E40 (België)

	E40
Begin	Lichtenbusch (B/D)
Einde	De Panne (B/F)
Lengte	280 km
Route → Dunkerque / Calais 1 Adinkerke → Adinkerke 1a Veurne → Koksijde / Kortrijk / Ieper 2 Oostduinkerke → Diksmuide 3 Nieuwpoort → Diksmuide 4 Middelkerke N369 → Diksmuide 5 Gistel → Torhout Jabbeke → Oostende 6 Jabbeke N367 N377 7 Loppem N397 → Zedelgem 8 Brugge → Brugge / Kortrijk 9 Oostkamp 10 Beernem N370 → Wingene 11 Aalter → Deinze, → Aalter, → Tielt 12 Nevele 13 Drongen → Deinze 14 Sint-Denijs-Westrem Zwijnaarde → Kortrijk / Antwerpen Schelde Merelbeke → → Zelzate / Antwerpen 17 Wetteren → Zottegem 18 Erpe → Erpe 19 Aalst → Ninove 19a Affligem N208 → Denderleeuw 20 Ternat N285 → Asse Groot-Bijgaarden → Ring Brussel Sint-Stevens-Woluwe → Ring Brussel 21 Sterrebeek N227 → Steenokkerzeel 22 Bertem → Tervuren Heverlee → Leuven / Aachen 23 Haasrode → Wavre 24 Boutersem N234 → Beauvechain 25 Tienen → Jodoigne 26 Hélécine N279 → Orp-Jauche 27 Lincent → Huy 28 Walshoutem → Hannut / St.-Truiden 28a Berloz N615 → Geer 29 Waremme → Tongeren 30 Crisnée N614 → Saint-Georges-sur-Meuse 31 Awans N694 → Juprelle Loncin → Luxembourg / Charleroi 32 Alleur 33 Rocourt → Tongeren Vottem → Liège / Antwerpen Hauts-Sarts → Antwerpen 34 Hauts-Sarts 35 Herstal N671 → Oupeye Meuse / Canal Albert Cheratte → Maastricht / Liège 36 Blegny N604 → Blegny 37 Herve → Fléron Battice → Verviers / Trier 37bis Thimister-Clermont 37ter East Belgium Park 38 Eupen → Welkenraedt 39 Eynatten → → Aachen-Süd 40 Lichtenbusch → Aachen / Köln

De E40 is een Europese weg en autosnelweg in België. De snelweg vormt een oost-westverbinding door geheel België en is met een lengte van 280 kilometer de langste van het land. De E40 bedient onder andere Brugge, Gent, Brussel, Leuven en Liège.

Wegnummers

Diverse wegnummers zijn (administratief) onderdeel van de E40. De A-nummers worden niet bewegwijzerd.

• E19 tussen Groot-Bijgaarden en Machelen
• E25 tussen Herstal en Liège
• E42 tussen Liège en Verviers

• A3 tussen Brussel en de Duitse grens
• A10 tussen Jabbeke en Brussel
• A18 tussen de Franse grens en Jabbeke

• R0 tussen Groot-Bijgaarden en St.-Stevens-Woluwe

Routebeschrijving

De E40 bij Aalst.

West-België

Ter hoogte van het kustplaatsje De Panne gaat de Franse A16 uit Calais over in de E40, die vervolgens op enige afstand parallel aan de kust loopt, langs kustplaatsen als Veurne, Nieuwpoort en Oostende. Dit gebied is vlak en de E40 kent hier een brede middenberm. Men bereikt het knooppunt Jabbeke, waar de E40 op de A10 uit Oostende invoegt en vervolgens aan zijn route naar het zuidoosten begint. Men passeert de stad Brugge aan de zuidkant, waar men bij knooppunt Brugge de E403 kruist, de snelweg naar Kortrijk en Lille in het zuiden. De E40 kent lange rechte stukken en telt hier 2x3 rijstroken. De E40 bedient vervolgens het stedelijk gebied rond Gent, waar men bij het knooppunt Zwijnaarde de E17 kruist, de snelweg van Lille naar Antwerpen. Vlak daarna volgt het knooppunt Merelbeke, waar de R4 begint en een ovaalvormige ring rond Gent vormt. Ook tussen Gent en Brussel liggen 2x3 rijstroken en halverwege deze twee steden passeert men Aalst. Bij het knooppunt Groot-Bijgaarden eindigt de E40, om vervolgens de R0 te volgen ten noorden van Brussel langs. De A10 gaat nog een stukje verder Brussel in.

Oost-België

De E40 bij het knooppunt Heverlee.

De E40 slaat bij het knooppunt Sint-Stevens-Woluwe weer van de R0 af en loopt eerst met 2x4, later met 4+3 rijstroken naar het oosten. Kort na Brussel nadert men de regio Leuven, waar bij het knooppunt Heverlee de E314 afslaat naar Genk en Aachen. Hierna wordt de E40 een stuk rustiger, maar telt deze nog steeds 2x3 rijstroken. De snelweg buigt wat naar het zuidoosten af en komt door een meer heuvelachtig gebied. Men passeert de grensstreek van Vlaanderen en Wallonië, waarbij de grens diverse keren wordt overgestoken. Uiteindelijk komt de E40 definitief in Wallonië en bereikt men de agglomeratie Liège. Bij de Échangeur de Loncin voegt de E40 samen met de E42 uit Namur en de E25 uit Luxembourg. De aldus driedubbelgenummerde weg telt 2x3 rijstroken. Bij de Échangeur de Vottem kruist men de E313, de snelweg uit Antwerpen die hier eindigt. Niet ver daarna steekt men de rivier de Maas over bij Herstal, waarna de Échangeur de Cheratte volgt. De E25 slaat hier af richting Maastricht, terwijl de A25 Liège in gaat. Oostelijker stijgt men uit het Maasdal en loopt de weg door het Land van Herve; een glooiend open landschap ten noorden van de Ardennen. De E40 krijgt kortstondig een vierde rijstrook richting het oosten. Na Blegny valt de vierde rijstrook af en gaat het weer verder met 2x3 rijstroken. Bij de Échangeur de Battice slaat de E42 af richting Verviers, St. Vith en Trier in Duitsland. De E40 versmalt hierna naar 2x2 rijstroken en bedient nog het stadje Eupen voordat men bij Lichtenbusch de grens met Duitsland bereikt. De Duitse A44 gaat verder langs Aachen richting Mönchengladbach.

Geschiedenis

De E40 tussen Brussel en de Belgische kust is de oudste snelweg van het land. Reeds in de jaren 1930 begon men met de aanleg van dit wegvak; tussen Beernem en Loppem in 1937. In 1940 was het deel tussen Aalter en Jabbeke opengesteld voor het verkeer, maar in 1942 moesten de werkzaamheden door de Tweede Wereldoorlog stilgelegd worden. In 1948 werd verder gegaan met de bouw, zodat in 1949 het deel tussen Drongen en Aalter opengesteld kon worden. In de eerste helft van de jaren '50 volgden de verdere delen tussen Brussel en Oostende, waarbij het deel tussen Brussel en Aalst in 1956 als laatste werd opengesteld. In de jaren '70 is het deel tussen Brussel en Brugge verbreed naar 2x3 rijstroken.

De eerste plannen voor een autosnelweg tussen Brussel en Liège dateren eveneens uit de jaren 1930, maar de plannen werden niet concreet voor het snelwegenprogramma van 1949. In 1953 werd het tracé alsnog vastgesteld, maar de uitvoering liet jaren op zich wachten. Eind 1969 werd begonnen met de aanleg van de E40 tussen Brussel en Liège en vervolgens is de snelweg in hoog tempo opengesteld. In 1973 volgde het laatste deel tussen Reyers en Evere.

De aftakking van de E40 vanaf knooppunt Jabbeke naar de Franse grens werd voor het eerst in de jaren '50 eeuw voorzien. De verwezenlijking was afhankelijk van de aanleg van de Kanaaltunnel tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Het eerste deel opende in 1977 tussen Jabbeke en Nieuwpoort, maar de verlenging westwaarts liet langer op zich wachten. In 1989 werd de snelweg westwaarts verlengd tot Oostduinkerke en gedurende de jaren '90 werd de snelweg tot de Franse grens voltooid. In 1997 opende de grensovergang voor het verkeer en was de E40 na exact 60 jaar bouwtijd voltooid. Het was tevens één van de laatste grotere snelwegprojecten in het land.

De E40 is een drukke snelweg, met name in Vlaanderen, daar de weg grote steden als Brugge, Gent, Brussel en Leuven over relatief korte afstanden bedient. Filevorming is frequent, met name tussen Gent en Brussel en tussen Leuven en Brussel. Daarnaast vervult de E40 een zeer belangrijke functie voor recreatieverkeer naar de Belgische kust. In de zomerweekenden is het vaak erg druk, op vrijdagmiddag naar de kust en zondag richting Brussel. Concrete plannen om de E40 hier te verbreden zijn er niet. Het deel tussen Leuven en Brussel is reeds verbreed naar 2x4 en 4+3 rijstroken.

Op 2 september 2013 opende een spitsstrook van Sterrebeek tot Heverlee over 7 kilometer. Het deel van de E40 in Brussel heeft sinds februari 2019 niet meer de status van autosnelweg. Het Brusselse deel van de E40 was opvallend ruim aangelegd met 12 rijstroken, opgedeeld in parallelbanen en weefvakken. Dit is vanaf mei 2019 versmald en verlaagd in maximumsnelheid naar 50 km/h.

In Liège is tussen 2019 en 2020 een klein stuk van de E40 tussen het échangeur de Loncin en Alleur van 2x3 naar 2x4 rijstroken verbreed. De verbreding vond in de middenberm plaats en was op 19 juni 2020 afgerond.

Openstellingsgeschiedenis

Van	Naar	Lengte	Datum
Aalter	Jabbeke	30 km	1940
Drongen	Aalter	13 km	1949
Sint-Denijs-Westrem	Drongen	5 km	1951
Wetteren	Sint-Denijs-Westrem	12 km	1954
Aalst	Wetteren	16 km	1955
Jabbeke	Oostende	10 km	1955
Groot-Bijgaarden	Aalst	19 km	21-04-1956
Duitse grens	Loncin	50 km	1964
Loncin	Crisnée	3 km	1969
Sterrebeek	Evere	6 km	1971
Hognoul	Crisnée	5 km	00-12-1971
Crisnée	Waremme	7 km	06-07-1972
Waremme	Leuven	46 km	11-12-1972
Leuven	Sterrebeek	15 km	06-01-1972
Evere	Reyers	2 km	1973
Jabbeke	Nieuwpoort	25 km	01-04-1977
Nieuwpoort	Oostduinkerke	5 km	1989
Oostduinkerke	Veurne	4 km	1992
Veurne	Adinkerke	5 km	1996
Adinkerke	Franse grens	3 km	1997

Toekomst

Er wordt overwogen een vierde rijstrook tussen Sterrebeek en Leuven aan te leggen en daarmee het hele stuk tussen Leuven en Brussel op 2x4 rijstroken te brengen. Een blijvend probleem is de beperkte afvoercapaciteit van de R0. Ter hoogte van Gent zijn weefstroken gepland. Deze waren oorspronkelijk gepland om in 2017 of 2018 aan te leggen maar zijn vertraagd.

Verkeersintensiteiten

De Rastplatz Aire de Wahlhorner Heide, nabij de Duitse grens.

De aansluiting Eynatten.

De E40 bij het naderen van het knooppunt Sint-Stevens-Woluwe bij Brussel.

locatie	2013	2015	2017	2019	2021
grens Frankrijk	20.900	21.700	21.700	21.200	14.700
Adinkerke	20.500	22.000	22.600	22.000	17.700
Veurne	24.500	26.600	29.500	28.700	24.700
Oostduinkerke	27.900	29.600	32.100	31.400	27.900
Nieuwpoort	33.100	35.700	37.800	37.500	33.900
Middelkerke	37.700	41.300	43.400	42.000	39.200
Gistel	37.100	41.100	43.300	38.600	39.400
Jabbeke	69.800	78.100	82.200	80.600	75.200
Loppem	62.100	67.200	70.300	78.400	63.000
Brugge	83.700	89.900	94.800	96.400	85.900
Oostkamp	82.700	87.300	92.500	94.300	84.200
Beernem	77.300	80.800	87.600	87.000	78.200
Aalter	94.400	98.500	102.800	103.700	92.300
Nevele	96.500	100.600	104.700	104.400	92.300
Drongen	99.200	102.900	106.600	106.300	92.600
Sint-Denijs-Westrem	?	?	125.300	125.500	119.000
Zwijnaarde	116.100	115.900	113.500	114.900	116.200
Merelbeke	134.900	137.500	141.700	143.000	128.100
Wetteren	111.700	113.600	116.900	120.500	104.700
Erpe-Mere	112.300	115.500	120.600	122.000	106.100
Aalst	114.700	119.000	121.600	123.900	110.900
Affligem	122.800	125.200	128.500	129.800	117.100
Ternat	?	130.800	134.700	135.800	123.800
Groot-Bijgaarden	?	63.700	65.700	68.100	59.400
St-Agatha-Berchem	?	?	60.300	57.600	54.100
Evere	117.900	122.800	122.400	111.800	94.600
Kraainem	110.600	118.500	122.200	110.600	94.000
Sint-Stevens-Woluwe	147.000	156.000	157.600	154.000	128.300
Sterrebeek	133.600	140.500	141.000	141.100	115.800
Bertem	137.200	142.200	144.400	144.200	118.700
Heverlee	84.800	86.600	89.100	89.200	75.500
Haasrode	68.000	70.600	72.800	73.100	61.300
Boutersem	59.600	62.200	64.200	64.900	56.100
Tienen	?	48.100	49.800	50.600	42.300
Lincent	43.600	44.900	46.600	47.200	39.600
Walshoutem	41.100	42.400	44.200	44.300	38.500
Berloz	?	?	40.000	?
Waremme	?	?	46.000	?
Crisnée	?	?	54.000	?
Hognoul	?	?	78.700	?
Loncin	?	?	118.700	?
Alleur	?	?	116.400	?
Rocourt	?	?	117.600	?
Vottem	?	?	97.000	?
Hauts-Sarts	?	?	90.900	?
Hauts-Sarts	?	?	92.900	?
Herstal	?	?	88.600	?
Cheratte	?	?	95.200	?
Blegny	?	?	76.700	?
Hervé	?	?	73.400	?
Battice	?	?	36.900	?
Thimister-Clermont	?	?	28.200	?
Eupen-Walkenraedt	?	?	24.700	?
Eynatten	?	?	27.500	?

Rijstrookconfiguratie

Van	Naar	Rijstroken	Lengte
Franse grens	Jabbeke	2x2	41 km
Jabbeke	Groot-Bijgaarden	2x3	92 km
St.-Stevens-Woluwe	Heverlee	2x4	14 km
Heverlee	Loncin	2x3	61 km
Loncin	Alleur	2x4	3 km
Alleur	Cheratte	2x3	12 km
Cheratte	Blegny	3+4	5 km
Blegny	Battice	2x3	10 km
Battice	Duitse grens	2x2	23 km

Kunstwerken

Grote kunstwerken in de E40:

• IJzerbrug Nieuwpoort (150 m)
• Brug bij Landegem (102 m)
• Goedingebrug (110 m)
• Zwijnaardekanaalbrug (120 m)
• Scheldebrug Merelbeke (100 m)
• Denderbrug Erembodegem (83 m)
• Viaduc de Chertal (670 m)
• Viaduc de José (422 m)
• Viaduc de Herve (459 m)

Referenties

Autosnelwegen in België
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •