Electronic Toll Collection

Uit Wegenwiki
(Doorverwezen vanaf Elektronische tolsysteem)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

ETC - Electronic Toll Collection (elektronische tolheffing) is een algemene term voor vormen van tolheffing die deels of volledig elektronisch gaat. De term ETC wordt in heel veel landen gebruikt, ook in landen waar het Engels niet de voertaal is, zoals in Azië.

Terminologie

  • AET: All-Electronic Toll volledig elektronische tolheffing
  • ORT: Open Road Tolling tolheffing zonder tolstations
  • ETL: Express Toll Lanes tolstroken met free-flow tolheffing
  • V-toll: Video Toll tolheffing op basis van kentekenherkenning, niet zijnde transponders.

Typen

Elektronische tolheffing wordt op verschillende manieren uitgevoerd.

Transponders

De meest gangbare vorm van ETC is met transponders met RFID-techniek (Dedicated Short Range Communications of DSRC). Een transponder in het voertuig communiceert met portalen over de weg. Dit systeem wordt in talloze landen toegepast. Ook in landen met tolheffing via traditionele tolstations zijn er vaak aparte stroken gereserveerd voor voertuigen met transponders. Dit wordt vaak een "tag" of "pass" genoemd. Systemen met transponders kunnen gemakkelijk op bestaande tolwegen worden toegepast zonder significante aanpassing van de infrastructuur.

GPS

In sommige landen wordt tolheffing met een GPS-systeem uitgevoerd. Dit systeem is relatief zeldzaam, en wordt in Europa gebruikt in België, Duitsland, Hongarije, Rusland, Slowakije en Zwitserland. Het in Nederland voorgestelde rekeningrijden zou met een GPS-systeem worden uitgevoerd. Het voordeel is dat de bestaande infrastructuur niet hoeft worden aangepast, en tolheffing niet alleen op bepaalde routes, maar het gehele netwerk uitgevoerd kan worden. GPS-tol wordt soms gezien als vervanger van de traditionele belastingen op autobezit en -gebruik, maar is een omstreden systeem vanwege de hoge kosten, fraudegevoeligheid en de vermeende inbreuk op de privacy.

Een voordeel van tolheffing met plaatsbepaling via GPS is dat dit systeem flexibeler en makkelijk uitbreidbaar is. In 2014 heeft Slowakije het tolnetwerk voor vrachtauto's uitgebreid van 2.447 km naar 17.763 km, de voorbereiding duurde 3 maanden en het live gaan duurde slechts enkele uren, omdat de transponders met een GSM-verbinding konden worden bijgewerkt. Een GPS-systeem heeft bovendien minder wegkantsystemen nodig, alleen ter handhaving. In vergelijking met DSRC zijn 80% minder wegkantsystemen noodzakelijk.

De afstandsbepaling met GPS heeft een bepaalde onnauwkeurigheid, waardoor gebruikers mogelijk iets te veel betalen. In België is dit vastgesteld op 1,5%, waardoor er standaard een korting van 1,5% wordt toegepast. In Duitsland is het netwerk opgedeeld in segmenten met een vast tarief per segment, waardoor de kleine onnauwkeurigheid in het systeem geen nadelig gevolg voor de gebruiker heeft.[1]

Kentekenherkenning

ERP in Singapore.

In sommige landen wordt de tol middels kentekenherkenning ingevoerd. Dit systeem komt relatief weinig voor, maar wordt vaak gebruikt als aanvullende maatregel bij volledig elektronische tolwegen. De eigenaar van het voertuig krijgt dan per periode een rekening thuisgestuurd, vaak met een (soms forse) administratieve toeslag. Soms is het mogelijk binnen een aantal dagen per internet te betalen, dan geldt vaak geen toeslag. Voor zover bekend zijn de congestieheffing in Göteborg, congestieheffing in Stockholm en de Congestion Charge in London de enige locaties waar de tolheffing uitsluitend per kentekenherkenning wordt uitgevoerd. Als aanvullende maatregel voor voertuigen die geen transponder hebben wordt het toegepast in Texas (ZipCash), Noorwegen, Canada, en de Electronic Road Pricing in Singapore en de E-toll in Johannesburg. In Nederland is voorzien om tolheffing met kentekenherkenning in te voeren voor de Maasdeltatunnel in de A24 en de doorgetrokken A15.

Elektronische vignetten

In enkele landen worden elektronische vignetten gebruikt. Hierbij wordt het kenteken ingevoerd in een database met de geldigheidsperiode van het e-vignet. Dit systeem is een variant op de reguliere tolvignetten en wordt gebruikt in Hongarije, Roemenië en Slowakije. In Bulgarije, Slovenië en Tsjechië moet het ook ingevoerd worden. Het systeem wordt gehandhaafd met camera's die controleren of de tol voor een kenteken betaald is.

Dit soort systemen zijn weinig kosteneffectiever dan reguliere vignetten. In plaats van de distributie van de vignetten moet er geïnvesteerd worden in de IT-systemen en handhaving. Voor de gebruiker is het enige voordeel dat er geen sticker op de voorruit aangebracht hoeft te worden. Dit is vooral een voordeel in Centraal-Europa waar veel vignetsystemen zijn.

Het Eurovignet voor vrachtverkeer is feitelijk een elektronisch vignet.

Open Road Tolling

Open Road Tolling, of ORT, is een term voor tolwegen die volledig elektronisch zijn. Op dit soort tolwegen kan niet contant of met credit cards betaald worden. Dit systeem heeft voordelen dat er geen ruimtevretende en snelheidsvertragende tolstations zijn en dit soort tolwegen ook in gebieden met een hoge afritdichtheid kan worden toegepast. Traditionele tolwegen hebben vaak forse afstanden tussen aansluitingen om de kosten van de tolheffing te reduceren. Hierdoor zijn de traditionele tolwegen vaak lange-afstandsroutes of éénpuntstolwegen, zoals bruggen of tunnels, of tolwegen met een open tolsysteem. ORT is in opkomst in de Verenigde Staten, met name voor nieuwe suburbane tolwegen. Het systeem is minder geschikt voor lange-afstandsroutes omdat daar relatief veel verkeer van buiten de regio op rijdt, zonder transponder, waardoor de administratieve kosten van kentekenherkenning en het sturen van rekeningen hoog ligt.

Binnen het netwerk van de NTTA in de regio Dallas-Fort Worth betaalde in 2013 ruim 7% van de voertuigen geen tol, zogenaamde "unpursueables" waar de tolrekeningen niet van betaald worden. In de regio Houston ging het om 1,2% van de transacties.[2]

HOT / Express Lanes

ETC wordt in de Verenigde Staten veel toegepast op HOT-lanes en express lanes, tolstroken op bestaande tolvrije snelwegen. Vaak wordt dit model toegepast om een wegverbreding te bekostigen. Deze tolstroken werken doorgaans uitsluitend met elektronische tolheffing, meestal een combinatie van transponders en kentekenherkenning.

Voordelen

Een Smart Interchange in Japan.

De voordelen van elektronische tolheffing zijn de lagere exploitatiekosten, aangezien geen ruimtevretende en personeelsintensieve tolstations gebouwd worden. Daardoor is het systeem ook voordelig voor tolwegen in stedelijke gebieden. Met elektronische tolheffing kan het aantal aansluitingen omhoog, waardoor meer forenzen van de tolwegen gebruik kunnen en willen maken. Veel stedelijke tolwegen in de Verenigde Staten zijn daardoor succesvol.

Omdat ETC meer kosteneffectief is dan traditionele tolheffing (de kosten van transponders kunnen geheel bij de gebruiker worden gelegd) kunnen de toltarieven lager zijn, of kunnen juist meer investeringen in de tolweg, of het netwerk van tolwegen gedaan worden. Bijvoorbeeld in Japan worden hierdoor ook snelwegen aangelegd in gebieden met lage intensiteiten, en kunnen ook aansluitingen bij dorpen gerealiseerd worden die anders vanuit kostenoogpunt niet rendabel waren, waardoor meer mensen toegang hebben tot het tolwegennet.

Open Road Tolling kan op bestaande wegen worden toegepast zonder dat de infrastructuur aangepast hoeft te worden. Hierdoor kunnen in landen waar de traditionele inkomsten uit autogebruik- en bezit laag zijn, zoals de Verenigde Staten, wegverbredingen en verbeteringen bekostigd worden.

Wat door sommigen als een groot voordeel wordt gezien zijn variabele tarieven. Zo is het technisch mogelijk om te zorgen dat routes te allen tijden filevrij te laten zijn, door de tolheffing te verhogen als een weg zijn capaciteit benadert. Zo worden mensen van de weg af geprijsd om files te reduceren of te voorkomen (pricing off lower value trips). Waar dit kantelpunt ligt, is lastig aan te geven, maar de ervaring leert dat deze vrij hoog ligt, zo ligt de tolheffing op sommige Amerikaanse tolwegen in piekperiodes op meer dan een dollar per mijl.

Kosten

Uit een haalbaarheidsstudie van de Pennsylvania Turnpike blijkt dat de kosten voor tolheffing zonder AET (All-Electronic Toll) op $ 122,8 miljoen ligt, waarvan $ 77 miljoen aan personeelskosten per jaar. Daarnaast kosten de fysieke tolpleinen $ 21,8 miljoen per jaar aan onderhoud en beheerskosten. De creditcardkosten liggen op $ 8,3 miljoen.[3] Met all-electronic toll collection vallen deze kosten grotendeels weg, maar worden vervangen door systeemkosten, naar verwachting $ 82,9 miljoen. Met AET wordt in dit specifieke geval dus $ 40 miljoen per jaar bespaard op de kosten voor het innen van de tol.

Nadelen

ETC heeft weinig systeemnadelen. De ervaring leert wel dat bij sommige landelijke systemen, zoals de LKW-Maut in Duitsland of het eerder voorgestelde rekeningrijden de operationele kosten van het tolsysteem hoog liggen, vaak rond 20 tot 25 procent van de inkomsten. Als ETC traditionele belastinginkomsten vervangt, zal de tolheffing hoger moeten zijn om dezelfde netto inkomsten te genereren. Met name op netwerk-brede systemen betekent dit dat de lasten voor de weggebruiker omhoog gaan zonder dat er extra geld vrijkomt voor de verbetering en uitbreiding van het wegennet. Dit wordt als een belangrijk nadeel gezien. Om met dergelijke systemen extra inkomsten te genereren ter uitbreiding van het netwerk, betekent dit dat de lasten disproportioneel omhoog gaan; eerst om de meerkosten van het systeem te financieren, en pas daarna om extra financiën voor uitbreiding te genereren.

Andere nadelen zijn vaak gebaseerd op privacy issues. Zo wordt het technisch mogelijk om van elk voertuig de exacte route en snelheid na te gaan. Technisch is het mogelijk om bestuurders te bestraffen voor het rijden op bepaalde tijdstippen (bijvoorbeeld een nachttoeslag voor vrachtverkeer of een toeslag voor het rijden in verkeersintensieve periodes zoals de spits of vakantieuittochten) en zelfs voor het maken van snelheidsovertredingen, vergelijkbaar met een landelijk netwerk van trajectcontroles. Ook kan het voor de overheid aantrekkelijk worden om begrotingstekorten op te vangen door de tol te verhogen. Dit kan weliswaar met traditionele belastingen ook, maar de drempel ligt lager.

Systeemkosten

Systeemkosten van enkele tolsystemen;

De systeemkosten zijn een percentage van de inkomsten. In het geval van Zwitserland is dit een statistisch buitenbeentje, omdat de toltarieven in Zwitserland drie keer zo hoog liggen als in de meeste andere landen. In 2013 bedroegen de systeemkosten van TollCollect in Duitsland € 652 miljoen. In tegenstelling tot vaak gedacht wordt, dalen de systeemkosten op termijn niet. In Duitsland nemen de systeemkosten langzaam toe sinds implementatie.[5]

Lijst van tolsystemen

Europa

Verenigde Staten

Zie ook Elektronische tolsystemen in de Verenigde Staten.

Overig

electronic toll collection "Free Flow" in Chili.
  • Australië: e-TAG
  • Canada: diverse lokale tags
  • Chili: Free Flow
  • Filippijnen: EC Tag / E-Pass Tag
  • Hong Kong: Autotoll
  • India: TollTrax / FASTag
  • Iran: ETC
  • Japan: ETC
  • Maleisië: Smart TAG / Touch 'n Go
  • Pakistan: HyPass
  • Singapore: ERP
  • Thailand: TAG / Easy Pass
  • Verenigde Arabische Emiraten: Salik
  • Zuid-Afrika: E-toll

Referenties

  1. ↑ Notitie eisen registratie en inning vrachtwagenheffing | rijksoverheid.nl
  2. ↑ Toll violations account for small fraction of transactions | chron.com
  3. ↑ AET feasibility report | paturnpike.com
  4. ↑ Bompengeåret 2015 | vegvesen.no
  5. ↑ Historische Maut-Daten | vifg.de
Overgenomen van "https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=Electronic_Toll_Collection&oldid=268014"