Entiteitengrens

Uit Wegenwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De entiteitengrens is een interne grens van Bosnië-Herzegovina.

Inleiding en geschiedenis

Tijdens de Bosnische oorlog van 1992-1995 (na onafhankelijkheid van Joegoslavië) was er in alle delen van het land sprake van etnische zuiveringen. Omdat er een patstelling was ontstaan tijdens de oorlog en omdat door die etnische zuiveringen in veel delen bepaalde bevolkingsgroepen de overhand kregen, werd tijdens het vredesverdrag van Dayton besloten om het land op te delen in 2 delen:

  • De Moslim-Kroatische Federatie, "Federacija Bosna i Hercegovina", veelal afgekort tot FBiH. De meerderheid bestaat uit Kroaten en Bošnjaken (Moslims)
  • De Servische entiteit, "Republika Srpska", veelal afgekort tot RS, hier bestaat de meerderheid uit Serviërs.
  • District Brčko, een stad in het noorden van Bosnië-Herzegovina dat formeel tot beide entiteiten hoort, maar in de praktijk een eigen entiteit is.

Tijdens de oorlog hebben Kroaten zich ook afgescheiden onder de republiek "Herceg-Bosna", maar in 1995 is die met de FBIH samengevoegd. De entiteitengrens is de grens tussen FBiH en RS en volgt op veel plekken de loop van het toenmalige front ten tijde van het tekenen van het verdrag van Dayton.

Verloop van de grens

Het verloop van deze interne grens is zeer grillig. Heel simpel gezegd behoren het noorden en het oosten van het land tot RS en de rest tot FBiH. De 'knip' tussen het noordelijke en oostelijke deel zit bij Brčko. Verder zijn er in het noorden van het land nog 2 enclaves van de FBiH ingeklemd tussen RS en de Kroatische grens.

Gevolgen van de grens

De gewone bezoeker merkt in eerste instantie weinig van het bestaan van de entiteiten en van die grens. Er zijn geen interne controles hoewel de grens, met name voor de reiziger die naar de RS reist, wel gemarkeerd is met borden. In het hele land betaalt men met dezelfde munt (Konvertibilna Marka), geldt voor telefoonnummers dezelfde landencode +387, de talen zijn vrijwel gelijk aan elkaar en hebben kentekenplaten hetzelfde formaat, waarbij niet gezien kan worden in welk gebied het voertuig is geregistreerd. Op politiek- en bestuursniveau zijn er wel degelijk grote verschillen, qua indeling van bijvoorbeeld bestuurslagen of politiekorpsen. Ook zijn er plaatsen en gemeenten opgedeeld door het instellen van deze grens. Doordat het kadaster van Bosnië-Herzegovina niet heel nauwkeurig is, is langs de grens niet altijd lokaal te bepalen tot welke entiteit een huis, een stuk grond of een weg behoort.

Voor de weggebruiker

Het wegonderhoud in Bosnië-Herzegovina wordt niet centraal geregeld. Voor het wegbeheer zijn de deelregeringen van de entiteiten verantwoordelijk. Het gevolg daarvan is dat bij reconstructie van bestaande en aanleg van nieuwe wegen vaak alleen binnen de eigen entiteit wordt gekeken. Een weggebruiker kan dus ineens bij het passeren van de grens van een goede weg ineens op een hele slechte weg belanden.

Na het verdrag van Dayton is men in eerste instantie begonnen met het plaatsen van eigen bewegwijzering, waarbij in RS voornamelijk cyrillisch werd gebruikt. Landelijk is bepaald dat wegwijzers dezelfde layout moeten hebben waarbij alle plaatsen in zowel het Latijnse als het cyrillische schrift op de wegwijzers moet staan. De weggebruiker die de grens overschrijdt merkt dat wel: In de FBiH staat de plaatsnaam in het Latijnse schrift boven de plaatsnaam in het cyrillische schrift. Na het passeren van de grens in RS is dat precies andersom.

Verkeersregels (waaronder maximumsnelheden en voorrangsregels maar ook bewegwijzering en bebording) is in het hele land hetzelfde. Ook voor de autoverzekering maakt het niet uit in welke entiteit men rijdt.

De wegnummering liep voor lange tijd ook over de interne grenzen heen. Op 20 maart 2014 is besloten om de wegen in de Federatie te hernummeren en hercategoriseren.[1] Deze operatie zou op 15 november 2014 plaatsvinden, maar op 13 november 2014 is besloten dat deze operatie op 15 maart 2018 plaats zou gaan vinden.[2] Uiteindelijk is deze niet doorgegaan. Tevens heeft de Republika Srpska in augustus 2019 haar wegen wel hernummerd en van sommige wegen de categorie aangepast.

In andere talen

  • Kroatisch (Hrvatski): Međuentitetska linija of Međuentitetska granica
  • Servisch (Cрпски): Међуентитетска линија of Међуентитетска граница
  • Engels (English): Inter-Entity Boundary Line of IEBL

Referenties