noord- en zuidkant van het eiland lopen de Carretera Norte en de Carretera Sur. Ook dit zijn simpele tweebaanswegen met maar weinig verkeer. Verder is nog bekend de Via Blanca, de verbinding vanuit Havana naar Matanzas en de toeristenstad Varadero. Aan snelwegen kunnen naast de genoemde route Sancti Spiritus - Havana - Pinar del Rio nog enkele substandaard snelwegen in de stad Havana worden genoemd.

Autosnelwegen in Cuba

De autopistas van Cuba.

Cuba beschikt over 670 kilometer autopista, de belangrijkste verlopen vanuit de hoofdstad Havana. De belangrijkste verbinding is de Autopista Nacional, die op termijn Havana met Santiago de Cuba zou moeten verbinden.

Het moet gezegd dat de Cubaanse autopista niet in de buurt komt van een Nederlandse autosnelweg. Een middenberm en markering ontbreken vaak volledig, de wegen bevatten vaak gaten of hobbels en langzaam verkeer mag de weg gebruiken. Bij gelegenheid kruist zelfs een spoorlijn; de spoorwegovergangen zijn onbewaakt. Nu rijden in Cuba zeer weinig treinen en de treinen die wel rijden zijn langzaam en ziet men al lang van tevoren aankomen. Problematischer voor het verkeer is dat de spoorwegovergangen dusdanig drempels vormen dat het verkeer ervoor moet afremmen om zonder schade te kunnen passeren.

Autopistas de Cuba

Autopista Nacional (A1) • Primer Anillo de La Habana (A2) • Autopista La Habana - Melena (A3) • Autopista Nacional Oeste (A4) • Vía BlancaAutopista del MediodíaAutopista La Habana - MarielAutopista de la Isla de Juventud


Wegbeheer

Het wegbeheer is een taak van het Ministerio de Transporte.[3]

Geschiedenis

In de jaren '50 was Cuba één van de meest welvarende landen in Latijns-Amerika en scoorde op alle punten zeer hoog. De aanleg van de Vía Blanca begon in 1954 en in 1959 openden twee stukken autosnelweg, de Túnel de La Habana en een deel van de Vía Blanca. Deze laatste wordt beschouwd als de eerste autopista van Cuba, alhoewel het grootste deel geen rijbaanscheiding heeft en niet ongelijkvloers is. In de jaren '70 is vooral gebouwd aan de Autopista Nacional, maar door geldtekort zijn de werkzaamheden aan autopistas in 1990 stopgezet. Net op tijd in 1989 opende nog de Autopista Nacional Oeste van La Habana naar Pinar del Río. Er zijn nog diverse overblijfselen van de oorspronkelijke plannen van een 900 kilometer lange autopista van La Habana naar Guantánamo, diverse delen zijn slechts met één rijbaan aangelegd, en elders zijn grondwerken verzet voor de aanleg. Men had een hoge ambitie voor deze autopista, met een meer dan 250 kilometer lang traject met 2x3 rijstroken en een ontwerpsnelheid van 140 km/h. Dichter bij La Habana is zelfs een kilometer of 30 met 2x4 rijstroken uitgevoerd. In 2014 opende de Autopista La Habana - Mariel, de eerste nieuwe autopista in 25 jaar tijd.

Tol

Het Cubaanse wegennet is volledig tolvrij. De Túnel de La Habana was vroeger een tolweg.

Bewegwijzering

Bewegwijzering in Cuba is zeer schaars. Zelfs langs de snelweg staan afritten niet eens aangegeven, komborden staan er vaak niet en het vinden van de juiste richting lijkt vooral een kwestie van vragen aan locals. Wat er aan bewegwijzering staat is doorgaans zeer oud.

Op sommige plaatsen -en dat zijn vaak plaatsen waar veel toeristen komen- staat wat meer en vaak ook nieuwere bewegwijzering. Deze doet qua vorm en uiterlijk enigszins denken aan die in Spanje. De autosnelweg staat met witte letters op een groene achtergrond aangegeven; andere wegen op een blauwe achtergrond. Eerder toeristische doelen staan met zwarte letters op een gele achtergrond (hotels, restaurants), met witte letters op een donkergroene achtergrond (parken en dergelijke) of met witte letters op een paarse achtergrond (overige bezienswaardigheden). Lokale doelen tenslotte staan met zwarte letters op een witte achtergrond.

De wegen in Cuba zijn genummerd, maar ook hier geldt dat de nummers maar zelden op de borden verschijnen. De autosnelweg Pinar del Rio - Havana heeft het nummer A4; die tussen Havana en Santa Clara is de A1. De drie Carretera's staan buiten de wegennummering. Zij worden aangeduid als CN (Carretera Norte), CC (Carretera Central) en CS (Carretera Sur). Deze letters staan vermeld op een wapenschild dat enigszins aan het Amerikaanse Interstate-schildje doet denken.

Maximumsnelheid

wegtype Vmax

De maximumsnelheid in Cuba is vastgelegd in de Codigo Seguridad Vial.[4] De maximumsnelheid bedraagt 50 km/h in de bebouwde kom, 90 km/h buiten de bebouwde kom en 100 km/h op autopistas.

Referenties

Wegen van Noord-Amerika

Antigua en BarbudaBahamasBarbadosBelizeCanadaCosta RicaCubaDominicaDominicaanse RepubliekEl SalvadorGrenadaGuatemalaHaïtiHondurasJamaicaMexicoNicaraguaPanamaSaint Kitts en NevisSaint LuciaSaint Vincent en de GrenadinesTrinidad en TobagoVerenigde Staten

Wegen in het Caribisch gebied

Antigua en BarbudaBahamasBarbadosCubaDominicaDominicaanse RepubliekGrenadaHaïtiJamaicaSaint Kitts en NevisSaint LuciaSaint Vincent en de GrenadinesTrinidad en Tobago

AnguillaArubaBermudaBonaireCuraçaoGuadeloupeKaaimaneilandenMartiniqueMontserratPuerto RicoSabaSaint-BarthélemySint EustatiusSaint-MartinSint MaartenTurks and Caicos IslandsBritish Virgin IslandsUnited States Virgin Islands