Deák Ferenc-brug

Deák Ferenc híd Hárosi Duna-híd
Overspant	Duna
Rijstroken	2x4
Totale lengte	797 meter
Hoofdoverspanning	109 meter
Hoogte brugdek
Openstelling	16-11-1990 / 30-06-2013
Verkeersintensiteit	74.000 mvt/etmaal
Locatie	kaart

De Deák Ferenc-brug of Ferenc Deák-brug (Hongaars: Deák Ferenc híd) is een kokerbrug in Hongarije, gelegen over de Donau bij Budapest en onderdeel van de M0 aan de zuidkant van de stad.

Kenmerken

De brug bestaat feitelijk uit twee naast elkaar gelegen bruggen, dit zijn beiden een stalen kokerbrug met een totale lengte van 797 meter. De layout van de overspanningen is 3 x 73,5 m + 3 x 108,5 m + 3 x 73,5 m. De noordelijke brug is circa 21 meter breed, de zuidelijke brug circa 2 meter. Over de brug verloopt de M0, op de brug liggen 2x4 rijstroken, waarvan 2x3 doorgaand zijn, de buitenste rijstrook is een weefstrook. Er zijn geen vluchtstroken. De noordbrug heeft een smal fietspad. ]

De brug is de zuidelijkste over de Donau van Budapest en onderdeel van de zuidelijke ringweg van de stad.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Voordat de M0 werd aangelegd moest al het metropolitane verkeer en transitverkeer gebruik maken van de stadswegen door Budapest. Omdat Budapest voor de bouw van de M0 ook geen bruggen over de Donau had die verder buiten het centrum lagen, ging al het doorgaande verkeer dicht rond het centrum door de stedelijke kern. De gebruikelijke transitroute stak via de Petőfi-brug de Donau over, zowel verkeer naar het oosten als zuidoosten maakte gebruik van deze route. Een andere transitroute verliep dwars door het centrum via de Elisabeth-brug, die vooral gebruikt werd door verkeer naar het oosten en noordoosten van Hongarije.

Planning & bouw

Toen in de jaren '60 de eerste autosnelwegen van Hongarije gepland waren, vormden dit de invalswegen van Budapest. Er waren nog geen concrete plannen voor een ringweg. In die tijd waren er wel plannen voor een stadssnelweg die de Hungária körgyűrű heette, gemodelleerd naar de Boulevard Périphérique in Parijs. Dit plan is echter niet uitgevoerd, wel bestaat deze weg als een stadsring, de derde ringweg van Budapest die grote betekenis heeft voor stadsverkeer.

In 1974 werd het nationale plan voor autosnelwegen in Hongarije gepresenteerd, hierin was ook een grote ringweg van Budapest opgenomen. De planvorming startte in 1977, waarbij de zuidring de hoogste prioriteit had. Een formeel besluit voor de bouw van de zuidring werd in 1982 genomen. De brug over de Donau is tussen 1987 en 1990 aangelegd en is op 19 november 1990 opengesteld voor het verkeer. De brug had 2x2 rijstroken met vluchtstroken.

Capaciteitsuitbreiding

Na het toetreden van Hongarije tot de Europese Unie nam het doorgaand vrachtverkeer enorm toe, met een grote stroom an vrachtwagens van met name de M1 uit Oostenrijk naar de M5 richting Roemenië en Servië. Er moest al snel besloten worden tot een capaciteitsuitbreiding aan de zuidkant van Budapest. Dit omvatte niet alleen de bouw van een tweede brug, maar ook de verbreding van de M0 en de bouw van een nieuws stuk M0, waardoor het hele traject van de M7 tot de M5 aan de zuidkant van Budapest gereconstrueerd werd.

De brug is tussen 2010 en 2013 aangelegd. De bouw begon op 25 augustus 2010 en had volgens planning in juni 2012 gereed moeten zijn. De bouw liep echter een jaar vertraging op, de brug is uiteindelijk op 30 juni 2013 opengesteld voor het verkeer. Bij de openstelling van de nieuwe brug werd al een renovatie van de bestaande brug aangekondigd, maar het zou nog enige tijd duren tot die startte.

Renovatie oude brug

Uiteindelijk is de oude brug uit 1990 tussen 2018 en 2020 gerenoveerd. Deze renovatie was omvangrijk, het hele brugdek is vervangen en een ontwerpfout uit de jaren '80 is hersteld. Tijdens de werkzaamheden was er een 4+0 systeem op de zuidelijke brughelft. De werkzaamheden zorgden voor zeer grote verkeershinder, met vrijwel permanent een file van vrachtverkeer. De brug werd vanaf 31 augustus 2020 weer met 2x4 rijstroken in gebruik genomen.

Naamgeving

De brug is vernoemd naar Ferenc Deák (Hongaarse volgorde: Deák Ferenc) (1803-1876), een Hongaars staatsman en de eerste minister van justitie.

De brug wordt ook wel de 'Zuidelijke Donaubrug' genoemd (Hongaars: déli Duna-hídja). Een andere naam is de Háros Donau-brug (Hongaars: Hárosi Duna-híd), genoemd naar de Háros-baai van de Donau, feitelijk een oude meander. Dit is een natuurgebied waar de brug nabij ligt (Hongaars: Hárosi-öböl).

Verkeersintensiteiten

In 2019 reden dagelijks 74.000 voertuigen over de brug. Dit was ten tijde van de capaciteitsbeperking door wegwerkzaamheden.

Zie ook

• Lijst van bruggen over de Donau