E18 (Zweden)
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| E18 | |||
| Begin | Arjäng (S/N) | ||
| Einde | Kapellskär | ||
| Lengte | 510 km | ||
| |||
De Europaväg E18 is een Europese weg en gedeeltelijke autosnelweg in Zweden. De snelweg vormt een oost-westroute door het centrale deel van het land, vanaf de grens met Noorwegen bij Arjäng, via Karlstad, Örebro en Stockholm naar de havens van Kapelskärr. De weg is in totaal 510 kilometer lang, waarvan 262 kilometer als autosnelweg is uitgebouwd.
Routebeschrijving
Zo'n 25 kilometer ten noordwesten van het plaatsje Arjäng komt de E18 vanuit Noorwegen het land binnen. De E18 komt vanuit de regio Oslo, maar is zowel aan de Noorse als Zweedse zijde niet doorlopend hoogwaardig uitgebouwd. De weg voert met 1x2 rijstroken naar het zuidoosten, door een heuvelachtig en bebost gebied met veel kleine meren. Ruim 50 kilometer na Arjäng voegt de weg in op de E45 uit Göteborg, die hier een korte snelweg vormt tot aan Grums. Dit snelwegdeel is slechts een paar kilometer lang en heeft twee ongelijkvloerse kruisingen. De E18 loopt hier langs de noordkant van het Vänern, één van de grootste meren van Zweden. Ten noorden van Grums takt de E45 af richting Mora in het noorden. De E18 blijft oostwaarts lopen.
Al snel bereikt men de stad Karlstad, waar de E18 als lange bypass omheen loopt als snelweg. Halverwege Karlstad en Kristinehamn eindigt het snelwegdeel, maar is de E18 nog wel een hoogwaardige ongelijkvloerse weg tot aan de oostkant van Kristinehamn. Hierna verlaat de E18 tevens de noordoever van het Vänern. Men moet vervolgens door Karlskoga, een klein stadje zonder rondweg. Halverwege Karlskoga en Örebro begint de snelweg weer, waarna het gebied ook wat minder dichtbebost wordt.
Aan de zuidkant van Örebro sluit de E20 uit Göteborg aan, tevens een snelweg. De E18 bedient de stad Örebro middels diverse afslagen, en telt 2x2 rijstroken. De snelweg is hier een stadssnelweg, daar deze door het bebouwde gebied loopt ten westen en noorden van het centrum langs. Tussen Örebro en Västerås is de E18 doorlopend een snelweg over 110 kilometer. De snelweg loopt door het westelijke deel van de Malären, een merengebied tussen Örebro en Stockholm. De E18 loopt langs de noordzijde hiervan. Bij Arboga verlaat de E20 de E18, en loopt ten zuiden van de Malären langs naar Stockholm. De snelweg buigt dan naar het noorden af, en loopt via Köping naar Västerås. De snelweg is tevens een stadssnelweg door Västerås, met vrij veel aansluitingen op korte afstand. De stad telt 131.000 inwoners. Tussen Västerås en Enköping ontbreekt nog een kort stuk snelweg dat in aanleg is.
Vanaf Enköping tot Stockholm ligt weer een doorgaande snelweg over 60 kilometer. Dit gebied bestaat half uit bos, en half uit weilanden. Vanaf Upplands-Bro komt men in het voorstedelijk gebied van Stockholm. De E18 bedient de stad zelf niet, maar loopt door de noordelijke voorsteden en sluit aan op de E4, de snelweg van Stockholm naar Uppsala. De E18 buigt eerst naar het zuidoosten, later noordoosten af, en knikt door het noorden van de agglomeratie.
Vanaf Stockholm loopt de E18 tot Norrtälje in noordoostelijke richting en is doorlopend een snelweg. De snelweg loopt niet al te ver van de kust, die bezaaid ligt met eilanden, zodat van grote wateroppervlaktes geen sprake is. Dit gebied kent weer vrij veel bos. Bij Norrtälje, 60 kilometer ten noordoosten van Stockholm, eindigt de snelweg, en legt de E18 de laatste 24 kilometer tot de havens van Kapelskärr af als een 2+1 weg. In Kapelskärr kan men diverse veerdiensten nemen, naar Finland en Estland. De E18 verloopt via de veerdienst naar Turku in Finland. De E18 in Finland is eveneens een snelweg naar Helsinki.
Geschiedenis
Wegnummergeschiedenis
Het nummer E18 werd niet ingevoerd tot 1962, daarvoor ging de route onder diverse andere nummers door het leven. Het traject tussen de Noorse grens en Örebro was genummerd als de riksväg 9, het deel tussen Örebro en Arboga viel samen met de riksväg 6 (latere E20), het deel tussen Arboga en Enköping was de riksväg 11 en tussen Enköping en Stockholm de riksväg 12. In 1970 werd ook op het deel van Stockholm naar Kapelskärr het nummer E18 ingevoerd. Dit was daarvoor als de länsväg 275 genummerd.
Aanleggeschiedenis
De aanleg gaat een flink aantal decennia terug, in 1967 werd de rondweg van Karlstad opengesteld voor het verkeer. In 1977 was het deel tussen Kristinehamn en Örebro opengesteld voor het verkeer. Het deel door Örebro was al een paar jaar eerder in 1973 opengesteld. Het deel tussen Örebro en Arboga opende in 2000 voor het verkeer. Richting Västerås is de weg in de jaren 60 als autoweg opengesteld, één van de eerste van Zweden, en in de jaren 80 verdubbeld naar autosnelweg. Het deel door Västerås opende in 1976 voor het verkeer, en de bypass van Enköping in 1980. Het deel van Enköping naar Stockholm is westwaarts opgeleverd van 1967 bij Stockholm tot 1992 bij Enköping.
De snelweg van Stockholm naar Norrtälje is in twee fases in 1982 en 1995 opengesteld voor het verkeer. De weg van Norrtälje naar Kapellskärr is in 1979 opengesteld, als toevoerweg naar de veerdiensten richting Finland en Estland.
Tussen Karlskoga en het begin van de snelweg bij Lekhyttan nabij Örebro is de brede 1x2 weg heringericht naar een 2x1 autoweg in 2010. Tussen 2006 en 2010 is de E18 als motorväg tussen Västerås en Enköping aangelegd. Dit stuk is op 25 oktober 2010 opengesteld en is 14 kilometer lang.
Tussen 2010 en 2013 is de E18 als motorväg in de noordelijke voorsteden van Stockholm aangelegd, tot aan de E4 bij Kista. Dit deel opende op 23 september 2013.[1] De openstellingsceremonie was echter pas op 20 mei 2014.[2]
Het deel tussen Västerås en Sagån was oorspronkelijk een ongelijkvloerse 2+1 weg, maar de intensiteiten vereisten een 2x2 snelweg. Dit deel is tussen februari 2013 en oktober 2014 omgebouwd tot motorväg.[3] De verkeersopenstelling was op 22 september 2014, de officiële opening op 10 oktober 2014.[4]
Op 11 juni 2017 opende een 7 kilometer lang stuk motorväg tussen Vålberg en Karlstad.[5][6][7][8] In de periode 2017-2018 is het oostelijkste deel van de E18 tussen Norrtälje en de veerhaven Kapellskär naar een 2+1-weg omgebouwd.[9]
Openstellingsgeschiedenis
De openstellingsdata van de autosnelweg-trajecten.
| Van | Naar | Lengte | Opening |
|---|---|---|---|
| Danderyd | Ullna | 13 km | 01-12-1957 |
| Västjädra | Västerås-Rocklundagatan | 11 km | 00-00-1961 |
| Köping | Västjädra (2+1) | 25 km | 00-10-1965 |
| Karlstad-Skutsbergmotet | Karlstad-Kronoparken | 11 km | 03-09-1967 |
| Kristinehamn-Mariebergsmotet | Kristinehamn-Övre Kvarnmotet | 4 km | 03-09-1967 |
| Stäket | Hjulsta | 9 km | 03-09-1967 |
| Örebro-Adolfsberg | Örebro-Bista | 2 km | 03-09-1967 |
| Bro | Stäket | 13 km | 00-00-1971 |
| Danderyd-sjukhus | Danderyd | 2 km | 00-00-1973 |
| Rösa | Norrtälje | 7 km | 00-00-1975 |
| Örebro-Bista | Örebro-Ulriksberg | 6 km | 23-10-1973 |
| Bålsta-norra | Bålsta-södra | 4 km | 00-00-1976 |
| Bålsta-södra | Bro | 6 km | 00-00-1976 |
| Västerås-Rocklundagatan | Västerås-Hälla | 6 km | 00-00-1976 |
| Skattkärr | Väse | 13 km | 19-09-1977 |
| Enköping-västra | Enköping-östra | 6 km | 00-10-1980 |
| Gillinge | Söderhall | 16 km | 00-00-1982 |
| Västerås-Hälla | Sagån (grens Uppsala) | 11 km | 00-11-1982 |
| Enköping-Östra | Bålsta-norra | 22 km | 00-00-1989 |
| Arboga | Köping | 11 km | 17-08-1995 |
| Söderhall | Rösa | 17 km | 14-09-1995 |
| Välnas | Slottsbron | 10 km | 00-10-1995 |
| Örebro-Ulriksberg | Arboga | 42 km | 31-10-2000 |
| Ullna | Gillinge | 3 km | 12-12-2002 |
| Karlstad-Kronoparken | Skattkärr | 4 km | 23-09-2008 |
| Lekhyttan | Örebro-Adolfsberg | 19 km | 22-12-2008 |
| Sagån (grens Västmanland) | Enköping | 13 km | 25-10-2010 |
| Veddesta |  E4 |
8 km | 23-09-2013 |
| Västerås / Irsta | Sagån (2x2) | 10 km | 22-09-2014 |
| Vålberg | Karlstad | 7 km | 11-06-2017 |
Toekomst
Het is de bedoeling grote delen van de E18 hoogwaardig uit te bouwen, als 2x2 autosnelweg of 2+1 autoweg.
Noorse grens - Karlstad
Het deel tussen de Noorse grens en het eerste plaatsje Töcksfors is in 2000 verbreed naar 2+1 rijstroken, met name vanwege het verkeer vanuit Noorwegen naar de goedkopere winkels in Töcksfors. Het deel tussen Töcksfors en de E45 bij Segmon heeft voorlopig geen prioriteit. Tussen de kruising met de E45 en Grums ligt al een stuk snelweg van 7 kilometer lang. Dit gedeelte kent één af- en oprit, die van Segmon. Het ontbrekende deel tussen Grums en Karlstad moet op termijn aangelegd worden als 2x2 autosnelweg. In Karlstad zelf ligt een 2x2 autosnelweg met een maximumsnelheid van 100 km/h.
Karlstad - Örebro
Men moet tegenwoordig nog door het stadje Karlskoga. Er zijn lange-termijnsplannen om de E18 over een nieuw tracé ten zuiden van het stadje te bouwen, maar nog geen concrete plannen.
Örebro - Stockholm
In maart 2021 werd goedkeuring gegeven aan de upgrade van 25 kilometer E18 tussen Köping en Västjädra naar een autosnelweg.[10] De bouw van de autosnelweg begon in mei 2022 en duurt tot medio 2025.[11]
Verkeersintensiteiten
Dagelijks rijden zo'n 5.000 voertuigen vanaf de Noorse grens naar Årjäng. Dit daalt naar amper 3.000 voertuigen verder tot aan de E45. Het snelwegdeel waar de E18 en E45 zijn dubbelgenummerd telt 9.200 voertuigen, en het deel door Grums 11.000 mvt/etmaal. De bypass van Karlstad telt tot 35.500 voertuigen per etmaal, om te dalen naar 12.000 voertuigen voor Kristinehamn. Tot 17.000 voertuigen rijden door Karlskoga, waarna het snelwegdeel door Örebro tot 42.600 voertuigen per etmaal telt. De snelweg verder naar Arboga telt 13.000 voertuigen, en 10.500 bij Köping. Tot 40.300 voertuigen rijden dagelijks door Västerås, dalend naar 13.000 voertuigen ten oosten van die stad. Vanaf Enköping rijden 23.400 voertuigen, richting de voorsteden van Stockholm langzaam oplopend naar 36.800 aan de rand en 53.300 voertuigen aan het einde van het snelwegdeel.
Het drukste punt in de regio Stockholm, en van de gehele E18 ligt bij Täby, waar 66.100 voertuigen per etmaal rijden. Na Vallentuna daalt dit sterk naar 12.000 voertuigen. Voor Norrtälje rijden 13.300 voertuigen, aflopend naar 1.700 voertuigen voor de havens van Kapellskär.
Referenties
- ↑ Hela nya E18 mellan Hjulsta och Kista är nu öppen för trafik | trafikverket.se
- ↑ Infrastrukturministern invigde E18 Hjulsta-Kista | trafikverket.se
- ↑ E18, Västerås–Sagån, ombyggnad | trafikverket.se
- ↑ Välkommen på invigning den 10 oktober! | trafikverket.se
- ↑ E18, Karlstad etapp Björkås-Skutberget, utbyggnad av väg | trafikverket.se
- ↑ Trafiköppning och löpevent i juni | trafikverket.se
- ↑ Toppbeläggning och andra avslutande arbeten | trafikverket.se
- ↑ Nya E18 öppnad för trafik | trafikverket.se
- ↑ Allt klart före årsskiftet | trafikverket.se
- ↑ E18, Köping–Västjädra | trafikverket.se
- ↑ Nu börjar vi bygga motorvägen | trafikverket.se
 Autosnelwegen en expresswegen in Zweden
|
|---|
|
|
