Denver
Denver is een stad in de Verenigde Staten. Het is de hoofdstad van de staat Colorado en telt 713.000 inwoners. De agglomeratie telt 3.005.000 inwoners (2023). De stad ligt op de overgang van de High Plains naar de Rocky Mountains op zo'n 1600 meter hoogte.
Inleiding
Ligging
Denver is gelegen aan de rand van de Rocky Mountains op exact 1 mijl boven zeeniveau, en wordt daarom ook wel de mile high city genoemd. De stad is centraal gelegen in de staat Colorado en ligt op grote afstand van andere grote steden, zo ligt Kansas City 900 kilometer naar het oosten en Salt Lake City 600 kilometer naar het westen. Wel zijn er diverse kleine steden in de staat Colorado ten noorden en zuiden van Denver, zoals Longmont, Boulder, Fort Collins, Greeley en Colorado Springs.
Landschap
Denver ligt aan de rand van de Rocky Mountains in vlak prairieland. De Rocky Mountains rijzen abrupt op vanuit de prairies. De rand van het gebergte ligt ongeveer 20 kilometer ten westen van het centrum van Denver. Denver zelf ligt in een ondiepe kom. De omgeving bestaat uit droge prairies. In het stedelijk gebied liggen enkele kleine, veelal kunstmatige meren.
Economie
Denver heeft zijn economische voorspoed grotendeels te danken aan zijn strategische positie ten opzichte van andere delen van de Verenigde Staten. Het is een belangrijk knooppunt voor transport, van oorsprong spoorlijnen, later ook wegen, snelwegen en de grote luchthaven. De luchthaven van Denver is één van de grootste ter wereld in oppervlakte. Denver is een industriestad, met name in het noorden is veel industrie, rondom Commerce City. Het is veelal lichte industrie, maar ook een olieraffinaderij staat in Denver. De meeste industrie is logistiek-gerelateerd.
Denver is daarnaast een snelgroeiend stedelijk gebied, dus de bouwsector is relatief groot. Daarnaast zit er veel aanleverende industrie voor de mijnbouw en olie- en gaswinning in de Rocky Mountains en de High Plains. De stad is belangrijk als uitgangspunt voor het toerisme in de Rocky Mountains. Daarnaast heeft het een groot congrescentrum. Buiten de Verenigde Staten blijft Denver echter een relatief anonieme stad.
Stedelijke opbouw
Denver heeft een redelijk grote stedelijke kern, omdat het al vroeg een wat grotere stad was als knooppunt van de spoorwegen. Naast het vrij grote centrum met tal van wolkenkrabbers heeft Denver ook een aantal oudere dichtbebouwde woonwijken aan de oostzijde van het centrum, die met name langs Colfax Avenue ontwikkeld zijn. Elders is Denver een sterk suburbane stad, met vrijstaande woningen. De huisvesting in Denver is relatief goedkoop en trekt mede daardoor veel binnenlandse migranten van zowel de oostkust als de westkust.
Het stedelijk gebied meet ongeveer 60 kilometer van noord naar zuid en 50 kilometer van oost naar west. Denver is relatief uniform in alle richtingen gegroeid, behalve naar het noordoosten, waar een groot natuurpark is. De agglomeratie heeft aan de westzijde wel de grens met de Rocky Mountains bereikt, daarom is de groei in recente jaren met name aan de zuidkant van Denver. Steden die van oudsher niet tot de agglomeratie Denver gerekend werden, zoals Boulder en Longmont, raken langzaam verweven met het stedelijk gebied van Denver. De groei richt zich sinds 2000 ook langzaam naar het oosten, omdat hier geen natuurlijke begrenzingen zijn.
Naast Downtown Denver heeft zich in het zuiden van de stad een omvangrijk kantorencentrum ontwikkeld langs de I-25 in Greenwood Village en Centennial, die inmiddels een grotere skyline heeft dan veel Europese steden. De meeste industrie bevindt zich ten noorden van het centrum, langs de I-70 en I-270. De nabijgelegen stad Boulder is ook van belang vanwege de locatie van de University of Colorado en veel federale onderzoekscentra, met name gericht op meteorologie en geologie. Boulder heeft een stringent ruimtelijk beleid waardoor veel forenzen van buiten Boulder naar deze stad pendelen. Huisvesting in Boulder is beduidend duurder dan elders in de regio.
In 2023 overschreed het metropolitan statistical area de grens van 3 miljoen inwoners.
Bevolkingsgroei
Jaar | Denver | agglomeratie |
---|---|---|
1950 | 416.000 | 568.000 |
1960 | 494.000 | 860.000 |
1970 | 515.000 | 1.111.000 |
1980 | 492.000 | 1.450.000 |
1990 | 468.000 | 1.648.000 |
2000 | 555.000 | 2.148.000 |
2010 | 600.000 | 2.490.000 |
2020 | 716.000 | 2.969.000 |
Wegennet
Denver is een knooppunt van drie Interstate Highways, namelijk de Interstate 70 als oost-westroute, de Interstate 25 als noord-zuidroute en de Interstate 76, die in Denver begint en naar Julesburg in Nebraska loopt en toegang geeft naar de I-80. Daarnaast verlopen de Interstate 225 en Interstate 270 door de stad. Dit betekent dat alle Interstate Highways van de staat Colorado door Denver lopen.
Het is in de geschiedenis niet gelukt om de ringweg als Interstate 470 aan te leggen, waarna deze onder diverse namen vanaf de jaren 80 is aangelegd, deels de State Route 470 aan de zuidwestkant, de tolweg E-470 in het oosten en noorden en de Northwest Parkway in het noordwesten. Daarnaast vormt de US 36 een belangrijke snelweg, de Denver - Boulder Turnpike. Andere snelwegen in de agglomeratie zijn kort, zoals delen van de US 6 en US 285 en de State Route 58, allen in het westen van de agglomeratie. De stad Denver is één van de weinige in de Verenigde Staten die zelf een snelweg in het beheer heeft, namelijk Peña Boulevard, die naar de luchthaven van Denver leidt.
De autosnelwegen in de regio Denver tellen veelal 2x3 rijstroken, met uitzondering van een groot deel van I-25, die tot 2x5 rijstroken telt in het zuiden van de stad. Dit is tevens de best uitgebouwde autosnelweg. Sommige trajecten zijn enigszins substandaard, met name I-25 langs downtown Denver, die al vrij oud is. De verkeersintensiteiten op de verschillende trajecten van de ringweg is nog laag, met name op de toltrajecten. Deze ringweg is voornamelijk gebouwd op de toekomst omdat hier veel nieuwe woonwijken gepland zijn.
Lijst van freeways
weg | lengte[1] | eerste opening | laatste opening | max AADT 2012 |
---|---|---|---|---|
77 km | 1958 | 1968 | 252.000 | |
47 km | 1964 | 1977 | 193.000 | |
40 km | 1966 | 1993 | 80.000 | |
19 km | 1966 | 1976 | 131.000 | |
11 km | 1968 | 2002 | 91.000 | |
14 km | ? | ? | 144.000 | |
24 km | 1952 | 1952 | 139.000 | |
17 km | 197x | 197x | 69.000 | |
8 km | 1971 | 1974 | 37.000 | |
44 km | 1986 | 2000 | 104.000 | |
76 km | 1991 | 2003 | 37.000 |
Geschiedenis
Denver was weliswaar al vrij vroeg een belangrijke stad, maar voor het wegenverkeer was het minder van belang, mede omdat er geen andere grote steden binnen afzienbare afstand liggen, en er dus weinig verkeer in de regio was. Goederenvervoer ging voor de jaren '30 nog grotendeels per trein, mede omdat Denver een belangrijk spoorknooppunt is. De stad telde reeds in 1890 meer dan 100.000 inwoners, en was daarmee de eerste stad in de Rocky Mountains die een dergelijk inwonertal had, gevolgd door Salt Lake City. De eerste autosnelweg opende in 1952 en was de Denver - Boulder Turnpike, die later onderdeel van de US 36 zou worden. Dit was een tolweg en werd in 1967 tolvrij. Vanaf eind jaren '50 volgde een golf van nieuwe autosnelwegen in de regio, die door middel van het Interstate Highway-programma federaal werden gefinancierd . In 1958 opende het eerste deel van de Interstate 25 in de staat, ter hoogte van Downtown Denver. In 1963 was I-25 voltooid door wat toen het stedelijk gebied was. In 1968 opende het laatste deel van de autosnelweg tussen Colorado Springs en Denver, waarmee de stad goed verbonden was met de steden zuidelijker langs de Rocky Mountains.
In 1963 opende het eerste deel van I-70 ten oosten van Denver en vanaf 1964 openden de eerste delen door het stedelijk gebied. Tegen het jaar 1970 was I-70 door Denver grotendeels voltooid, met uitzondering van een ontbrekende schakel ten oosten van de stad, die in 1977 gereedkwam. Vanaf 1975 was de stad ook vanuit de Rocky Mountains bereikbaar, toen I-70 tot diep in het gebergte voltooid was. Tegelijkertijd is ook de Interstate 76 aangelegd, waarvan het overgrote deel in 1966 werd opengesteld. Echter lange tijd was er een ontbrekende schakel, hij sloot namelijk niet op I-70 aan. Verkeer moest omrijden via I-25. Pas tussen 1985 en 1993 werd deze ontbrekende schakel in fases opengesteld.
In 1964 begon de bouw van I-225, een oostelijke bypass van Denver, want de voorstad Aurora bestond toen feitelijk nog niet. In 1966 opende het eerste deel in het noorden, werd vervolgens zuidwaarts aangelegd en was in 1976 voltooid. In 1968 en 1970 werd ook I-270 door het industriële noorden van Denver opengesteld, maar net als I-76 was er toen een ontbrekende schakel, waardoor verkeer moest omrijden via I-76 en I-25 om op de US 36 naar Boulder te komen. Deze knooppunten werden daarmee onnodig belast. Pas in 2002 was deze schakel voltooid.
In de jaren '60 werd ook gepland om de Interstate 470 aan te leggen, die een volledige ringweg van circa 180 kilometer lengte rond Denver moest vormen. Dit was met vooruitziende blik gedaan, want Denver was destijds nog maar een relatief kleine agglomeratie en de toen geplande I-470 zou ver buiten de toenmalige stad gebouwd worden. I-470 is nooit als zodanig van grond gekomen vanwege lokale tegenstand. Later is de ringweg alsnog aangelegd, echter met andere wegnummers. Aan de zuidwestkant van Denver is tussen 1986 en 1991 de State Route 470 aangelegd. Deze is tolvrij. De rest van de ringweg is echter een tolweg omdat er vanuit de staat Colorado niet genoeg geld was om de ringweg aan te leggen. Het eerste deel van de E-470 opende in 1991, maar de rest is later aangelegd, tussen 1998 en 2003. In 2003 opende ook de Northwest Parkway. Aangezien de buitenste randen van de agglomeratie toen begonnen te verstedelijken was het verkrijgen van een right-of-way van deze ringweg veel duurder dan wanneer hij in de jaren '60 of '70 was aangelegd, mede door speculatie op de grondprijzen. Omdat het een tolweg is, viel het gebruik tegen bij de verwachtingen en lopen de tolconcessionairs die een concessie van 99 jaar hebben een risico.
In 2015 en 2016 openden in twee fases een express lane in beide richtingen op de US 36 tussen Denver en Boulder. De autosnelweg was oorspronkelijk in 1952 opengesteld en had destijds slechts één aansluiting tussen Denver en Boulder. Vanwege de enorme bevolkingsgroei langs deze corridor was het aantal aansluitingen gegroeid tot 10. De capaciteit bleef echter hetzelfde. Gekozen werd voor een verbreding met tolstroken die gratis zijn voor carpoolers.
Tolwegen
In Denver moet tol betaald worden op de E-470, de ringweg van de agglomeratie. Daarnaast moeten solo automobilisten tol betalen op de tweestrooks wisselbaan van de I-25 tussen de US 36 en Downtown Denver. Op de US 36 tussen Denver en Boulder zijn ook express lanes. Het ETC-systeem in Denver heet 'ExpressToll'.[2]
Congestie
Denver kent meerdere grote werklocaties, zodat het verkeer wat gespreid wordt. De drukste weg is de I-25, en deze telt dan ook 2x5 rijstroken. De meeste snelwegen kennen voldoende rijstroken, zodat het verkeer goed verwerkt kan worden. Structurele grote vertraging komt niet voor, meer dan 15 minuten vertraging kan al als uitzondering gezien worden. Bij extreme weersomstandigheden treden grotere vertragingen op. Congestie komt voornamelijk voor op de I-225, een snelweg die de grote voorstad Aurora bedient, maar slechts 2x2 rijstroken telt. Verder wil de SR-470 wel eens vastlopen bij Highlands Ranch, dit komt voornamelijk omdat deze voorsteden zeer snel groeien.
Referenties
- ↑ lengte binnen het stedelijk gebied
- ↑ Express Lanes | codot.gov
Freeways in Denver |
---|
|